QR Premer-Ministrı
B.Ä. Saǧyntaevtyŋ nazaryna!
Qytaidyŋ saiasi qysymy Şyŋjaŋdaǧy qazaqty qoiyp, Qazaqstan Respublikasyna köşıp kelgen qandastarymyzǧa da jettı.
Arǧy betten öz betımen köşıp kelgen etnikalyq qazaqtar Qazaqstan Respublikasynnyŋ azamattyǧyn alǧan soŋ, Qytaidyŋ būrynǧy Tölqūjatyn Qazaqstandaǧy Qytai Elşılıgıne aparyp tapsyryp beretın.
Qytai Elşılıgı Qytai Halyq Respublikasyŋ «Azamattyq turaly» zaŋynyŋ «Şetelge qonystanǧan QHR azamaty öz erkımen şetel azamattyǧyn qabyldasa, sol künnen bastap, QHR azamattyǧynan avtomatty türde şyqqan bolyp esepteledı»-degen 9-tarmaǧyna («第九条 定居外国的中国公民，自愿加入或取得外国国籍的，即自动丧失中国国籍») sılteme jasai otyryp, Qazaqstan azamattyǧyn alǧan ondai azamattarǧa Qytai Elınıŋ azamattyǧynan şyqqany, qūjattaryn tapsyryp alǧany turaly anyqtama (SPRAVKA) beretın de, Qytai Tölqūjatynyŋ şetın qiyp, ışkı betterıne «Küşın joidy» degen taŋba basyp tastaityn. Qytai Elşılıgı künı keşege deiın, tıptı osy 2018-jyldyŋ nauryz aiyna deiın osy tärtıppen jūmys jürgızıp tūrǧan.
Ne tülen türtkenı belgısız, Şyǧystaǧy körşımızdıŋ Elşılıgı bır aidan berı osy qaǧidatynan jalt berıp, kelgen elınıŋ azamattyǧynan şyǧuǧa ötınış aityp kelgen qandastarymyzdyŋ qūjatyn qabyldamaityn «öner» şyǧaryp jatyr.
Qazaqstan Respublikasynyŋ Syrtqy ıster ministrlıgıne bergen jauapqa qaraǧanda, Elşılık endı «QHR azamattarynyŋ şegaradan kıru/şyǧuyn basqaru erejesınıŋ erejesınıŋ 7-tarmaǧyna» süiene qalypty. Al, būl «EREJENI» jer-kökten ızdep tappadyq.
Negızı, qalyptasqan tärtıp boiynşa, «Ereje», «Qaǧida», «Būiryq», tıptı «Jarlyq»... degenderıŋız memlekettıŋ ZAŊYNA süienıp jasalmauşy ma edı. Memleket Zaŋ qabyldaǧanda halyqaralyq şarttar men kelısımderge qūrmet etuı tiıs.
Bız aryǧa – halyqaralyq şarttar men kelısımderge barmai-aq, Qytai Halyq Respublikasynyŋ künı keşege deiın atqaryp kelgen «Azamattyq turaly» Zaŋyn alaiyq. Būl Zaŋ 1980 jyly 10 qyrküiekte Qytai Halyq Respublikasynyŋ bükıl memlekettık 5 - kezektı Halyq qūryltaiynyŋ 3-Jalpy mäjılısınde maqūldanǧan. Sodan berı de qyryq jylǧa taiau uaqyt ötıptı. Mümkın, keibır tarmaqtaryna azdap özgertuler men tolyqtyrular engızılgen şyǧar. A, bıraq, onyŋ 9-tarmaǧy däl qazırge deiın dın aman. Beker obaly käne, Halyq qūryltaiy bır ärıbıne qol tigızen joq, sol küiınde qoldanysta tūr.
Sondai-aq, 2006 jylǧy 19 säuırde Qytai Halyq Respublikasynyŋ 10 kezektı Bükıl memlekettık Halyq Qūryltaiy Tūraqty komitetınıŋ 21 Joralar mäjılısınde maqūldanyp, sol kezdegı QHR Töraǧasy Hu Jyntaudyŋ №50 Būiryǧymen bekıtılıp, 2007 jylǧy 1 qaŋtardan bastap atqaryluǧa berılgen Qytai Halyq Respublikasynyŋ «TÖLQŪJAT TURALY» Zaŋy da älı qoldanysta tūr.
Sol «Tölqūjat turaly» Zaŋynyŋ 13-tarmaǧynda mynadai sanattaǧy azamattarǧa Tölqūjat berılmeitını (şetelge şyǧuǧa tiym salynatyny) aşyq jazylǧan.
(Eger, şetelge şyǧu üşın ötınış bıldırgen azamat:
1) Qytai Halyq Respublikasynyŋ azamaty emes bolsa;
2) Özınıŋ kım ekendıgın däleldei almasa;
3) Qūjat alu barysynda jalǧan qūjat jasap, alaiaqtyq ıstese;
4) Sottalyp, jazasyn öteude bolsa;
5) Sottyŋ tolyq şeşımı şyqpaǧan ıstı adamdar bolsa;
6) Qylmystyq ıske qatysy bar dep, jauapqa tartylǧan kümändı adam bolsa;
7) Memlekttık qūzyrly mekemelerde qyzmet atqarǧan, şetelge şyqqan soŋ memleket qauıpsızdıgıne qater töndıredı, zor şyǧyn keltıredı dep eseptelse, oǧan Tölqūjat räsımdemeidı)
Demek, qazırgı taŋda Qazaqstan Respublikasyna qonys audaryp, azamattyq alyp jatqan qandastarymyz osy jetı ölşenıp, bır kesılgen jetı türlı sözgıden ötıp kelgen. Olardyŋ endı Qytai Elıne qaita baryp, «Qazaqstan azamattyǧyn aluyna bolady!»-dep, rūqsat aluyna eş negız joq. Jäne, ondai anyqtama Qazaqstan Respublikasynyŋ Zaŋynda da talap etılmeidı.
