Esımızde älı. Maqanşynyŋ baǧyna bıtken qos kök at boldy. «Arqaldy» sovhozynyŋ atynan synǧa tüsıp, olja salǧan januarlar jyl on ekı ai babynda bolatyn. Kök jorǧany kösıltıp mınetın N.Qaspaqov, tıptı asfalt üstınde su tögılmeitın jürısımen jūrtty täntı etetın.
Zekennıŋ kögı qysy-jazy jegınde jürse de, jarys kezınde aldyna jüirık tüsırmeitın. Zeken ata ızın baǧyp, babynan bır jaŋylmaityn attyŋ tabiǧatynan syr şertuın ötınıp barǧanymyz da bar. «Jylqy jaryqtyq kielı januar ǧoi, – dep söz bastaǧan känıgı atbegı, – Osy Kök at özın-özı jaratady», – degendı aitty. Sodan soŋ: «Maisa şöp pen sūlyǧa şekteu joq. Sudyŋ da tazasyn beremız. Qanşa ışu, qanşa jeudı özı mölşerleidı. Keide qazy alady. Artynşa jarap ketedı. Babymen jüretın zaman ba būl? Jazda arba, qysta şana tartady», – dedı.
Jäne şana bolǧanda qandai! Bırde şöp tausylyp, Zeken aqsaqal sovhoz basşylaryna barady. Qar erıp keledı. «DT tırkemeseŋ tarta almaidy. Beruın beremız. Jetkızuın özıŋızge qaldyrdyq» dese kerek. Kök atty şanaǧa jekken qart taiau jerdegı maianyŋ bırıne baryp, jalǧyz özı şöp tiei bastaidy. «Şal qanşa aşa artar» deisıŋmen, bır top jıgıt syrtynan qarap tūrypty. Maianyŋ bıraz mölşerı şanaǧa qotarylǧanda da aqsaqal belın jazyp, demalmaǧan. «Būl kısı atyn öltıretın boldy» dep bäige kökke jany aşyǧandar tabylady. Sol tūsta keŋşar basşylary da jürse kerek. «Äi, aqsaqal, sonşa ne körındı. Şöp jetkızemın deisıŋ, januardyŋ obalyna qalmaisyŋ ba?» degender dauysy estılgen şaqta, «ol jaǧyn Kök at ekeumızge qoia ber. Kömektesken joqsyŋdar. Tym bolmasa demep, şananyŋ üstıne şyǧuyma kömektes» deptı ilıkpei. Şömele sekıldengen şöpke jaiǧasqan soŋ, tızgındı aqyryn ǧana qozǧap qalady. Qar erıp jatqan kez dedık qoi. Kök at bır yşqynyp, şananyŋ tabanyn qara jerge janyp, tas jolǧa bır-aq şyǧypty. Älgı körınıstıŋ kuäsı bolǧandar Kök atqa da, Zeken qartqa da riza bolysypty.
Būl kez kelgen auylda kezdesetın oqiǧa şyǧar. Tarbaǧataidyŋ tasynan qairat ala ma, älde qairaq tastar tūiaǧyn bekıtıp, jıgerın oiata ma? Aqsuat jaqta da ne jüirık attar iesıne bedel äkeldı. Erke jiren men elık jiren respublikalyq jarystarda jüldege ılındı. Keiın şau tartqanda qos jirennıŋ bırın şaruaşylyq etke ötkızedı. Semei et kombinatynyŋ maŋynda jaiylysqa şyǧarǧanda januar qorşaudan qarǧyp ötıp, Tarbaǧataiǧa tartyp ketıptı. Jol arasy 700 şaqyrymdai. İt-qūsqa jem bolady. Äldebıreu ūstap alǧan bolar dep eşkım soŋynan tüspeidı. Künderdıŋ künınde jüdegen jiren jem jeitın qorasynyŋ aldyna kelıp tūr deidı. Osynyŋ özı jylqy qasietıne taptyrmas qazyq.
Amankeldı Seithan, “Alaş ainasy”
