Bız bıletın Bauyrjan aǧai – jurfaktyŋ japyraǧyn jaiǧan mäuelı bäiteregı.
Avtor
Bauyrjan Jaqyp degen esımdı eŋ alǧaş äl-Farabi atyndaǧy Qazaq ūlttyq universitetınıŋ jurnalistika fakultetınde estıdım jäne bügıngı novellamnyŋ keiıpkerı sol jyly jastardyŋ «Jıger» festivalınıŋ laureaty (1984) atanǧan Bauyrjan Jaqyp aǧanyŋ özın jurfaktyŋ tarihi ǧimaraty № 5 jataqhananyŋ şyǧarmaşylyq keşter ötetın dälızınde öleŋ oqyp tūrǧan sätte kördım. Sol kezde 4 – kursta oqityn Bauyrjan Jaqyp sol jataqhanadaǧy Mūhamedjan Seralin atyndaǧy şyǧarmaşylyq bırlestıktıŋ jetekşısı eken. Apta saiyn jataqhanadaǧy bırlestıkter jetekşılerınıŋ jinalysy ötedı. Bür künı sol jinalysqa men de şaqyryldym.
Ūiymdastyru komitetı menı jataqhanadaǧy radiostudiianyŋ jetekşısı etıp sailady. Mıne, sodan bastap Bauyrjan aǧanyŋ baǧyndyrǧan belesterı köz aldymda ötıp jatqan ömırdegı şynaiy oqiǧalar.
Qazır oilap qarasam, Bauyrjan aǧanyŋ jurnalistika älemındegı ūstazdyq joly men basşylyq qyzmettegı daǧdylary sonau studenttık şaqtaǧy qoǧamdyq jūmystardy ūrşyqşa üiırgen sätterınen bastau alǧan eken. Fakultet emes jataqhana aiasyndaǧy şyǧarmaşylyq jūmystar sol kezderı naqty, qaz-qalpynda jüzege asatyn. Apta saiyn öz qalauymen bırlestıkke müşe bolǧan studentter ärqaisysy özınıŋ qalamynan tuǧan dünielerın alyp kelıp, talqyǧa ūsynatyn. Jäne olar apta saiyn sol jiyn ötetın kündı asyǧa kütuşı edı. 1985 jyly Qazaq ūlttyq universitetınıŋ jurnalistika fakultetın bıtırgen Bauyrjan Jaqyp eŋbek jolyn Qazaq teledidarynyŋ ädebi-dramalyq habarlar Bas redaksiiasyndaǧy redaktorlyq qyzmetten bastady. Jyr älemındegı qadamyn jurnalistikamen ūştastyrǧan jas maman «Didar» ädebi telealmanaǧyn, «Halyq qazynasy», «Jyr jazamyn jüregımnen», «Sūhbat» habarlaryn äzırlep, jürgızdı. «Aitys» habaryn jasauǧa atsalysty. Professor Tauman Salyqbaiūly Amandosovtyŋ şaqyruymen 1986 jyldan äl-Farabi atyndaǧy Qazaq ūlttyq universitetınde oqytuşylyq qyzmetın bastady.
Bauyrjan Jaqyp 1994 jyly professor T.S. Amandosovtyŋ jetekşılıgımen «Mūhtar Äuezov - publisist» degen taqyrypta kandidattyq dissertasiiasyn, 2004 jyly akademik Z.Qabdolovtyŋ jetekşılıgımen «Qazaq publisistikasynyŋ qalyptasu, damu joldary» degen taqyrypta doktorlyq dissertasiiasyn qorǧady. 1997 jyly dosent, 2005 jyly professor ǧylymi ataǧyn ielendı.
Bauyrjan Jaqyptyŋ ǧylym kökjiegındegı zertteu salasy – pubisistika janrynyŋ qalyptasuy men damuy, teoriialyq jäne şyǧarmaşylyq mäselelerı, qazaq auyz ädebietı, batyrlar jyry, şeşendık öner, jyraulyq poeziia, köne türkı jazba eskertkışterındegı publisistikalyq saryn, qazaq baspasözınıŋ tarihy, teoriiasy men täjıribesı. Bauyrjan Jaqyp - sol zertteu jūmystarynyŋ nätijesınde jazylǧan 200-den astam ǧylymi eŋbektıŋ avtory.