Qytai Halyq Respublikasynyŋ joǧarydaǧy bız ataǧan zaŋdary tek qazaqtar üşın ǧana emes, bükıl qytaidaǧy 56 ūlt, onyŋ ışınde ülesı 97 paiyzdy ūstaityn qytai ūltynyŋ müddesın közdep jasalǧan. Qytai memleketı öz azamattarynyŋ alys-jaqyn şetelderge şyǧuyna jäne onda tūraqtap qaluyna öte müddelı.
Sondyqtan, qazırgı taŋda, Qytai Halyq Respublikasynyŋ «Azamattyq turaly» Zaŋyn AQŞ-qa nemese Evropa elderıne şyǧyp, tūraqty tırkeuge tūryp, azamattyq alyp jatqan ūlty qytai azamattarǧa sol memleketterdegı Qytai Elşılıkterınıŋ qalai qoldanylyp jatqanyn anyqtau bızdıŋ Serıkjan Bıläşūlyna («Jarqyn-7»-ge) tük te qiyn emes.
Qysqasy, Qazaqstan azamattyǧyn alyp, Qytai azamattyǧynan şyǧuǧa ötınış aityp kelgen qandastarymyzdyŋ qūjatyn qabyldamai, «Būrynǧy kelgen ornyŋnan rūqsat äkel, tırkeuden şyǧyp kel!»-deu – Qytai Halyq Respublikasynyŋ Qazaqstandaǧy Respublikasyndaǧy Tötenşe jäne ökılettı elşısı ChJan Hanhueidyŋ qasaqana jasap otyrǧan saiasi qysymy!
Keşe ǧana «Qytai üşın Qazaqstan - dos, bauyrlas memleket. Bız eşqaşan Qazaqstannyŋ müddesın, qazaq halqynyŋ ūlttyq sezımın kemsıtpeimız. Yntymaqtastyq artqan saiyn tüitkılderdıŋ de köbeie tüsetını belgılı. Eŋ bastysy olardy şeşu. Sondyqtan, būl mäselenı rettei alatynymyzǧa senıŋızder»-dep, zyryldaǧan ChJan Hanhuei myrza şyn mänındegı bılıktı elşı bolsa, arǧy bettegı qazaqtardy qoia tūryp, aldymen osy mäselenı şeşuı, öz sözın ısımen däleldeuı kerek qoi!
Qytaidyŋ qysymy jalǧyz būl ǧana emes, endı olar Qytaidan kelıp, Elımızdıŋ Joǧary oqu oryndarynda bılım alyp jatqan ūlty qazaq studentterge de azuyz sala bastady. Olardan da «Jas mūǧajyr» («Jas huasiao») jasauǧa kırıstı. Közımızdı baqyraityp qoiyp, Ai men Künnıŋ amanynda Qytai Elşılıgınıŋ ekı qyzmetkerı baitaq Qazaqstandy emın-erkın aralap, Joǧary oqu oryndarynyŋ esıgın sılkıp aşyp, öz ügıt-näsihattaryn emın-erkın jürgızıp jatyr. Mıne, Taraz, Türkıstan, Astana, Öskemende kezdesuler ötkızıp ülgırdı. «Abai.kz» aqparattyq portaly bastaǧan BAQ-tyŋ dabyl qaqqany bolmasa, qūzyrly oryndardan «Äi!»-degen aja, «Qoi!» degen qoja bolǧan joq!
«Sender öte baqyttysyŋdar! Senderdı Qytai ükımetı osyndai baqytqa ie ettı. Şetelde oqytyp, qamqorlyq jasady. Qytai ükımetı senderden ülken ümıt kütedı. Sender elge qaityp, jūmys ısteuge boryştysyŋdar. Qytai ükımetı özderıŋdı qaida jürseŋder de qorǧaidy. Almaty jäne Astanada Qytai elşılıkterı bar. Ol senderdıŋ üilerıŋ. Sender kez kelgen uaqytta osy üilerıŋe baryp, kömek ala alasyŋdar. Qytaişalaryŋ qalai? Menıŋ baiqauymşa, sender qytaişany ūmytyp qalǧan siiaqtysyŋdar. Qytai tılın eşqaşan ūmytpaŋdar jäne ony bırınşı orynǧa qoiyp üirenıŋder. Sebebı, sender elge qaitqanda joǧarǧy jalaqymen jūmys ısteisıŋder!»-deptı bır kezdesuınde Qytai Elşılerı qanas studentterge.
Bırınşıden, mūndai qūqyqty olarǧa kım berdı?!
Ekınşıden, joǧaryda atalǧan JOO-nyŋ rektorlary qaida qarap otyr?!!
Üşınşıden, Qazaqstan Respublikasynyŋ Bılım jäne ǧylym ministrı nege būl mäselenı öz baqylauyna almaidy?!!!
Sūraq köp...
Estuımızşe, Qytai Elşılıgı Qytaidan kelgen studentterdıŋ bır bölımın Elşılıkke jiı şaqyryp, «jemdep» qoiǧan körınedı. Kezdesuler men jinalystardy ūiymdastyratyn sol top eken. Telefon şalyp, jaǧdai ūǧysaiyn deseŋ, «... menı ne üşın ızdedıŋız? Qytaidan kelgen studentterdı posolstvo aldyŋǧy künderı bızge kino körsetıp, tamaqtandyrdy. Al endı sızdıŋ menı ızdegen sebebıŋızdı bılmedım. Men osy ret şaranyŋ qaşan, qaida bolatynyn ǧana jetkızdım...»-dep, taq-taq etedı bır qyzymyz. Söitıp, Elımızdıŋ JOO-da oqyp jatqan qandas studentter «otanşyldar» jäne «qytaişyldar» bolyp ekıge bölınıp alǧan.
Aitpaqşy, Qazaqstandaǧy Qytai Elşılıgı bas bolyp, Qytaidan kelgen studentterdıŋ ūiymyn qūrmaqşy körınedı. Būgın «Ūiym» qūrǧan Qytai, erteŋ Qytai komunistık partiiasynyŋ Qazaqstandaǧy iacheikalaryn qūram demesıne kım kepıl?!
