Bırıkken ūlttar ūiymy janyndaǧy Qazaqstannnyŋ tūraqty ökıldıgı men BŪŪ-nyŋ Terrorizmge qarsy basqarmasy Niu-Iork qalasynda «Terrorizmnen azat älemge jäne BŪŪ 2030 jylǧa deiıngı tūraqty damu kün tärtıbıne qol jetkızu üşın damuşy elderdıŋ sinergiiasy» atty ıs-şaralardy jiı ūiymdastyrady. Atalmyş jiynǧa älemnıŋ tükpır-tüpırınen ökılder qatysyp öz oilaryn otraǧa salady. Juyrda qaraşa aiynda osy şara barysynda Qazaqstannyŋ «Jusan» operasiia turaly jan-jaqty aitylyp, BŪŪ-na müşe memleketterge ülgı retınde körsetıldı..
Jalpy, Qazaqstan osyǧan deiın Siriiadan otandastarymyzdy qaitaru maqsatynda «Jusan», «Jusan-2», «Jusan-3» operasiiasyn ūiymdastyrǧan bolatyn. Alǧaşqy operasiiada qazaqstandyq arnaiy jasaq 47 otandasymyzdy Siriiadan elımızge qaitarsa, būdan soŋ Qazaqstan Respublikasynyŋ Prezidentı Qasym-Jomart Toqaevtyŋ tapsyrmasymen operasiia ärı qarai jalǧasyn tapty. «Jusan-2» operasiiasy kezınde Siriiadan 231 Qazaqstan azamaty elge jetkızıldı. Al 28-31 mamyr aralaǧynda ötken operasiianyŋ soŋǧy kezeŋınde, iaǧni, «Jusan-3» şarasynda Siriiadan Qazaqstanǧa 67 äiel adam, 171 bala, onyŋ ışınde, toǧyzy jetım bala, elge qaitarylǧan. Olar bıraz uaqyt boiy oŋaltu ortalyǧynda bolyp, psihologiialyq, gumanitarlyq kömek alady.
«Jusan-2» operasiiasynan keiın Qazaqstanǧa segız kündık saparmen BŪŪ täuelsız sarapşysy Ni Aolein Fionnuala kelgenın barlyǧymyz bılemız. Sol kezde BŪŪ sarapaşysy öz azamattaryn qorǧauǧa alǧan Qazaqstannyŋ būl batyl qadamy köptegen elderge ülgı bolatynyn aitqan edı.
«Qazaqstan älem aldynda äielder men balalardy elge qaitaru mümkın ekendıgın jäne ony oryndauǧa bolatynyn körsettı. Mūndai gumanitarlyq bastamany özge memleketter de qoldap, qolǧa alsa tıptı jaqsy bolar edı. Degenmen menı qoǧam deŋgeiınde qoldanylatyn deradikalizasiia ädısterı alaŋdatyp otyr. Osy salada jūmys ısteitın ūiymdardy Qazaqstannan ülgı aluǧa şaqyramyn», - degen bolatyn Ni Aolein Fionnuala.
Al osy «Jusan» operasiiasy jönınde dıgtanuşy Jandos Aibarov bylai dedı:
«Qauıpsızdık mäselelerı, terrorizmmen küres jäne oǧan qarsy qoldanatyn şaralardyŋ damuy – özara täueldı. Qazaqstan osy mäselelerdı şeşuge öz ülesın qosyp, ministrlık tarapynan da ükımet tarapynan da, Elbasy Nūrsūltan Nazarbaevtyŋ bastamasymen köptegen ıster atqaryldy. Bır ǧana «Jusan» operasiiasy qanşama azamattardy tyǧyryqtan şyǧaruǧa kömektestı. Būl rette Aqparat jäne qoǧamdyq damu ministrı Däuren Abaevtyŋ «Qauıpsızdık qyzmetkerlerı «Jusan» operasiiasy arqyly Siriiaǧa ketkenderdı tozaqtan alyp şyqty» degen sözınıŋ jany bar. Siriiadan kelgenderdıŋbeine ündeuın tyŋdap-aq olardyŋ sondai tauqymetten bastan keşkenın aŋǧaruǧa bolady. Mysaly, 25 jastaǧy Aida Sarina özınıŋ Siriiaǧa qalai kelgenı turaly estelıkterımen bölısıp, terrorister arasynda ömır sürudıŋ kürdelılıgı, qiyn-qystau kezeŋderı turaly äŋgımelep berdı. Beinejazbada Siriiadan oralǧan Aida öz otanyna oraluǧa mümkındık bergenı üşın Qazaqstan ükımetıne şynaiy alǧysyn bıldırıp, özı de terroristermen küresuge daiyn ekenın şynaiy aityp jür. Būl operasiia adasqandardy qalypqa keltırıp, şynymen ülgı bolyp otyrǧan dünie».
Rasymen de maman aityp otyrǧandai, Siriiadan kelgen Aida Sarina Qazaqstan ükımetı arnaiy operasiia ūiymdastyryp, Siriiadan otandastaryn alyp ketıp jatqanda, Fransiiadan, Germaniiadan jäne basqa elderden kelgen äielder qalai qyzyǧa qaraǧanyn äŋgımelep bergen bolatyn.
«Men Qazaqstannan kelgen qūtqaruşylardy öz közımmen körgende, quanyşymda şek bolǧan joq. Elımnıŋ ükımetı bızdı qiyn jaǧdaiǧa tastamai, alyp ketetının tüsındım, riza boldym. İia, men terrorizmnıŋ qūrbany boldym. Bıraq qazır terrorizmge qarsy küreskım keledı, osy ülken maqsattyŋ bır müşesı boluǧa jäne sūmdyqtyŋ aldyn aluǧa öz ülesımdı qosuǧa daiynmyn. Men terrorizmnen zardap şekken barlyq äielderdıŋ ünın jetkızuşı bolǧym keledı», - deidı ol.
Jalpy, Qazaqstannyŋ Jeneva qalasyndaǧy Tūraqty ökıldıgı, Qazaqstan Respublikasy Ädılet ministrlıgınıŋ bastamasymen, «Jusan» operasiiasynyŋ nätijelerınde Qazaqstanǧa oralǧan azamattardyŋ, eŋ aldymen äielder men balalardyŋ azamattyq ömırge qaita beiımdelu jūmystaryna arnalǧan ıs- şarany jiı ötkızdı.
Mūndai ıs-şara Resei, İran, Türkiia, Siriia, AQŞ, Ūlybritaniia, Özbekstan, Qyrǧyzstan, Türkımenstan, bırqatar İYŪ, EO, Latyn Amerika jäne halyqaralyq memleketterı men qūrylymdarynyŋ - HQKK, BŪŪ-nyŋ adam qūqyqtary jönındegı organdary, IýNİSEF, DDSŪ, HEŪ ülken qyzyǧuşylyǧyn tudyryp otyr. Tıpten BŪŪ täuelsız sarapşysy Ni Aolein Fionnuala bastaǧan bırqatar sarapşylar «Qazaqstan «Jusan» operasiiasy arqyly eldegı är azamatyn baǧalai alatynyn älemge anytty» degendı alǧa tartudy.
Rauan ILİIаSOV,
«Adyrna» portaly
