ۇلتتىق قۇندىلىقتارىمىزدى ساقتاۋ ماسەلەسى، ونىڭ ىشىندە مادەنيەت، عىلىم جانە مەملەكەت قايراتكەرلەرىنىڭ داۋىسىن، بەينەسىن ساقتاۋ – ارحيۆ ءۇشىن ءاردايىم ماڭىزدى ماسەلە.
«مادەني مۇرا» مەملەكەتتىك باعدارلاماسىنىڭ جالعاسى ىسپەتتەس «ارحيۆ – 2025» باعدارلاماسىن ىسكە اسىرۋ ماقساتىندا رەسەي فەدەراتسياسىنىڭ كراسنوگورسك قالاسىندا ورنالاسقان كينوفوتوارحيۆىنە قىزمەتتىك ءىس-ساپارمەن باردىق.
قۇجاتتاردى كارتوتەكادان، ەلەكتروندى بازادان قاراپ، زەردەلەدىك. جۇزدەن اسا كينوقۇجاتتى ارنايى قوندىرعىدا كورىپ، مىڭداعان فوتوقۇجاتتى اقتاردىق.
ءبىرازىنىڭ ءوز قورىمىزدا بار ەكەندىگى انىقتالدى. بىراق سونىڭ ىشىندە 1920-1930 جج. ەلىمىزگە قىزمەت ەتكەن، كەيىننەن رەپرەسسياعا ۇشىراعان تۇلعالارىمىزدىڭ كەسكىن-كەلبەتى ءبىزدىڭ قورىمىزدا وتە سيرەك. وسى ولقىلىقتىڭ ورنىن تولتىرۋ ءۇشىن سول جىلدارداعى مەملەكەت قايراتكەرلەرىنە قاتىستى فوتولاردى الۋعا تىرىستىق. ىزدەدىك، تاپتىق.
بۇكىلرەسەيلىك كەڭەستەر سەزىنە بارعان قازاقستان دەلەگاتسياسى، 1-قاتار: ت. رىسقۇلوۆ (سول جاقتان 3-ءشى), م. ساماتوۆ (سول جاقتان 4-ءشى); 2-قاتار، سولدان وڭعا: گ. كوروستەلەۆ (4-ءشى), س. مەڭدەشوۆ (5-ءشى), ءا. جانگەلدين (6-شى), ا. كوروستەلەۆ (7-ءشى); 3-قاتار: س. سادۋاقاسوۆ (سول جاقتان 3-ءشى). ماسكەۋ، 1921 ج. (رگا كفد رف، № ە-117).
جەر جاھانداعى ءاربىر حالىق ءوزىنىڭ وتكەنىن كەيىنگى ۇرپاققا جەتكىزۋ ءۇشىن كوزىنىڭ قاراشىعىنداي ساقتايتىنى زاڭدىلىق. وزگەلەر سياكتى ءبىز دە وتكەن تاريحىمىزعا كوز جۇگىرتە وتىرىپ، بولاشاققا باستار باعىت-باعدار جاسايمىز. بۇل ءوز تاريحىمىزدىڭ وزىندىك بولمىسىمەن الەمگە ايگىلى بولۋىنا مۇمكىندىك بەرەدى.
كوپ جاعدايدا فوتوداعى تۇلعالار انىقتالماعان، اتى-ءجونى كورسەتىلمەگەن. ولاردى ءوزىمىز انىقتاپ، مازمۇنىن تولىقتىردىق.
بولشەۆيكتەردىڭ بۇكىلكەڭەستىك كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ XV كونفەرەنتسياسىنا بارعان قازاقستان دەلەگاتسياسى، 1-قاتار، سولدان وڭعا: ۆ. مولوتوۆ، ج. مىڭباەۆ، ف. گولوششەكين، ن. نۇرماقوۆ. ماسكەۋ، 29.10.1926ج. (رگا كفد رف، № 5-10518).
قازاق (قىرعىز) اكسر ورتالىق اتقارۋ كوميتەتى تورالقاسىنىڭ وتىرىسى، سولدان وڭعا قاراي: م. اۋەزوۆ (2-ءشى), ءا. جانگەلدين، س. مەڭدەشوۆ (4-ءشى), ءا. ايتيەۆ (6-شى), 7-ءشى ل. بەريا بولۋى مۇمكىن.
(رگا كفد رف، № 2-47186).
م.ي. كالينين (ورتادا) كسرو ورتالىق اتقارۋ كوميتەتىنىڭ ىى سەسسياسىنا قاتىسقان قازاقستان دەلەگاتسياسىمەن بىرگە، 1-قاتاردا: ج. مىڭباەۆ (سول جاقتا), ا. دوسوۆ (وڭ جاقتا); 2-قاتاردا: م. ورىمباەۆ (سول جاقتا) جانە ا. الىبەكوۆ. ماسكەۋ، 1926 ج.، ءساۋىر. (رگا كفد رف، № 3-5490).
