Qazaqstanda 5 jylda 30-dan asa äue apaty bolǧan

Ūşaq älemde eŋ qauıpsız kölık türı sanalǧanmen, jer şarynda künıne ortaşa eseppen onnan asa ırılı-ūsaqty äue kölıgınıŋ apaty tırkeledı eken, dep habarlaidy «Habar 24». Būl – BŪŪ-nyŋ mälımetı. Al bızdıŋ elde 5 jylda 30-dan asa äue apaty bolǧan. 80-nen astam azamatymyz köz jūmǧan. Qaiǧyly oqiǧalarǧa negızgı sebep ne? 2013-ten bastaiyq. 2013-tıŋ 29 qaŋtarynda däl osy Almaty qalasynyŋ äuejaiyna şamamen 5 şaqyrym qalǧanda «Kökşetau-Almaty» baǧytynda ūşqan «SCAT» äue kompaniiasynyŋ «Challenger-200» ūşaǧy apatqa ūşyrady. Mūqym halyqtyŋ qabyrǧasyn qaiystyryp, ol kezde 21 adam opat bolyp edı. Endı mıne, taǧy da sol Almatynyŋ maŋynda apat. Bırneşe adamnan köz jazdyq. Mert bolǧandardyŋ sany älı de ösuı mümkın. Būl biylǧy bırınşı apat emes. Nauryz aiynyŋ soŋynda Qyzylorda oblysynda Mi-8 äskeri tıkūşaǧy apatqa ūşyrady. «Tergeu qorytyndysy boiynşa komissiia tıkūşaq kütpegen meteorologiialyq faktorlardyŋ kesırınen apatqa ūşyrady degen şeşımge keldı. Ol kezde 13 adam qaza boldy. Olardyŋ 12-sı Aqtau garnizonynyŋ aviasiialyq bölımşesınıŋ äskerilerı edı. Eldı alaŋdatqan jaǧdaiǧa orai elımızdıŋ qaharmandary pıkır de bıldırdı. Toqtar Äubäkırov, Qazaqstannyŋ halyq qaharmany: – Soŋǧy jyldardaǧy äue apattarynan qanşama asyl azamatymyzdan aiyryldyq. Ökınıştı jait, ūzyn-sonar tızım jüregımdı auyrtady. Äue apatynyŋ köbeiuınıŋ basty sebebı – eskırgen ūşaq. Aviasiiaǧa qatysy joq menedjerlerdıŋ osy salany basqaruy jarǧa jyǧady. Mūhtar Altynbaev, armiia generaly: – Qazaqstandaǧy azmattyq jäne memlekettık aviasiia salasyndaǧy ūşu qauıpsızdıgın qamtamasyz etudıŋ qazırgı jüiesı tiımsız. Azamattyq aviasiiadaǧy sertifikattau, sondai-aq ūşu qauıpsızdıgın baqylau men qadaǧalau funksiialarynyŋ bır organnyŋ qarauynda boluy qabyldanatyn şeşımderdıŋ obektivtılıgın qamtamasyz etpeidı. Statistikaǧa jügınsek, 2012-2016 jyldar aralyǧynda Qazaqstanda 30-dan astam äue apaty bolyp, olardan 85-ten asa adam qaza tauypty. Būl sertifikattau men qadaǧalau räsımderınıŋ sapasy tömen ekenın bıldıredı. Talǧat Mūsabaev, Qazaqstannyŋ halyq qaharmany: – Ūşu qauıpsızdıgın baqylap, qadaǧalaityn jäne aviasiialyq oqiǧalardy zertteumen ainalysatyn jeke memlekettık organ qūrǧan jön. Ol organ azamattyq jäne basqa da aviasiia türlerınde ūşu qauıpsızdıgıne qater keltıretın kez kelgen talap-äreketterdıŋ jolyn kesu, sondai-aq oǧan aiypty tūlǧalardy jauapkerşılıkke tartu qūqyǧy, qūzyry men mümkındıgıne ie boluy tiıs. Endı älemdegı jaǧdaidy aitalyq. Biyl 11 aqpanda Mäskeudıŋ Domodedovo äuejaiynan ūşyp şyqqan «Saratov avialiniiasy» kompaniiasynyŋ An-148 ūşaǧy Or qalasyna bet alǧan edı. Alaida ekı minut öter-ötpeste apatqa ūşyrdy. Borttaǧy 65 jolauşy men alty ekipajdyŋ barlyǧy mert boldy. Nauryzda taǧy da apat. Būl joly Efiopiiada. Ethiopian Airlines äuekompaniiasynyŋ 737 MAX ūşaǧy äuege köterılgennen keiın bırneşe minut ötken soŋ apatqa ūşyrady. Apat