Qazaqstan men Qytai arasynda sottalǧan azamattardy qaitaru turaly kelısım bar. Sonyŋ aiasynda Aqjarqyn Tūrlybai jazasyn öz elınde ötei alady.
Sputnik Qazaqstan tılşısıne sūhbat bergen advokat maman osy mäselege qatysty öz pıkırın bıldırdı. Bas prokuratura da tüsınıkteme berdı.
Aqjarqynnyŋ jazasyn özgertuge bola ma?
Advokat Äsel Toqaevanyŋ oiynşa, Qazaqstan men Qytai arasyndaǧy kelısım boiynşa sottalǧan azamattardy elge qaitaru şarasy qarastyrylǧan. Bıraq ondaida sottyŋ şeşımı qaita qaralmaidy. Aqjarqynnyŋ jazasyn öteu merzımın de bırden özgertuge mümkındık joq.
"Bärı zaŋnamaǧa bailanysty. Endı Qytaidaǧy sottyŋ şeşımın özgerte almaimyz. Degenmen ol amnistiiaǧa ılıguı mümkın, ia bolmasa, merzımınen būryn şartty bosatu şarasy qoldanylady. Al özge elde jasalǧan qylmysty qaita qarai almaimyz. Öitkenı zaŋdy şeşım bar. Sosyn kelısım aiasynda jazasyn öteu üşın ǧana sottalǧandardy qaitaru şarasy qarastyrylǧan. Ondaida jaza qaita qaralmaidy", - deidı Toqaeva.
Osy oraida sarapşy öz täjıribesınen bırneşe mysal keltırdı. Onyŋ aituynşa, Qazaqstanda esırtkı üşın bır Grekiia azamaty ūstalǧan. Bıraq oǧan jazany öz elınde ötegen tiımdı. Sebebı ol memlekettıŋ zaŋnamasy boiynşa tura sol esırtkı kölemı üşın jaza qataŋ emes. Al Qazaqstanda ūstalǧan Özbekstan azamattary, kerısınşe, öz elıne jıbermeudı sūraǧan. Sebebı ol jaqta jaza qataŋ.
Bas prokuratura ne deidı?
Bas prokurordyŋ orynbasary Marat Ahmetjanov ta osy mäselege qatysty tüsınıkteme berdı. Onyŋ sözıne qaraǧanda, Aqjarqyn öz elınde amnistiiaǧa ılıguı mümkın.
"Äzırge Qytaidaǧy sottyŋ şeşımı küşıne engen joq. Qazır appeliasiialyq şaǧym qaralyp jatyr. Bız naqty qandai şeşım şyǧatynyn bılmeimız. Degenmen Qazaqstan men Qytai arasynda ekıjaqty şart bar. Sol qūjat boiynşa Aqjarqyn ötınış berıp, jazasyn öz elınde ötei alady. Ondai ötınış bolsa, Qazaqstan sottalǧan azamatty özıne qaitara alady", - dedı Ahmetjanov
Sputnik Qazaqstan tılşısıne bergen sūhbatynda.
Onyŋ aituynşa, şart boiynşa Qytaida şyqqan sot ükımın özgertuge bolmaidy. Degenmen jazasyn jeŋıldetuge mümkındık bar.
"Bızdıŋ zaŋnamalarymyzǧa säikes, ükımın özgerte almaimyz. Bıraq amnistiia bolyp jatsa, bız Qytaiǧa eskertu jıberıp, osyndai-osyndai halyqaralyq kelısım boiynşa ol şarany qoldanuǧa mümkındık bar dep habarlaimyz. Sottyŋ naqty şeşımı kerek. Ony özgerte almasaq ta, kelısım boiynşa jazanyŋ türın özgertuge mümkındık bar", - dep atap körsettı Ahmetjanov.
Aqjarqyn Tūrlybaidyŋ taǧdyry
Qazaqstan azamaty Aqjarqyn Tūrlybai 2014 jyly nauryzda Guanchjou äuejaiynda ūstalǧan bolatyn. Oǧan şekaradan 4,5 kelı esırtkını alyp ötpek boldy degen aiyp taǧyldy. Ol kezde otandasymyz 20 jasta bolǧan edı. 2015 jyldyŋ mausymynda Qytai soty ony ömır boiyna bas bostandyǧynan aiyrdy. Sotta Aqjarqyn şeteldık dosy aldap ketkenın aityp, kınäsın moiyndaǧan joq.
2016 jyly sot şeşımı joiylyp, ıs qaita qarauǧa jıberıldı.
Biyl 3 qyrküiekte Qytaidyŋ Guanchjou qalalyq sotynda Aqjarqyn Tūrlybaidyŋ ısı boiynşa otyrys öttı. Otyrysta qorǧauşy tarap ūsynǧan qylmystyq ıs materialdary qaraldy. Ükımnıŋ qaşan jariialanatyny belgısız.
Al 9 qyrküiekte otandasymyzdyŋ anasy Zuhra Seitımova Qazaqstan prezidentıne kömek sūrap hat jazǧany habarlandy. Artynşa Qasym-Jomart Toqaev Qytaiǧa sapary kezınde Aqjarqyn Tūrlybaidyŋ mäselesın köterdı.
