2020 jyl: Qazaq sporty nesımen este qaldy?

2020 jyly älemdık deŋgeidegı basty şara (Tokio Olimpiadasy) kelesı jylǧa şegerılgenımen, elımızdıŋ sportşylary baq synaǧan bırneşe jarystar öttı. Jyl jetıstıkterı: Elena Rybakina (Ülken tennis). 21 jastaǧy otandasymyz 5 bırdei WTA turnirınıŋ (Şenchjen, Hobart, Sankt-Peterburg, Dubai, Strasburg) finalyna şyǧyp, 1-uınde (Hobart) top jardy. Jaqsy öner körsetuınıŋ arqasynda qyzdar reitingısınde 17-orynǧa köterılıp, qazaq tarihyndaǧy rekordty (2012 jyly Iаroslava Şvedova 25-orynǧa deiın köterılgen)  jaŋartty. Sonymen qatar ol qarjylyq jaǧdaiyn ( 1 mln $-dan astam)   jaqsarta aldy. Äielder tennis qauymdastyǧy (WTA) da Elena Rybakina men Simona Halep (6:3, 3:6, 6:7(5)) arasyndaǧy finaldyq oiyndy (WTA Dubai )  atalmyş jyldyŋ «eŋ üzdıgı» retınde tanydy.  Baqtiiar Zainutdinov (Futbol). Ūlttyq qūramanyŋ beldı oiynşysy Resei chempionatyndaǧy myqty ūjymdardyŋ bırı – «SSKA» sapyna auysyp, 20 kezdesu ötkızdı. «Ural» klubyna soqqan goly aidyŋ «eŋ üzdık gol» retınde baǧalansa, «SSKA» komandasyna auysuyn Resei chempionatyndaǧy «eŋ sättı transferler» reitingısınde atap körsettı. Aǧymdaǧy jyldy Qazaqstan ūlttyq qūramasynyŋ «eŋ qymbat futbolşysy» (2 mln euro) retınde aiaqtady.  Rahat Bekbolat (Auyr atletika). Auyr atletikadan Taşkentte (Özbekstan) ötken jasöspırımder arasyndaǧy Aziia chempionatynda zıltemırşı Rahat Bekbolat (102 kelı salmaqqa deiın)  serpe köterude 198 kelını köterıp, älemdık rekordty jaŋartty. Qaraşa aiynda Lima (Peru) qalasynda ötken jasöspırımder arasyndaǧy onlain formattaǧy Älem kubogynda da Rahat Bekbolat  319 (140+1790 ) kelı nätijemen jeŋımpaz atandy. Al eresekter arasyndaǧy el chempionatynda Artem Antropovqa (68 kelı qalyp qoidy) ǧana jol berıp, kümıs jülde ielendı.  Äuesqoi bokstan Qazaqstan erler komandasy.  Amman (İordaniia) qalasynda ötken lisenziialyq turnirde erlerımız barlyq 8 salmaqta Tokio Olimpiadasynyŋ joldamasyn ielendı.  «QAIRAT» futbol kluby. Araǧa 16 jyl salyp, 32 jastaǧy Aleksei Şpilevskii baptaityn (Qazaqstan chempiony atanǧan eŋ jas bapker) «Qairat» kluby qaita el chempiony atandy. «Astana» klubynyŋ 6 jyldyq gegemoniiasyn toqtatqan «Qairat» kluby atalmyş jyly öz sapyn Braziliianyŋ aŋyz sūrmergenı Vagner Lav, «Qyrǧyz Messiı» Güljıgıt Älıqūlov, Iаsek Guralskii t.b myqty futbolşylarmen tolyqtyrdy.  «BARYS» hokkei kluby. Andrei Skabelka baptaǧan «Barys» kluby Qūrlyqtyq Hokkei Ligasynda «eŋ üzdık körsetkıştı» (Şyǧys konferensiiasynda 2-oryn, plei-offta äleuettı «Metallurg» (Magnitogorsk) klubynan ailasyn asyrdy) qaitalady. Koronavirus epidemiiasy kesırınen plei-offtyŋ şirek finalyn («Sıbır» klubymen oinauy tiıs edı) jalǧastyra almady.  Jyl erekşelıgı

• Qazaqstan jastar qūramasy (futbol).
• 2021 jyly ötetın Europa chempionatyna ırıkteu kezeŋınde baq synaǧan jastarymyz 10 ūpai jinap, eŋ üzdık körsetkışın qaitalady. Bır qyzyǧy, futbolşylarymyz barlyq ūpaidy tek syrt alaŋdaǧy oiyndarda (Farer araly, Chernogoriia, İzrail jastaryn jeŋıp, Soltüstık Makedoniiamen teŋ oinady) jinady.