1995-2001 jyldary – dekannyŋ oqu ısı jönındegı orynbasary, kafedra meŋgeruşısı, 2001 jyldan äl-Farabi atyndaǧy Qazaq ūlttyq universitetı jurnalistika fakultetınıŋ dekany qyzmetın abyroimen atqardy. Basqa eşbır fakultettıŋ jūmys täsılınıŋ şeŋberıne syimaityn jurnalistika älemındegı oqu baǧdarlamasyn, ǧylymi jüienı, şyǧarmaşylyq prosestı bır-bırımen şeber üilestırıp, ūstazdardyŋ da, şäkırtterdıŋ de jüregıne jol tapty, sabaqtyŋ sapasyn, tärtıptıŋ tegeurının ızgı tūlǧa tärbieleu ısımen ündestıre bıldı. Öitkenı, Bauyrjan Jaqyp – Qaiyrjan Bekhojin, Temırbek Qojakeev syndy alǧyr da alyp tūlǧaly ūstazdardyŋ önegesın alǧan, söitıp, jurnalistika fakultetınıŋ tarihyndaǧy jasampaz jetekşı retınde öz soqpaǧyn salǧan dekan. Mäskeu Memlekettık universitetınıŋ jurnalistika fakultetınde (1989), Oklahoma Memlekettık universitetınde (AQŞ) (1997,2000) taǧylymdamadan ötıp, käsıbi bılıktılıgın arttyrǧan täjıribelı tälımger.
Sonau studenttık şaǧynan bergı Bauyrjan aǧanyŋ eŋbek jolyn jıpke tızgen monşaqtai tızbektep, bır jazbaǧa syiǧyzu tıptı de mümkın emes.
Äitse de, bügıngı taŋdaǧy şyqqan biıgınde jürıp ötken jolyndaǧy salǧan ızderı ömırdıŋ ızgı örnegındei taŋbalanyp, jarqyrap tūr.
Bauyrjan Ömırjanūly – Qazaqstan Jurnalister odaǧynyŋ müşesı (1991), Qazaqstan Jazuşylar odaǧynyŋ müşesı (1994), Qazaqstan Jazuşylar odaǧynyŋ Basqarma müşesı (2002), Qazaqstan Jurnalistika Akademiiasynyŋ akademigı (2006), Halyqaralyq Jazuşylar men Publisister Assosiasiiasynyŋ müşesı (2006), Qazaqstan Respublikasy
Joǧary mektep ūlttyq ǧylym akademiiasynyŋ korrespondent-müşesı (2007). Aqyndyq asqaq ruhy käsıbi ūşqyrlyǧymen ūştasqan ǧalym-ūstazdyŋ «Auditoriia» (1984), «Baspaldaqtar» (1987), «Bır kemenıŋ üstınde» (1987), «Parus vremeni» (1987), «Aralym - arym, Balqaşym - baǧym» (1988), «Közımnıŋ nūry» (1990), «Aidyndaǧy aspan» (1996), «Mūhtar Äuezov - publisist» (1997), «Aq laq» (1997), «Qoltaŋba» (2001), «Uaqyt ūrşyǧy» (2004), «Qazaq publisistikasynyŋ qalyptasu, damu joldary» (2004), «Publisistikalyq şyǧarmaşylyq negızderı» (2007), «Qyzyl qaiyŋ» (2008), «Abaidyŋ Qasqabūlaǧy» (2012), «Elıkkörgen» (2013), «Menıŋ dalam» (2014), «Jelbırep tūrǧan kök tuym – biık tūǧyrym» (2019), «Bılte şamnyŋ jaryǧy» (2021), «Jürekten qozǧaiyn» (2022) atty kıtaptary jaryq kördı.
Aqynnyŋ taŋdauly jyrlary «Ekı myŋ jyldyq dala jyry» (2000) antologiiasyna, «Jyr marjany» atty on tomdyq qazaq poeziiasynyŋ antologiiasyna (2015) engızıldı.
Bır qoldaǧy salaly sausaqtar tärızdı san önerdı bır basyna jiyp, sanaly ǧūmyryn sapaly tırlıgımen sabaqtastyrǧan Abai elınıŋ asyl perzentı, Bauyrjan Jaqyptyŋ älı de bergenınen bererı, tergenınen tererı köp.
Endeşe, aiauly ärıptesımız Bauyrjan aǧaidyŋ aqparattyŋ aidynynda, şyǧarmaşylyqtyŋ şyŋynda, ǧylymnyŋ kökjiegınde ärdaiym ızgılıkpen ılgerı basa beruıne tılektestıgımızdı bıldıremız.
Äbdıjädılqyzy Jidegül
Äl-Farabi atyndaǧy QazŪU
Baspasöz jäne elektrondy
BAQ kafedrasynyŋ dosentı,
filolokiia ǧylymdarynyŋ kandidaty
