Eş dälelı joq “qylmys”

Būqaralyq aqparat qūraldaryndaǧy materialdardy saralap, sot prosesınınıŋ stenogrammasymen tanysa otyryp, Qyzylorda oblysynyŋ būrynǧy äkımı Quanyşbek Dosmaiylūly Ysqaqovqa taǧylǧan aiyptardyŋ bırıne de dälel joq ekenıne köz jetkızesız. Būltartpas DÄLEL: Eks äkımge qatysty būl oqiǧa Sybailas jemqorlyqqa qarsy küres Agenttıgı qyzmetımen «jäbırlenuşı» dep tanylǧan Abdrahimova Sapura Zaitjanqyzynyŋ 26 nauryz 2020 jyly Sybailas jemqorlyqqa qarsy ıs-qimyl Agenttıgınıŋ tapsyrmasymen sol kezdegı Qyzylorda oblysynyŋ äkımı Ysqaqov Quanyşbek Dosmaiylūlynyŋ qabyldauyna kıruden bastalady. Äkımnıŋ aldyna dybys jazu qūralymen kırgen Abdrahimovanyŋ äkımmen äŋgımesı tügel audiotaspalanady. Dybystaspa Sot zalynda tyŋdalyp, sot nazaryna ūsynylǧan. №14 ZERTTELINETIN FONOGRAMMANYŊ ANYQTALǦAN MÄTINI №2 kompakt-disk («Disk №6» tüsındırme jazuy bar) «2020_03_26_11-30-53.wav» faily Taspadaǧy jazuǧa süiensek, oblys äkımı Quanyşbek Ysqaqov «Syr Meiırımı» qaiyrymdylyq qorynyŋ direktory Sapura Abdrahimovany äkımdık zaŋgerımen bırge otyryp qabyldaidy. Ortadaǧy äŋgımede Quanyşbek Ysqakovtyŋ Sapura Abdrahimovanyŋ basqaruyndaǧy «Syr Meiırımı» qorynan şyqqan qarajatqa eş qatysy joq ekenı anyq körınıp tūr. Quanyşbek Ysqaqov S.Z.Abdrahimovanyŋ mäselesın tyŋdap otyryp, 4 qūrylys kompaniiasyna 20 mlnnan 80 mln aqşany eşbır qūjatsyz jıbere salǧanyna taŋǧalady. «Nege qūjatsyz jıberesız, basyŋyz ekeu emes. Kım tapsyrma berse de, qūjatsyz audarmaimyn dep otyryp almadyŋyz ba» dep, nege osy uaqytqa deiın ol kompaniialardan tiıstı qūjatty talap etpegenın, nege tiıstı kompaniialarǧa qūjatty talap etetın resmi hat jazbaǧanyn sūraidy. Sonymen qatar äŋgıme barysynda Abdrahimovaǧa tiıstı qūqyq qorǧau organdaryna aryzdanuǧa keŋes beredı. Eger Quanyşbek Ysqaqov būl «alaiaqtyq» dep atalyp otyrǧan ıske qatysy bolsa, özıne özı qastandyq jasap, Abdrahimovaǧa qūqyq qorǧau organdaryna aryzdanyŋyz dep aita ma? Onyŋ üstıne däl sol kezdesude Quanyşbek Ysqaqov Abdrahimovanyŋ Sybailas jemqorlyqqa qarsy küres Agenttıgı qyzmetkerlerınıŋ tapsyrmasymen boiyna dybys jazu qūralyn taǧyp kelgenınen beihabar edı. «2020_03_26_11-30-53.wav» faildaǧy dybys jazuda taspalanǧan Sapura Abdrahimova men eks äkım Quanyşbek Ysqaqovtyŋ arasynda bolǧan äŋgımege den qoisaq, Quanyşbek Ysqaqov aldyna şaǧymdanyp, «qinalyp» kelıp otyrǧan Abdrahimovaǧa taza adamgerşılık tūrǧyda janaşyrlyq tanytyp, keŋes berıp otyrǧany baiqalady. Al şyntuaitynda Sapura Abdrahimova Sybailas jemqorlyqqa qarsy küres Agenttıgı qyzmetkerlerınıŋ tapsyrmasymen oblys äkımın «qylmystyq torǧa» tüsıruge kelıp otyrǧan edı. Abdrahimovanyŋ «joryǧynan» soŋ, sol künı tüsten keiın Q.Ysqaqovty kabinetınen ūstap äketedı. 