Şuche Burabai: Aqmola oblysynyŋ turistık jauhary qalai damyp jatyr?

Jaz şyǧyp, kün jylynǧaly Burabaiǧa aǧylǧan turister legı köbeidı. Tabiǧaty köz sürındırgen būl öŋır jaily «Qazaqstannyŋ Şveisariiasy» dep beker aitylmaidy. Köl men orman, tau men saf auasy bar kurorttyq aimaq soŋǧy jyldary erekşe qarqynmen damyp keledı. Būl jaily audan äkımdıgı naqty derektermen bölıstı. 2024 jyly Burabaiǧa kelgen qonaqtar sany 355 myŋnan asyp, ötken jylmen salystyrǧanda 14 paiyzdan artyq bolǧan. Būl — turizmnıŋ el ışındegı tartymdylyǧy artyp kele jatqanynyŋ belgısı. Qazırdıŋ özınde audanda 217 turistık nysan jūmys ıstep tūr. Būl san aldaǧy uaqytta artady dep kütılude, öitkenı jaŋa jobalar qolǧa alynǧan. Biyl jazda taǧy 5 ırı infraqūrylymdyq joba ıske qosylady. Olardyŋ qatarynda Burabai kentınde seruen aimaǧy, Şuche kölınıŋ jaǧajaiyn jaŋartu, jyly äjethanalar ornatu jäne 119 «aqyldy» beinekamera ornatu jūmystary bar. Sonymen qatar, Şuchede baiqau (smotrovaia) alaŋy aşylady. Kurortqa qatynaityn qoǧamdyq kölık mäselesı de şeşımın tauyp keledı. Vokzaldan Burabaiǧa deiıngı marşrut ıske qosylyp, bilet baǧasy qoljetımdı etılgen: qala ışınde – 110 teŋge, Burabaiǧa – 250 teŋge. Jolauşylar üşın jaǧdai jasau maqsatynda avtoparkke jaŋa avtobustar satyp alynǧan: 2024 jyly – 6, biyl taǧy 4 avtobus qosylady. Tabiǧatty aialau — basty ūstanym. Osy jazda Şuchede qatty tūrmystyq qaldyqtardy sūryptap, qaita öŋdeitın keşennıŋ qūrylysy bastalady. Būl joba «Eko-Dump» kompaniiasymen bırlese atqarylyp jatyr. Quattylyǧy – 40 myŋ tonna. Sonymen qatar, 9 zamanaui qoqys kölıgı (onyŋ üşeuı – elektrlı), 10 klimattyq kamera men arnaiy qaldyq jinau jüiesı qarastyrylǧan. Audanda qazır 6 myŋǧa juyq şaǧyn jäne orta biznes ökılı jūmys ısteidı. 14 myŋnan astam adam osy salada eŋbek etude. Biyldyŋ özınde 450 million teŋgege 14 joba jüzege asyrylǧan. Jyl basynan berı 15 milliard teŋgeden astam investisiia tartylǧan, onyŋ ışınde 12 milliardy – jeke qarjy. Qazır jüzege asyp jatqan 36 joba aiasynda myŋnan asa jaŋa jūmys orny aşylmaq. Būl jobalar turizmnen bastap, auyl şaruaşylyǧy, sauda, avtoservis jäne sport salalaryn qamtidy. Audan äkımdıgınıŋ deregınşe, soŋǧy üş jylda audan biudjetı ekı ese ūlǧaiyp, 12,8 milliard teŋgege jetken. Al 2025 jyldyŋ alǧaşqy 4 aiynyŋ özınde biudjetke 23,1 milliard teŋge tüsken. Onyŋ ışınde audan biudjetıne tüsetın tabys – 4,7 milliard teŋge, būl byltyrǧydan 700 millionǧa köp. Turizm salasynyŋ audan biudjetıne bererı de zor: biyl alǧaşqy toqsanda 1 milliard teŋgege juyq kırıs tüsken. Bır turisten tüsetın salyq 13 myŋ teŋgeden asqan. Burabai men Şuche jai ǧana demalys orny emes, ol el ışındegı ekonomikalyq qozǧauşy küşke ainalǧan turizm ortalyǧy. Tabiǧattyŋ sūlulyǧyn saqtai otyryp, zamanaui qyzmet pen infraqūrylymdy damytyp jatqan öŋır naǧyz ülgı bola alady. Būl mausymda jolyŋyz tüsse, Burabaiǧa baryp körıŋız jaŋarǧan kurorttyŋ jaŋa kelbetı sızdı bei-jai qaldyrmaidy.