Negızı, şetel elşılerı studenttermen kezdesu ötkızu üşın QR Syrtqy ıster ministrlıgınıŋ kelısımın, odan qala berdı JOO restorynyŋ rūqsatyn aluy kerek qoi!
Eger, Elşılık qyzmetkerlerı studentterdı jinalysqa şaqyrsa, ol studentter özı oqyp jatqan oqu ornynyŋ basşylyǧyna mälımdeuı şart!
Qūdaiǧa şükır, Qazaqstan Respublikasy – qūqyqtyq memleket! Elımızdıŋ «Köşı-qon turaly», «Azamattyq turaly» Zaŋnamalarynda şeteldegı qandastarymyzdyŋ Atajūrtyna oraluyna, tūraqtap qaluyna barynşa jeŋıldık qarastyrylǧan. Äsırese, şeteldegı qazaq jastarynyŋ Otanyna kelıp, bılım aluyna tolyq şart-jaǧdai jasalǧan.
Atap aitar bolsaq, Qazaqstan Respublikasynyŋ «Bılım turaly» Zaŋynyŋ 66-babynda «1. Qazaqstan Respublikasynyŋ azamattary bolyp tabylmaityn ūlty qazaq adamdardyŋ Qazaqstan Respublikasynda bılım aluǧa qūqyǧy bar. 2. Memleket şet eldegı qazaq diasporasynyŋ bılım alu qajettılıkterın qanaǧattandyruǧa järdemdesedı. 3. Şet eldegı qazaq diasporasy üşın bılım beru ūiymdaryn qūru jäne oǧan qarjylyq-materialdyq kömek körsetu halyqaralyq şarttarda belgılengen tärtıppen jüzege asyrylady»-dep jazylǧan.
Odan syrt, Qazaqstan Respublikasy Ükımetınıŋ 2012 jylǧy 28 aqpandaǧy №264 Qaulysynda mektep tauysqana talapkerler tehnikalyq jäne käsıptık, orta bılımnen keiıngı jäne joǧary bılımnıŋ bılım beru baǧdarlamalaryn ıske asyratyn bılım beru ūiymdaryna oquǧa tüsu kezınde «4) Qazaqstan Respublikasynyŋ azamattary bolyp tabylmaityn ūlty qazaq adamdar üşın – 2 paiyz;» jeŋıldık berıledı. Būl jeŋıldık ötken jyly Düniejüzı qazaqtarynyŋ besınşı qūryltaiynda Elbasymyzdyŋ pärmenımen 4 paiyzǧa köbeitıldı.
Ol az deseŋız, «Halyqtyŋ köşı-qony turaly» Zaŋynyŋ 5-tarauy tügelımen bılım alu maqsatynda köşıp keluşılerge arnalyp, etnikalyq qazaq jastarynyŋ oquǧa tüsu şarttary, qūqyqtary men mındetterı, viza alu, azamattyqqa qabyldau tärtıbı taiǧa basqan taŋbadai aşyq jazylǧan. Tıptı, atalǧan Zaŋnyŋ 33-babynda oquǧa tüskennen keiın olardyŋ JOO jataqhanalaryna jai jäne tūraqty tırkeuge tūryp, azamattyq aluyna da tolyq mümkındık jaratyp bergen Ūlt Köşbasşysy Nūrsūltan Äbışūly Nazarbaev!
Bır sözben aitqanda, «Halyqtyŋ köşı-qony turaly» zaŋy boiynşa Köşıp keluşılerdıŋ Qazaqstan Respublikasynda: 1) eger Konstitusiiada, zaŋdarda jäne halyqaralyq şarttarda özgeşe közdelmese, Qazaqstan Respublikasynyŋ azamattary üşın belgılengen qūqyqtar men bostandyqtardy paidalanuǧa; 2) Qazaqstan Respublikasynyŋ zaŋnamasynda belgılengen tärtıppen bılım, medisinalyq jäne äleumettık kömek aluǧa; 3) Qazaqstan Respublikasynyŋ köşıp keluşılerdıŋ boluy üşın aşyq aumaǧy boiynşa erkın jürıp-tūruǧa; 4) Qazaqstan Respublikasynyŋ zaŋnamasynda belgılengen tärtıppen tūrǧylyqty jerın erkın taŋdauǧa; 5) özıne tiesılı mülıktık qūqyqtaryn jäne mülıktık emes jeke qūqyqtaryn qorǧau üşın sotqa jäne memlekettık organdarǧa jügınuge; 6) osy qyzmet türlerı aqysyz negızde körsetıletın oralmandardy jäne olardyŋ otbasy müşelerın qospaǧanda, oralmandardy beiımdeu jäne yqpaldastyru ortalyqtarynda aqyly beiımdeu jäne yqpaldastyru qyzmetterın aluǧa qūqyǧy bar.
Al, osynyŋ bärın jüzege asyru üşın Qazaqstan Ükımetı är jyly arnaiy qomaqty qarjy böledı. Qyzmetker ornalastyrady...
Osy jerde student ını-qaryndastaryma bır mäselenı qadam aitqym keledı. Asa märtebelı Elbasymyz Nūrsūltan Nazarbaevtyŋ «Qaida jürse de, qazaqtyŋ tarihi otany bıreu ǧana. Ol – Qazaqstan!»-degen sözın boiynda bır tamşy qazaq qany bar azamat esten şyǧarmauy tiıs! Şetelden kelıp, joǧaryda aitylǧan şart-jaǧdai aiasynda bılım alyp jatqan qazaq jastary, meilı qai memleketten kelse de, özderın şetel azamaty sezınbeuı kerek! Esesıne, Zaŋda berılgen qūqyqtaryn tolyq paidalanyp, Qazaqstan Respublikasynyŋ azamattyǧyn aluǧa asyqqany dūrys! Olar sonda ǧana artta qalǧan ata-anasyn, tuys-tuǧanyn Atajūrtqa şaqyryp, basyn qosa alady (http://abai.kz/post/68502 ).
Būl – ata-ana jäne Otan aldyndaǧy tarihi mındet!
