Qazaq tılınde arab sözderı köp, sol sebeptı islam ūly deu — pasyqtyq

Qaita būrynǧy qazaqtar arab sözderın qazaq tılınıŋ ündestık zaŋyna salyp, qazaqtyŋ öz sözı etıp jıbergen. Ol sözderdıŋ keibıreuı bastapqy maǧynasyn özgertıp, basqaşa mände aitylatyn bolǧan. Al keiıngı uaqytta arabşa aityluy boiynşa auyzdaryn qisaŋdatyp jürgender barşylyq. Ärine, olar islamǧa qūlai berılgen äsıreler. İslamdy osy arqyly ūlyqtamaq bolǧandar. Olardyŋ būl qylyǧy suǧa ketken tal qarmaidynyŋ kerı siiaqty. Myna molda qazaqtyŋ qazır qoldanyp jürgen sözınıŋ 70%-y arab sözı dep köpe-körıneu ötırık aityp otyr. Derekke nazar audaraiyq. 2015 jyly jaryq körgen 15 tomdyq qazaq tılınıŋ tüsındırme sözdıgınde 150 myŋnan astam söz ben söz tırkesı engızılıptı. Al 2017 jyly osy 15 tomdyq yqşamdalyp şyǧarylǧan nūsqasynda 106 myŋ atauly söz ben 48 300 söz tırkesı qamtylǧan eken. Al islam.kz saitynda qazaq tılınde 600 myŋ söz bar deidı. Bız qazaq tılıne tıkelei arab tılınen nemese parsy tılderınıŋ äser etuımen engen 3000-ǧa juyq arab sözı bar ekenın bılemız. Sonda 600 myŋ demei-aq, tüsındırme sözdıkke engen 150 myŋǧa süiensek, qazaq tılıne engen arab sözderı 150 myŋnyŋ 2%-y ǧana bolady. Al mynau 70% degendı qaidan alyp otyr? İä, būlar osylai belden basuǧa beiım. Tym bolmasa 7% dese şyndyqqa azdap bolsa da janasar edı. Negızı būl taqyryptyŋ myna molda siiaqty bır tıl men ekınşı bır tıldıŋ, bır el men ekenşı bır eldıŋ artyqşylyǧyn körsetu maqsatynda aitylǧany kısıge abyroi äpermeidı. Öitkenı türkı tılınen de arab tılıne engen sözder jetedı. Ol sözder arab tılınıŋ zaŋdylyǧyna baǧynyp ketkendıkten, ony qazırgı bızdıŋ tanuymyz oŋaiǧa tüspeidı. Sol siiaqty arab tılınen bızdıŋ tılge engen sözderdı qazırgı arabtar da oŋailyqpen tani almas edı. Sondyqtan qazaq tılınde arab sözderı köp, sol sebeptı islam ūly deu – pasyqtyq.