Qanşa uaqyt boiy kütıp jürgen ŞYŪ sammitı öttı. Qazaqstan ūiymǧa bır jyl töraǧalyq etıp, endı mıne bügın sonyŋ qorytyndysyn şyǧardy. Sammitke älemnıŋ jer-jerınen memleket basşylary men halyqaralyq ūiym ökılderı kelgen eken. Onyŋ üstıne bügın Belarus ūiymǧa müşe atandy. Bastapqyda Şanhai bestıgı retınde qūrylǧan ūiymǧa Belarus qosylyp, ondyqqa ainaldy.
Jalpy, bügıngı ötıp jatqan ıs-şaranyŋ maŋyzy zor. Atalmyş ūiym bır kezderı Euraziia aimaǧyndaǧy yntymaqtastyqty nyǧaitu üşın qūrylǧan bolatyn. Al qazır älem terrorizm, ekstremizm, kiberqauıpter pen klimattyŋ özgeruı siiaqty türlı qauıpterdıŋ aldynda tūrǧan kezde, ŞYŪ rölı kün sanap artyp keledı.
Sonymen bügıngı kün Q. Toqaevtyŋ qatysumen ötken ŞYŪ-ǧa müşe memleketter basşylary keŋesınıŋ otyrysynan bastaldy. Otyrysta söz söilegen basşymyz bügınde Şanhai yntymaqtastyq ūiymy dostyq, tatu körşılık, teŋqūqyqtyq pen özara qoldaudyŋ, iaǧni «şanhai ruhy» negızınde jūmys ısteitın memleketaralyq qatynastardyŋ tiımdı tetıgıne ainalǧanyn atap öttı.
Byltyrdan bastap ūiymǧa töraǧalyq etken uaqyt aralyǧynda türlı deŋgeide 150-ge juyq ıs-şara, sonyŋ ışınde sifrlyq damu, turizm, energetika, biznes salalarynda forumdar men ŞYŪ jastar keŋesı ötkızıldı. Būl jaily da Q. Toqaev mälımdedı. Ary qarai öz sözınde türlı ıs-şaralardyŋ nätijesınde ŞYŪ keŋıstıgındegı sauda-ekonomikalyq yntymaqtastyq qarqyndy damyp kele jatqanyna toqtaldy.
Jalpy, Toqaev Qazaqstan ŞYŪ töraǧasy retınde aldyŋǧy sammitte aitylǧan barlyq maqsat-mındettı tolyǧymen oryndaǧanyn aitty. Sondai-aq Prezident elımızdıŋ bastamalaryn jüzege asyruǧa qoldau körsetıp, belsendı atsalysqany üşın barlyq memleketke şynaiy rizaşylyǧyn bıldırdı.
Ärine, Prezident qauıpsızdık salasyndaǧy özara senım men yntymaqtastyqty nyǧaitudy bırınşı maŋyzdy baǧyt ekenın de nazardan tys qaldyrǧan joq.
«Qazırgı kürdelı ahual – negızınen halyqaralyq qatynastar jüiesındegı daǧdarys saldary. Osy rette halyqaralyq qūqyqtyŋ kemşın tūstaryn tüzep, geosaiasi tūrǧydan jıkke bölınuge jol bermeu maqsatymen, tüptep kelgende, jahandyq auqymdaǧy beibıtşılık pen qauıpsızdıktı nyǧaitu üşın ŞYŪ özınıŋ tūraqtandyruşy jäne jasampazdyq rölın küşeituge tiıs» dep ŞYŪ-nyŋ älem elderındegı tūraqtylyqqa yqpal ete alatynyna basymdyq bergen eken.
Otyrysta qatysuşy elder üşın ǧana emes, jalpy, älem elderı üşın maŋyzdy taqyryptar qozǧalǧan eken. Osyndai aimaqtyq ıs-şaralardyŋ ötuı maŋyzdy, sebebı būl tek basşylardyŋ kezdesuı ǧana emes, pıkır almasyp, maŋyzdy şeşımder qabyldanatyn alaŋ.