2-şı DÄLEL Kelesı ıs materialdaryna säikes, «Nur Otan» partiiasy basşylyǧy oblys äkımı apparatynyŋ sol kezdegı basşysy M.N.Delmūhanovqa Arys qalasynyŋ äskeri bölımınde oryn alǧan tötenşe jaǧdaiǧa bailanysty oblys boiynşa barlyq mekeme qyzmetkerlerınıŋ bırkündık jalaqysyn audaruǧa qoldau körsetu turaly 25.06.2019 jyly №SQ- 1212-19/318 sandy hatyn joldaidy (hat qosa jariialanady). (8-buma 134-bet). (Qylmystyq ıstıŋ negızgı faktısıne ainalyp otyrǧan 80 mln qarjy osy bır kündık jalaqydan jinalǧan qarajattan audarylǧan.) Hat 25 mausymda joldanǧan. Būl datada Ysqaqov Quanyşbek Dosmaiylūly oblys äkımı de, oblys äkımınıŋ mındetın atqaruşy da bolmaǧan. Iаǧni būl data - Ysqaqovtyŋ özı siiaqty oblys äkımınıŋ orynbasarlaryna tapsyrma beretındei qūzıretı joq kez. Däl sol kezeŋde Q.Ysqaqovtyŋ oblys äkımınıŋ orynbasary lauazymyndaǧy qyzmet funksiiasy tek ekonomika, biudjet, eŋbek salasyndaǧy mäselelerdı ǧana qamtyǧan. Onyŋ funksionaldyq mındettemelerınıŋ qataryna äleumettık sala mäselelerı kırmeidı. Demek özı siiaqty orynbasarlarǧa tapsyrma beruı mümkın emes. 25.11.2020 jyly ötken sot prosesınde sol kezdegı «Nūr Otan» partiiasy Qyzylorda oblystyq filialy töraǧasynyŋ bırınşı orynbasary 25 mausymda Qyzylorda oblysynyŋ būrynǧy äkımı öz ornynda bolǧanyn jäne oblys äkımınıŋ orynbasary Quanyşbek Ysqaqovtyŋ tarapynan eşqandai tapsyrma berılmegendıgın rastaidy. Quanyşbek Ysqaqov sot prosesınde özınıŋ būl qylmysqa eş qatysy joq ekenıne bylaişa dälelder keltıredı: «Bırınşı däleldemesı: Aiyptyŋ jalǧan, ötırık, oidan qūrastyrylǧanyn bır sözden-aq köruge bolady. Aiypqa köŋıl böluıŋızdı sūraimyn. Onda «oblys äkımı K.D.İskakov tapsyrma berdı» dep körsetıp otyr. Jarylys 24 mausymda bolǧan, al men 7 künnen keiın 1 şılde 2019 j. äkımnıŋ qyzmetıne resmi kırıstım. Men ol kezde äkım emespın, äkımnıŋ mındetın de atqarǧan emespın. Ekınşı däleldemesı: Arys qalasynda jarylys 24 mausymda bolsa, al Qor 25 mausymda şeşım qabyldasa, onda oblys äkımı tarapynan tapsyrma 24 men 25 künı arasynda berıluı kerek. Onyŋ üstıne «tapsyrma aldym» dep körsetım bergen R.Rüstemov, özınıŋ körsetımderın taǧy bır märte özgertıp, 8 qazan 2020 jyly bolǧan sot prosesınde «Ysqaqov tapsyrmany 24-ı men 25 –ı aralyǧynda berdı» deidı. Alaida, men, K.D.İskakov, 24-25 mausym künderı aiypta körsetılgendei, oblys äkımı emespın. Men, K.D.