Äuelgı sözımızge oralsaq, Ūly Dala Elınde oqyp jatqan qandas studentterımızdıŋ tūrmysyna, saiasi ömırıne Qytai Halyq Respublikasynyŋ Qazaqstandaǧy Tötenşe jäne ökılettı Elşısı ChJan Hanhueidyŋ «alaŋdauyna» eşbır negız de, sebep te joq. Alaŋdamasyn!!!
Eger, taǧy qaitalap aitaiyn, «Qytai üşın Qazaqstan - dos, bauyrlas memleket. Bız eşqaşan Qazaqstannyŋ müddesın, qazaq halqynyŋ ūlttyq sezımın kemsıtpeimız. Yntymaqtastyq artqan saiyn tüitkılderdıŋ de köbeie tüsetını belgılı. Eŋ bastysy olardy şeşu. Sondyqtan, būl mäselenı rettei alatynymyzǧa senıŋızder!»-degenı şyn bolsa, ChJan Hanhuei myrza aldymen demalys kezınde Qytaiǧa ketıp, oqu ornyna orala almai otyrǧan 78 studenttıŋ (Mümkın, odan da köp) (http://abai.kz/post/69361 ) qaita kelıp, bılımın jalǧastyruyna yqpal etsın! «Balaŋdy şetelden nege oqytasyŋ?!»-degen syltaumen Lagerlerde azaptalyp jatqan olardyŋ ata-analaryn bosatsyn!! Qazaqstan azamattyǧyn alǧan studentterdı sendeltpei, Qytai azamattyǧynan şyǧarsyn!!!
Bolmasa, özınıŋ arynyŋ aldynda, taǧy qaitalap aitaiyn, el ışıne jık tüsırmei, qandastarymyzdy sergeldeŋge salmai, tabanyn jaltyratsyen!!!
Endı Joǧary oqu oryndarynyŋ rektorlary men Bılım jäne ǧylym ministrı Erlan Saǧadiev turaly bır-ekı auyz söz.
Bız «Köşı-qon – Ūlt Köşbasşysy Nūrsūltan Nazarbaevtyŋ EL täuelsızdıgın jarialaudan būryn jolǧa qoiǧan TŪŊǦYŞ häm ŪLY saiasaty! Nūrsūltan Äbışūlynyŋ kemeŋger tūlǧa, köregen basşy ekenın törtkül düniege bırden tanytqan da – osy alysta jürgen aǧaiyndy Atajūrtqa şaqyru turaly şyǧarǧan BATYL ärı TARİHİ şeşımı!»-degen sözdı ünemı aitamyz. Är maqalamyzda qaitalap otyramyz. Mıne, şyr-pyr bolyp bügın taǧy jazyp otyrmyz...
Ökınışke orai, Elımızdıŋ köşı-qon saiasatyn, Ūlt Köşbasşysynyŋ osy Ūly eŋbegın Joǧary oqu oryndarynyŋ rektorlary men Bılım jäne ǧylym ministrı Erlan Saǧadiev däl būlai baǧalamaidy da, tüsınbeidı de eken!
«Abai.kz» aqparattyq portaly Qytaiǧa ketıp, qaitpai qalǧan 78 studenttıŋ tızımın jariialady (http://abai.kz/post/69361 ).
Būl – osynda oqyp jatqan qaiyrymdy studentterdıŋ özderı anyqtap ūsynǧan tızımdık. Al, resmi san odan da köp....
Eger, universitet rektorlary men ministr Prezidenttıŋ köşı-qon saiasatynyŋ tarihi astaryn, strategiialyq maŋyzyn tereŋ tüsınse, alystan kelgen aǧaiyndy jan-jüregımen süise, qol astynda oqyp jatqan studentterıne ie bolatyn edı ǧoi;
Eger, universitet rektorlary Prezidenttıŋ köşı-qon saiasatynyŋ tarihi astaryn, strategiialyq maŋyzyn tereŋ tüsınse, alystan kelgen aǧaiyndy jan-jüregımen süise, Qytaiǧa ketıp, qaita oralmai qalǧan studentterınıŋ aityp, Bılım jäne ǧylym ministrıne dabyl qaǧatyn edı ǧoi;
Eger, Bılım jäne ǧylym ministrı Prezidenttıŋ köşı-qon saiasatynyŋ tarihi astaryn, strategiialyq maŋyzyn tereŋ tüsınse, alystan kelgen aǧaiyndy jan-jüregımen süise, qytailyq ärıptesterımen – Qytai Halyq Respublikasynyŋ Bılım ministrımen söilesıp, sūrau salar edı ǧoi;
Eger, universitet rektorlary men ministr Prezidenttıŋ köşı-qon saiasatynyŋ tarihi astaryn, strategiialyq maŋyzyn tereŋ tüsınse, alystan kelgen aǧaiyndy jan-jüregımen süise, Qytai Elşısı ChJan Hanhueidyŋ ekı qyzmetkerı būlai bılgenın ıstemes edı ǧoi;
Eger, universitet rektorlary men ministr Prezidenttıŋ köşı-qon saiasatynyŋ tarihi astaryn, strategiialyq maŋyzyn tereŋ tüsınse, alystan kelgen aǧaiyndy jan-jüregımen süise, Qytaidyŋ saiasi qysymyn bıle tūryp, qol astynda oqyp jatqan sol studentterıdı jıbermei, osynda qaluǧa kömekteser edı ǧoi;
Eger, universitet rektorlary men ministr Prezidenttıŋ köşı-qon saiasatynyŋ tarihi astaryn, strategiialyq maŋyzyn tereŋ tüsınse, alystan kelgen aǧaiyndy jan-jüregımen süise, qandas studentterge rektorlar jürgızetın Otanşyldyq tärbienı Qytai Elşısı ChJan Hanhueidyŋ ekı qyzmetkerı jürgızbes edı ǧoi!!!
JOQ!
Olardyŋ būl mäselmen mülde bas auyrtqysy kelmeidı eken!!!
