«Aq jol» partiiasy veterinariia men auyl şaruaşylyǧy basqarmalaryn qosu – oiǧa qonymsyz dep sanaidy. Tiıstı deputattyq saualdy fraksiia deputaty A.Äbıldaev Mäjılıstıŋ jalpy otyrysynda joldady.
Qazaqstan Respublikasy Premer-Ministrınıŋ orynbasary R. V. Skliarǧa
Qazaq halqy ejelden maldyŋ amandyǧyn bırınşı sūraǧan. Auyldaǧy aǧaiynnyŋ bırden-bır kün körıs közıne ainalǧan tört tülık maldyŋ sany jyldan jylǧa artyp keledı. Mal basy köbeigen saiyn onyŋ aurularynyŋ türlerı de san aluan körınıs berıp otyr.«Medisina adamdy emdese, veterinariia adamzatty emdeidı» degen qanatty söz öz maǧynasyn älı joǧaltqan joq. Veterinariia qyzmetı – halyq densaulyǧyn januarlar men adamǧa ortaq aurulardan qorǧau jönındegı qalqan bolyp tabylady. Olar adamdar men januarlarǧa ortaq asa qauıptı aurulardyŋ aldyn alu jönındegı funksiialardy oryndap, tamaq önımderınıŋ veterinariialyq qauıpsızdıgın qamtamasyz etedı.Ötken jyly zaŋnamalarǧa engızılgen özgerısterge säikes audandardyŋ veterinariia salasyndaǧy mekemelerı taratylyp, onyŋ barlyq mındetterı oblystyq deŋgeige öttı. Söitıp, oblys äkımdıgınıŋ veterinariia basqarmalary - audandardaǧy veterinariialyq stansiialardyŋ qyzmetın üilestırudı, ışkı baqylaudy, baǧdarlamalardy josparlau men qarjylandyrudy, materialdyq-tehnikalyq jabdyqtaudy jüzege asyryp keledı, al olarǧa jüktelgen funksiialar tızbesı būrynǧydan da keŋeitıldı. «Veterinariia turaly» Qazaqstan Respublikasy Zaŋynyŋ 10-baby boiynşa oblystardyŋ, respublikalyq maŋyzy bar qalalardyŋ, astananyŋ, audandardyŋ, oblystyq maŋyzy bar qalalardyŋ jergılıktı atqaruşy organdarynyŋ qūzyretıne säikes oblystyq veterinariia basqarmasynyŋ qūzyretıne:
- densaulyq saqtau salasyndaǧy uäkılettı memlekettık organmen bırlese otyryp, halyq densaulyǧyn januarlar men adamǧa ortaq aurulardan qorǧaudy ūiymdastyru jäne özara aqparat almasudy jüzege asyru, veterinariia salasyndaǧy memlekettık saiasatty ıske asyru;
- karantindı nemese şekteu is-şaralaryn belgıleu turaly şeşımder qabyldau, şekteu ıs-şaralaryn nemese karantindı toqtatu turaly şeşımder qabyldau, önım men şikızatqa veterinariialyq-sanitariialyq saraptamany lisenziialau;
- mal qorymdaryn (biotermiialyq şūŋqyrlardy) saludy, rekonstruksiialaudy ūiymdastyru, olardy kütıp-ūstaudy qamtamasyz etu, januarlardy asyrau qaǧidalaryn, itter men mysyqtardy asyrau, seruendetu qaǧidalaryn, qaŋǧybas itter men mysyqtardy aulau jäne joiu, januarlardy asyraudyŋ sanitariialyq aimaqtarynyŋ şekaralaryn belgıleu jönınde ūsynystar engızu;
- januarlardyŋ saulyǧy men adamnyŋ densaulyǧyna qauıp töndıretın januarlardy zalalsyzdandyru (zararsyzdandyru), qaita öŋdeu, sanitariialyq soiudy ūiymdastyru siiaqty jūmystar kıredı, ärine jaza berseŋ az emes.
Alaida, Ükımet pen Parlament veterinariialyq qyzmettı nyǧaituǧa at salysyp jatqanda, Qazaqstan Respublikasy Ūlttyq ekonomika vise-ministrı A. A. Şaiymova hanymnyŋ memlekettık organdardy oŋtailandyru boiynşa keŋesınde bırqatar mekemelerdı, onyŋ ışınde, oblystardyŋ auyl şaruaşylyǧy jäne veterinariia basqarmalaryn bırıktırudı ūsynǧanyna jol bolsyn.Al būny: - Qazaqstan Respublikasynyŋ Prezidentı Q.K. Toqaevtyŋ 2020 jylǧy 7 qazandaǧy Ükımettıŋ kezektı otyrysynda bergen veterinariialyq qyzmettı nyǧaitu jönındegı tapsyrmasyna; - Qazaqstan Respublikasy Parlamentı men Ükımetınıŋ veterinarlyq qyzmettı nyǧaituǧa baǧyttalǧan ūstanymdaryna; - eldıŋ mal şaruaşylyǧyn jäne qaita öŋdeu önerkäsıbın damytu jönındegı memlekettık saiasatyna qarsy bolǧanmen teŋ deuge bolady. Auyl şaruaşylyǧy basqarmasy agroönerkäsıptık keşennıŋ qyzmetın köp därejede retteitın memlekettık organ bolyp tabylady, al veterinariia basqarmasy, veterinariialyq jäne tamaq qauıpsızdıgı, halyqtyŋ densaulyǧyn januarlar men adamǧa ortaq asa qauıptı aurulardan (sıbır jarasy, şoşqanyŋ afrikalyq obasy, brusellez, qūs tūmauy, emkar, qūtyru jäne t.b.) qorǧau mäselelerın retteidı.
Veterinariia basqarmasy men auyl şaruaşylyǧy basqarmasy qosylǧan jaǧdaida, soŋǧysynda 4-5 mamannan tūratyn veterinariia bölımı qūrylatyn bolady. Ol zaŋnamada jüktelgen funksiialardy ıske asyrudy tolyq kölemde qamtamasyz etpeidı. Vedomstvolyq baǧynysty ūiymdarmen veterinariialyq ıs-şaralardy oryndau jönındegı jūmysty tiıstı deŋgeide jürgızuge şamasy jetpeidı.Qūrmettı Roman Vasilevich, veterinariialyq qyzmet oqşaulanǧan jäne täuelsız boluy tiıs. Al veterinariia basqarmasy men auyl şaruaşylyǧy basqarmasy qosylǧan jaǧdaida, zaŋnamada jüktelgen funksiialardy ıske asyrudy tolyq kölemde qamtamasyz etudı, ındetterdıŋ aldyn aludaǧy jedel ıs-qimyldar jasaudy baiaulatady. Būl öz kezegınde januarlardyŋ asa qauıptı aurulary boiynşa öŋırdegı epizootiialyq jaǧdaiǧa terıs äserın tigızedı. Sondyqtan da, azyq-tülık qauıpsızdıgın qamtamasyz etu barysyndaǧy veterinariia salasynyŋ joǧary äleumettık maŋyzdylyǧyn jäne ǧylymi tūrǧyda negızdelgenın eskere otyryp, qoldanystaǧy zaŋnamalarǧa sai oblystyq deŋgeidegı veterinariialyq mekemelerdıŋ derbes bolyp qaluyn qoldauyŋyzdy sūraimyz.
Qūrmetpen, «Aq jol» QDP fraksiiasynyŋ deputattary
