Qytai bilıgınıŋ etnikalyq az ūlttarǧa qasaqana jasap jatqan sürgınınen sauǧa sūrap, ata qonys, ana topyraǧynan araşa tılep, memlekettık şekarany zaŋsyz ötıp kelgen etnikalyq Sairagül Sauytbaidyŋ mäselesı bügınde isı qazaqqa mälım.
Mıne, sol el-jūrt bolyp araşa tüsıp alyp qalǧan Sairagülge uaqytşa jürıp-tūruǧa berılgen rūqsat qaǧazy, iaǧni «Pana ızdeuşı tūlǧa» deitın kök kuälıktıŋ jaramdylyq merzımı bügın aiaqtalady.
Sairagül Qazaqstan bilıgınen «Bosqyn märtebesın» sūraǧan edı. Bilık saiasi jaǧdaidyŋ aumaly-tökpelı jaǧyn eskerdı me, älde körşınıŋ köleŋkesınen ürıktı me, äiteuır «Bosqyn märtebesın» künı bügınge deiın bergen joq.
25.07.2018 jyl. Sairagül mäselesı Jarkent sotynda qaralyp jatqan. Sol, 25-şıldede alǧaş ret «Pana ızdeuşı tūlǧa» deitın kök kuälık Sairagülge tapsyryldy. Ony bergen Köşı-qon qyzmetı edı. Jaramdylyq merzımı 3 ai. Osy üş aida arnaiy qūrylǧan komissiia Sairagülge «Bosqyn märtebesın» beru-bermeu mäselesın qarap, şeşım şyǧaruy tiıs bolǧan.
25.10.2018 jyl. Belgılep bergen üş ai uaqyt 25-qazan künı aiaqtaldy. Söittı de, Sairagüldıŋ kuälıgın taǧy üş aiǧa sozdyrǧan edı.
Mıne, bügın 25-qaŋtar, 2019 jyl. Sairagül Sauytbaidyŋ «Pana ızdeuşı tūlǧa» deitın qūjatynyŋ merzımı tausyldy. Bız Sairagüldıŋ özıne habarlasyp, jaǧdaiyn sūradyq. Istıŋ qalai jürıp jatqanyn bıldık.
«Men qaşanǧy uaqytşa qūjatpen jüremın?!»
«Maǧan Qazaqstanda jürıp-tūruǧa berılgen «Pana ızdeuşı tūlǧa» degen qūjattyŋ merzımı bügın bıttı. Men bügın Almatydaǧy Köşı-qon qyzmetıne habarlasqan edım. Olar bügın Jarkentke ketken eken. Düisenbı baryp jolyǧatyn boldym. Ol kısı menen ärı qarai sotqa beretın-bermeitınımızdı sūrady. Eger sotqa beretın bolsaq, talap-aryzdardyŋ, sosyn oblystyq komissiia şeşımınıŋ köşırmesın, Astana bergen jauaptyŋ köşırmelerın alyp keluımdı aitty.
Bılesız be, tıptı osy joly menıŋ qūjatymdy («Pana ızdeuşı tūlǧa» kuälıgı – red.) qaita sozyp bergen künnıŋ özınde, men qaşanǧy osylai jürmekpın? El-jūrt ta, är joly merzımdı ūzartqan saiyn, «e, qūjatyn sozyp berıptı ǧoi» dep oilaidy. Osynyŋ kesırınen tıptı, dūrys jūmysqa da ornalasa almai jürmın. Tıptı, soŋǧy on kün boldy, uaiym jep barady. Advokatym Abzal aǧa ǧoi. Ol kısınıŋ basyndaǧy jaǧdaidy körıp otyrsyz. Qazır mazalauǧa ūialamyn...», dedı Sairagül Sauytbai...
Esterıŋızge sala keteiık, Sairagüldıŋ mäselesı eŋ bırınşı ret «Abai.kz» aqparattyq portalynda jariia boldy. Portaldyŋ redaktory Nūrgeldı Äbdıǧaniūlyna Sairagüldıŋ qaiyn ınısı Nūrbolat Asan kelıp, ıstıŋ män-jaiyn egjei tegjeilı aityp berdı. Jeŋgesınıŋ jaǧdaiyn aityp, aǧaiynnan araşa sūrady. Būl 23-mamyr 2018 jyl bolatyn.Al Sairagüldıŋ ūstalyp ketken künı 21-mamyr edı.