Men soŋǧy on jyldan berı Elbasymyzdyŋ köşı-qon saiasatynyŋ qoldauşysy bolyp kele jatqan azamatpyn. Arnaiy zaŋ käsıbın oqymasam da köşı-qonǧa qatysty Zaŋdar men Qaulylardy igerıp aldym. Sol sebeptı, jaqsy bılem, Qazaqstan Respublikasynyŋ «Bılım turaly» Zaŋynyŋ 66-babynda aitylǧan «Memleket şet eldegı qazaq diasporasynyŋ bılım alu qajettılıkterın qanaǧattandyruǧa järdemdesedı», «Şet eldegı qazaq diasporasy üşın bılım beru ūiymdaryn qūru jäne oǧan qarjylyq-materialdyq kömek körsetu halyqaralyq şarttarda belgılengen tärtıppen jüzege asyrylady»-degen normalaryn atqaru bylai tūrsyn, «Halyqtyŋ köşı-qony turaly» Zanyŋ 33-babyndaǧy bılım alu maqsatynda kelgen studentterdıŋ «tūraqty tūruǧa jäne jeŋıldetılgen tärtıppen (tırkeu tärtıbımen) Qazaqstan Respublikasynyŋ azamattyǧyna qabyldau turaly ötınışhat beruge qūqyǧy bar»-degen normasyn bırde-bır Joǧary oqu orny atqarmai otyr.
Tek, Astanadaǧy L.N.Gumilev atyndaǧy Euraziia ūlttyq universitetı men S. Seifullin atyndaǧy qazaq agrotehnikalyq universitetı ǧana bır-ekı studentke qoldauhat bergen boldy. Onyŋ özı menıŋ aiǧaiymmen, «Nūr Otan» partiiasynyŋ yqpalymen äreŋ jüzege asty.
Al, aqsaqal universitet Äl-Farabi atyndaǧy QazŪU-dan bastap, qalaǧan oqu oryndary, mıne, Zaŋ jobasy qoldanysqa engelı ekı jylǧa taiady, būlk eter emes!
Baiqūs studentter özı tūrǧan qaladan bastap, alys audandar men oblystarǧa tūraqty tırkeuge tūryp, azamattyqqa qūjat tapsyruda...
Mūnyŋ bärı tırkeu turaly zaŋǧa qaişy!
Qanşama märte aityldy, jazyldy, universitet rektorlary men ministr, eŋ qūryǧanda, osy mäselenı şeşıp beruge jaramai otyr!
Qūqyqtyq memleket qūryp jatyrmyz dep, qūlaǧyŋdy tūndyratyn rektorlar men ministrdıŋ äuselesı osy, aǧaiyn!
Qytai Elşılıgı Qytai Halyq Respublikasyŋ «Azamattyq turaly» zaŋynyŋ «Şetelge qonystanǧan QHR azamaty öz erkımen şetel azamattyǧyn qabyldasa, sol künnen bastap, QHR azamattyǧynan avtomatty türde şyqqan bolyp esepteledı»-degen 9-tarmaǧyna («第九条 定居外国的中国公民，自愿加入或取得外国国籍的，即自动丧失中国国籍») sılteme jasai otyryp, Qazaqstan azamattyǧyn alǧan ondai azamattarǧa Qytai Elınıŋ azamattyǧynan şyqqany, qūjattaryn tapsyryp alǧany turaly anyqtama (SPRAVKA) beretın de, Qytai Tölqūjatynyŋ şetın qiyp, ışkı betterıne «Küşın joidy» degen taŋba basyp tastaityn. Qytai Elşılıgı künı keşege deiın, tıptı osy 2018-jyldyŋ nauryz aiyna deiın osy tärtıppen jūmys jürgızıp tūrǧan.
Ne tülen türtkenı belgısız, Şyǧystaǧy körşımızdıŋ Elşılıgı bır aidan berı osy qaǧidatynan jalt berıp, kelgen elınıŋ azamattyǧynan şyǧuǧa ötınış aityp kelgen qandastarymyzdyŋ qūjatyn qabyldamaityn «öner» şyǧaryp jatyr.
Qazaqstan Respublikasynyŋ Syrtqy ıster ministrlıgıne bergen jauapqa qaraǧanda, Elşılık endı «QHR azamattarynyŋ şegaradan kıru/şyǧuyn basqaru erejesınıŋ erejesınıŋ 7-tarmaǧyna» süiene qalypty. Al, būl «EREJENI» jer-kökten ızdep tappadyq.
Negızı, qalyptasqan tärtıp boiynşa, «Ereje», «Qaǧida», «Būiryq», tıptı «Jarlyq»... degenderıŋız memlekettıŋ ZAŊYNA süienıp jasalmauşy ma edı. Memleket Zaŋ qabyldaǧanda halyqaralyq şarttar men kelısımderge qūrmet etuı tiıs.
Bız aryǧa – halyqaralyq şarttar men kelısımderge barmai-aq, Qytai Halyq Respublikasynyŋ künı keşege deiın atqaryp kelgen «Azamattyq turaly» Zaŋyn alaiyq. Būl Zaŋ 1980 jyly 10 qyrküiekte Qytai Halyq Respublikasynyŋ bükıl memlekettık 5 - kezektı Halyq qūryltaiynyŋ 3-Jalpy mäjılısınde maqūldanǧan. Sodan berı de qyryq jylǧa taiau uaqyt ötıptı. Mümkın, keibır tarmaqtaryna azdap özgertuler men tolyqtyrular engızılgen şyǧar. A, bıraq, onyŋ 9-tarmaǧy däl qazırge deiın dın aman. Beker obaly käne, Halyq qūryltaiy bır ärıbıne qol tigızen joq, sol küiınde qoldanysta tūr.
Sondai-aq, 2006 jylǧy 19 säuırde Qytai Halyq Respublikasynyŋ 10 kezektı Bükıl memlekettık Halyq Qūryltaiy Tūraqty komitetınıŋ 21 Joralar mäjılısınde maqūldanyp, sol kezdegı QHR Töraǧasy Hu Jyntaudyŋ №50 Būiryǧymen bekıtılıp, 2007 jylǧy 1 qaŋtardan bastap atqaryluǧa berılgen Qytai Halyq Respublikasynyŋ «TÖLQŪJAT TURALY» Zaŋy da älı qoldanysta tūr.
