Jüsıpbek Aimauytovqa telınıp jürgen «Tez ölmen» öleŋı ǧalymdardyŋ qolyna qalai tüstı?

2711
Adyrna.kz Telegram
https://adyrna.kz/content/uploads/2023/06/1sbgjvnix4qhptlhowub.jpg

Memleket basşysy Qasym-Jomart Toqaev Türkıstan qalasynda ötken Ūlttyq qūryltaida Saiasi quǧyn-sürgın qūrbandaryn tolyq aqtau jönındegı memlekettık komissiia ǧalymdarynyŋ qūpiia qūjattardy zertteu kezınde Jüsıpbek Aimauytov jazǧan delıngen şyǧarmanyŋ tabylǧanyn habarlaǧan edı. Soǧan orai Qazaqstan Respublikasynyŋ Memlekettık keŋesşısı  Erlan Qarin Jüsıpbek Aimauytovqa telınıp otyrǧan «Tez ölmen» öleŋınıŋ ǧalymdardyŋ qolyna qalai tüskenı jaily jazba jariialady, dep habarlaidy "Adyrna" ūlttyq portaly. 

Jazbada tuyndynyŋ erekşelıkterıne toqtalyp,  tarihy baiandalady:
"Memleket basşysy Qasym-Jomart Toqaev Türkıstan qalasynda ötken Ūlttyq qūryltaida Saiasi quǧyn-sürgın qūrbandaryn tolyq aqtau jönındegı memlekettık komissiia ǧalymdarynyŋ qūpiia qūjattardy zertteu kezınde Jüsıpbek Aimauytov jazǧan delıngen şyǧarmanyŋ tabylǧanyn aitqan bolatyn. Endı Jüsıpbek Aimauytovqa telınıp otyrǧan «Tez ölmen» öleŋınıŋ ǧalymdardyŋ qolyna qalai tüskenı jaiynda az-kem baiandaiyq.
Arhiv qūjattarynda būl tuyndyny Jüsıpbek Aimauytūly abaqtyda tergeude jatqan kezınde jazǧan dep körsetıledı. Ol QR Işkı ıster ministrlıgıne qarasty Qaraǧandy qalalyq polisiia departamentınıŋ arnaiy memlekettık arhiv qoryndaǧy № 01093 ısınde saqtalǧan. Būl ıs jäne basqa da köptegen qūjattar jaqynda Memlekettık komissiia aiasynda qūpiiasyzdandyrylǧan edı.
Şyǧarma töte jazumen jazylǧan. Sonymen qatar, orys tılındegı qysqaşa tüsındırmesı de bar.
Tuyndy turaly Qaraǧandy oblystyq OGPU basqarmasyna qarasty Arnaiy bölımınıŋ basşysy L.V. Kruchinin jasaǧan tergeu hattamasynda da aitylady. Ol mūny alaşordaşyl azamat, Karlagta qamauda otyrǧan Damolla Bitıleuovtı tergegen kezınde anyqtaǧan. Tergeu barysynda Damolla Bitıleuov Ahmet Baitūrsynūly, Mırjaqyp Dulatov jäne basqa da alaşordaşylarmen qarym-qatynasy jaiynda aita otyryp, Uaida Baibekovpen ekeuı Jüsıpbek Aimauytovtyŋ öleŋı jaiynda äŋgımeleskenın tılge tiek etken. Abaqtyda jazylǧan şyǧarma sottaluşylar arasynda tarap ketken. Damolla Bitıleuov öleŋdı Uaida Baibekovke aityp beredı. Öz kezegınde U. Baibekov ony qaǧazǧa tüsıredı.
1933 jyldyŋ 14 mausymynda İsmaǧambet Mäkışov pen Nūrǧali Kadalenkony tergeu ısı boiynşa aiyptaluşylardy bettestırıp, hattama toltyrylady. Sol hattamada İ. Mäkışov N. Kadalenkonyŋ ötınuımen Damolla Bitıleuovten şyǧarmany alyp, ony Kadalenkoǧa bergenın aitqan. Bitıleuov tuyndyny Karlagta otyrǧan sottaluşylardyŋ arasynda nasihattap jürgen.
Aita keterlıgı, şyǧarma üş bölıkten tūrady. Qazırdıŋ özınde ǧalymdar öleŋnıŋ mazmūnyn 20-jyldardaǧy dästürlı poeziianyŋ stilıne juyqtaitynyn aityp otyr.
Sondyqtan tuyndyǧa filologiialyq saraptama jasau üşın Prezident Arhivınıŋ janynan Ädebiet jäne öner institutynyŋ mamandary men aimauytovtanuşy ǧalymdardan qūralǧan arnaiy top jasaqtaldy. Ǧalymdar tolyq zerttep, ortaq tūjyrymǧa kelgennen keiın onyŋ qorytyndysy qosymşa jariialanatyn bolady".
"Adyrna" ūlttyq portaly
Pıkırler