AQSh Qytaıdyń 33 kompanııasy men uıymyna sankııa saldy

8207
Adyrna.kz Telegram
Qytaılyq stılge beıimdelgen meshit aldynda otyrǵan turǵyndar. Qulja qalasy. Kórneki sýret.

Qytaıdyń 33 kompanııasy men uıymyna ekonomıkalyq sankııa salǵan AQSh olardy Pekınge "uıǵyr, qazaq jáne basqa da musylman toptardy ańdyp, qýdalaýǵa kómektesti nemese Qytaı áskerılerine qoldaý kórsetti" dep aıyptady.

Bul – AQSh-tyń Qytaı kompanııalaryna salǵan birinshi shekteýi emes. Sońǵy ret byltyr qazan aıynda Vashıngton qytaılyq 28 kompanııany "qara tizimge" engizgen.

Shyńjańdaǵy qazaqtar men uıǵyrlardyń qysym kórip, lagerge qamalyp jatqany týraly alǵashqy aqparat 2017 jyly kóktemde taraı bastaǵan. BUU men adam quqyǵyn qorǵaý uıymdary Qytaı bıligi Shyńjańdaǵy mıllıonǵa jýyq etnıkalyq uıǵyr men ózge de túrkitildes ult ókilderin eldiń soltústik-batysyndaǵy "saıası tárbıe lagerlerinde" ustap otyrǵany týraly málimdegen.

Basynda mundaı aqparatty teristegen Pekın keıin ony "ekstremızmge qarsy shara" dep túsindirgen jáne saıası lagerlerdi "til úırenip, kásipke baýlıtyn ortalyqtar" dep ataǵan.

22 mamyrda AQSh-tyń saýda departamenti "qara tizimge" engen uıymdar men kompanııalardyń atyn jarııalady. Olarǵa úkimettiń arnaıy ruqsatynsyz AQSh-tyń tehnologııasyn paıdalanýǵa tyıym salynady.

Tizimge engender arasynda qytaı úkimetine qarasty uıym jáne 8 kompanııa bar.

Saýda departamentiniń aıtýynsha, Qytaıdyń qoǵam qaýipsizdigi mınıstrligine qarasty qylmystyq saraptama ınstıtýty jáne Aqsý Hýafý tekstıl kompanııasyna (Aksu Huafu Textiles Company) "adam quqyǵyn buzý jáne ókiletin asyra paıdalanýǵa atsalysqany" úshin sankııa salynady. Qalǵan jeti uıym Shyńjańda "tyńshylyq jasaýǵa jaǵdaı jasaǵany úshin" jazalanbaq.

"Bul toǵyz uıym Shyńjań-Uıǵyr avtonomııalyq ólkesinde uıǵyr, etnıkalyq qazaq jáne ózge de musylman top ókilderin jappaı zańsyz qamap, kúshtep eńbekke jekken, joǵary tehnologııanyń kómegimen ańdyǵan" Qytaıdyń qýdalaý kampanııasy kezinde adam quqyǵyn buzý jáne bılik ókiletin asyra paıdalaný isine dem bergeni úshin tizimge engizilgen" delingen saýda departamentiniń málimdemesinde.

Barlyq toǵyz uıymnyń AQSh-tan eksport jasaýyna shekteý qoıylǵan.

Saýda departamenti sonymen birge 24 úkimettik jáne kommerııalyq uıymnyń atyn jarııalady. Olar "AQSh-tyń syrtqy saıası múddesi nemese ulttyq qaýipsizdigine qarsy áreketke aralasqany úshin" tizimge engizilgen. Tizimge engen kompanııalar jasandy ıntellekt jáne adamnyń bet-júzin tanıtyn tehnologııa boıynsha mamandanǵan.

Qoǵam qaýipsizdigi kórmesi kezinde adamnyń bet-júzin tanıtyn tehnologııany synaqtan ótkizý. Qytaı, 2017 jyl.
Qoǵam qaýipsizdigi kórmesi kezinde adamnyń bet-júzin tanıtyn tehnologııany synaqtan ótkizý. Qytaı, 2017 jyl.

"Tizimniń tolyǵýy AQSh-tyń múddesine qaıshy keletin taýarlar men tehnologııany paıdalanbaý týraly mindettemesine adal qalǵanyn aıǵaqtaıdy" dedi saýda mınıstri Ýılbýr Ross.

Buǵan deıin Qytaı Gonkongtegi demokratııalyq qozǵalystardyń jumysyna kedergi keltiretin ulttyq qaýipsizdik týraly zańdy talqylaýǵa shyǵarǵan.

AQSh prezıdenti Donald Tramp koronavırýstyń taralýyna birneshe ret Qytaıdy aıyptaǵannan keıin AQSh pen Qytaı arasynda jaǵdaı ýshyǵa túsken.

Pikirler