قىرعىزستان پرەزيدەنتى سادىر جاپاروۆ ازاماتتار مەن زاڭدى تۇلعالارعا ءۇش جىل بويى جەڭىل جانە جۇك اۆتوموبيلدەرىن، سونداي-اق موتوتسيكلدەردى ساتۋ كەزىندە سالىق تولەۋدەن بوساتۋدى قاراستىراتىن جارلىققا قول قويدى. بۇل تۋرالى مەملەكەت باسشىسىنىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى جاريالاعان، دەپ حابارلايدى “ادىرنا”.
اتالعان نورما «ەكونوميكانىڭ جەكەلەگەن سالالارىن قولداۋ شارالارى تۋرالى» قۇجاتتا بەلگىلەنگەن. ۇكىمەتكە وسى قۇجاتقا سايكەس زاڭ جوباسىن ءبىر اي ىشىندە جوگوركۋ كەنەشتىڭ (پارلامەنتتىڭ) قاراۋىنا ەنگىزۋ تاپسىرىلدى.
پرەزيدەنت جارلىعىنا سايكەس، 2026 جىلدىڭ 1 قاڭتارىنا دەيىن الىنعان كىرىستەر بويىنشا اۆتوكولىك جانە موتوتەحنيكا ساتۋ كەزىندە سالىقتاردان، ءوسىمپۇلداردان جانە ايىپپۇلداردان بوساتۋ قاراستىرىلعان. بۇل جەڭىلدىك جەكە كاسىپكەر رەتىندە تىركەلمەگەن جەكە تۇلعالارعا عانا قاتىستى بولادى.
سونداي-اق قىرعىزستان اۋماعىندا وندىرىلگەن نەمەسە جينالعان اۆتوكولىكتەر مەن قوسالقى بولشەكتەردى ساتۋ كەزىندە فيسكالدىق تولەمدەردى جويۋ جوسپارلانىپ وتىر.
قازىرگى تاڭدا اۆتوكولىك ساتۋ كەزىندە مامىلە ناتيجەسىندە الىنعان تابىستىڭ 10%-ى مولشەرىندە سالىق الىنادى. ياعني ءاۆتوموبيلدى ساتىپ الۋ شىعىندارى مەن ونى ساتۋ ارقىلى تۇسكەن كىرىس اراسىنداعى ايىرماشىلىققا سالىق سالىنادى.
بۇدان بولەك، قۇجاتتا تىگىن سالاسى سۋبەكتىلەرى ءۇشىن جەكە تابىس سالىعى مولشەرلەمەلەرىن جانە ساقتاندىرۋ جارنالارىنىڭ تاريفتەرىن تومەندەتۋ قاراستىرىلعان. ساقتاندىرۋ بويىنشا جەڭىلدىكتەر شاعىن جانە ورتا بيزنەس سۋبەكتىلەرىنىڭ بارلىعىنا قولدانىلاتىن بولادى.
سونداي-اق رەسپۋبليكا اۋماعىنان تىس جەردە جۇزەگە اسىرىلاتىن قىزمەت ءۇشىن (بىرىڭعاي تولەم) جانە شەتەلدىك بانكتەر ارقىلى جۇرگىزىلەتىن ترانزاكتسيالار ءۇشىن 0,1% مولشەرىندەگى سالىق مولشەرلەمەلەرى ەنگىزىلەدى.
ەلەۋلى قولداۋ زەرگەرلىك سالا كاسىپكەرلەرىنە باعىتتالعان. اتاپ ايتقاندا، بيلىك ولار ءۇشىن جابدىق، تەحنولوگيا، شيكىزات، قوسىمشا ماتەريالداردى يمپورتتاۋعا، سونداي-اق دايىن ءونىمدى كورمەلەر مەن جارمەڭكەلەرگە شىعارۋ كەزىندە كەدەندىك باجدار مەن سالىقتار بويىنشا ءتۇرلى پرەفەرەنتسيالار ەنگىزۋدى جوسپارلاپ وتىر.
باسقا جەڭىلدىكتەردىڭ قاتارىندا:
- بۇعان دەيىن اكەلىنگەن نەمەسە وندىرىلگەن باعالى مەتالداردان جاسالعان زەرگەرلىك بۇيىمداردىڭ قالدىقتارىن ەكى اي ىشىندە زاڭداستىرۋ مۇمكىندىگى جانە سالىق ورگاندارى تاراپىنان تەكسەرىستەرگە موراتوري ەنگىزۋ;
- قىرعىزستاندىق وندىرۋشىلەرگە بۇيىمداردى ءتيىستى سىنامالىق تاڭبامەن راستايتىن ءوز تاڭباسىن قويۋ جانە سىناۋ فۋنكتسيالارىن بەرۋ;
- مەملەكەتتىك باعالى مەتالدار جانە اسىل تاستار قورىنىڭ شيكىزاتىنا لوندون باعالى مەتالدار نارىعى قاۋىمداستىعىنىڭ بەلگىلەنگەن باعاسىنان 2% جەڭىلدىكپەن قولجەتىمدىلىكتى جەڭىلدەتۋ;
- زەرگەرلىك كومپانيالارعا باعالى مەتالداردى شيكىزات كۇيىندە تىكەلەي كەلىسىمشارتتار نەمەسە تاۋار-شيكىزات بيرجاسى ارقىلى 180 كۇنگە دەيىن تولەمدى كەيىنگە قالدىرۋ شارتىمەن ساتىپ الۋعا مۇمكىندىك بەرۋ;
- «ايىل بانك» جانە «ەلديك بانك» ارقىلى قارجى رەتتەۋشىسىمەن كەلىسىم بويىنشا جەڭىلدەتىلگەن نەسيەلەر الۋ مۇمكىندىگى.
