Parij Olimpiadasynyŋ alǧaşqy alty kündıgınde el sportşylary bır altyn men ekı qola enşılep, turnir kestesınde 18-orynda tūr. Al altynnan alqa taǧynady dep el sengen boksşylar alǧaşqy jekpe-jekten jeŋılıs tauyp, sengen jūrttyŋ synyna ūşyrauda.
Bügıngı materialda qoǧam belsendılerı men sport synşylary Olimpiadaǧa qatysyp jatqan bylǧary qolǧap şeberlerı jaily jazǧandaryna şolu jasap körelık.
SÖNGEN SENIM
28-şılde künı bokstan Qazaqstan komandasynyŋ kapitany Aslanbek Şymbergenov Parij Olimpiadasyndaǧy alǧaşqy jekpe-jegınde ūtylyp qaldy. 71 kelı salmaqta alǧaşqy jekpe-jegın ötkızgen Şymbergenov iordaniialyq Zeiad İşaişke jol berdı. Odan soŋ ıle-şala el ümıt artqan 92 kelıden joǧary salmaqta jūdyryqtasatyn Qamşybek Qoŋqabaev Europa chempiony (2023), biyl älem chempionatynda qola jülde alǧan ispaniialyq Aiub Gadfa Drissiden jeŋıldı.
Al 31 şıldede Mahmūd Sabyrhan bırınşı ainalymda ispaniialyq Hose Kileske ese jıberdı. İspandyq atlet bırınşı raundta 4:1, ekınşı raundta 5:0, al üşınşı raundta 3:2 esebımen basymdyq tanytty.
Al qyzdar komandasynan 75 kelıge deiıngı salmaqta jūdyryqtasqan Valentina Halzova da alǧaşqy synda Panamalyq Ateina Bailonǧa ese jıberdı.
Keşe, 1 tamyz künı el sengen qos boksşy Aibek Oralbai men Mūhamedsabyr Bazarbai jartylai finalǧa öte almady. Şirek finaldaǧy saiysta töreşılerdıŋ şeşımı boiynşa Aibek Oralbai äzırbaijandyq boksşydan, al Mūhamedsabyr Bazarbai gruzindık sportşydan jeŋıldı.
TÖREŞILERGE TÖRELIK QANDAI BOLMAQ?
Töreşılerdıŋ şeşımın ädıletsız dep baǧalaǧan Qazaqstan Ūlttyq Olimpiadalyq komitetı Parij Olimpiadasynda 63,5 kelı salmaqta jūdyryqtasqan Mūhammedsabyr Bazarbaiūly men gruziialyq Laşa Guruli arasyndaǧy jekpe-jek nätijesın tüsındırudı talap etıp, resmi türde PBU-ǧa (Paris boxing Unit) şaǧym tüsırdı.
«Bız būl nätijemen kelıspeimız jäne PBU-dan tüsınıktıme talap ettık. Būdan HOK ta habardar. Bızdıŋ oiymyzşa, qazaqstandyq boksşy 2024 jylǧy Olimpiadanyŋ jartylai finalyna joldama beretın maŋyzdy kezdesude jeŋıske jettı. Ötken jekpe-jektıŋ nätijesın qaita qarau mümkın emestıgın de tüsınemız. Alaida, bız ırı halyqaralyq jarystaǧy törelık ädıl ärı taza bolǧanyn qalaimyz», - dedı Qazaqstan ŪOK bas hatşysy Janar Uteşeva.
Būǧan deiın ŪOK qazaqstandyq boksşylardyŋ jekpe-jegınde jūmys ıstegen keibır töreşılerdıŋ qyzmetıne kümän keltıretının mälımdep, PBU-ǧa (Paris boxing Unit) jügıngen edı.
Olimpiada oiyndaryndaǧy boks bäsekesın ūiymdastyruşylar būl eskertuge nazar audaryp, atalǧan jaǧdaiǧa qatysty zertteu jürgızuge uäde berdı. Atalǧan töreşılerge qatysty ıs qozǧaldy. Alaida, erejege säikes, aiaqtalǧan jekpe-jekter nätijesı qaita qaralmaidy. Alaida töreşılerdıŋ öz qyzmetınde qatelık jıbergenı däleldense, olar qyzmetten şettetıluı mümkın.
KIMDER QALDY?
Erler qūramynan şarşy alaŋdaǧy teketıreske ökınışke qarai, ekı boksşymyz ǧana baq synaidy. Olar – 51 kelı salmaqta bokstasatyn Säken Bibosynov pen jartylai auyr salmaqta (81 kg) jūdyryqtasatyn Nūrbek Oralbai. Ekeuınıŋ de şirek finaldaǧy jekpe-jegı bügın, 2 tamyzda ötedı. Säken Bibosynov Türkiiadan kelgen Samet Gumusqa, al Nūrbek Oralbai äzırbaijandyq Murad Allahverdievke qarsy şyǧady.
Äielder qūramynan Nazym Qyzaibai şirek finalda braziliialyq Karolin Barbosany aiqyn basymdyqpen ūtty. Endı onyŋ kelesı jekpe-jegı kolumbiialyq Valensiia Viktoriia İngrit Lorenamen ötedı.
“NE ISTEP JÜRSIŊDER ŞŪBYRYP BÄRIŊ?..”
