ARMAN SQABYLULY. ƏKEM MEN USTAZ

2132
Adyrna.kz Telegram
..."Hımııa" təteıimiz búgin de kóńilsiz keldi. Osy pəndi oqı bastaǵannan qabaǵynyń bir ashylǵanyn kórgen joqpyz. Surlanǵan kúıi jýrnalǵa úńilip, kimniń bar - joǵyn tekserip alǵan soń sabaqty bastap ketti. Eh, hımııa, hımııa! Muǵalim qandaı salqyn bolsa, sen odan da sýyqsyń ǵoı maǵan. Mıǵa qonbaıdy dep aıta almaımyn. Basqa pənderdiń barlyǵyn beske oqyp júrmin. Tek osy bir "hımııany" sýqanym súımeı qoıdy. Sýyq təteıden qoryqqannan ǵana jattap kelemin...

..."Hımııa" təteı taqtaǵa əldebir qosyndylardyń reakııasyn jazyp, syzyp túsindirip jatyr. Oıymmen alysyp men otyrmyn. Osy kezde esik ashylyp, taǵy bir ustazdyń basy qyltıdy.
-Bir mınýtqa shyǵyp ketshi, -dedi ol "hımııa" təteıge,-Əńgime bar...
"Hımııa" syrtqa bettedi. Əlgi təteıdiń əńgimesiniń uzaqtaý bolǵanyn tilep biz otyrmyz. Muǵalim tez oraldy. Jəne de meni qolymen nusqap, syrtqa shaqyrǵandaı bolǵan. Júregim sý ete tústi. Ne boldy eken?
-Arman, syrtqa shyqshy, -dedi túsin səl jylytyp,-Əńgime bar...
Məssaǵan! Bul kisimen qandaı ońasha əńgime bolýy múmkin? Endi men súıretilip syrtqa bettedim.
-Seniń əkeńniń qoımasyna "ımportnyı" etikter túsipti,- dedi ol tez -tez sóılep, -Qazir júgirip baryp maǵan bireýin qoıdyra salshy! Keshke aqshasyn aparyp, etikti alyp ketemin. Otyz altynshy razmer! Túsindiń be?
Júregim odan əri sýyldap ketti. Əkemdi bilemin. "Hımııa" təteı túgili aýpartkomnyń hatshysynyń əıeli jiberse de bermeıdi. Taza kommýnıst. Əlgi "defııt" dúnıeler tizimmen beriletinin men de estigenmin. Qyzyna "ımportnyı" magnıtofon alyp bergen aýdannyń basshysy keshe ǵana partbıletinen aırylyp, qyzmetinen túsip qalǵan. "Hımııaǵa" muny aıta almadym. Aıańdap aýyl shetindegi qoımaǵa qaraı bettep baramyn. Aldymda əkem, artyma "hımııa"...Qysqasy sheginerge jol joq! Kenet kóńil túkpirinen bir kishkentaı úmit jylt etkendeı boldy. Əkeme bərin túsindirip aıtsam, hımııadan qınalyp júrgenimdi...təteıdi renjitse jaqsy baǵany túsimde ǵana kóretinimdi...Tipti "Altyn medal" jaıly armandardyń kókke ushatynyn...Əkem múmkin túsinip qalar?Əı,bilmeımin...

