«Qūrban şalu räsımın ūiymdastyru şaralary» taqyrybynda onlain brifingın ötkızgen Nūr-Sūltan qalasynyŋ bas imamy Erbolat JÜSIPOVTIŊ Qūrban aitta soiyluǧa tiıs maldardyŋ baǧasyn atap ötıptı. Elordalyq imamnyŋ aituynşa, arzan qūrzan, kışkentai qoilar Şariǧattaǧy qūbandyq talabyna säikes emes körınedı. Apyrai, sonda Qūdaiǧa mūsylmannyŋ nietınen görı, qymbattau, ülkendeu qoidy qūrbandyqqa şalǧany asa maŋyzdy bolǧany ma, būl qalai?
«Malǧa qoiylatyn talaptar bar. Nūr-Sūltan qalasy boiynşa qoidyŋ baǧasy 50 myŋ, ırı qarany 350 myŋ dep berdık. Būl jerde qoidyŋ jasyna nazar audaru kerek. 6 aiǧa jetpegen, aryqtau toqtylardyŋ özın 35-40 myŋǧa alularyŋyz mümkın. Bıraq qoi men eşkı 1 jasar boluy kerek. Al 1 jasar qoidyŋ baǧasy üşın 50 myŋ öte jaqsy baǧa», - deidı bas imam.
Iаǧni, tüsıngenımızdei, 35-40 myŋ teŋgenıŋ qoilary şariǧat talabyna sai kelmeidı eken. «Bır jasqa tolmaǧan qoilar qūrbandyqtyŋ ornyna jürmei qaluy mümkın. 50 myŋ teŋge - elordadaǧy bazarlardaǧy maldyŋ ortaşa baǧasy osyndai», - deidı ol.
Sız ne deisız?
Mäulen JYLQYBAI, jūmyssyz: «İmam solai dese, demek, Şariǧatta da infliasiia siiaqty dünieler bolyp tūra ma, sonda? Älde Şariǧat ta dollardyŋ kursyna bailanǧany ma? Būl qyzyq eken. Öz basym, qūrbandyqqa mal şalmaimyn da, ony şalatyn ne malym, ne maldy alatyn aqşam da joq. Şariǧat boiynşa saudalanǧan qoidyŋ etın emes, qūdaidyŋ bere salǧan «okorachkasyn» mıse tūtamyz».
Baqytjan QOSBARMAQOV, jurnalist: «İslamda «eŋ äuelı niet» deuşı edı. Ärine, imamdykı dūrys emes. Pätuany aspannan alyp şyǧarmasa kerek, äuelı sol Qūran, sünnet, paryzǧa jügıngen dūrys bolar. Sonda on myŋ teŋgesı jetpedı dep, adamnyŋ nietın tärk etuge bola ma? Būl endı taza qūrbandyq şaluǧa qatysty pıkırım. Negızı, dıni fundamentalizmnen, aŋyz, äpsanadan, közsız soqyr senımnen, bylaişa aitqanda, nadandyqtan arylǧan abzal. Bılım ızdeitın uaqyt qazır».
Adambek AIDARHAN, satuşy: «Qūdai üşın senıŋ qūrbandyǧyŋ kerek te emes qoi. Özıŋ üşın şalasyŋ. Mynadai qoi baǧasyna qūdaidyŋ özı bas şaiqap külgen bolar. Būl qalai? Eŋ aldymen niet emes pe?»
Beibıtkül ÜSEIINQYZY, zeinetker: «İmam aitsa, bırdeŋenı bılıp aitqan şyǧar. Şariǧat ne deidı, mūsylman sony oryndauy kerek dep oilaimyn. Qūrbandyq şalsaq degen nietımız bar. Alaida bırneşe auylǧa deiın sūrau salyp, şariǧat talabyna sai qoi tappai otyrmyz. Qūrban aitqa deiın tabylyp qalar».