İskakov, oblys äkımı lauazymyna 28 mausym künı keşke taǧaiyndaldym (2019 jyldyŋ 29-30 mausym künderı senbı-jeksenbı bolǧandyqtan, jūmysqa resmi türde 2019 jyldyŋ 1 şıldesınde qosyldym), būny tergeuşınıŋ özı qaulyda körsettı. Alaida sot osy faktılerdı taǧy da eskermeidı. Olai bolsa, oblys äkımınıŋ äleumettık salaǧa jetekşılık etetın orynbasary R.Rüstemov sol uaqytta özınıŋ lauazymymen bırdei, atqaru funksiiasy müldem bölek orynbasardyŋ (K.D.İskakovtyŋ-menıŋ) tapsyrmasyn ne sebeptı, nenıŋ negızınde oryndaidy? Äleumettık salaǧa tük qatysy joq menımen aqyldaspaidy da, oryndamaidy da. Üşınşı däleldemesı: Būdan bölek, qylmystyq ıske «Syr Meiırımı» Qor qūryltaişylarynyŋ 2019 jyldyŋ 25 mausymyndaǧy jalpy jinalysynyŋ №4 hattamasy tırkelgen. Onda kün tärtıbınde: «Snariadtar jarylysynan zardap şekken Arys halqyna kömek körsetu turaly jäne Arystyqtarǧa kömek körsetu boiynşa komissiia qūru turaly» delıngen. Osy jinalysta bırınşı sūraq boiynşa oblys äkımınıŋ orynbasary R.Rustemov baiandama jasap, söz söilep, jūmyskerlerdıŋ bırkündık jalaqysyn «Syr Meiırımı» Qoǧamdyq äleumettık qory esepşotyna audarudy R.Rüstemovtyŋ özı ūsynǧan. (1 buma 9 bet) Törtınşı däleldemesı: 2020 j. 30 qazan künı sot tergeuı kezınde kuä «Syr Meiırımı» qory qamqorşylyq keŋesınıŋ müşesı J.Q. bırınşı sūraq boiynşa R.Rustemovtyŋ baiandama jasaǧanyn tolyq quattady. Jäne sol jerde özınıŋ būl aqşa qarajattaryn «Nege «Syr Meirımı» Qoryna audaramyz, nege tıkelei Arys qalasyna audarmaimyz?» degen sūraǧyna baiandama jasauşy «basşylyqtyŋ tapsyrmasy» dep aitty deidı. Menıŋ «baiandama jasauşy İskakov Quanyşbek Dosmaiylūlynyŋ tapsyrmasy degen äŋgıme aitty ma?» dep qoiǧan sūraǧyma ol «Joq, Sızdıŋ familiiaŋyzdy aitqan joq, tek oblys basşylyǧynyŋ tapsyrmasy degen äŋgımenı aitty» dep jauap berdı». Al ol kezde men oblystyŋ äkımı emespın, būl faktını dokument däleldep tūr. Ol qūjat, ol dokument! Bız ärkımnıŋ aitqanyna senemız be, älde qūjatqa senemız be?,- deidı ädıldık ızdegen Ysqaqov. Q.Ysqaqov «Qūrmettı sot! Eskeruıŋızdı sūraimyn» dep 5-şı, 6-şy däleldemelerıne Sottyŋ nazaryn erekşe audarady. Q.Ysqaqov özınıŋ altynşy däleldemesınde «Syr Meiırımı» Qor esepşotyna aqşa qarajattarynyŋ jinaluyna özınıŋ eşqandai qatysynyŋ joq ekendıgın aita kele, onyŋ taǧy bır dälelı retınde sol kezdegı oblys äkımınıŋ Türkıstan oblysy Arys qalasynda 2019 jyly 24 mausymda oryn alǧan tötenşe jaǧdaiǧa bailanysty QR Ükımetınıŋ otyrysynda 2019 jyl 26 mausym saǧ. 08.00-de söilegen sözınıŋ jelısın ūsynady. Onda jalpy Arys qalasy boiynşa atqarylǧan kömekterdıŋ baiandaluymen qatar, «Būdan bölek, oblys boiynşa atqaruşy organdardaǧy 2 myŋnan astam memlekettık