Özınıŋ jeke küzetın päk, manikiurı ädemı 40 qyzdan jasaqtaǧan, şetelge ıssaparǧa şyqqanda sütın ışu üşın tüie alyp jürgen Muammar Kaddafi Sirt qalasynyŋ maŋynda köşpendı beduinder otbasynda düniege kelgen. Äl-Kaddaf taipasynan. Üidıŋ kenjesı ärı jalǧyz ūl. Äke-şeşesı köşıp jürgende bırneşe mektep auystyryp, internatta oqidy.
Būl turaly Muammardyŋ äkesı: «Ūlymdy oqytu üşın qaladan baspana tauyp bere almadym. Tapsyryp ketetın tanystarym da bolmady. Ol meşıtte tünep, demalys künderı üige 30 şaqyrym joldy jaiau jürıp keletın. Kanikulyn bızdıŋ qasymyzda, şöl daladaǧy palatkalarda ötkızetın»-dep eske alady.
Oquşy kezınen jasyryn saiasi ūiymdarǧa müşe bolyp, 27 jasynda monarhiiany qantögıssız qūlatyp, polkovnik şenın alǧan. Sodan on jyl boiy eldegı jalǧyz polkovnik sanalǧan. Resmi türde eşqaşan el prezidentı bolmaǧan. Bar resmi lauazymy – Liviia revoliusiiasynyŋ jetekşısı. Bıraq 42 jyl boiy Liviiany de-fakto bilegen adam❗️
‼️ Sūhbattarynda köp äiel aludy qūptamai, bır äielmen şekteludı nasihattasa da, oqqaǧar qyzdardyŋ qyzyǧyn ūldarymen bırge körgen desedı... 40 qyzdan qūralǧan jasaqqa tek adal ärı ädemı qyzdar taŋdap alynǧan. Olardan ünemı bız ökşe kiıp, soŋǧy ülgımen sändenıp, ädemı makiiaj ben manikiur jasatyp jürudı talap etken jäne bärıne Kalaşnikov avtomatyn ūstatqan.
Közge erekşe tüsetın ekstravagenttı kiımderge äues diktator jas körınu üşın älemge äigılı därıgerlerge bırneşe ret plastikalyq ota da jasatqan.
Altyndy jaqsy körgenı sonşalyq saǧat, divan, qasyq syndy kündelıktı tūrmysta qoldanatyn zattarynan bastap avtomatyna deiın altynmen aptatypty. Tıptı özınıŋ qaq maŋdaiyna tigen oq ta özınıŋ altyn tapanşasynan atylǧan deidı❗️
Şetelge barǧan ıssaparlarynda tüieden bölek, beduinderdıŋ şatyryn ala jüretın bolǧan. Resmi kezdesulerdı de sonda ötkızgen.
Zamandastary diktatordyŋ jūmys qabıletı öte zor bolǧanyn, künıne 16-18 saǧattan jūmys ıstegenın aitady. Kütımge kırpiiaz bolmaǧan, askettık ömır saltyn ūstanǧan. Işımdık ataulyny tatyp almaǧan, şylym şekpegen. Öte az tamaqtanǧan, şai men kofe ışpegen, tıptı bır kezderı vegetarian bolyp ta körgen. Atqa mıngendı, aŋǧa şyqqandy, kıtap oqyǧandy jäne internettı jaqsy körıptı. Al bır körgen adamyn jazbai tanyp, onyŋ qolynan ne keletının bırden şamalaǧan desedı.
Jeke ömırı:
Älemdegı köp balaly diktator äkelerdıŋ bırı. Bırınşı äielı Fatima – Liviia monarhy Ydyrystyŋ üzeŋgıles serıkterınıŋ bırı, bedeldı generaldyŋ qyzy. Būl nekeden Mūhammed atty jalǧyz ūly bar. Bäibışesımen ūzaq otaspaǧan, ainalasy bır-ekı jyldyŋ ışınde ajyrasqan. Özınen on jas kışı ekınşı äielı, medbike Safiia Farkaşpen soqyrışek bolyp, auruhanaǧa tüskende tanysyp, bır jylǧa jetpei üilenedı. Safiiadan alty ūl, bır qyz süigen. Özınıŋ segız balasynan bölek asyrap alǧan taǧy ekı balasy bar. Aty şuly balalary da äke bailyǧynyŋ arqasynda asta tök ömır sürgen. Qyzy 2004 jyly Saddam Huseindı qorǧaǧan advokattardyŋ bırı. Ekı ūly, küieu balasy jäne üş jasqa tolmaǧan üş nemeresı 2011 jyly rejimı qūlaǧan kezde şabuyldan qaza tabady. Köterılısşıler bır ūlynyŋ mäiıtın qazyp alyp, qorlap, örtep jıbergen.
Qaruly qaqtyǧys jürıp jatqan kezde janynda bolǧan serıkterınıŋ bırı keiın sol sätterın bylai dep eske alady: «Ol qapaly, aşuly, yzaly edı. Keide tıptı bızge esınen aljasqandai körındı. El astanasy qūlaǧannan keiın de Liviia halqynyŋ özın älı de jaqsy köretınıne senımdı bolatyn. Eşqaida bailanysqa şyǧa almady. As-suymyz, därı-därmegımız az edı. Bloknotyna äldenelerdı türtıp, özıne şai qainatyp alyp otyrdy. Qaruly küreske aralaspady. Qorǧanys şebın ūldary basqardy. Kaddafidıŋ özı eşteŋe josparlamady. Eş jospary da joq edı. Kışkentai bölmenıŋ ışınde ary-berı jürdı de qoidy. Bız jetken jerımızdıŋ osy ekenın bıldık. Kaddafi: «Menı Halyqaralyq qylmystyq sot ızdestırude. Menı eşbır memleket qabyldamaidy. Liviialyqtardyŋ qolynan ölgenım jaqsy»-dedı.
Ölımı:
Köp ūzamai özı mūragerı sanaǧan Mutazzim atty ūlymen bırge köterılısşılerdıŋ qolyna tüsedı. Aşuly top ony qorşap alyp, Kaddafidıŋ: «Aram… Aram… Ūiattaryŋ qaida?! Künä jasap tūrǧandaryŋdy körmei tūrsyŋdar ma?!»-degen sözderıne qaramai auaǧa oq atyp, avtomattarymen ūryp, it qorlyqpen öltıredı. Keiın ūly ekeuınıŋ mäiıtı kökönıske arnalǧan toŋazytqyşqa salynyp, Misurattaǧy sauda ortalyǧyna jūrt nazaryna qoiylǧan. Bırneşe künnen keiın qūpiia türde jerlenedı.
Bilıkke kelgennen keiın eldıŋ zaŋyn tügeldei şariǧat erejelerıne negızdep, ışımdık pen qūmar oiyndaryna tyiym salyp, ai men jyl atauyn özgertıp, jyl sanaudy Mūhammed Paiǧambardyŋ (s.ǧ.s) qaitqan jylynan bastap jürgızgen, monarhiia kezeŋınde köş soŋynda qalǧan Liviiany aimaqtaǧy aldyŋǧy qatarly memleketterdıŋ sapyna qosqan Kaddafidıŋ ölımınen keiın būl memleket ıs jüzınde qaitadan bırneşe bölıkke bölınıp ketedı.
Aqbota Äbıltai