LATYN ÄLIPBİI. RESEI KEDERGI ME?

4268
Adyrna.kz Telegram
https://adyrna.kz/content/uploads/2019/08/lat.jpg
Mädeniet jäne sport ministrlıgıne qarasty Tıl saiasaty komitetı latyn älıpbiıne köşu jospar boiynşa jüzege asatynyn mälımdedı, dep habarlaidy informburo.kz saity. Būǧan deiın Reseidıŋ "İzvestiia", "Komsomolskaia pravda" basylymdary «Qazaq ükımetı latyn älıpbiıne köşudı 2035 jylǧa deiın ūzartudy qarastyruda» dep aqparat taratqan bolatyn. El ükımetı Reseidıŋ qysymyna şydamai, latyn älıpbiıne köşudı şynymen keiınge şegere me, joq älde tabandylyq tanytyp, özınıŋ pozisiiasyn qorǧap qala ma? Äu basta elımız latyn älıpbiıne köşedı degende Resei taraby öre türegelgen bolatyn. Öitkenı elımızdıŋ kirillisadan bas tartyp, latyn älıpbiıne köşuıne qūdaiy körşımız ärı ekonomikalyq «odaqtasymyz» qarsy bolǧan edı. Özınıŋ qarsylyǧyn «Mäŋgılık dosymyz» älı de bolsa aqparattyq şabuyl arqyly jalǧastyryp jatyr. Tıl saiasaty komitetınıŋ törǧasy Ǧalymjan Meldeşovtyŋ aituynşa, Resei BAQ jariialaǧan aqparat negızsız. Sondai-aq ol latyn älıpbiıne köşu jospar boiynşa jüzege asyp jatqanyn mälımdedı – Latyn älıpbiıne köşu 2030-2035 jyldarǧa şegerıledı deegen aqparat şyndyqqa janaspaidy. Qazaqstan Respublikasynyŋ Tūŋǧyş Prezidentı – Elbasynyŋ "Qazaq tılı älıpbiın kirillisadan latyn grafikasyna köşıru turaly" Jarlyǧyna säikes QR Ükımetı latyn älıpbiıne 2025 jylǧa deiın kezeŋ-kezeŋmen köşu jönındegı ıs-şaralar josparyn bekıttı. Qazırgı taŋda 3 kezeŋ boiynşa ıs-şaralar jospary bekıtılıp, auqymdy jūmystar atqarylyp jatyr. 2018-2020 jyldary normativtık qūqyqtyq aktılerdı jetıldıru, jaŋa älıpbidıŋ jazu erejelerın qūrastyru jäne mätınderdı latyn grafikasyna köşırıp jazatyn IT qosymaşalar jasap şyǧaru közdelgen. Kelesı kezeŋ 2021-2023 jyldarǧa josparlanǧan. Osy aralyqta memlekettık jäne jergılıktı atqaruşy organdar qabyldaǧan normativtık qūqyqtyq aktıler latyn grafikasyna köşırıledı, tölqūjat, jeke kuälık jäne basqa qūjattar aiyrbastalady. 2024-2025 jyldary memlekettık organdar men jergılıktı atqaruşy organdar ıs qaǧazdaryn latyn älıpbiınde jürgıze bastaidy. Memlekettık BAQ pen bılım beru mekemelerı de latyn grafikasyna auysady, – deidı Ǧalymjan Särsenbaiūly. Ǧalymjan Meldeşovtyŋ aituynşa, qazırgı taŋda tılderdı damytu men qoldanudyŋ 2020-2025 jyldarǧa arnalǧan memlekettık baǧdarlamasynyŋ jobasy äzırlenude. Atalǧan baǧdarlamanyŋ negızgı mındetı latyn älıpbiı negızınde qazaq älıpbiın jaŋǧyrtu bolyp otyr. Sondyqtan da ol "Osyǧan bailanysty barlyq jūmystar bekıtılgen ıs-şaralar josparyna säikes jüzege asyryluda", - dep mälımdedı. Elımızdıŋ latyn älıpbiıne köşıp, özınıŋ Täuelsız saiasat jürgızuı öte maŋyzdy. Būl rette el ükımetınıŋ bekıtılgen jospardan auytqymai, tabandy pozisiia körsetuın qoldaǧan jön. Äitse de Tıl saiasaty komitetı mektepterdıŋ latyn älıpbiıne köşuıne bailanysty läm-mim demeptı. Būǧan deiın Bılım jäne ǧylym ministrlıgı 2020 jyldan bastap elımızdegı daiarlyq synyptary latyn älıpbiınde bılım bere bastaitynyn aitqan bolatyn. 0 synyp - 2020 jyl 0, 1 synyptar - 2021 jyl 0, 1, 2 synyptar - 2022 jyl 0, 1, 2, 3 synyptar - 2023 jyl 0, 1, 2, 3, 4 jäne 5-9 synyptar - 2024 jyl 0, 1, 2, 3, 4, 5-9 jäne 10, 11 synyptar - 2025 jyl. Ahmet Baitūrsynūly atyndaǧy Tıl bılımı institutynyŋ direktory Erden Qajybek «Almaty» telearnasyna bergen sūhbatynda elımızdegı mektepter latyn älıpbiıne 2021 jyly köşetının mälımdegen bolatyn. Al  Şaiahmetov atyndaǧy tılderdı damytu respublikalyq üilestıru-metodikalyq ortalyǧynyŋ atqaruşy direktory Erbol Tıleşov «Astana aqşamy» gazetıne bergen sūhbatynda daiarlyq synyptary 2020 jyldan bastap bılım beretının mälımdegen eken. Reseilık BAQ ärtürlı aqparat taratyp jatqanda el ükımetı tabandylyq tanytyp, latyn älıpbiıne 2020 jyldan bastap köşıp ketse jaqsy bolar edı. Alaida odan būryn Ahmet Baitūrsynūly atyndaǧy Tıl bılımı institutynyŋ latyn älıpbiınıŋ nūsqasy qabyldanuy kerek sekıldı. El tızgının endı qolyna alǧan Qasym-Jomart Toqaev latyn älıpbiınıŋ jaŋa jobasyn bekıtedı degen senımdemız. Aitpaqşy būǧan deiın memleket basşysy: "Körşı memleketterdıŋ köp­şılıgı latyn grafikasyn taŋdady. Älemdegı aqparattardyŋ 90 pa­iyzy latyn grafikasynda jaryq köredı. Al aqparatqa kım ielık etse, ǧylym men tehnologiiaǧa da sol ie bolady. Būl qoǧamdyq oi men sanaǧa tüpkılıktı özgerıs jasaityn qadam. Latyn älıpbiıne köşu kezeŋ-kezeŋımen jalǧasa beredı. Naqty belgılengen keste bar. Sol jüieden auytqymaimyz. Bıraq qoǧamdyq pıkır, älıpbidı qoldanu bary­syn­daǧy artyqşylyqtar men olqy­lyqtar eskerıledı", - degen bolatyn.

Serık JOLDASBAI

"Adyrna" ūlttyq portaly

Pıkırler