qyzmetşı 1 kündık jalaqasyn audaratyn bolady» delıngen. Osylaişa Q.Ysqaqov Qyzylorda oblysynyŋ özıne deiıngı äkımnıŋ Ükımet otyrysynda jasaǧan baiandamasynan üzındı keltıredı. (30 buma 90-bet). Demek mekemelerden 1 kündık jalaqyny audaru da Ysqaqovtyŋ tapsyrmasy emes. Öitkenı būl kezde Quanyşbek Ysqaqov oblys äkımı bolatynynan beihabar. Mıne, Sot prosesınde osyndai būltartpas aiǧaqtar körsetılıp, aitylyp, däleldense de sot tarapynan oǧan maŋyz berılmegenı müldem tüsınıksız. Sot bastalarda küdıktı dep ūstalyp, aiyp taǧylǧan Quanyşbek Ysqaqov bükıl halyq aldynda özınıŋ kınäsızdıgın däleldegısı kelıp, sudiadan sottyŋ aşyq ötuın ärı sot prosesıne jurnalisterdıŋ qatysuyn ötınedı. Būl da kınäsız adamnyŋ sot prosesıne jurnalister qatyssa, sottyŋ ädıl şeşım şyǧaruyna sep bolar ma eken degen şarasyzdyǧy dep tüsınuge bolady. Būltartpas DÄLEL: 2018 jyly Türkıstan oblysynyŋ qūryluyna bailanysty Tūŋǧyş Prezident N. Nazarbaevtyŋ Jarlyǧymen är oblysqa Türkıstan qalasynda bır nysannyŋ qūrylysyn jürgızu mındettelgenı belgılı. Osyǧan orai Qyzylorda oblysy da öz ülesın qosu maqsatynda Türkıstan qalasynda «Şyǧys Monşasy» qūrylysyn bastaidy. 20.04.2020 jyly «Bagam Audit» auditorlyq kompaniiasy jürgızgen audit qorytyndysymen jäne 6.05.2020 jylǧy № 908 sot-ekonomikalyq saraptama qorytyndysymen «Syr Meiırımı» Qorynan 4 käsıporynǧa audarylǧan qarajattyŋ Qyzylorda oblysy atynan Türkıstan qalasynda salynǧan «Şyǧys Monşasynyŋ» qūrylysyna jūmsalǧandyǧy, odan ärı ıske qatysty 4 käsıporynnyŋ esepşotynan aqşanyŋ qolma-qol müldem bosatylmaǧany däleldengen. Osyndai būltartpas dälelder tūrǧanda Quanyşbek Ysqaqovty qandai aqşa qarajattardy «jymqyrdy» degen aiyppen sottap otyrǧany tüsınıksız ärı miǧa syimaityn jäit. Eŋ taŋǧalarlyǧy Quanyşbek Ysqaqovtyŋ sot barysynda aitqan däleldemelerı de, täuelsız sarapşylardyŋ zertteu nätijelerınıŋ qorytyndysy da sot tarapynan müldem eskerusız qalady. 4-şı DÄLEL Tergeu amaldary men sot prosesı bastalǧan sätten bastap, ıske qatysty qai kuädan jauap alynsa da, Quanyşbek Ysqaqovtan eşqandai tapsyrmalardyŋ bolmaǧandyǧyn mälımdeidı. Esesıne, olardyŋ barlyǧy da mūndai zaŋsyz tapsyrma būrynǧy Qūrylys Basqarmasynyŋ basşysy M.Alserikovten tüskendıgın körsetken. Al M.Alserikov sot prosesı aiaqtalǧanǧa deiın qyzmetınen ketıp otyr. M.Alserikovtyŋ sot prosesı aiaqtalmai, qyzmetten ketuı jäne küdıktı tūlǧadan kuägerge auysuy da oilantatyn jäit. Sondai-aq oblys äkımınıŋ sol kezdegı orynbasarlary Ruslan Rüstemov, M.Delmūhanov, būrynǧy Qūrylys Basqarmasynyŋ basşysy M.Alserikov, käsıpker J.