Törtuyl ŞOQAN: «İslam şariǧaty boiynşa, rasymen qūrbandyqqa şalynatyn maldyŋ özındık parametrlerı bar. Qūrbandyqqa şalynatyn mal aqsaq, soqyr, auru bolmauy kerek degen siiaqty. Alaida HHI ǧasyrda, ǧylym men bılım damyǧan zamanda VII ǧasyrda jazylǧan arabtyŋ 114 süreden, 666 aiattan, 1,5 mln hadis bolsyn osylardyŋ eşbırınen qazaqqa kerek eşqandai dünie joq. Osy eldıŋ bılımdı azamaty retınde aitarym, zaiyrly memleket Qazaqstan üşın arabtyŋ jähil zamanda jazylǧan «zaŋdarynyŋ» tükke qajetı joq. Qūrban aitta mındettı türde mal baǧasy qymbattaidy. Qalai? Auyldan deldaldar toqtyny 20 000 teŋgeden äkelıp, qalada 50-70 myŋǧa satady. Ony alatyndar bızdıŋ qūdaiǧa syiynatyn qazaqtar. Sol soiylǧan maldy aparyp meşıtke tegın beredı. Iаǧni, būl ettıŋ paidasyn köretın de negızınen molda men imamdar. Qazır molda men imamdar da toŋazytqyştaryn daiyndap, bılek sybanyp, Qūrban aitty kütıp otyr. Qūrban ait ötısımen, imamdarǧa tegın kelgen etter bazarǧa kelısımmen tonnalap aqşaǧa ötkızıledı. Sosyn qaitadan halyqqa satylady. Būl jerde ūtqan kım, ūtylǧan kım? Mūndaiǧa tübegeilı qarsymyn! Odan da qoi alatyn aqşaǧa nauqastarǧa därı äpersın.
Baqytjan QOSBARMAQOV, jurnalist: «İslamda «eŋ äuelı niet» deuşı edı. Ärine, imamdykı dūrys emes. Pätuany aspannan alyp şyǧarmasa kerek, äuelı sol Qūran, sünnet, paryzǧa jügıngen dūrys bolar. Sonda on myŋ teŋgesı jetpedı dep, adamnyŋ nietın tärk etuge bola ma? Būl endı taza qūrbandyq şaluǧa qatysty pıkırım. Negızı, dıni fundamentalizmnen, aŋyz, äpsanadan, közsız soqyr senımnen, bylaişa aitqanda, nadandyqtan arylǧan abzal. Bılım ızdeitın uaqyt qazır».
Adambek AIDARHAN, satuşy: «Qūdai üşın senıŋ qūrbandyǧyŋ kerek te emes qoi. Özıŋ üşın şalasyŋ. Mynadai qoi baǧasyna qūdaidyŋ özı bas şaiqap külgen bolar. Būl qalai? Eŋ aldymen niet emes pe?»
Beibıtkül ÜSEIINQYZY, zeinetker: «İmam aitsa, bırdeŋenı bılıp aitqan şyǧar. Şariǧat ne deidı, mūsylman sony oryndauy kerek dep oilaimyn. Qūrbandyq şalsaq degen nietımız bar. Alaida bırneşe auylǧa deiın sūrau salyp, şariǧat talabyna sai qoi tappai otyrmyz. Qūrban aitqa deiın tabylyp qalar».
Törtuyl ŞOQAN: «İslam şariǧaty boiynşa, rasymen qūrbandyqqa şalynatyn maldyŋ özındık parametrlerı bar. Qūrbandyqqa şalynatyn mal aqsaq, soqyr, auru bolmauy kerek degen siiaqty. Alaida HHI ǧasyrda, ǧylym men bılım damyǧan zamanda VII ǧasyrda jazylǧan arabtyŋ 114 süreden, 666 aiattan, 1,5 mln hadis bolsyn osylardyŋ eşbırınen qazaqqa kerek eşqandai dünie joq. Osy eldıŋ bılımdı azamaty retınde aitarym, zaiyrly memleket Qazaqstan üşın arabtyŋ jähil zamanda jazylǧan «zaŋdarynyŋ» tükke qajetı joq. Qūrban aitta mındettı türde mal baǧasy qymbattaidy. Qalai? Auyldan deldaldar toqtyny 20 000 teŋgeden äkelıp, qalada 50-70 myŋǧa satady. Ony alatyndar bızdıŋ qūdaiǧa syiynatyn qazaqtar. Sol soiylǧan maldy aparyp meşıtke tegın beredı. Iаǧni, būl ettıŋ paidasyn köretın de negızınen molda men imamdar. Qazır molda men imamdar da toŋazytqyştaryn daiyndap, bılek sybanyp, Qūrban aitty kütıp otyr. Qūrban ait ötısımen, imamdarǧa tegın kelgen etter bazarǧa kelısımmen tonnalap aqşaǧa ötkızıledı. Sosyn qaitadan halyqqa satylady. Būl jerde ūtqan kım, ūtylǧan kım? Mūndaiǧa tübegeilı qarsymyn! Odan da qoi alatyn aqşaǧa nauqastarǧa därı äpersın.
Meruert HUSAİNOVA,
«Adyrna» ūlttyq portaly.
