Qazırgı taŋda IT salasy düniejüzınde ülken sūranysqa ie. Rasymen, bügıngı kün sanap qaryştap damyǧan zamanda aqparattyq tehnologiialardy qolǧa alyp, damytpasaq, örkeniettı otyz eldıŋ qataryna enuımız jai arman bolyp qalar ma eken? Sebebı, ekonomikasy damyǧan, äleuetı joǧary örkeniettı elderdıŋ barlyǧy derlık sandyq jüiege köşıp, önerkäsıbınıŋ damuy men halqynyŋ äl-auqatyn jyldan-jylǧa jaqsartyp keledı.
2017 jyldyŋ 12 jeltoqsanda «Sifrly Qazaqstan» memlekettık baǧdarlamasy ıske qosylǧan edı. Baǧdarlamanyŋ negızgı maqsaty – Qazaqstan tūrǧyndarynyŋ ömır sapasyn jaqsartu, ūlttyq ekonomikany sifrlandyru bolyp tabylady. Sondai-aq, Elbasy N.Ä.Nazarbaevtyŋ «Qazaqstan 2050» Strategiiasy, «100 naqty qadam» Ūlt jospary men «Nūrly jol» siiaqty maŋyzy zor qūjattarda körsetılgen maqsat-mındetterdı ıske asyruǧa basymdyq beretın qosymşa küş dese bolady.
Jalpy aitqanda, Qazaqstannyŋ aqparattyq tehnologiialardy memlekettık jüiege endıru, säikestendıru jūmystary osydan säl erterek bastalǧanyn aitu kerek. Osy uaqyt ışınde Qazaqstandaǧy sifrlandyru jüiesı edäuır ösken baiqaimyz. Qazaqstanda onlain sauda naryǧy damyp keledı. Qazaqstan halqynyŋ basym bölıgı sifrly sauatty. Üiden, keŋseden şyqpai-aq, türlı operasiialardy jasai alady. Erterekte kezekte tūryp, uaqytyn sarp etıp, mekemege arnaiy baru kerek bolsa, qazır halyq tölemdı de, onyŋ ışınde salyq, aiyppūl, kommunaldyq tölemderdı jasau sekıldı, basqa da ärtürlı operasiialardy jasai alady. Al orta bılım beru mekemelerınde interaktivtı taqta ornatu, kompiutermen jabdyqtau qolǧa alynǧan.
«Sifrly Qazaqstan» memlekettık baǧdarlamasyn jasauda örkeniettı, damyǧan elderdıŋ täjıribesı qoldanylǧan eken. Mysaly, Avstriia, Daniia, Australiia, Kanada men Singapur sekıldı sifrlyq tehnologiiany ıske asyru jolynda zor jetıstıkterge qol jetkızgen elderdı aituǧa bolady. Iаǧni, sifrlyq tehnologiialar köptegen elderdıŋ ekonomikasyn damytuda maŋyzdy rölge ie.
HHI ǧasyr – aqparattandyru ǧasyry. Qazırgı bılım beru jüiesınıŋ ajyramas bölıgı damyǧan sifrlyq infraqūrylym bolyp tabylady. Sondyqtan bılım beru ūiymdarynda IT-infraqūrylymdy, sifrlyq bılım beru resurstaryn, aşyq onlain-kurstardyŋ jelılerı men platformalaryn damytu, memlekettık körsetıletın qyzmetterdı avtomattandyru jūmystary qolǧa alynǧan. Mektep boiynşa bılım berudı sifrlandyrudy jüzege asyrudyŋ jospary äzırlenıp, auqymdy jūmystar atqaryluda, infraqūrylymy damu üstınde.
Elbasymyz Nūrsūltan Nazarbaev atap ötkendei «eldı sifrlandyru – būl maqsat emes, būl – Qazaqstannyŋ absoliuttık artyqşylyqqa qol jetkızu qūraly» bolyp tabylady. Tūtastai alǧanda, qazaqstandyqtardyŋ ömır sapasyn arttyru, ūlttyq ekonomikany sifrlandyru, el ekonomikasynyŋ bäsekege qabılettılıgın arttyryp, halyqtyŋ äl-auqatyn köteru baǧdarlamanyŋ basty maqsaty bolyp tabylady.
«Sifrly Qazaqstan» baǧdarlamasynda atalǧan baǧyttardaǧy mındetterdı naqty jüzege asyrsaq, Qazaqstan ozyq otyzdyqqa enuge mol mümkındık alady. Mūnymen qosa, el ışındegı öndırıstı jahandyq jaŋǧyrtu jäne sifrlandyru şeŋberınde toǧystyrsa jön bolar. Sonda Qazaqstan ekonomikasy damyǧan älem elderınıŋ köşıne ılesıp, aqparattyq salanyŋ tyŋ jetıstıgın keŋınen paidalana alady degen zor ümıtımız bar.
D.Amanjolūly,
“Adyrna” ūlttyq portaly
