Biyl «Qazaqfilm» studiiasynyŋ qūrylǧanyna 50 jyl. Öz jūmysyn alǧaşynda Qazaq televiziiasynyŋ qūramynda bastaǧan studiia 1969 jyly 3 qaraşada bölınıp, jeke şaŋyraq köterdı. Şirek ǧasyrǧa juyq jūmys ıstegen studiiada Tūrǧanbai Mätkärımov, Bolat Ǧabitov-Jansügırov, Anatolii Fedulov, Iýrii Dubrovin, Äsman Düiımbaev syndy talanttar şoǧyry eŋbek ettı. Juyrda Almatydaǧy QR Ūlttyq kıtaphanasynda «Qazaqtelefilm» studiiasynyŋ ardagerlerı bas qosyp, 50 jyldyq mereitoidy atap öttı. Osyǧan orai Ortalyq memlekettık kino-fotoqūjattar men dybys jazbalar arhivı fotokörme ūiymdastyryp, slaid jasap, tarih şejıresın suretter arqyly körsettı.
[caption id="attachment_28026" align="alignnone" width="1024"]
[/caption]
Arhiv qorynda osy uaqytqa deiın "Qazahtelefilm" studiiasynyŋ tarihyna qatysty 50 şaqty suret qana saqtalǧan bolatyn. Kinostudiianyŋ mereitoiy qarsaŋynda arhiv qyzmetkerlerı "Qazaqtelefilmnıŋ" ardagerlerımen habarlasyp, olardyŋ jeke qorlarynan fotoqūjattaryn aldyryp, arhiv qoryn 500-den astam fotoqūjatpen tolyqtyrdy. Körmede qorǧa jaŋadan qosylǧan suretterden 75 fotoqūjat ırıktelıp, körermen nazaryna ūsynyldy. Körme 5 bölımnen tūrdy: 1-şı bölımı kinostudiianyŋ ırgetasyn qalap, örken jaiuyna üles qosqan qyzmetkerlerıne arnaldy. Kinostudiia tört şyǧarmaşylyq sala boiynşa kinotuyndylar jasaǧandyqtan, körmenıŋ qalǧan tört bölımınde sol salalarǧa jeke-jeke toqtaludy jön kördık. Atap aitsaq, 2-şı bölım derektı filmder tüsırılımderıne arnalsa, 3-şı bölım film-konsertter tüsırılımınen syr şertedı. 4-şı bölımde multiplikasiia jäne körkem filmder tüsırılımderı qamtylsa, 5-şı bölım teatrdy ekrandauǧa arnaldy.
«Qazaqtelefilm» studiiasy tüsırgen ekı myŋnan asa teleönımnıŋ myŋǧa juyǧy arhiv qoryna ötken. Qazırgı kezde «Kazaqstan» respublikalyq tele-radio korporasiiasynyŋ «Altyn qorynda» saqtalǧan tuyndylardy arhivke tapsyru jūmysy jürgızılude. Osy jūmystyŋ nätijesınde biyldyŋ özınde «Qazaqtelefilm» studiiasy äzırlegen 150 tuyndy arhiv qoryna tüstı.
Kezınde «Qazaqtelefilmde» qyzmet etken maitalmandardyŋ jeke qorynda saqtalǧan kino-fotoqūjattardyŋ uaqyt ötken saiyn qūndylyǧy artatyny anyq. Osy oraida arhiv qoryna öz fotoqūjattaryn memlekettık saqtauǧa tapsyrǧan Sapabek Keldıbaev, Vadim Dorojko, Mūrat Qyryqbaev, Valerii Zadornovskii, Petr Sidorenko, Qosylǧan Äbjanov, Oralbek Sarbasov, Säken Täjımūratov, Tana Taipina, Ǧalym Şalabaev, Eskendır Tynyşpaevtyŋ qyzy Elena Tynyşpaeva, Kärım Tanaevtyŋ jūbaiy Zinagül Türkebaeva, Bolat Ǧabitov-Jansügırovtyŋ jary Qarlyǧaş Qaŋtarbaeva, Äsman Düiımbaevtıŋ qyzy Gülnar Omarbekova, Rifkat Muzabekovtyŋ qyzy Alfiia Muzametovalardyŋ ısı qūptarlyq. memlekettık kino-fotoqūjattar men dybys jazbalar arhivınıŋ direktory Gülmira Mūhtarovanyŋ aituynşa, tapsyrylǧan fotoqūjattar negızınde «Qazaqtelefilm» studiiasynyŋ 50 jyldyǧyna orai ekı tomdyq suretter katalogy şyǧarylmaq. Myŋǧa juyq derektı filmdı qamtyǧan katalogtyŋ bırınşı tomyn arhiv qyzmetkerlerı osy jyldyŋ aiaǧyna deiın şyǧarudy josparlap otyr.
