Resei qazaqty öz qūlyna ainaldyru saiasatyn ekı ǧasyr boiy jürgızude

Tarihqa qarap otyrsaq, qazaqty tılınen, sol arqyly dılı men dınınen, dästürı men bolmysynan aiyryp baryp, qūlyna ainaldyru saiasatyn Resei kemı ekı ǧasyr boiynda jürgızıp keledı. Onysy bırtalai jemıs berdı de. Atap aitqanda, 1820-1900 jyldar aralyǧynda qazaq öz jerınen quylyp, onyŋ şūraily alqaptaryn orys mūjyqtary men äskeri jasaqtary - kazaktar ielendı. 1900-1917 jyldarda qazaq dalasy Resei imperiiasynyŋ qūramynda jappai otarlandyru men orystandyruǧa ūşyrady. 1917-1930 jyldarda qazaq halqynyŋ ruhani saǧy,  ruhani köşbasşylary tüp-tamyrymen joiyldy. 1930-jyldarda Stalin men Goloşekin ūiymdastyrǧan Aşarşylyq halqymyzdyŋ jartysyna juyǧyn jalmady. 1940-1950 jyldary qazaqta qalǧan erkek kındıktıŋ bır milliony Resei-German soǧysyna aidalyp, jartysy qaitpady. 1960-jyldary syrttan kelgen migrasiia nätijesınde qazaq balasy öz Otanynda 30 paiyzǧa da jetpei ūlttyq azşylyqqa ainaldy. 1970-jyldary orystandyru nauqany şegıne jetıp, dūrys bılım, ǧylym, qyzmet, karera tek orys tılıne bailandy. Mäselen, ol kezdegı el astanasy - Almatyda ekı-aq qana qazaq mektebı qaldy. 1980-jyldary qazaq jastary aşynyp alaŋǧa şyqpasa, onyŋ arty Resei-Sovet imperiiasynyŋ küireuıne alyp kelmese ne bolar edı!? Qūdai ondap jolymyz boldy. Qazır egemen el bolǧanymyzǧa 30 jyl toldy. Qanşa küşense de, Resei qazaqty tılınen, al onymen qosa tabiǧatynan aiyra almady. Aitpaǧym kek qaitaru emes, äzırşe taǧdyrdyŋ osy ozbyryna qaramastan, tarihy kemı ekı myŋ jylmen sanalatyn ūlty qazaq, tegı Türkı balasynyŋ ömırşeŋdıgı. Endeşe, degenımızdı jasai bereiık. Onyŋ ışınde qazaq jerınde ana tılın asqaqtataiyq. Būl zaman zaŋdylyǧy jäne onymen kelıspeitınder kem degende aianyşqa ǧana laiyq.