Halyqty äleumettık qoldau jönındegı belsendı şaralardyŋ arqasynda 2001-2020 jyldar kezeŋınde Qazaqstanda kedeilık deŋgeiı, iaǧni tabysy eŋ tömengı künkörıs deŋgeiınen tömen halyqtyŋ ülesı 46,7%-dan 5,3%-ǧa deiın tömendedı. Būl turaly Eŋbek jäne halyqty äleumettık qorǧau ministrlıgınıŋ baspasöz qyzmetı jazdy, dep habarlaidy «Adyrna» tılşısı.
Memleket basşysynyŋ 2019 jylǧy 2 qyrküiektegı Qazaqstan halqyna Joldauyn ıske asyru üşın 2020 jyldan bastap qoldanystaǧy AÄK beru jüiesı tüzetılgen. Basty baǧdar eŋbekke yntalandyru, az qamtylǧan azamattardyŋ tabystaryn esepke aluǧa jäne memlekettık qoldau mölşerıne qatysty aşyqtyq pen ädıldıktı qamtamasyz etu boldy.
Engızılgen şaralardy ıske asyru keşende jüzege asyrylady, memlekettık qoldau mynalardy qamtidy:
- köp balaly analardy qoldau; - jaŋǧyrtylǧan AÄK; - kepıldık berılgen äleumettık toptama.AÄK körsetudıŋ jaŋa täsılderı: 4 jäne odan da köp kämeletke tolmaǧan balalary bar köp balaly otbasylarǧa tabysyna qaramastan 46 760 teŋgeden (4 bala) 186 688 teŋgege (16 bala) deiın saralanǧan mölşerde tölenetın memlekettık järdemaqy engızıldı. Būl rette AÄK şeŋberınde balalarǧa belgılengen tölemder alynyp tastaldy. 2021 jylǧy 1 qazandaǧy jaǧdai boiynşa būl järdemaqyny orta eseppen 443,5 myŋ otbasy jalpy somasy 210,2 mlrd teŋgege aldy. Atauly äleumettık kömek körsetudıŋ qoldanystaǧy jüiesı jaŋǧyrtyldy: - toqsan saiynǧy AÄK taǧaiyndau qaitaryldy; - AÄK eŋbekke qabılettı aluşylarǧa qoiylatyn talaptar küşeitıldı, iaǧni olar jūmyspen qamtuǧa järdemdesudıŋ ūsynylǧan belsendı şaralarynan bas tartqan jaǧdaida, AÄK alu qūqyǧyn otbasynyŋ barlyq müşelerı joǧaltady; - uchaskelık komissiialar instituty küşeitıldı. Olardyŋ qyzmetınıŋ tiımdılıgın arttyru üşın otbasynyŋ materialdyq jaǧdaiyna tekseru jürgızu merzımı 3 künnen 7 künge deiın ūzartyldy.
«Aǧymdaǧy jyldyŋ 1 qazanyna AÄK 189 myŋ otbasyna nemese 903,9 myŋ adamǧa taǧaiyndaldy, onyŋ ışınde şartsyz aqşalai kömek – 129,2 myŋ adam nemese barlyq AÄK aluşylardyŋ 14,3% - y (35,7 myŋ otbasy), şartty aqşalai kömek – 774,7 adam nemese 85,7% (153,3 myŋ otbasy). Şartty aqşalai kömek alatyn eŋbekke qabılettı AÄK aluşylar sanynan (252,5 myŋ adam) jūmyspen qamtylǧandar men jūmyspen qamtuǧa järdemdesudıŋ belsendı şaralaryna tartylǧandar sany 176,6 myŋ adamdy nemese 69,9% – dy qūrady», – dedı Asqar Niiazov.Oqu orny boiynşa tegın tamaqtanudy, qalalyq qoǧamdyq kölıkte jeŋıldıkpen jol jürudı, mektep formasymen jäne kerek – jaraqtarmen qamtamasyz etudı, mektep jasyna deiıngı balalar üşın azyq – tülık jiyntyqtarymen jäne gigienalyq kerek-jaraqtarmen qamtamasyz etudı közdeitın 1 jastan 18 jasqa deiıngı az qamtylǧan otbasylar qataryndaǧy balalar üşın kepıldık berılgen äleumettık toptama engızıldı. Aǧymdaǧy jylǧy 1 qazandaǧy jaǧdai boiynşa äleumettık toptama aluşylardyŋ sany 450,3 myŋ balany qūrady, onyŋ ışınde 1 – den 6 jasqa deiıngı balalar – 230,5 myŋ, mektep jasyndaǧy balalar – 219,8 myŋ. Jalpy, respublika boiynşa 2021 jylǧy 1 qazandaǧy jaǧdai boiynşa 55,4 mlrd teŋge tölendı, onyŋ ışınde AÄK – 47,2 mlrd teŋge, äleumettık toptama – 8,2 mlrd teŋge.
«Eŋbekke yntalandyruǧa jäne tabysy az otbasylardyŋ ömırlık qiyn jaǧdaidy eŋseruıne baǧyttalǧan engızılgen şaralar AÄK aluşylar sanyn 2,3 esege – 2019 jylǧy 2 mln 177,2 myŋ adamnan 2020 jyly 936,2 myŋ adamǧa deiın tömendetuge mümkındık berdı. Jalpy, jaŋa täsılder tabysy az azamattarǧa kömek körsetudıŋ ataulylyǧyn, aşyqtyǧyn jäne ädıldıgın qamtamasyz etuge mümkındık berdı jäne olarǧa eŋbekke jaŋa yntalandyru beredı», – dep tüiındedı Asqar Niiazov.
«Adyrna» ūlttyq portaly
