"Shymkent Azamattyq Basqaru" jobasyn jüzege asyru: jergılıktı halyqty şeşım qabyldau prosesıne tartu

Qazırgı kezde jergılıktı özın-özı basqarudy damytudaǧy özektı mäsele – azamattardy şeşım qabyldau prosesıne qatystyru jäne olardyŋ yntasyn arttyru bolyp otyr. Naryqtyq ekonomika men kündelıktı tırşılıktıŋ qarbalasynda azamattardyŋ köpşılıgı jergılıktı mäselelerge nemqūraily qaraidy. Būl qoǧamnyŋ belsendılıgın tömendetetın negızgı faktorlardyŋ bırı. Osy ürdıstı joiu jäne tūrǧyndardyŋ azamattyq belsendılıgın arttyru maqsatynda Şymkent qalasynda "Shymkent Azamattyq basqaru" jobasy ıske asuda. Būl joba azamattardyŋ jergılıktı basqaruǧa qatysuyn jandandyrudy közdeidı, sonymen bırge olardyŋ şeşımderge äser etuın arttyryp, qoǧamdyq prosesterge belsendı aralasuyn qamtamasyz etedı. Joba jetekşısı Marǧūlan Ermaǧanbetūlymen bolǧan sūhbatta osy ürdıske qatysty bırşama qyzyqty aqparat pen ūsynystar aityldy. - Jobanyŋ erekşelıgı nede? - Azamattyq bastamalardy qoldau ortalyǧynyŋ tarapynan qoldau bıldırılgen «Azamattyq BasQaru” jobasy azamattyq qatysudy arttyruǧa jäne Qazaqstan aimaqtaryndaǧy jergılıktı özın-özı basqaru deŋgeiınde şeşım qabyldau prosesıne jergılıktı halyqty tartuǧa baǧyttalǧan. Atalǧan joba aiasynda Şymkent qalasynda tūrǧyndardyŋ habardarlyǧyn arttyruǧa, memlekettık qyzmetterdı baqylauǧa jäne olardy jergılıktı maŋyzy bar mäselelerdı şeşuge tartuǧa baǧyttalǧan ıs-şaralar jüzege asyryluda. Şymkentte «ShymkentAzamattyqBasQaru» jobasy jergılıktı özın-özı basqaru mäselelerın tūrǧyndar arasynda, äsırese jastar arasynda tüsındıruge baǧyttalǧan. Jergılıktı özın-özı basqaru jüiesın damytuda köptegen zaŋ qabyldanyp jatsa da, ıs jüzınde ol jetkılıktı türde tiımdı jüzege asyrylmauda. Bızdıŋ zertteu barysynda qala jastarynyŋ köp bölıgı jergılıktı özın-özı basqaruǧa qatysudyŋ maŋyzdylyǧyn, azamat retındegı qūqyqtaryn tolyq tüsınbeitını belgılı boldy. Bız jastarmen jäne halyqtyŋ ärtürlı sektorlarymen kezdesuler ötkızıp, olardyŋ öz qalasyn basqaruǧa qalai qatysa alatynyn jäne şeşım qabyldauǧa äser etetının tüsındırdık. Būl kezdesuler barysynda eldı mekenderdı abattandyru, qala qūrylysy jobalaryn josparlau jäne ömır süru sapasyn arttyru siiaqty jergılıktı mäselelerdı şeşuge, sonymen qatar Halyq qatysatyn biudjet jobasyna azamattardy belsendı tartu tetıkterıne basa nazar audaryldy. Mysalǧa qala joǧary oqu oryndarynda qalamyzdyŋ ziialy qauymynyŋ ökılı, būryŋǧy 3 şaqyrylym deputaty bolǧan, jergılıktı özın-özı basqaru salasynyŋ üzdık mamany Erkın Satqanbaev myrzamen bırge bırqatar kolledjderde jastarmen kezdestık. Jastar el mäselesıne nemqūraily qaramaitynyn baiqadyq. Alaida olarǧa azamattyq qoǧamnyŋ negızgı qūraldary men oǧan