Sol «Tölqūjat turaly» Zaŋynyŋ 13-tarmaǧynda mynadai sanattaǧy azamattarǧa Tölqūjat berılmeitını (şetelge şyǧuǧa tiym salynatyny) aşyq jazylǧan.
(Eger, şetelge şyǧu üşın ötınış bıldırgen azamat:
1) Qytai Halyq Respublikasynyŋ azamaty emes bolsa;
2) Özınıŋ kım ekendıgın däleldei almasa;
3) Qūjat alu barysynda jalǧan qūjat jasap, alaiaqtyq ıstese;
4) Sottalyp, jazasyn öteude bolsa;
5) Sottyŋ tolyq şeşımı şyqpaǧan ıstı adamdar bolsa;
6) Qylmystyq ıske qatysy bar dep, jauapqa tartylǧan kümändı adam bolsa;
7) Memlekttık qūzyrly mekemelerde qyzmet atqarǧan, şetelge şyqqan soŋ memleket qauıpsızdıgıne qater töndıredı, zor şyǧyn keltıredı dep eseptelse, oǧan Tölqūjat räsımdemeidı)
Demek, qazırgı taŋda Qazaqstan Respublikasyna qonys audaryp, azamattyq alyp jatqan qandastarymyz osy jetı ölşenıp, bır kesılgen jetı türlı sözgıden ötıp kelgen. Olardyŋ endı Qytai Elıne qaita baryp, «Qazaqstan azamattyǧyn aluyna bolady!»-dep, rūqsat aluyna eş negız joq. Jäne, ondai anyqtama Qazaqstan Respublikasynyŋ Zaŋynda da talap etılmeidı.
Qytai Halyq Respublikasynyŋ joǧarydaǧy bız ataǧan zaŋdary tek qazaqtar üşın ǧana emes, bükıl qytaidaǧy 56 ūlt, onyŋ ışınde ülesı 97 paiyzdy ūstaityn qytai ūltynyŋ müddesın közdep jasalǧan. Qytai memleketı öz azamattarynyŋ alys-jaqyn şetelderge şyǧuyna jäne onda tūraqtap qaluyna öte müddelı.
Sondyqtan, qazırgı taŋda, Qytai Halyq Respublikasynyŋ «Azamattyq turaly» Zaŋyn AQŞ-qa nemese Evropa elderıne şyǧyp, tūraqty tırkeuge tūryp, azamattyq alyp jatqan ūlty qytai azamattarǧa sol memleketterdegı Qytai Elşılıkterınıŋ qalai qoldanylyp jatqanyn anyqtau bızdıŋ Serıkjan Bıläşūlyna («Jarqyn-7»-ge) tük te qiyn emes.
Qysqasy, Qazaqstan azamattyǧyn alyp, Qytai azamattyǧynan şyǧuǧa ötınış aityp kelgen qandastarymyzdyŋ qūjatyn qabyldamai, «Būrynǧy kelgen ornyŋnan rūqsat äkel, tırkeuden şyǧyp kel!»-deu – Qytai Halyq Respublikasynyŋ Qazaqstandaǧy Respublikasyndaǧy Tötenşe jäne ökılettı elşısı ChJan Hanhueidyŋ qasaqana jasap otyrǧan saiasi qysymy!
Keşe ǧana «Qytai üşın Qazaqstan - dos, bauyrlas memleket. Bız eşqaşan Qazaqstannyŋ müddesın, qazaq halqynyŋ ūlttyq sezımın kemsıtpeimız. Yntymaqtastyq artqan saiyn tüitkılderdıŋ de köbeie tüsetını belgılı. Eŋ bastysy olardy şeşu. Sondyqtan, būl mäselenı rettei alatynymyzǧa senıŋızder»-dep, zyryldaǧan ChJan Hanhuei myrza şyn mänındegı bılıktı elşı bolsa, arǧy bettegı qazaqtardy qoia tūryp, aldymen osy mäselenı şeşuı, öz sözın ısımen däleldeuı kerek qoi!
Qytaidyŋ qysymy jalǧyz būl ǧana emes, endı olar Qytaidan kelıp, Elımızdıŋ Joǧary oqu oryndarynda bılım alyp jatqan ūlty qazaq studentterge de azuyz sala bastady. Olardan da «Jas mūǧajyr» («Jas huasiao») jasauǧa kırıstı. Közımızdı baqyraityp qoiyp, Ai men Künnıŋ amanynda Qytai Elşılıgınıŋ ekı qyzmetkerı baitaq Qazaqstandy emın-erkın aralap, Joǧary oqu oryndarynyŋ esıgın sılkıp aşyp, öz ügıt-näsihattaryn emın-erkın jürgızıp jatyr. Mıne, Taraz, Türkıstan, Astana, Öskemende kezdesuler ötkızıp ülgırdı. «Abai.kz» aqparattyq portaly bastaǧan BAQ-tyŋ dabyl qaqqany bolmasa, qūzyrly oryndardan «Äi!»-degen aja, «Qoi!» degen qoja bolǧan joq!
«Sender öte baqyttysyŋdar! Senderdı Qytai ükımetı osyndai baqytqa ie ettı. Şetelde oqytyp, qamqorlyq jasady. Qytai ükımetı senderden ülken ümıt kütedı. Sender elge qaityp, jūmys ısteuge boryştysyŋdar. Qytai ükımetı özderıŋdı qaida jürseŋder de qorǧaidy. Almaty jäne Astanada Qytai elşılıkterı bar. Ol senderdıŋ üilerıŋ. Sender kez kelgen uaqytta osy üilerıŋe baryp, kömek ala alasyŋdar. Qytaişalaryŋ qalai? Menıŋ baiqauymşa, sender qytaişany ūmytyp qalǧan siiaqtysyŋdar. Qytai tılın eşqaşan ūmytpaŋdar jäne ony bırınşı orynǧa qoiyp üirenıŋder. Sebebı, sender elge qaitqanda joǧarǧy jalaqymen jūmys ısteisıŋder!»-deptı bır kezdesuınde Qytai Elşılerı qanas studentterge.