El sengen sportşylardyŋ alǧaşqy jekpe-jegındegı sätsızdıgın jelıde köpşılık synǧa aluda. Beijıŋ Olimpiadasynyŋ chempiony, boksşy Baqyt Särsekbaev boksşylarmen qosa, bapkerdı, jattyqtyruşy komandany Sabyrhannyŋ jeŋılısınen
“Jıgıtterdıŋ fizikasy öte naşar! Ekınşı raundta demalystary qiyndap, äreŋ jür ringte. Udarlary az. Kombinasiia udarov tıptı az. 3 minutta qanşa udar jaudyruǧa bolady?! Fizikasymen ainalysuǧa arnaiy şaqyrtylǧan kubalyq maman qaida qarap jür? Selaia nauchnaia gruppa qaida? Nege bızdıŋ bokserlar demı jetıspei jür? Üş raund aiaqta tūra almaidy. Ne ıstep jürsıŋder şūbyryp bärıŋ? Bırınşı boidan öte almady degen ne sūmdyq???
Bır sūraq: ärbır bokser lisenziia alǧannan Olimpiadaǧa deiın neşe boi ötkızdı? Praktika bar ma? Mysaly, men jarty jylda 22 boi ötkızdım. Bas bapkerge aitatyn sözım joq tıptı,” - dep jazdy ol.
Bokstan Qazaqstan qūramasynyŋ būrynǧy bas bapkerı Tūrsynǧali Edılov (onyŋ basşylyǧymen boksşylarymyz Sidnei Olimpiadasynda tarihtaǧy eŋ üzdık nätijege qol jetkızgen edı) Sabyrhannyŋ sensasiialyq jeŋılıske ūşyrauynyŋ sebepterın saraptap berdı.
“İspandyq öte jaqsy jekpe-jek ötkızdı. Ol özınıŋ boiynyŋ artyqşylyǧyn paidalanyp, jaqsy qozǧalyp, Mahmūdqa bırneşe ret küştı soqqy berdı. Sabyrhannyŋ jekpe-jekke jospary bolmaǧan siiaqty. Nūrbek Oralbai siiaqty syrtqa şyǧyp, qarsylasyn kespek boldy. Bıraq Nūrbektıŋ joly boldy, ol tehnikamen jekpe-jekke şyqpaǧanymen, Kiljes tehnikaly, oiynşy. Eŋ soraqysy men Sabyrhandaǧy şaiqastyŋ kelbetın körmedım. Būryn ol qulyqpen qarsylastaryn jūlyp alatyn, aldaityn. Mūnda ol tek öz küşıne süiendı. Bıraq būl da jetkılıksız boldy! Üşınşı raundta baryp şabu kerek ekenı bärıne tüsınıktı bolǧanda, ol mūny ıstei almady. Mülde küş bolmady,” - dedı ol.
Al sport jurnalisı Leonid Iýrev bügıngı boksşylardyŋ äreketıne tömendegıdei baǧa berdı:
«Mahmūt Sabyrhan Olimpiadalyq salmaqqa 13 aidan säl astam uaqyt būryn köterıldı. Būl tıptı qarsy şabuylǧa şyqqan ispandyqty jeŋuge de jetpeidı. Nelıkten ol 54 kelıden erterek ketpedı? Menıŋ oiymşa, būnyŋ jauaby qarapaiym: älem chempionatyndaǧy sändı premiumdar üşın. Al ışkı sezımderı - salmaq qosu öte oŋai degen bolar. Ol ülken qate. Bızdıŋ boksta bärı jaqsy ma? Olai bolsa, Myrzaǧali Aitjanovty taǧy jüz jylǧa ūlttyq qūramada qaldyraiyq. Sosyn bız kem degende bır Olimpiada qolasyn qanaǧat tūtarmyz», - dep jazdy Iýrev särsenbı künı özınıŋ Telegram-kanalynda.
Keşegı Aibek Oralbai men Mūhamedsabyr Bazarbaidyŋ jeŋılısıne qalyŋ jūrt töreşılerdı kınälauda. “Ädıl baǧa bermedı”, “endı eşkımnen ümıt kütıp kerek emes” dep qazaq qoǧamynyŋ saǧy syndy. Al attasynyŋ jeŋılısıne küiıngen sport jurnalisı Aibek Qabylşa bapker dūrys baǧyt-baǧdar bermedı deidı:
“Qazır ǧana Aibek Oralbaidyŋ jekpe-jegın jürgızıp şyqtym. Ökınıştı. Däl osy jekpe-jektegı jeŋılıste Myrzaǧali Aitjanov kınälıdei körındı. Aibek bırınşı raundta qarsylasty byt-şyt qylyp jeŋdı. Özınıŋ jeŋıske degen qūştarlyǧymen, mınezımen qarsylasyn taptap tastady. Boldy ǧoi, osy taktikany jalǧastyra beru kerek edı. Arqasynan qaǧyp, “erkeksıŋ, jaraisyŋ, alǧan betıŋnen taima!” deudıŋ ornyna “qorǧan, abaila, saq bol” deudıŋ keregı joq edı. “Alǧaşqy raundta tört töreşı senı qoldady, kelesısınde de osylai jūdyryqtas. Osy betıŋnen taimaşy. Osy raundty alsaŋ, kelesı kezeŋge ötıp tūrsyŋ ǧoi” degen qoldau bıldıru kerek edı. Jas buynnyŋ jalynyn osylai söndıremız ǧoi” dep kürsındı ol.
Dina Litpin
“Adyrna” ūlttyq portaly
