Qytai lagerındegı qorlyqtar

Keşe VVS Şyŋjaŋdaǧy lagerlerde mūsylman äielderdı küzetşılerdıŋ zorlaityny turaly kölemdı maqala jariialaǧan bolatyn dep jazady "Adyrna" ūlttyq portaly  Facebook-taǧy jurnalist Oraz Älımbekovtıŋ jazbasyna sılteme jasap.  Maqala negızınen Tūrsynai Ziiauidin esımdı 42 jastaǧy ūiǧyr äieldıŋ sūhbatyna negızdelgen. Sözıne qaraǧanda, kün saiyn tünge qarai Tūrsynaidy maska kigen qytai erkekter kamerasy joq qaraŋǧy bölmege aparyp zorlap jürgen. Jurnalist sonymen qatar qazır Qazaqstanda tūratyn Gülzira Äuelhan esımdı äielmen sūhbattasqan. Ol da bırneşe ai lagerde bolǧan. «Menıŋ mındetım – zorlanatyn äieldı şeşındıru, qolyn bailau, erkekter ketken soŋ äieldı juyndyru jäne bölmenı tazalau boldy» degen Gülzira. Tūrsynai Ziiauidin qazır AQŞ-ta tūrady. Bırneşe ai boiǧy zorlyq saldarynan auruǧa ūşyraǧan ol AQŞ-qa barǧan soŋ jatyryn aldyruǧa mäjbür bolǧan. «Ana bolu mümkındıgınen osylai aiyryldym» degen ol. Tūrsynaidyŋ küieuı qazaq, ol qazır Qazaqstanda tūrady. Ol küieuımen AQŞ-ta qosylǧysy keletının aitqan. Ūlybritaniia parlamentınıŋ deputaty Nus Gani ökımetten atalǧan qylmystardy sot arqyly tolyq tekserudı, oǧan deiın Qytaimen bailanysty tereŋdetpeuge uäde berudı talap ettı. Ūlybritaniianyŋ Aziia ısterı boiynşa memlekettık hatşysy Naidjel Adams «VVS-dıŋ reportajynda jariialanǧan aiuandyqtar kez kelgen adamnyŋ janyn türşıktıretını sözsız» dedı. Ol Ūlybritaniianyŋ Europa elderımen jäne AQŞ-pen bırlese otyryp Qytaiǧa qysym jasaitynyn aitty. AQŞ pen Ūlybritaniia ökımetterı Qytai lagerlerınde mūsylman äielderdı zorlau faktılerıne qatysty mälımdeme jariialady. «Şyŋjaŋdaǧy etnikalyq ūiǧyrlar men özge de mūsylmandarǧa arnalǧan lagerlerde äielderdıŋ jüielı türde zorlyqqa jäne seksualdyq qorlyqqa ūşyrap jatqany turaly derekter, onyŋ ışınde oqiǧany öz közımen körgen adamdardyŋ kuälıkterı bızdı qatty mazalap otyr. Būl jantürşıgerlık aiuandyq äreketter jauapsyz qalmauy tiıs» delıngen AQŞ Memlekettık departamentınıŋ mälımdemesınde.