İskakov bolǧan jaǧdaidy «belgısız sebepterge bailanysty» naqty baiandaudan jaltaryp, jauaptaryn är sot prosesınde är türlı etıp aityp otyrǧan. Būǧan da bır qyzyǧy sudia män bermeidı. Taǧy bır maŋyzdy jäitke män berılmei qalǧan. QR Bas Prokuraturasynyŋ 22 mausymdaǧy ıstı qosymşa tergeuge jıberu turaly Qaulysynyŋ 9-punktınde 25.06.2019 qaiyrymdylyq qorda aqşa jinau turaly şeşımge Q.Ysqaqovtyŋ qatystylyǧyn anyqtau qajet» dep körsetılse de QR Prokuraturasynyŋ qaulysynda körsetılgen «anyqtau qajet» degen mäselege män berılmegen. Tergeu organymen Ysqaqovtyŋ būl ıske qatystylyǧynyŋ joq ekenın anyqtamaq tügılı, oǧan sot tarapynan baǧa da berılmeidı. Eger «Syr-Meiırımı» Qory aqşany 4 mekemege audarsa, nelıkten Qor direktory Abdrahimova tiıstı qūjattaryn sūratpaǧan? Nelıkten S.Z.Abdrahimova qarajat qūjatyn ızdep, tört mekemenıŋ üstınen aryz jazudyŋ ornyna, aryzdy Qorǧa eş qatysy joq äkımdık basşylyǧynyŋ üstınen tüsırgen? Nege degen sūraqtyŋ sot prosesınde eskerılmegenı qisynsyz. Oilanatyn jäit. Qordyŋ direktory Abdrahimova 4 mekemege audarǧan qarjynyŋ igerıluın rastaityn qūjattardy jazbaşa da, auyzşa da sūratpaǧany tıptı tüsınıksız. Ony sot tergeuı barysynda 3 mekeme basşysy A.Ernazarov, S.Sadyqov, R.İmanova da tolyǧymen rastaidy. Iаǧni Abdrahimova özı aqymaqtyqpen ne basqalai sebeppen qūjatsyz audara salǧan qarajat üşın qoryqsa da, Qor men 4 mekeme arasynda tuyndaǧan mäselenı azamattyq ıs tärtıbımen şeşu üşın eşqandai äreket jasamaǧan. Ärı qarai ıstıŋ örbuınde «Syr Meiırımı» qaiyrymdylyq qorynan şyqqan 80 mln somanyŋ «Baq-Bereke» qūrylys kompaniiasy arqyly Türkıstan qalasyndaǧy «Monşa» qūrylysyna jūmsalǧany taiǧa taŋba basqandai anyq bolsa da, prosess qylmystyŋ qūitūrqy ssenariiıne jalǧasady. Äuelı Ysqaqovtyŋ kurstas dosy Jeŋısbek Ysqaqov küdıktı retınde ıske kırgızıledı. J. İskakovty tergeu barysynda Quanyşbek Ysqaqovqa qarsy körsetım beruge ügıtteidı. Bır qyzyǧy äkım Ysqaqovtyŋ dosymyn dep jürgen Jeŋısbek İskakov terguşıler ügıtıne bırden köne ketedı. Istıŋ män –jaiymen tanysqan adamǧa «qūitūrqy ssenarii» boiynşa Jeŋısbek İskakovtyŋ äuelı aiyptaluşynyŋ tuysqany retınde ıske qatystyrylǧanyn baiqau qiyn emes. Odan tuysy bolmai şyqqan Jeŋısbek İskakovty būl ıste jaŋa figurant şyǧaruǧa paidalanady. Söitıp J. İskakovtyŋ kömegımen Quanyşbek Ysqaqovtyŋ şyn bauyry Azat Dosmaiylov qylmystyq ıstıŋ bır figuranty bop şyǧa keledı. Bır sözben aitqanda, 4 qūrylys kompaniiasynyŋ qūjattary boiynşa Türkıstan qalasyndaǧy «Şyǧys monşasy» qūrylysyna jūmsalyp ketken 80 mln qarajatty, iaǧni joq qarajatty aǧasy Q. Ysqaqovqa