Mümkındıgı şekteulı azamattardyŋ qoǧamdaǧy rölı şektelgen be?

Demokratiialyq memlekette ärbır tūrǧyn memleket tarapynan körsetıler qyzmetterge kedergısız qol jetkızuı, ömır süru deŋgeiı jaqsy boluy tiıs. Eldıŋ är tūrǧyny densaulyǧyna, tūrmystyq jaǧdaiy men bılımıne, atqaratyn jūmysyna qaramastan, bärı memleket bailyǧy bolyp sanalady. Bügınde bızdıŋ qoǧamda qarapaiym, 12 müşesı sau azamattardan bölek, mümkındıgı şekteulı adamdar tobynyŋ da baryn esteu şyǧarmau kerek. Olardyŋ mümkındıgı şekteulı bolǧanymen, qūqyqtary şe?   İnkliuziia, erekşe adamdar – qoǧamnyŋ tolǧanar ötkır mäselelerınıŋ bırıne ainalǧan. Aşyq jäne teŋ qoǧamda ömır süremız desek te, arbaǧa taŋylǧan ne densaulyǧy belgılı bır sebepterge sai naşar ne özge top ökılderın körgende ön-boidvŋ şymyrlap, janaşyrlyq pen basqa sezımnıŋ bolatyny jasyryn emes. Osy tūsta erekşe jandardyŋ qoǧamda bırıgıp, öz ortasyn tabuǧa mümkındık beretın zaŋnamalar qabyldanyp jatyr. Alaida ony qalyŋ būqara bıledı me?  Soŋǧy jyldarda jürgızılgen sanaqqa säikes, 705 myŋnan astam erekşe azamattar bar eken. Alaida, sonyŋ ışınde 430 myŋǧa juyǧy eŋbekke qabılettı bolsa da, tek 100 myŋnan astamy jūmyspen qamtylǧan. Sebebı jūmys beruşılerdıŋ ne qoǧamdaǧy yŋsaisyz közqarastyŋ saldarynan ekı qolǧa bır kürek taba almai, şyǧarmaşylyǧyn tört qabyrǧada şektegender bar. Demek, qalǧan mümkındıgı şekteulı azamattardyŋ qūqyǧy da, qabıletı de şekteulı ekenı aşy şyndyq. Sondyqtan da, mümkındıgı şekteulı adamdardyŋ qūqyqtaryn qoldaudy, qoǧamdaǧy inkliuziiany aqparattyq süiemeldeu jäne ony tüsındıru maŋyzdy.   Arbaǧa taŋylǧan ne qandai da bır erekşelıgı bar azamattardyŋ basym bölıgı aiauşylyq pen kemsıtuşılık közqarastaryna jiı ūşyraitynyn alǧa tartty. Olar: «Bız därmensız emespız» deidı. Ärbır mümkındıgı şekteulı qazaqstandyq bilıkten nenı talap etıp, ötınış bıldıre alatynyn bıluı tiıs.     Mümkındıgı şekteulı jandardyŋ jüruı men ömır süruı üşın qolaily jaǧdailar jasalǧan.  Memleketten bölıner qarjy da igerılıp jatyr. Onyŋ dälelı retınde öŋırlerdegı türlı invataksi, arnaiy mamandardyŋ qyzmetterın aituǧa bolady. Mūndai azamattardy jūmyspen qamtu da kün tärtıbındegı özektı mäselenıŋ bırı.  Desek te, damyǧan jäne damuşy taraptaǧy elderdıŋ basym köpşılıgınde eŋbekke jaramdy mümkındıgı şekteulı jandar jūmys ıstep, ekı qolǧa bır kürek tabady. Ärine, mūndai igı şeşım ärbır memleket pen mügedekter üşın, qarapaiym, qoǧam üşın de tiımdı ekenı anyq. Respublikada da būl mäselege keş te bolsa basa nazar audaryluy tiıs. Erekşelıgı bar azamattardy jūmysqa ornalastyru mäselesınde kez kelgen jerde qiyndyqtardyŋ kezdesetını taiǧa taŋba basqandai anyq dünie. Bır belgılısı, jūmys beruşılerdıŋ basym köpşılıgı derlık mümkındıgı şekteulılerdı qyzmetke qabyldap, näpaqasyn töleuge qūştar bolyp tūrǧan joq. Sol sebeptı de, memleket pen adam üşın ortaq şeşımdı kelısım jasau qiyn iuolyp keledı.   Aityluy tiıs ekınşı mäsele – mümkındıgı şekteulı jandardyŋ bırı oqyǧan, bılımın jetıldırgen azamat bolsa, endıgı bırınde joǧary bılımı bar ekendıgın däleldeitın qaǧazy, eşqandai diplomdy mamandyǧy joq. Osy sätte, mūndai jandar özı qalaǧan, armanyndaǧy qyzmetke ornalasyp, jetkılıktı jalaqy aludan qaǧylyp qalady. Mıne, osy tüitkılder qoǧamnyŋ erekşe jandaryn eŋbekke tartuda bırqatar kedergıler men qiyndyqtar tuǧyzyp otyrady.   Osy syndy bırqatar saualdar bızde şeşımın tauyp kele jatsa da, özektı mäselenı auyzdyqtaityn sät keldı. Qazaqstan - kez kelgen azamattyŋ erkın ömır süretın memleketıne ainaluy tiıs.