qatysudyŋ qūqyqtyq negızdemelerın tüsındırudıŋ asa maŋyzdy ekenıne köz jetkızdık. - Jergılıktı özın-özı basqarudyŋ negızgı problemalaryn aityp ketseŋız. - Qazaqstandaǧy jergılıktı özın-özı basqaru qoǧamdy demokratiialandyrudyŋ maŋyzdy aspektılerınıŋ bırı bolyp qala beredı. Alaida, bızdıŋ jūmysymyz onyŋ mümkındıkterın halyq arasynda habardar etu deŋgeiı älı de jetkılıksız ekenın anyqtady. Būl tüsındıru jäne bılım berude qosymşa küş saludy talap etedı. ShymkentAzamattyqBasQaru jobasy aiasynda bız ärbır şymkenttıkke jergılıktı saiasatqa qalai qatysa alatyny jäne qabyldanǧan şeşımderge qalai äser etetını turaly aqparatty jetkızuge tyrysudamyz. - Şymkent qalasynyŋ jergılıktı özın-özı basqaru jüiesınde qandai özgerısterdı aita alasyz? - Aldymen qūqyqtyq retteu deŋgeiınde aitsam – qazırgı qala deŋgeiınde jergılıktı özın-özı basqarudyŋ negızgı organy bop qala mäslihatyn aituymyz kerek. Mäslihattyŋ qūzyretı zaŋmen bekıtılgen. Deputattar halyqtyŋ ökılı. Halyqtyŋ qūqyǧyn qorǧauşy, qajettılıgın atqaru bilıgıne jetkızuşı. Qazırgı kezde soŋǧy şaqyrylym qūramy käsıbilengen. Är salanyŋ käsıbi mamandary. Būl öz kezegınde eldı mekennıŋ tüitkıldı mäselelerın şeşude öte qajet. Halyq arasynda aitalatyn «ūiqydaǧy» deputatty körıp jürgenımız joq. Barlyǧy belsendı. Menıŋşe, uaqyt talaby özgergen. Halyq ta, deputattarda bırşama özgerıske tüsken. Ärbır deputat halyqtyŋ  sūranystaryn şeşusız qaldyrmauǧa tyrysuda. Degenmen, basqa eldı mekende joq, tek Şymkentte bar jaqsy bır keis ol Biler intsituty. Biler instituty – qazaq qoǧamynyŋ tarihynda ädılettılık pen danalyqtyŋ simvoly bolǧan dästürlı basqaru jüiesı. Biler qazaq qoǧamynda qūqyqtyq jäne äleumettık mäselelerdı şeşude maŋyzdy röl atqaryp, halyqtyŋ bırlıgın saqtauǧa yqpal etken. Qazırgı kezde būl instituttyŋ maŋyzdylyǧyn qaita jaŋǧyrtu – qoǧamdaǧy ädılettılıktı, qūqyqtyq mädeniettı küşeituge, jergılıktı deŋgeidegı daular men mäselelerdı beibıt jolmen şeşuge ülken septıgın tigızedı. Biler instituty halyqtyŋ dauysyna qūlaq türıp, olardyŋ pıkırın eskeretın, ädılettılıkke negızdelgen jergılıktı özın-özı basqarudyŋ zamanaui modelıne yqpal ete alatyn jaqsy bır bastama retınde qarauǧa bolady. Öitkenı, basqa ölkelerden Şymkent aimaǧynyŋ bır özgeşelıgı – ülkendı syilau myǧym ornyqqan qūndy dünie. Mıne, osy tūrǧyda bız biler institutyn jaqsy jaǧyna paidalanuymyz qajet. Būl tūrǧyda, biler institutyn qaita jaŋǧyrtu üşın zaŋnamalyq negızder qalyptastyru qajet. Būl institut jergılıktı özın-özı basqaru organdarynyŋ bır bölıgı retınde äreket etıp, jergılıktı deŋgeidegı daulardy, azamattyq ısterdı beibıt türde şeşuge kömektesetın bedeldı organǧa ainaluy tiıs.  