Bırınşıden, mūndai qūqyqty olarǧa kım berdı?!
Ekınşıden, joǧaryda atalǧan JOO-nyŋ rektorlary qaida qarap otyr?!!
Üşınşıden, Qazaqstan Respublikasynyŋ Bılım jäne ǧylym ministrı nege būl mäselenı öz baqylauyna almaidy?!!!
Sūraq köp...
Estuımızşe, Qytai Elşılıgı Qytaidan kelgen studentterdıŋ bır bölımın Elşılıkke jiı şaqyryp, «jemdep» qoiǧan körınedı. Kezdesuler men jinalystardy ūiymdastyratyn sol top eken. Telefon şalyp, jaǧdai ūǧysaiyn deseŋ, «... menı ne üşın ızdedıŋız? Qytaidan kelgen studentterdı posolstvo aldyŋǧy künderı bızge kino körsetıp, tamaqtandyrdy. Al endı sızdıŋ menı ızdegen sebebıŋızdı bılmedım. Men osy ret şaranyŋ qaşan, qaida bolatynyn ǧana jetkızdım...»-dep, taq-taq etedı bır qyzymyz. Söitıp, Elımızdıŋ JOO-da oqyp jatqan qandas studentter «otanşyldar» jäne «qytaişyldar» bolyp ekıge bölınıp alǧan.
Aitpaqşy, Qazaqstandaǧy Qytai Elşılıgı bas bolyp, Qytaidan kelgen studentterdıŋ ūiymyn qūrmaqşy körınedı. Būgın «Ūiym» qūrǧan Qytai, erteŋ Qytai komunistık partiiasynyŋ Qazaqstandaǧy iacheikalaryn qūram demesıne kım kepıl?!
Negızı, şetel elşılerı studenttermen kezdesu ötkızu üşın QR Syrtqy ıster ministrlıgınıŋ kelısımın, odan qala berdı JOO restorynyŋ rūqsatyn aluy kerek qoi!
Eger, Elşılık qyzmetkerlerı studentterdı jinalysqa şaqyrsa, ol studentter özı oqyp jatqan oqu ornynyŋ basşylyǧyna mälımdeuı şart!
Qūdaiǧa şükır, Qazaqstan Respublikasy – qūqyqtyq memleket! Elımızdıŋ «Köşı-qon turaly», «Azamattyq turaly» Zaŋnamalarynda şeteldegı qandastarymyzdyŋ Atajūrtyna oraluyna, tūraqtap qaluyna barynşa jeŋıldık qarastyrylǧan. Äsırese, şeteldegı qazaq jastarynyŋ Otanyna kelıp, bılım aluyna tolyq şart-jaǧdai jasalǧan.
Atap aitar bolsaq, Qazaqstan Respublikasynyŋ «Bılım turaly» Zaŋynyŋ 66-babynda «1. Qazaqstan Respublikasynyŋ azamattary bolyp tabylmaityn ūlty qazaq adamdardyŋ Qazaqstan Respublikasynda bılım aluǧa qūqyǧy bar. 2. Memleket şet eldegı qazaq diasporasynyŋ bılım alu qajettılıkterın qanaǧattandyruǧa järdemdesedı. 3. Şet eldegı qazaq diasporasy üşın bılım beru ūiymdaryn qūru jäne oǧan qarjylyq-materialdyq kömek körsetu halyqaralyq şarttarda belgılengen tärtıppen jüzege asyrylady»-dep jazylǧan.
Odan syrt, Qazaqstan Respublikasy Ükımetınıŋ 2012 jylǧy 28 aqpandaǧy №264 Qaulysynda mektep tauysqana talapkerler tehnikalyq jäne käsıptık, orta bılımnen keiıngı jäne joǧary bılımnıŋ bılım beru baǧdarlamalaryn ıske asyratyn bılım beru ūiymdaryna oquǧa tüsu kezınde «4) Qazaqstan Respublikasynyŋ azamattary bolyp tabylmaityn ūlty qazaq adamdar üşın – 2 paiyz;» jeŋıldık berıledı. Būl jeŋıldık ötken jyly Düniejüzı qazaqtarynyŋ besınşı qūryltaiynda Elbasymyzdyŋ pärmenımen 4 paiyzǧa köbeitıldı.
Ol az deseŋız, «Halyqtyŋ köşı-qony turaly» Zaŋynyŋ 5-tarauy tügelımen bılım alu maqsatynda köşıp keluşılerge arnalyp, etnikalyq qazaq jastarynyŋ oquǧa tüsu şarttary, qūqyqtary men mındetterı, viza alu, azamattyqqa qabyldau tärtıbı taiǧa basqan taŋbadai aşyq jazylǧan. Tıptı, atalǧan Zaŋnyŋ 33-babynda oquǧa tüskennen keiın olardyŋ JOO jataqhanalaryna jai jäne tūraqty tırkeuge tūryp, azamattyq aluyna da tolyq mümkındık jaratyp bergen Ūlt Köşbasşysy Nūrsūltan Äbışūly Nazarbaev!
Bır sözben aitqanda, «Halyqtyŋ köşı-qony turaly» zaŋy boiynşa Köşıp keluşılerdıŋ Qazaqstan Respublikasynda: 1) eger Konstitusiiada, zaŋdarda jäne halyqaralyq şarttarda özgeşe közdelmese, Qazaqstan Respublikasynyŋ azamattary üşın belgılengen qūqyqtar men bostandyqtardy paidalanuǧa; 2) Qazaqstan Respublikasynyŋ zaŋnamasynda belgılengen tärtıppen bılım, medisinalyq jäne äleumettık kömek aluǧa; 3) Qazaqstan Respublikasynyŋ köşıp keluşılerdıŋ boluy üşın aşyq aumaǧy boiynşa erkın jürıp-tūruǧa; 4) Qazaqstan Respublikasynyŋ zaŋnamasynda belgılengen tärtıppen tūrǧylyqty jerın erkın taŋdauǧa; 5) özıne tiesılı mülıktık qūqyqtaryn jäne mülıktık emes jeke qūqyqtaryn qorǧau üşın sotqa jäne memlekettık organdarǧa jügınuge; 6) osy qyzmet türlerı aqysyz negızde körsetıletın oralmandardy jäne olardyŋ otbasy müşelerın qospaǧanda, oralmandardy beiımdeu jäne yqpaldastyru ortalyqtarynda aqyly beiımdeu jäne yqpaldastyru qyzmetterın aluǧa qūqyǧy bar.
