Memlekettıŋ özge elder aldyndaǧy bereşegı bes jyldan keiın 25 trillion 692 milliard teŋgege jetpek. Deputattar mūny estıp jaǧasyn ūstady, dep jazady «Adyrna» ūlttyq portaly ernur.kz portalyna sılteme jasap.
"Ükımet esebıne süiensek, memleket qaryzy osy jyly JIÖ-ge şaqqanda 29,2 paiyz bolady. Būl biudjet tūjyrymdamasynda belgılengen şekteuden 27 paiyzdan asady. Memlekettık qaryz somasy ösedı, säikesınşe respublikalyq biudjetke salmaq tüsedı. Sebebı, ony öteuge qajettı şyǧyndar artady" - deidı Mäjılıs deputaty Däniia Espaeva.
Mäjılıs otyrysyndaǧy äŋgıme biudjettık saiasat tūjyrymdamasynda körsetılgen şektı deŋgei turaly bolyp otyr.
Premer-ministrdıŋ orynbasary Älihan Smaiylovtyŋ sözınşe, ükımet naqty limittı belgılegen. Ol 27 paiyz dep bekıtılıptı. Sondyqtan memlekettık qaryzdyŋ mölşerı qauıpsız deŋgeide saqtalyp otyr deidı. Ärı būl halyqaralyq ūiymdar bekıtken 50 paiyz limitten äldeqaida tömen eken. Deputattardy bos dauryqpauǧa şaqyrǧan Qarjy ministrı de jaǧdaidy künde süzgıden ötkızıp jürgenın alǧa tartty. Bır jaǧynan, ministrler kabinetı memleket qaryzyna qyzmet körsetu şyǧyndaryn baqylauǧa biudjet tapşylyǧyn qysqartudy közdep otyr. Iаǧni bereşek jalpy ışkı önımge şaqqanda üş jyldan soŋ 2,1 paiyzǧa azaitylmaq. Qarjy ministrı Erūlan Jamaubaev özge elderdıŋ qaryzdaryn tıze bergenı sol edı, ol tömengı palata spikerıne ūnamai qaldy.
"Memlekettık qaryz aitarlyqtai qauıpsız deŋgeide ekenın eş kümänsız aitqym keledı. Būǧan bız kün saiyn monitoring jasap otyramyz. Qazaqstannyŋ qaryzyn ekonomikasy jaǧynan jaqyn basqa eldermen de salystyrar bolsaq, mysaly, Türkiiada memleket qaryzy 40 paiyz, Meksikada 55 paiyz, İndoneziiada 37 paiyz" - dedı QR Qarjy ministrı Erūlan Jamaubaev.
Salystyratyn elderdı de «tauypty» bızdıŋ şeneunıkter. Ainalaiyndar au, Türkiianyŋ memlekettık qaryzy 40 paiyz bolsa, onyŋ halqy jüz millionǧa juyq. Ol az deseŋız, türıkter kiım tıgıp satsa da, qaryzynan qūtylady. Ony da az körseŋız, türıktıŋ äskeri qaru jaraqtaryna közın süzıp otyrǧan bükıl älem qaryzyn äp sätte keşıp jıberuge daiar emes pe?!
Meksikanyŋ qaryzymen salystyru tıptı masqara emes pe?! Tym qūryǧanda, sol Meksika sekıldı tekilla men kofe öndıre almai otyr emes pe bızdıŋ Qazaqstan? Teŋız önımderı men palma maiymen älemdı auzyna qaratqan İndoneziia halqy memlekettık qaryzdan qaiyrşyǧa ainalady dep oilai ma qazaqstandyq şeneunıkter? Qazaqstannyŋ syrtqy qaryzy rasymen qauıptı mäsele. Sebebı, qaryz alu bar da, ony qaitaru baryn aqymaq adam da bıledı. Qazaqstan qaryzyn qalai qaitarady? Kofemen be, süt, mai, şaimen be? Būryn mūnaiyna sengen el edık. Qazır mūnaiymyz sudyŋ qūnyna teŋeludıŋ aldynda tūr. Olai bolsa, bilıktegı şeneunıkterdıŋ bas auruy eŋ bırınşı qaryzdan qalai qūtylamyz degen sūraq boluy kerek şyǧar?
Rauana DİMAŞQYZY,
"Adyrna" ūlttyq portaly.
Foto aşyq derekközden alyndy.