Ötkenımızge qaita üŋılıp, barymyzdy tügendep, joǧaltqanymyzdy ızdep tauyp, bügıngı ūrpapyŋ keregıne jarata bılu - basty mındet. Tarihymyzdyŋ jaŋǧyrtyp, jandanuyna ülesın qosyp jürgen Ortalyq memlekettık kino-fotoqūjattar men dybys jazbalar arhivınıŋ qyzmetkerlerınıŋ eŋbegı eren ekenın atap ötu kerek.
[/caption]
Arhiv qorynda osy uaqytqa deiın "Qazahtelefilm" studiiasynyŋ tarihyna qatysty 50 şaqty suret qana saqtalǧan bolatyn. Kinostudiianyŋ mereitoiy qarsaŋynda arhiv qyzmetkerlerı "Qazaqtelefilmnıŋ" ardagerlerımen habarlasyp, olardyŋ jeke qorlarynan fotoqūjattaryn aldyryp, arhiv qoryn 500-den astam fotoqūjatpen tolyqtyrdy. Körmede qorǧa jaŋadan qosylǧan suretterden 75 fotoqūjat ırıktelıp, körermen nazaryna ūsynyldy. Körme 5 bölımnen tūrdy: 1-şı bölımı kinostudiianyŋ ırgetasyn qalap, örken jaiuyna üles qosqan qyzmetkerlerıne arnaldy. Kinostudiia tört şyǧarmaşylyq sala boiynşa kinotuyndylar jasaǧandyqtan, körmenıŋ qalǧan tört bölımınde sol salalarǧa jeke-jeke toqtaludy jön kördık. Atap aitsaq, 2-şı bölım derektı filmder tüsırılımderıne arnalsa, 3-şı bölım film-konsertter tüsırılımınen syr şertedı. 4-şı bölımde multiplikasiia jäne körkem filmder tüsırılımderı qamtylsa, 5-şı bölım teatrdy ekrandauǧa arnaldy.
«Qazaqtelefilm» studiiasy tüsırgen ekı myŋnan asa teleönımnıŋ myŋǧa juyǧy arhiv qoryna ötken. Qazırgı kezde «Kazaqstan» respublikalyq tele-radio korporasiiasynyŋ «Altyn qorynda» saqtalǧan tuyndylardy arhivke tapsyru jūmysy jürgızılude. Osy jūmystyŋ nätijesınde biyldyŋ özınde «Qazaqtelefilm» studiiasy äzırlegen 150 tuyndy arhiv qoryna tüstı.
Kezınde «Qazaqtelefilmde» qyzmet etken maitalmandardyŋ jeke qorynda saqtalǧan kino-fotoqūjattardyŋ uaqyt ötken saiyn qūndylyǧy artatyny anyq. Osy oraida arhiv qoryna öz fotoqūjattaryn memlekettık saqtauǧa tapsyrǧan Sapabek Keldıbaev, Vadim Dorojko, Mūrat Qyryqbaev, Valerii Zadornovskii, Petr Sidorenko, Qosylǧan Äbjanov, Oralbek Sarbasov, Säken Täjımūratov, Tana Taipina, Ǧalym Şalabaev, Eskendır Tynyşpaevtyŋ qyzy Elena Tynyşpaeva, Kärım Tanaevtyŋ jūbaiy Zinagül Türkebaeva, Bolat Ǧabitov-Jansügırovtyŋ jary Qarlyǧaş Qaŋtarbaeva, Äsman Düiımbaevtıŋ qyzy Gülnar Omarbekova, Rifkat Muzabekovtyŋ qyzy Alfiia Muzametovalardyŋ ısı qūptarlyq. memlekettık kino-fotoqūjattar men dybys jazbalar arhivınıŋ direktory Gülmira Mūhtarovanyŋ aituynşa, tapsyrylǧan fotoqūjattar negızınde «Qazaqtelefilm» studiiasynyŋ 50 jyldyǧyna orai ekı tomdyq suretter katalogy şyǧarylmaq. Myŋǧa juyq derektı filmdı qamtyǧan katalogtyŋ bırınşı tomyn arhiv qyzmetkerlerı osy jyldyŋ aiaǧyna deiın şyǧarudy josparlap otyr.
Ötkenımızge qaita üŋılıp, barymyzdy tügendep, joǧaltqanymyzdy ızdep tauyp, bügıngı ūrpapyŋ keregıne jarata bılu - basty mındet. Tarihymyzdyŋ jaŋǧyrtyp, jandanuyna ülesın qosyp jürgen Ortalyq memlekettık kino-fotoqūjattar men dybys jazbalar arhivınıŋ qyzmetkerlerınıŋ eŋbegı eren ekenın atap ötu kerek.
Saltanat SMAİLOVA,
"Adyrna" ūlttyq portaly
