AidData amerikandyq zertteu zerthanasynyŋ 2000 jyldan 2017 jylǧa deiıngı şeteldegı jobalardy qarjylandyru jönındegı QHR baǧdarlamasy turaly esebınde Aspan imperiiasynyŋ ırı qaryz aluşylary turaly aqparat paida boldy dep habarlaidy "Adyrna" ūlttyq portaly "orda.kz-ke" sılteme jasap.
Baiandama avtorlary «Bır beldeu — bır jol» bastamasyna erekşe nazar audarǧan. Osy bastamasy aiasynda Qytai şeteldık jobalarǧa nesie berudı edäuır ūlǧaitqan.
AidData mälımetı boiynşa, Resei boryşkerler tızımınde bırınşı oryndy ielendı - $ 125 mlrd. Qaryzdardy negızınen memlekettık mūnai-gaz kompaniialary naryq jaǧdaiyna bailanysty şarttarmen jäne bolaşaqta mūnai men gazdy jetkızu negızınde alǧan. Odan keiın Venesuela (85,5 milliard dollar), Angola (40,66 milliard dollar), Braziliia men Qazaqstan (ärqaisysy 39 milliard dollar).Esepte nesieler jasyryn nesieler dep atalady, öitkenı olardyŋ köpşılıgın halyqaralyq reiting agenttıkterı eskermeidı. AidData basşysy Bred Parks atap ötkendei, «būl ükımetterdıŋ özderı Qytaiǧa qanşa qaryz ekenın bılmeidı».
Būl rette älemnıŋ damuşy 40 elınıŋ Qytaiǧa qaryzy bar, olar qazırdıŋ özınde jalpy ışkı önımnıŋ 10%-ynan asyp jyǧylady.Esepten osy uaqyt ışınde elderdıŋ Qytai aldyndaǧy «jasyryn» qaryzdarynyŋ jalpy mölşerı 385 milliard dollarǧa jetkenı aitylǧan.
Al Ūlttyq banktıŋ resmi mälımetı boiynşa, 2021 jyldyŋ 1 qaŋtarynda Qazaqstannyŋ memlekettık sektorynyŋ jalpy qaryzy 35,6 mlrd dollardy qūraǧan.Elderge qaryzdyŋ ülesı boiynşa Ūlybritaniiaǧa 19 milliard dollar jäne halyqaralyq ūiymdarǧa 8,5 milliard dollar qūrap otyr. Memlekettık sektordyŋ Qytai aldyndaǧy mındettemelerı - 4,9 milliard dollarǧa, Reseige - 973 millionnan astam dollarǧa, Japoniiaǧa - 554 million dollarǧa jettı.
"Adyrna" ūlttyq portaly