Ekınşıden, qalalyq jerlerde bilerdı sailau nemese taŋdau prosesın demokratiialyq negızde ūiymdastyru. Biler auyldyq aqsaqaldar men bedeldı azamattardan sailanyp, olardyŋ ömırlık täjıribesı men ädılettılıgı eskerıletın arnaiy ırıkteu jüiesı engızıluı kerek. Üşınşıden, biler institutyn tiımdı damytu üşın bilerge qūqyqtyq bılım men daǧdylardy üiretu maŋyzdy. Būl olarǧa qazırgı zamannyŋ qūqyqtyq jüiesımen üilesımdı jūmys ısteuge mümkındık beredı jäne ädılettı şeşımder qabyldauyna jaǧdai jasaidy. Törtınşıden, biler qoǧamdaǧy äleumettık tūraqtylyq pen bırlıktı saqtauǧa yqpal etuı tiıs. Osy maqsatta biler jergılıktı qoǧamdyq keŋesterdıŋ qūramyna engızılıp, tūrǧyndarmen tyǧyz qarym-qatynasta jūmys ısteuı kerek. Besınşıden, bilerdıŋ rölın nyǧaitu jäne olardyŋ bedelın arttyru üşın media arqyly nasihattau jūmystaryn jürgızu kerek. Sonymen bırge mektepter men joǧary oqu oryndarynda biler institutynyŋ tarihi rölı men qazırgı maŋyzy turaly arnaiy kurstar engızu maŋyzdy. Ärine, mäslihat pen qoǧamdyq keŋes bar kezde būl deŋgei artyq degen pıkırler de aityluda. Kezınde özdıgınen qūrylyp äreket etıp jürgen qoǧamdyq keŋesterdı de qajet emes degen sarapşylar bol,an. Al qazır būl deŋgei zaŋmen rettelıp, azamattyq qoǧamnyŋ naǧyz draiverıne ainaldy. Sondyqtan eksperimentten qoryqpau, kerısınşe bar mümkındıkterdı qoldanyp körgen artyq bolmas. Būl institut qazırgı zamannyŋ jergılıktı basqaru jüiesıne tiımdı qosymşa bolyp, qoǧamda senım men jauapkerşılıktı nyǧaituǧa äbden yqpal etuı mümkın. - Jüienı damytuda naqty ūsynystaryŋyz bar ma? - Aldymen halyqtyŋ habardarlyǧyn arttyru asa maŋyzdy. Jergılıktı özın-özı basqaru jäne onyŋ qoǧam ömırındegı rölı turaly bılım beru baǧdarlamalary men aqparattyq materialdardy äzırleu jäne taratu. Halyqqa olardyŋ ömır süru sapasyna äser etetın jergılıktı prosesterge qatysa alatynyn  jetkızu maŋyzdy. Jastardyŋ belsendı qatysuy. Jastar – azamattyq qoǧamnyŋ bolaşaǧy jäne özgerısterdıŋ draiverı bola alady. Öskeleŋ ūrpaqty özın-özı basqaru mäselelerıne tärbieleu üşın kezdesuler men şaralardy köbırek ūiymdastyru qajet. Memlekettık qyzmet körsetu sapasyn arttyru: Azamattardan alynǧan mälımetter men kerı bailanys negızınde aryz-şaǧymdarǧa jedel den qoiu jäne qyzmet körsetu sapasyn arttyru maqsatynda memlekettık qyzmetterge tūraqty monitoring tetıkterın engızgen jön. Azamattyq BasQaru jobasy Qazaqstandaǧy azamattyq qoǧamdy damytudy közdeidı. Jobany ıske asyru barysynda halyq arasynda, äsırese, jergılıktı özın-özı basqaru mäselelerı boiynşa tüsındıru jūmystaryn odan ärı küşeitu qajettıgın kördık. Azamattyq belsendılıktı arttyru – būl öz kezegınde ärbır azamattyŋ ömırın jaqsartatyn aşyq ärı tiımdı basqaruǧa aparatyn jol. - Sūhbatyŋyzǧa rahmet!