Belgılı ǧalym Äbdeş Töleubaev ömırden ozdy

3900
Adyrna.kz Telegram
https://adyrna.kz/content/uploads/2023/07/359800033_755675769644023_5071734767290177045_n-2.jpg
Otandyq ǧylymnyŋ damuyna ūşan-teŋız üles qosqan belgılı ǧalym, tarih ǧylymdarynyŋ doktory, professor Äbdeş Töleubaev ömırden ozdy. Qaraly habardy ǧalymnyŋ özı qyzmet etken ordasy, äl-Farabi atyndaǧy Qazaq ūlttyq universitetı, tarih fakultetınıŋ ūjymy jetkızdı, dep habarlaidy "Adyrna" ūlttyq portaly. 
-  2023 jyldyŋ 10 şıldesınde äl-Farabi atyndaǧy Qazaq Ūlttyq universitetınıŋ professory, tarih ǧylymdarynyŋ doktory, belgılı ǧalym, tanymal arheolog, etnolog, Ş.Ş. Uälihanov atyndaǧy bırınşı syilyqtyŋ laureaty, QR BǦM «Qazaqstan Respublikasynyŋ ǧylymyn damytuǧa qosqan ülesı üşın» tös belgısınıŋ iegerı, QR Öner akademiiasynyŋ akademigı, äl-Farabi atyndaǧy QazŪU üzdık oqytuşysy, «Eren eŋbegı üşın» medalınıŋ iegerı Töleubaev Äbdeş Taşkenūly ömırden ozdy...
Ǧalym öz ömırın qazaqtardyŋ ejelgı nanymdary men salt-dästürlerınıŋ jädıgerlerı, dästürlı dünietanym, etnografiialyq dıntanu, etnografiia jäne qazaq diasporasynyŋ tarihy, sonymen qatar, Şyǧys Qazaqstannyŋ qola däuırınıŋ eskertkışterın zertteu, Şyǧys jäne Oŋtüstık-Şyǧys Qazaqstannyŋ erte temır däuırınıŋ arheologiialyq eskertkışterın zertteu, memlekettılıktıŋ genezisı men şyǧu tegı; saq qoǧamynyŋ äleumettık stratifikasiiasy, elitalyq qorǧandar problemasy; üisın mädenietınıŋ taralu aimaǧy jäne t. b. zertteulerge arnaǧan.
Ä.T. Töleubaevtyŋ soŋǧy jyldary ǧylymǧa qosqan erekşe bır ülesı – Şılıktı «Altyn adamynyŋ» kiımın, bükıl saltanatyn qalpyna keltıruı edı. Ǧalym köptegen ǧylymi jobalardy basqardy. Äbdeş Täşkenūly otandyq ǧylymnyŋ özektı mäselelerıne batyl közqarasyn tanytqan ǧalym. Aiauly ūstaz, qūrmettı ǧalym Äbdeş Täşkenūlynyŋ jarqyn beinesı mäŋgı jüregımızde saqtalady. Äbdeş Täşkenūlynyŋ otbasy men tuǧan tuystaryna qaiǧyryp köŋıl aitamyz, - dep jazdy ärıptesterı.
Äbdeş Töleubaev elımızde köptegen arheologtar men etnolog mamandardy tärbielep şyǧaryp, arheologiia salasy boiynşa ǧylymi mektep aşqan elımız ǧana emes bükıl älemge tanymal ǧalym-arheolog. Qazaqstan arheologiiasy jäne qazaq halqynyŋ etnografiiasy boiynşa 8 monografiia, Qazaqstan tarihynan orta mektepke arnalǧan üş oqulyq, 200 den asa ǧylymi maqala avtory. Ol Tarbaǧataidyŋ terıstık bökterınde ornalasqan audandardyŋ aumaǧynan, Qalba, Şyŋǧystau öŋırlerınen qola, erte temır däuırınıŋ būryn belgısız 400-den astam arheologiialyq keşenın aşty, onyŋ 60-tan astamyn qazyp zerttedı. Nätijesınde osy aimaqtarda da Beǧazy-Dändıbai mädenietı, Üisın mädenietı jädıgerlerı bar ekendıgı, būl öŋırlerdıŋ basqa arheologiialyq aimaqtarmen mädeni bailanysy, mädeni-etnografiialyq erekşelıkterı anyqtaldy. Töleubaevtyŋ soŋǧy kezdegı arheologiialyq zertteulerınıŋ ırı jetıstıgı - Şılıktı jazyǧynan altyn kiımdı saq patşasynyŋ mürdesın aşuy, Üiıktıŋ erekşe kölemı men zäulımdılıgı, kürdelı arhitekturasy, odan şyqqan bai altyn qaptyrmalar, tüimeşıkter, zerler (barlyǧy 4325 dana) saq bileuşısınıŋ erekşe saltanatyn körsetedı.  

"Adyrna" ūlttyq portaly

Pıkırler