 Sabyrhan Mahmud (Äuesqoi boks) . Äuesqoi bokstan Şymkentte ötken el chempionatynda 52 kelı salmaqtaǧy Sabyrhan Mahmud qana Tokio Olimpiadasynyŋ joldama iegerı Säken Bibosynovtan basym tüstı.  UFC-DEGI DEBIýT. Biyl alǧaş ret töbelesten älemdegı eŋ bedeldı Ultimate Fighting Championship (UFC) ligasynda 3 otandasymyz  Mariia Agapova (1 jeŋıs, 1 jeŋılıs), Jalǧas Jūmaǧūlov (1 jeŋılıs), Şavkat Rahmonov (1 jeŋıs) öner körsettı.  Tūrsynbai Qūlahmet (käsıpqoi boks). 2019 jyly äuesqoi bokstan Reseide ötken Älem chempionatynyŋ qola jüldegerı Tūrsynbai Qūlahmet käsıpqoi boksqa bet būryp, nebary 2-şı jekpe-jegınde (aǧylşyn boksşysy Maklei Makgouendı ūtty) WBC International tūjyrymy boiynşa 1-şı orta salmaqtaǧy belbeudı ielendı.  Jyl ümıtı

• Daniiar Eleusınov (käsıpqoi boks)
• Rio Olimpidasynyŋ chempiony Daniiar Eleusınov (10-0, 6 KO) öz mansabynda eŋ qauıptı qarsylas sanalǧan Namibiia boksşysy, WBA, IBF, IBO tūjyrymy boiynşa eks-älem chempiony Djulius İndongony eş qinalmai, 2 raundta uaqytynan būryn jeŋdı.

 Jyl ökınışı

• Bauyrjan İslamhan (futbol)
• Futboldan Qazaqstan ūlttyq qūramasynyŋ kapitany, «Äl-Ain» (BAÄ) klubynyŋ oiynşysy doping dauyna ılıktı.

 Qazaqstan futbol qūramasy  Mihal Bilek baptaityn Qazaqstan futbol komandasy «Ūlttar Ligasy» turnirınde soŋǧy oryn alyp, ornynan bosatyldy. Jyl sätsızdıgı  Jeŋılmegen boksşylarymyzdyŋ jeŋıluı

• Käsıpqoi boksta Floid Meivezerdıŋ salyp ketken jolymen jüruge tyrysqan Nūrsūltan Jaŋabaev (8-1, 5 KO), Madiiar Äşkeev (14-1, 7 KO),, Äli Ahmedov (16-1, 12 KO) alǧaş ret qarsylastaryna jol berdı.

Jyl saǧynyşy

• GGG (Käsıpqoi boks). Gennadii Golovkin men Kamil Şeremeta arasyndaǧy jekpe-jek tek 8-şı mümkındıgınde ǧana jüzege asty. Kamil Şeremeta Polşadaǧy Qazaqstan elşılıgıne Gennadii Golovkindı ızdep barsa da, şarşy ringte eş qarsylyq (4 nokdaun, 7 raundtan soŋ, jekpe-jektı jalǧastyrudan bas tartty) körsete almady.

Jyl özgerısı

• Käsıbi sportqa bölınetın qarjy ekı esege qysqardy
• Elımızde jyl saiyn 98 käsıbi klubqa bölınetın 55 mlrd teŋge 2 esege azaiyp, kelesı jyly 22,2 mlrd teŋgenı qūraidy. Artyq qarajat būqaralyq sportty damytuǧa baǧyttalady.

Qanat BAIŪZAQOV,

«Adyrna» ūlttyq portaly.