Belgılı zaŋger Abzal Qūspan Sairagülge araşa tüsetının aityp, resmi türde advokattyq kömegın ūsyndy. Belgılı jurnalist Säule Äbıldahanqyzy men Nūrgeldı Äbdıǧaniūly Sairagül ısınde tündı taŋǧy ūryp, täulıktep ūiyqtamai jürıp küres jürgızdı. Būl jolda «Atajūrt» erıktılerınıŋ ökılderı de bır kısıdei kömek qolyn sozdy. Al «Abai.kz» portaly Sairagül ısıne qatysty ūzyn-yrǧasy 20-dan astam maqala jariialady.
Sodan keiın-aq, Sairagül mäselesı qazaq qoǧamynda qyzu talqy boldy.BŪŪ janyndaǧy Halyqaralyq adam qūqyqtaryn qorǧau ūiymdary, şeteldık elşılıkter men şeteldık BAQ ökılderı Sairagül mäselesıne aralasty.Nätijesınde Qazaqstan soty Sairagülge şartty jaza kesıp, Qazaqstan aumaǧynda qaldyru turaly şeşım şyǧardy. Istıŋ qysqaşa mazmūny osy.
«Pana ızdeuşı tūlǧa» kuälıgı berılgen kün
25-şılde 2018 jyl. Sairagül Sauytbaidyŋ kezektı soty Almaty oblysy, Jarkent qalasyndaǧy Panfilov audandyq sotynda ötıp jatqan. Sol künı Qazaqstan bilıgı Sairagül Sauytbaiǧa atqaruşy organ arqyly (iaǧni Köşı-qon qyzmetı) «Pana ızdeuşı tūlǧa» kuälıgın tapsyrdy. Būl kezde Sairagül sotynyŋ şeşımı qai jaqqa auatyny belgısız kez edı.
«Pana ızdeuşı tūlǧa kuälıgı» «Bosqyn märtebesın» sūraǧan adamǧa berıledı. Joǧaryda aitqanymyzdai, Sairagül Sauytbai Qazaqstan bilıgınen «Bosqyn märtebesın» sūraǧan edı. Köşı-qon qyzmetı Sairagüldıŋ ötınışın qaraudy sol kezde bastap ketken.
Sairagülge «Bosqyn märtebesın» bermedı
4-qazan 2018 jyl. Arnaiy qūrylǧan komissiia Sairagül Sauytbaiǧa «Bosqyn märtebesın» beruden bas tartty.
Tüiın. Qazaqstanda 2009 jyldyŋ 4-jeltoqsanynda qaralyp, 2010 jyldyŋ 1-qaŋtarynda qoldanysqa engızılgen «Bosqyndar turaly» Zaŋ bar. Sol Zaŋǧa süiene otyryp, tüiındeiık...
Sairagüldıŋ otbasy, ekı balasy Qazaqstanda tūrady. Olar tolyqqandy QR Azamattary. «Pana ızdegen adamdardyŋ jäne bosqyndardyŋ ajyrap qalǧan otbasylarynyŋ qosyluyna järdemdesu» 4-bap, 4-tarmaq. Sairagüldıŋ jaǧdaiy osy tarmaqtyŋ talabyna äbden sai keletınının jäne bır märte eskere keteiık...
Qazaqstan Ükımetı Zaŋ qabyldanǧan sonau 2010 jyldan berı 700-ge juyq şeteldıkke bosqyn märtebesın bergen eken. Olardyŋ denı Auǧan asyp jetkender eken. Atasy basqa, tegı böten talai jūrtty tabaldyryǧymyzdan attatqan Astanadaǧy aq jaǧalylar nämı qazaq Sairagülge sauǧa tüspese, masqaranyŋ kökesı sol bolmai ma?!
«Adyrna» ūlttyq portaly