2016-şy jyldan berı jer üşın aityspaǧan adamym, jazbaǧan kem-ketık tūsy qalmaǧan şyǧar. Däl qazır ne desek te, ötkendı ornyna keltıre almaimyz. Bıraq, jıbergen olqylyqtyŋ ornyn toltyratyn mümkındık tuyp tūr.
Prezidentımız Q.Toqaev myrza qazaqtyŋ tarihyndaǧy eŋ ülken qūndy jarlyǧynyŋ bırın jariialady.
Qazaq üşın eŋ basty qūndylyq —
1-şı Täuelsızdıktıŋ jariialanuy bolsa,
2-şısı —şekaramyzdyŋ bekıtıluı.
3-şısı —sol jerımızdıŋ şeteldıkterdıŋ iemdenuınen saqtap qalu.
4-ınşı —Tıl mäselesı.
Qaisybır memleket bolsa da, osy tört "taǧany" nyq bolsa, sol memlekettıŋ bolaşaǧyna ülken senımmen qarauǧa bolady. Endı, memlekettıgımızdı ūstap tūrǧan osy tört "taǧanymyz" nesımen qūndy ekendıgıne toqtalyp ötsem.
1) Täuelsızdıgımız jariialanyp, osy jarlyqqa qol qol qoiylǧan künnen bastap, bız derbes memleket boldyq. Būl igılıkke eşqandai qūndylyq jetpeidı. Ol dausyz.
2) Şekaramyz belgılenıp, älem kartasynan oiyp oryn aluy —bızdıŋ elımızdıŋ eldıgınıŋ eŋ ülken simvoly.
Jerı joqtyŋ— elı joq! Sondyqtan, täuelsızdık pen şekaramyzdyŋ belgılenuı bır-bırınen bölıp qarauǧa kelmeitın egız ūǧym.
3) Şet memleketterden jerımızdı qorǧau - memlekettıgımızdı qorǧau. Elımızdıŋ 80%-y AŞ jerlerı ekendıgın eskersek, Q.Toqaev myrzanyŋ būl jarlyǧy jerımızdı, eldıgımızdı şeteldıkterdıŋ "aranynan" alyp qalu(Basqa maqsattaǧy jerlerdı qorǧaityn arnaiy zaŋdar bar). Būl degenımız soŋǧy 20 jyldaǧy jarlyqtardyŋ eŋ ülkenı deuge bolady. Sondyqtan qadırın tereŋ tüsınuımız kerek!
4) Tılımızdıŋ mäselesı de jaqyn bolaşaqta şeşıletınıne bek senımdımın. Osy mäselenıŋ de şeşıluıne az ǧana uaqyt qalǧany kün ötken saiyn körınıp te, sezılıp te keledı.
Al, endı "tört taǧanymyzdy" şegelep aludyŋ bar maqsaty --- eldıgımızdı syrtqy küşterden qorǧau!
Bügıngı künge deiın "Tört taǧanymyzdyŋ" aldyŋǧy ekeuı şegelenıp qoiylǧan bolsa, bügınderı taǧy bır "taǧanymyz" şegelenedı deuge äbden bolady. Syrtqy küşterden şekaramyzdyŋ ışındegı jerlerımızdı qorǧaityn zaŋdy bekıtıp alu turaly zaŋǧa özgerıs engızuge jarlyq şyǧaru— qazaq qazaq bolǧaly öz jerıne tek özı qojaiyndyq jasauyna mümkındık beretın jarlyq!Ūltymyzdyŋ bolaşaǧy üşın jasalyp otyrǧan ärbır igı ıstıŋ baǧasyn bılu, baǧasyn ädıl beru bızderdıŋ mındetımız. Ärine, şeteldıkterge jerımızdı satqysy kelıp otyrǧan "juan toptardyŋ" aram piǧyldarynan, Prezidentımızdıŋ joldaǧan jalǧyz jarlyǧymen qorǧap qalu mümkın emes. Öitkenı, şeteldıkterdıŋ jerımızdı imendenuıne mümkındık beretın basqa da "şūryq-tesık" zaŋdarymyz bar. Olardyŋ bärın "köşede jürıp" bıtep şyǧu mümkın emes. Sondyqtan, Prezidentımızdıŋ "Jer komissiiasyn qūru" jönınde joldaǧan tapsyrmasy, töbedegı zaŋymyzdyŋ "jyrtyq-jamauyn" tolyq bıteu üşın, osyndai qajettılıktıŋ tuyndaitynyn, ärı eŋ tiımdı joly ekendıgın tereŋ tüsıngendıkten, halyqqa berıp otyrǧan ülken mümkındık dep qarauymyz kerek. Aldaǧy moratoride tūrǧan zaŋdarymyzǧa özgerıs engızıp, özge de "jyrtyq-jamauyn" bıteu üşın, prezidentımızdıŋ "QR-nyŋ AŞ jerlerı şetel azamattary men zaŋdy tūlǧalaryna satylmaidy, jalǧa da berılmeidı" degen jarlyǧy, bızderdıŋ(halyqtyŋ) jerdı satqysy kelıp otyrǧan latifundistterge qarsy "aiaq tırer" eŋ ülken tıregımız bolmaq. Mıne,däl sondyqtan ǧana, Prezidentımızdıŋ osy jarlyǧy soŋǧy 20 jylda halyqqa jerımızdı qorǧap qaluǧa berıp otyrǧan eŋ ülken mümkındıktıŋ bıregeiı! Osyny tereŋ tüsıne bıleiık, ūǧyna bıleiık! Qūrmettı äleumet! "Tar körpemızdı" jan-jaqqa tartqylaudy doǧaryp, osy jarlyqpen qūrylatyn komissiiaǧa halyqtyŋ ışınen şyqqan eŋ senımdı, eŋ prinsiptı, eŋ köregen azamattardyŋ boluy üşın jūmylyp jūmys jasauymyz kerek. Osy jolda būǧan deiın oryn alǧan basqa da mäselelermen aşu -arazdyqqa barǧan azamattar bolsa, men olardy osy jolda keşırdım! Osynau qazaq üşın "... ne bel ketetın, ne belbeu ketetın" şaqta, halyqty jan-jaqqa tartqylau — öz halqyna jasalǧan opasyzdyq bolyp tarihta qalatynyn ūmytpasaq eken.
Rüstem ÄŞETAEVTYŊ jazbasy.
Foto aşyq derekközden alyndy.