aparyp beruşı retınde tanylǧan Azat Dosmailov «qolmaqol aqşa tasuşy» degen aiyppen qamauǧa alynady. Azat Dosmailovty qamauǧa alǧan sätten bastap qarjy polisiiasynyŋ qyzmetkerlerı ony Quanyşbek Ysqaqovqa naqaqtan jala jabuǧa, qarsy tüsınıkteme beruge ügıtteidı. Bıraq ıstıŋ basy-qasynda bolmaǧan Azat Dosmailov ügıtteuge könbei, özıne qarsy jäne aǧasy Quanyşbek Ysqaqovqa qarsy jalǧan körsetımder beruden bas tartady. Ol üşın karserge qamalady. Osyndai sot prosesındegı sudia men tergeuşılerdıŋ äreketterıne qarap, bızdıŋ Qazaqstan Respublikasynyŋ sot jüiesıne, qūqyq qorǧau organdarynyŋ qyzmetıne qandai baǧa beruge bolady? Zaŋdylyqtyŋ sqataluyn qadaǧalauşy organ qaida qarap otyr? Quanyşbek Ysqaqovtyŋ ısımen tanysqan täjıribelı zaŋgerler, Ysqaqovtyŋ qorǧauşy advokattary joǧaryda atalǧan organ qyzmetkerlerınıŋ mūndai äreketterın öz uäkılettıkterın asyra paidalanu jäne adamgerşılık prinsipterge jat närse dep aşyq aityp otyr. Eger däl osy sot prosesıne örkeniettı elder sotynyŋ ökılı qatysatyn bolsa, Qazaq Elın demokratiialyq, Prezidenttık emes, şekten şyǧuşy qūqyq organdary bileitın el retınde baǧalar edı. 52 tomǧa qattalǧan būl sot prosesınde aiyptaluşy, bügınde 7 jylǧa bas bostandyǧynan aiyrylǧan Q. Ysqaqov pen onyŋ osy ıske negızsız tartylǧan ınısı Azat Dosmaiylovtyŋ kınäsız ekenın däleldeitın aiǧaqtar köp keltırılgen. Telefon detalizasiiasy, kuägerlerdıŋ jürgen, kezdestık degen aumaqtarynyŋ säikessızdıgı sot barysynda anyq körsetılgen. Sot prosesınde berılgen aiǧaqtar men söz jarystarynda keltırılgen naqty būltartpas dälelderge män bermegen sudia Saidullaev Abdullajan Saidjapparūlynyŋ äreketı – tapsyrys kartinasyna ūqsaidy deiı zaŋgerler. Būl jerde joǧarǧy jaqtaǧy lauazymdy kısılerdıŋ abyroiyn saqtau tapsyrmasy da tūruy mümkın degen boljam da joq emes. Elımızde eŋ maŋyzdy saiasi nauqan – QR Parlamentı jäne barlyq deŋgeidegı mäslihattar deputattaryn sailauy künı jaqyn qaldy. Osyndai jauapty nauqan aldynda tūrǧan qoǧamymyzǧa sottyŋ ädıletsız şeşımıne narazalyq tanytyp, ädıldık ızdegen şudyŋ qajetı joq. Sondyqtan osy ädeletsızdıktıŋ qairaǧyna tüsken būrynǧy äkım Quanyşbek Ysqaqovqa qatysty qylmystyq ıstıŋ aq-qarasyn aşuǧa, onyŋ ädılettı şeşıluıne QR Konstitusiiasynyŋ kepılı, QR Prezidentı Qasym-Jomart Toqaev, QR Joǧarǧy Soty, QR Bas Prokuraturasy, Qalyŋ halyqtyŋ senım-yqylasyna ie bop kele jatqan «Nūr Otan» partiiasy ıstıŋ qaita qaraluyna yqpal etıp, ädıl şeşıluın qadaǧalauyna alsa ǧana otbasynda 8 balasy, bala kütımındegı jan jary, 85 jastaǧy qart anasy bar köpbalaly otbasynyŋ taǧdyry şeşılmek.