ۇكىمەت پەن پارتيا باسشىلارى: ل.م. كاگانوۆيچ، ي.ۆ. ستالين، م.ي. كالينين، ك.ە. ۆوروشيلواۆ، يا.ا. ياكوۆلەۆ ۇزدىك كولحوزشىلاردىڭ بۇكىلكەڭەستىك سەزىنە قاتىسقان قازاقستان دەلەگاتسياسىنىڭ ورتاسىندا. 1-قاتار، سول جاقتان 4-ءشى ءا. جانگەلدين. ماسكەۋ، 1936 ج. (رگا كفد رف، № 2-9269).
رەۆوليۋتسياعا دەيىنگى جانە كەيىنگى كەزەڭنىڭ سۋرەتتەرىندە قازاقتى كوبىنە اش-جالاڭاش كۇيدە كوپ بەينەلەگەن. سوندىقتان، قازاق تەك مالدىڭ سوڭىندا جۇرمەگەنىن، باقۋاتتى كيىنگەنىن، ۇكىمەت باسشىلارىمەن كەزدەسكەنىن، مەملەكەتتىك دەڭگەيدەگى ءارتۇرلى جيىندارعا قاتىسقاندىعىن كورسەتۋ ماقساتىندا تومەندەگى فوتولاردى الدىم.
ساۋىنشى، بۇكىلرەسەيلىك توتەنشە كەڭەستەردىڭ 8-ءشى سەزىنە قاتىسۋشى كەلىنشەكتىڭ پورترەتى.
ماسكەۋ، 1936 ج. (رگا كفد رف، № 0-12270).
قازاقستاننىڭ ۇزدىك كولحوزشى ايەلدەرى م. كالينيننىڭ قابىلداۋىندا.
ماسكەۋ، 1933 ج. (رگا كفد رف، № ۆ-942).
بۇكىلرەسەيلىك ورتالىق اتقارۋ كوميتەتىنىڭ 13 شاقىرىلىمىنىڭ 3-ءشى سەسسياسىنا قاتىسقان قازاقستان دەلەگاتسياسى. وڭ جاقتان 3-ءشى ا. دوسوۆ. ماسكەۋ، 1928 ج.، قاراشا. (رگا كفد رف، № 3-6013).
كراسنوگورسك قۇجاتتارىندا 1978 جىلى امەريكا سەناتورى ە. كەنناديدىڭ الماتىعا كەلگەن ءساتى بەينەلەنىپتى. ەرەكشە كوزگە تۇسكەنى - سەناتوردىڭ دومبىرا ۇستاعان بەينەسى.
امەريكا سەناتورى ە. كەننادي ي. ميچۋرين سوۆحوزىنىڭ تۇرعىندارى سىيعا تارقان دومبىرامەن.
الماتى وبل.، 06.09.1978 ج. (رگا كفد رف، № 0-350243).
ي. ميچۋرين سوۆحوزىنىڭ باسشىسى، سوتسياليستىك ەڭبەك ەرى ق. ابدىعۇلوۆ امەريكا سەناتورى
ە. كەنناديگە كيىز ءۇي ىشىندە قىمىز بەرىپ كۇتۋدە.
الماتى وبل.، 06.09.1978 ج. (رگا كفد رف، № 0-350946).
اقىن و. سۇلەيمەنوۆ جازۋشى س. سەيفۋلليننىڭ 70 جىلدىعىنا ارنالعان مەرەكەلىك جيىندا ءسوز سويلەۋدە. ماسكەۋ، 1964 ج. (رگا كفد رف، № 0-300220).
فوتوقۇجاتتان بولەك، دينا نۇرپەيىسوۆا مەن شارا جيەنقۇلوۆا تۋرالى ەكى قىسقا سيۋجەت الىندى: دينا حالىق الدىندا كۇي وينايدى، شارا «بيپىل» ءانىن ورىندايدى. ال ءوز قورىمىزدا شارانىڭ «ايگولەك» ءانىن ورىنداعان قىسقا سيۋجەتى بار.
ايتسە دە تاريحىمىزدى بەينەلەيتىن اۋديوۆيزۋالدى قۇجاتتار تۇگەل جيناقتالدى دەۋگە ەرتە.
ەندىگى جەردە اتا-بابالارىمىزدان قالعان مادەني مۇرالاردى قاستەرلەپ، ارحيۆ قىزمەتىنىڭ بەدەلىن كوتەرە وتىرىپ، كەيىنگى ۇرپاقتى تاريحتان جاقسى حاباردار ەتە الساق، بولاشاق ۇرپاقتىڭ ەلجاندىلىعى ارتا تۇسەرى ءسوزسىز.
ارحيۆ - ۇلتتىق تاريح پەن ۇلتتىق رۋحتى كۇشەيتۋشى، ۇلتتىق سانانى قالىپتاستىرۋشى ءرول اتقارادى.
ەڭلىك تولىقباەۆا،
«عىلىمي انىقتامالىق اپپارات جانە
قۇجاتتاردى عىلىمي پايدالانۋ»
ءبولىمىنىڭ جەتەكشىسى.