saldarynan 157 adam mert boldy. Apattan keiın sarapşylar jaŋa Boeing ūşaǧynyŋ borttyq jüielerındegı problemalardyŋ bolǧandyn aitty. Ūşqyştardyŋ säuır aiynda jariialanǧan soŋǧy sözderı būl boljamdy rastady. Al jeltoqsanyŋ jiyrma bırınde, iaǧni bır apta būryn Venesuela astanasynyŋ äuejaiyna jaqyn maŋda jekemenşık Beechcraft 100 King Air ūşaǧy apatqa ūşyrap, toǧyz adam qaitys boldy. Däl osy jeltoqsannyŋ bırınde AQŞ-ta şaǧyn ūşaq apatynan 9 adam qaza tapty. Jalpy BŪŪ sanaǧy boiynşa. Qorǧan Töreqoja, tılşı: – BŪŪ-nyŋ sanaǧy boiynşa, ūşaq apatynyŋ 50% pilot jıbergen qatelıkterden bolady. 7% ekipajdyŋ özge müşelerınıŋ sebepterınen tuyndaidy eken. Al 22% jaǧdaida tehnikalyq aqaular, 12% jaǧdaida aua raiynyŋ qolaisyzdyǧynan bolady eken. Ūşaq Almaty maŋyndaǧy Qyzyltu auylynda apatqa ūşyrady. Saǧat 07:22-de «Bek Eir» äue kompaniiasynyŋ №Z2100 reisı ūşyp köterılu kezınde biıktıktıgın joǧaltyp, betondy qorşauǧa soǧylǧan. Ekı qabatty qūrylyspen qaqtyǧys bolǧan. Ört bolǧan joq. Esterıŋızde bolsa, Almaty maŋyndaǧy Qyzyltu auylynda osydan 6 jyl būryn da jolauşylar ūşaǧy apatqa ūşyrap, 21 adam qaza tapqan. QR IIM mälımetı boiynşa, apat saldarynan 12 adam qaza tapqan. Ūşaq apatynan qaza tapqandar arasynda Dana Kruglova esımdı ärıptesımız de bar. Ol Informburo.kz aqparttyq portalynda şyǧaruşy redaktor qyzmetın atqardy. Dana nebärı 35 jasta edı. Ol Jaŋa jyl merekesın elordadaǧy ata-anasymen qarsy almaq bolyp jolǧa şyqqan eken. Sondai-aq Qazaqstannyŋ generaldar keŋesınıŋ töraǧasy da Almaty maŋynda bolǧan ūşaq apatynan qaza tapty. General-maior Rüstem Qaidarovtyŋ qazasy turaly aqparatty qoǧamdyq bırlestıktıŋ müşelerı rastady. Almaty maŋyndaǧy qūlaǧan ūşaqta barlyǧy 93 jolauşy jäne 5 ekipaj müşesı bolǧan. Ūşaqta 4 ailyq bala da bolǧan. Näreste apattan aman qaldy. Sonymen qatar bortta tört şetel azamaty bolǧany anyqtaldy. Almatydaǧy ūşaq apatyna bailanysty Ortalyq kommunikasiialar qyzmetı de baspasöz mäslihatyn ötkızdı. Ortalyqtyŋ resmi ökılı Älıbek Äbdılovtyŋ aituynşa, apat jaǧdailary anyqtalǧanǧa deiın osy Fokker-100 äue kemelerınıŋ ūşuy uaqytşa toqtatyldy. «Bügın Almaty maŋyndaǧy jolauşylar ūşaǧy apatynan qaza tapqan adamdardyŋ tuystary men jaqyndarynyŋ qaiǧylaryna ortaqtasyp, köŋıl aitamyn. Zardap şekkenderge kömek körsetıledı. Apat sebebın anyqtau üşın arnaiy ükımettık komissiia qūryldy. Kınälıler zaŋǧa säikes qataŋ jazalanady», – dedı QR Prezidentı Qasym-Jomart Toqaev. Prezident Qasym-Jomart Toqaev Almaty maŋyndaǧy ūşaq apatynan adamdardyŋ qaza boluyna bailanysty 2019 jyldyŋ 28 jeltoqsanyn jalpyūlttyq aza tūtu künı dep jariialady. Elbasy ūşaq apatynan köz jūmǧandardyŋ jaqyndaryna köŋıl aitty «Apattan mert bolǧandar men zardap şekkender turaly aqparatty zor küizelıspen qabyldadym. Köz jūmǧandardyŋ tuǧan tuystary men jaqyndaryna köŋıl aityp, zardap şekkenderdıŋ tez sauyǧuyn tıleimın», – dedı QR Tūŋǧyş Prezidentı - Elbasy N.Nazarbaev.