الاش استاناسىندا اباي شىعارمالارىنىڭ اكادەميالىق جيناعىنىڭ تۇساۋى كەسىلدى

1303
Adyrna.kz Telegram
https://www.adyrna.kz/storage/uploads/2d3MjMLvjtyKfakIQm6sSiMS4rL2iybmwzCg41Nl.jpg

2025 جىلدىڭ 9 تامىزىندا اباي وبلىسى، سەمەي قالاسىنداعى شاكارىم ۋنيۆەرسيتەتىندە ۇلى ويشىل، اقىن جانە اعارتۋشى اباي قۇنانبايۇلىنىڭ 180 جىلدىق مەرەيتويىنا ارنالعان «ادامزاتتىڭ ابايى: رۋحانيات، پاراسات، تانىم» اتتى حالىقارالىق عىلىمي-تاجىريبەلىك كونفەرەنتسيا ءوتتى، دەپ حابارلايدى "ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى.

ءىرى عىلىمي جانە مادەني وقيعاعا قازاقستاننىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىنەن، سونداي-اق شەتەلدەن بەلگىلى عالىمدار، قوعام قايراتكەرلەرى، ادەبيەتشىلەر مەن مادەنيەت وكىلدەرى جينالدى. 

كونفەرەنتسيا بارىسىندا قازاق رۋحانياتىنىڭ تاريحىندا ەرەكشە ورىن الاتىن ماڭىزدى جاڭالىق – اباي قۇنانبايۇلىنىڭ اكادەميالىق تولىق شىعارمالارىنىڭ جيناعىنىڭ تۇساۋكەسەرى ءوتتى. اكادەميالىق جيناق م.و. اۋەزوۆ اتىنداعى ادەبيەت جانە ونەر ينستيتۋتىنىڭ عالىمدارىنىڭ قۇراستىرۋىمەن، «اتامۇرا» كورپوراتسياسىنىڭ پرەزيدەنتى راقىمعالي ابرارۇلى قۇل-مۇحاممەدتىڭ قولداۋىمەن جارىق كورىپ، وقىرمان قاۋىمعا جول تارتتى.

جيناقتى كوپشىلىككە م.و.اۋەزوۆ اتىنداعى ادەبيەت جانە ونەر ينستيتۋتىنىڭ باس ديرەكتورى، اكادەميك كەنجەحان ءىسلامجانۇلى ماتىجانوۆ تانىستىرىپ، ەڭبەكتىڭ عىلىم مەن رۋحانيات ءۇشىن زور ماڭىزعا يە ەكەنىن اتاپ ءوتتى. سونىمەن قاتار جارىق كورگەن اكادەميالىق جيناقتىڭ اباي مۇراسىن تەرەڭ زەرتتەۋ مەن بولاشاق ۇرپاققا جەتكىزۋدىڭ سەنىمدى عىلىمي نەگىزى ەكەنىنە توقتالدى.

كونفەرەنتسيانىڭ شاكارىم ۋنيۆەرسيتەتىندە وتكەن پلەنارلىق وتىرىسىندا اباي وبلىسىنىڭ اكىمى بەرىك ءۋالي، قر عىلىم جانە جوعارى ءبىلىم ءمينيسترى ساياسات نۇربەك، تۇركولوگ عالىم زيفا الۋا مۇراتقىزى، ل.ن.گۋميلەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ باسقارما توراعاسى – رەكتورى ەرلان ءباتتاشۇلى سىدىقوۆ 
قۇتتىقتاۋ ءسوز سويلەپ، اقىن مۇراسىنىڭ ومىرشەڭدىگىنە توقتالدى. سونداي-اق كونفەرەنتسيادا فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور اراپ ءسلامۇلى ەسپەنبەتوۆ، ابايتانۋشى عالىم تۇرسىن جۇرتباي، قر عىلىم جانە جوعارى ءبىلىم مينيسترلىگىنىڭ ءتىل ساياساتى كوميتەتىنىڭ توراعاسى ەربول ەردەمبەكۇلى تىلەشوۆ، تۇركيا رەسپۋبليكاسى پامۋككالە ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى، PhD نەرگيز بيراي اباي قۇنانبايۇلىنىڭ شىعارماشىلىق مۇراسى جونىندە عىلىمي بايانداما جاساپ، ابايتانۋ عىلىمىنىڭ وزەكتى ماسەلەلەرىنە نازار اۋداردى.

حالىقارالىق كونفەرەنتسيانىڭ پلەنارلىق وتىرىسىن شاكارىم ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ باسقارما توراعاسى – رەكتورى دۋمان رىمعاليۇلى ورىنبەكوۆ جۇرگىزدى. ءىس-شارادا ابايدىڭ رۋحاني مۇراسى، ويشىلدىڭ زاماناۋي وركەنيەتتەگى ورنى، ونىڭ شىعارمالارىن زەرتتەۋدىڭ جاڭا باعىتتارى تالقىلاندى.

كونفەرەنتسيادا اياسىندا ۇيىمداستىرىلعان كورمەگە م.و. اۋەزوۆ اتىنداعى ادەبيەت جانە ونەر ينستيتۋتىنىڭ عىلىمي ەڭبەكتەرى جانە «اۋەزوۆ ءۇيى» عىلىمي-مادەني ورتالىعىنىڭ جادىگەرلەرى قويىلىپ، شارا قوناقتارىنا تانىستىرىلدى.

جيناقتىڭ باستى ەرەكشەلىگى – اباي شىعارمالارىنىڭ بارلىق قولدا بار نۇسقالارىن، بۇرىنعى باسىلىمدارىن، مۇراعاتتىق جانە قولجازبالىق دەرەككوزدەردى جان-جاقتى سالىستىرا وتىرىپ، تەكستولوگيالىق تۇرعىدا عىلىمي نەگىزدە تۇزەتىلىپ، تۇپنۇسقاعا جاقىن قالپىنا كەلتىرىلۋىندە.

باسىلىمعا اقىننىڭ بارلىق ولەڭدەرى مەن پوەمالارى، قارا سوزدەرى، حاتتارى، كوركەم اۋدارمالارى جانە كونە قولجازبالارعا سۇيەنە وتىرىپ تۇزىلگەن ماتىندەرى ەنگەن. ءار شىعارماعا عىلىمي تۇسىنىكتەمەلەر مەن تىلدىك، تاريحي-مادەني، تەرمينولوگيالىق ەسكەرتپەلەر قوسا بەرىلگەن. سونىمەن قاتار اباي ماتىندەرىندە ءجيى كەزدەسەتىن اراب، پارسى، شاعاتاي تىلدەرىنەن ەنگەن سوزدەرگە ارنايى لينگۆيستيكالىق جانە ماعىنالىق تۇسىندىرمەلەر ۇسىنىلعان.

اتالعان جيىن اباي مۇراسىنا دەگەن عىلىمي قىزىعۋشىلىقتى كۇشەيتىپ قانا قويماي، ۇلتتىق جانە جالپىادامزاتتىق قۇندىلىقتاردى دارىپتەۋ جولىندا ماڭىزدى قادامعا اينالدى.

پىكىرلەر