...Qoımanyń aldynda bir top adam úıirilip tur eken. Dáý de bolsa alys aýyldardyń dúkenshileri bolar dep topshyladym. Qat taýardyń qoımaǵa túskeni bularǵa da jetken boldy. Áldebir qaǵazǵa shuqshııa úńilip otyrǵan ákemniń qasyna birden jetip barýǵa júregim daýalamady. Anadaıda sostıyp turyp qaldym. Ol meni sálden soń baıqady. Orynan turyp, ózi maǵan qaraı bettedi. Óńinen tańdanys bilinedi. Sabaq ýaqytynda izdep kelgen uldyń tegin júrmegenin sezgen de shyǵar...
-Balam, qaıdan júrsiń?-dedi jaqyndaı bere,-Sabaq qaıda?
Úndemedim. Aqyryn ákemniń qolynan ustap ońashalaý jaqqa bettedim. Ol da eshteńe demesten júre bergen.Qoımany aınala bere aǵytyldym-aý. Hımııany unatpaıtynymdy, amalsyz oqyp júrgenimdi, táteıdiń sýyqtyǵyn, eger búgin aıtqanyn oryndamasam onyń "muzǵa" aınalýy múmkin ekendigin, al, «muz» táteı bes qoımasa «altyn medal» ala almaıtynymdy...bárin,bárin aıtyp , entigip toqtadym. Ákem kúldi. Bas shaıqady.
-Balam!- dedi jymıyp,-Meniń senderden eshteńe aıamaıtynymdy bilesiń! Sol qurǵyr etikti qazir-aq bere salaıyn saǵan! Táteıiń de bes qoıatyn shyǵar...Biraq, satyp alǵan bilim bilim bola ma? «Medáldi» de satyp alǵan bolyp shyqpaısyń ba? Qalaı oılaısyń?
Jaýap bere almadym. Burylyp júre bergenmin. Art jaǵymnan ákemniń daýysy estildi.
-Túsingenińe rahmet, balam! Tek ana shesheńe aıtyp qoıyp júrme! Estise ekeýmizdiń de basymyzdan qıqý ketpes...
...Sol kúni mektepke múldem barǵan joqpyn. Baıynqoldyń jaǵasynda oılanyp uzaq otyrǵanymdy bilemin. Ákemdikiniń durys, burys ekenin aıyra almaı dal boldym. Kelesi kúni «Hımııa» táteı maǵan eshteńe demedi. Túsindi. Tek burynǵydan da sýyq kózben qaraı bastaǵandaı...
...Mektepti bir ǵana tórtpen aıaqtadym. Jalǵyz «tórttik» qaı pánnen ekenin ózderińiz de túsinip otyrǵan bolarsyzdar. Jyldar ótip, jýrnalıst atanyp, oblystyq «Jetisý» gazetine jumysqa turdym. Redaktorymyz Baımolda Mýsın keremet adam edi. Jas mamandarǵa degen qamqorlyǵy erekshe bolatyn.Sol aǵamyz bir kúni kabınetine shaqyrdy.
-Armanjan, sen osy Narynqoldan emessiń be?-dep bastady ol áńgimesin,-Aýyldaryńdaǵy bir muǵalimniń ústinen aryz hat kelip tústi. Oqýshylardan aqsha jınaǵan, tipti urǵan deı me...Mundaı aryzdardy tekserip, jazýǵa basqa jaqtyń jigitterin jiberetin edik. Biraq, bul joly seni jibergim kelip otyr. Qýanyp kettiń ǵoı, túrińnen kórip otyrmyn. Má, aryzben tanysyp shyq! Erteń aýylyńa tartsań da bolady.
Qýanyp ketkenim ras endi. Aýyldy shynymen de saǵynyp júrmin. Onyń ústine jýrnalıst bolyp týǵan aýylyna issaparǵa barǵandy kim jek kóredi deısiz! Jumys ústelime jetkenshe shydamaı qolymdaǵy aryzǵa kóz júgirtkenmin. Júregim dir ete tústi. Qudaı-aý, sol kisi ǵoı! «Hımııa» táteı! Sýyq táteı! Sol ustazdyń ústinen jazylǵan aryz ǵoı bul! Ne istemek kerek mundaıda?
…Aýylǵa keldim. Ulynyń alǵash ret jýrnalıstik saparmen elge kelgenine áke-sheshem qatty qýandy. Keshki sháı ústinde ákem qandaı maqala jazbaǵymdy suraǵan. Aıttym. Kóńil-kúıi birden túsip ketti.
-Estip jatyrmyz!-dedi kúrsinip,-Ustazyń shynymen de birdeńe búldirgen sııaqty. Jurt solaı deıdi. Zeınetke shyǵýyna da az qalǵan eken. Obal bolatyn boldy...Barlyq ata-analar keshirip, aryzdaryn qaıtyp alypty. Tek ana Aqanbaıdyń áıeli ǵana qaıtpaı otyr eken. Endi oǵan sen qosylsań, erteń gazetińe ustazyńdy masqaralap maqada jazyp jatsań ne bolmaq?
Ákem únsiz qaldy.Men de oılanyp otyrmyn. Baıaǵy oqýshy kezder eske túskeni. Sýyq apaı...jalǵyz tórttik...Óz oıymnan ózim shoshyp kettim. Ákem de oıymdy oqyp qoıǵandaı boldy.
-Ustazǵa kek saqtaýǵa bolmaıdy,balam!-dedi sabyrmen,-Jaman bolǵan joqsyń ǵoı! Oqýǵa tústiń! Súıikti mamandyǵyńdy taptyń! Múmkin sol «tórttik» seni qaıraǵan shyǵar? Meni tyńdasań , qazir Aqanbaıdyń úıine baraıyq. Seniń ustazyń úshin aldynan óteıik! Mán-jaıdy túsindireıik. Bálkim, keshirip qalar...
Qaıran, ákem! Ne degen keń ediń! Sol kúni keshte ustazǵa álgi ata-anadan keshirim alyp, Almatyǵa alǵashqy issaparymnan qur qol qaıttym. Redaktorǵa «aryzda jazylǵan faktiler anyqtalmady» dep esep berdim. Oǵan esh ókingen de emespin. Al, ustaz...Ol kisini sol saparda da, keıin de kezdestirgen joqpyn. Meniń kelip, ketkenimdi estigen bolar dep oılaımyn. Estise ne oılady eken? Bul endi-máńgilik jumbaq!

Pikirler