İzraildıŋ bas ravvinaty meilı terılgenıne köp uaqyt öte qoimaǧany bolsyn, meilı mūzdatylǧan küiınde de bolsyn, sondai-aq, qūramynda taŋqurai kezdesetın tosap, t.b. önımderdı jeuge dıni sebep boiynşa tyiym saldy. Iаǧni, taŋqurai koşerlı (bızşe, halal bolmaǧany üşın – red.) bolmai şyqqany üşın osyndai tyiym salyndy. Būl jaiynda islam.kz portaly şeteldık būqaralyq aqparat qūraldaryna sılteme jasai otyryp mälım etedı dep jazady «Adyrna» ūlttyq portaly.
Mäselenıŋ mänısı sonda – kaşrut (Täurat pen Talmūdtaǧy iudeiler zaŋynyŋ jiyntyǧy bolyp tabylady – red.) boiynşa şegırtkeden özge jändıkterdı, sonymen bırge, qos mekendılerdı, bauyrymen jorǧalauşylardy, jelbezegı joq balyq türlerın azyq retınde paidalanuǧa qataŋ tyiym salynǧan. Osyndai sebeppen atalǧan el aumaǧyndaǧy azyq-tülık dükenderınde as şaianyn, uyldyryq, t.b. teŋız önımderı kezdespeidı. Al jändıkter būl tūrǧyda maşaqaty köp – olardyŋ jürmeitın jerı joq – sol sebeptı, kökönıs, jemıs-jidek, ūn men dändı daqyldar mūqiiat tekserılıp düken sörelerıne qoiylady.
İzraildegı dükender men qoǧamdyq tamaqtandyru oryndarynda, dämhanalarda, meiramhanalarda mūnymen arnaiy adam – maşgiah ainalysady. Tek sol maqūldaǧannan keiın önımder saudaǧa şyǧarylady. Endı būǧan taŋquraidyŋ qandai qatysy bar deisız ǧoi? Soŋǧy uaqytta taŋquraidan qūrt-qūmyrsqa köptep tabylyp jatyr. Mıne, osyndai sebeppen taŋquraidy tūtynuǧa ravvinat tarapynan tyiym salyndy. Būl tyiymnyŋ salynǧanyn Evrei mūrajaiyndaǧy Rishon koşerlık kafesınıŋ bas aspazy Aleksandr Maron da rastap otyr.Onyŋ aituynşa, taŋquraidyŋ özı koşer tūrǧysynan jeuge bolady, alaida, olardyŋ ärbıreuın şūqylap ışın aşyp tekserıp otyrmaisyŋ ǧoi, ekınşıden, ışın aşyp teksergennen keiın tauarlyq kelbetın joǧaltady. Äzırge taŋqurai önımderınenen äzırlengen qūrt şyqpai tūryp äzırlengen iogurt, balmūzdaq sekıldı önımder satylyp jatyr. Öitkenı, ol önımder kezınde tekserude taza bolyp şyqqan. Aitqandaiyn, taŋquraidyŋ koşerlıgı turaly talas-tartys bekerden beker paida bolǧan joq – jerde emes, būtaqta ösetını üşın – jemıs pe älde alma retınde eseptele me, kaşrut tūrǧysynan taŋqurai jemıs bolyp sanalsa, bırınşı jylynda jäne otyrǧyzylǧanyna jetınşı jyl tolǧanda ony jeuge tyiym salynǧan.
