Qytailyq stilge beiımdelgen meşıt aldynda otyrǧan tūrǧyndar. Qūlja qalasy. Körnekı suret.
Qytaidyŋ 33 kompaniiasy men ūiymyna ekonomikalyq sanksiia salǧan AQŞ olardy Pekinge "ūiǧyr, qazaq jäne basqa da mūsylman toptardy aŋdyp, qudalauǧa kömektestı nemese Qytai äskerilerıne qoldau körsettı" dep aiyptady.
Būl – AQŞ-tyŋ Qytai kompaniialaryna salǧan bırınşı şekteuı emes. Soŋǧy ret byltyr qazan aiynda Vaşington qytailyq 28 kompaniiany "qara tızımge" engızgen.
Şyŋjaŋdaǧy qazaqtar men ūiǧyrlardyŋ qysym körıp, lagerge qamalyp jatqany turaly alǧaşqy aqparat 2017 jyly köktemde tarai bastaǧan. BŪŪ men adam qūqyǧyn qorǧau ūiymdary Qytai bilıgı Şyŋjaŋdaǧy millionǧa juyq etnikalyq ūiǧyr men özge de türkıtıldes ūlt ökılderın eldıŋ soltüstık-batysyndaǧy "saiasi tärbie lagerlerınde" ūstap otyrǧany turaly mälımdegen.
Basynda mūndai aqparatty terıstegen Pekin keiın ony "ekstremizmge qarsy şara" dep tüsındırgen jäne saiasi lagerlerdı "tıl üirenıp, käsıpke baulityn ortalyqtar" dep ataǧan.
22 mamyrda AQŞ-tyŋ sauda departamentı "qara tızımge" engen ūiymdar men kompaniialardyŋ atyn jariialady. Olarǧa ükımettıŋ arnaiy rūqsatynsyz AQŞ-tyŋ tehnologiiasyn paidalanuǧa tyiym salynady.
Tızımge engender arasynda qytai ükımetıne qarasty ūiym jäne 8 kompaniia bar.
Sauda departamentınıŋ aituynşa, Qytaidyŋ qoǧam qauıpsızdıgı ministrlıgıne qarasty qylmystyq saraptama instituty jäne Aqsu Huafu tekstil kompaniiasyna (Aksu Huafu Textiles Company) "adam qūqyǧyn būzu jäne ökıletın asyra paidalanuǧa atsalysqany" üşın sanksiia salynady. Qalǧan jetı ūiym Şyŋjaŋda "tyŋşylyq jasauǧa jaǧdai jasaǧany üşın" jazalanbaq.
"Būl toǧyz ūiym Şyŋjaŋ-Ūiǧyr avtonomiialyq ölkesınde ūiǧyr, etnikalyq qazaq jäne özge de mūsylman top ökılderın jappai zaŋsyz qamap, küştep eŋbekke jekken, joǧary tehnologiianyŋ kömegımen aŋdyǧan" Qytaidyŋ qudalau kampaniiasy kezınde adam qūqyǧyn būzu jäne bilık ökıletın asyra paidalanu ısıne dem bergenı üşın tızımge engızılgen" delıngen sauda departamentınıŋ mälımdemesınde.
Barlyq toǧyz ūiymnyŋ AQŞ-tan eksport jasauyna şekteu qoiylǧan.
Sauda departamentı sonymen bırge 24 ükımettık jäne kommersiialyq ūiymnyŋ atyn jariialady. Olar "AQŞ-tyŋ syrtqy saiasi müddesı nemese ūlttyq qauıpsızdıgıne qarsy äreketke aralasqany üşın" tızımge engızılgen. Tızımge engen kompaniialar jasandy intellekt jäne adamnyŋ bet-jüzın tanityn tehnologiia boiynşa mamandanǧan.
Qoǧam qauıpsızdıgı körmesı kezınde adamnyŋ bet-jüzın tanityn tehnologiiany synaqtan ötkızu. Qytai, 2017 jyl.
"Tızımnıŋ tolyǧuy AQŞ-tyŋ müddesıne qaişy keletın tauarlar men tehnologiiany paidalanbau turaly mındettemesıne adal qalǧanyn aiǧaqtaidy" dedı sauda ministrı Uilbur Ross.
Būǧan deiın Qytai Gonkongtegı demokratiialyq qozǧalystardyŋ jūmysyna kedergı keltıretın ūlttyq qauıpsızdık turaly zaŋdy talqylauǧa şyǧarǧan.
AQŞ prezidentı Donald Tramp koronavirustyŋ taraluyna bırneşe ret Qytaidy aiyptaǧannan keiın AQŞ pen Qytai arasynda jaǧdai uşyǧa tüsken.