Al, osynyŋ bärın jüzege asyru üşın Qazaqstan Ükımetı är jyly arnaiy qomaqty qarjy böledı. Qyzmetker ornalastyrady...
Osy jerde student ını-qaryndastaryma bır mäselenı qadam aitqym keledı. Asa märtebelı Elbasymyz Nūrsūltan Nazarbaevtyŋ «Qaida jürse de, qazaqtyŋ tarihi otany bıreu ǧana. Ol – Qazaqstan!»-degen sözın boiynda bır tamşy qazaq qany bar azamat esten şyǧarmauy tiıs! Şetelden kelıp, joǧaryda aitylǧan şart-jaǧdai aiasynda bılım alyp jatqan qazaq jastary, meilı qai memleketten kelse de, özderın şetel azamaty sezınbeuı kerek! Esesıne, Zaŋda berılgen qūqyqtaryn tolyq paidalanyp, Qazaqstan Respublikasynyŋ azamattyǧyn aluǧa asyqqany dūrys! Olar sonda ǧana artta qalǧan ata-anasyn, tuys-tuǧanyn Atajūrtqa şaqyryp, basyn qosa alady (http://abai.kz/post/68502 ).
Būl – ata-ana jäne Otan aldyndaǧy tarihi mındet!
Äuelgı sözımızge oralsaq, Ūly Dala Elınde oqyp jatqan qandas studentterımızdıŋ tūrmysyna, saiasi ömırıne Qytai Halyq Respublikasynyŋ Qazaqstandaǧy Tötenşe jäne ökılettı Elşısı ChJan Hanhueidyŋ «alaŋdauyna» eşbır negız de, sebep te joq. Alaŋdamasyn!!!
Eger, taǧy qaitalap aitaiyn, «Qytai üşın Qazaqstan - dos, bauyrlas memleket. Bız eşqaşan Qazaqstannyŋ müddesın, qazaq halqynyŋ ūlttyq sezımın kemsıtpeimız. Yntymaqtastyq artqan saiyn tüitkılderdıŋ de köbeie tüsetını belgılı. Eŋ bastysy olardy şeşu. Sondyqtan, būl mäselenı rettei alatynymyzǧa senıŋızder!»-degenı şyn bolsa, ChJan Hanhuei myrza aldymen demalys kezınde Qytaiǧa ketıp, oqu ornyna orala almai otyrǧan 78 studenttıŋ (Mümkın, odan da köp) (http://abai.kz/post/69361 ) qaita kelıp, bılımın jalǧastyruyna yqpal etsın! «Balaŋdy şetelden nege oqytasyŋ?!»-degen syltaumen Lagerlerde azaptalyp jatqan olardyŋ ata-analaryn bosatsyn!! Qazaqstan azamattyǧyn alǧan studentterdı sendeltpei, Qytai azamattyǧynan şyǧarsyn!!!
Bolmasa, özınıŋ arynyŋ aldynda, taǧy qaitalap aitaiyn, el ışıne jık tüsırmei, qandastarymyzdy sergeldeŋge salmai, tabanyn jaltyratsyen!!!
Endı Joǧary oqu oryndarynyŋ rektorlary men Bılım jäne ǧylym ministrı Erlan Saǧadiev turaly bır-ekı auyz söz.
Bız «Köşı-qon – Ūlt Köşbasşysy Nūrsūltan Nazarbaevtyŋ EL täuelsızdıgın jarialaudan būryn jolǧa qoiǧan TŪŊǦYŞ häm ŪLY saiasaty! Nūrsūltan Äbışūlynyŋ kemeŋger tūlǧa, köregen basşy ekenın törtkül düniege bırden tanytqan da – osy alysta jürgen aǧaiyndy Atajūrtqa şaqyru turaly şyǧarǧan BATYL ärı TARİHİ şeşımı!»-degen sözdı ünemı aitamyz. Är maqalamyzda qaitalap otyramyz. Mıne, şyr-pyr bolyp bügın taǧy jazyp otyrmyz...
Ökınışke orai, Elımızdıŋ köşı-qon saiasatyn, Ūlt Köşbasşysynyŋ osy Ūly eŋbegın Joǧary oqu oryndarynyŋ rektorlary men Bılım jäne ǧylym ministrı Erlan Saǧadiev däl būlai baǧalamaidy da, tüsınbeidı de eken!
«Abai.kz» aqparattyq portaly Qytaiǧa ketıp, qaitpai qalǧan 78 studenttıŋ tızımın jariialady (http://abai.kz/post/69361 ).
Būl – osynda oqyp jatqan qaiyrymdy studentterdıŋ özderı anyqtap ūsynǧan tızımdık. Al, resmi san odan da köp....
Eger, universitet rektorlary men ministr Prezidenttıŋ köşı-qon saiasatynyŋ tarihi astaryn, strategiialyq maŋyzyn tereŋ tüsınse, alystan kelgen aǧaiyndy jan-jüregımen süise, qol astynda oqyp jatqan studentterıne ie bolatyn edı ǧoi;
Eger, universitet rektorlary Prezidenttıŋ köşı-qon saiasatynyŋ tarihi astaryn, strategiialyq maŋyzyn tereŋ tüsınse, alystan kelgen aǧaiyndy jan-jüregımen süise, Qytaiǧa ketıp, qaita oralmai qalǧan studentterınıŋ aityp, Bılım jäne ǧylym ministrıne dabyl qaǧatyn edı ǧoi;
Eger, Bılım jäne ǧylym ministrı Prezidenttıŋ köşı-qon saiasatynyŋ tarihi astaryn, strategiialyq maŋyzyn tereŋ tüsınse, alystan kelgen aǧaiyndy jan-jüregımen süise, qytailyq ärıptesterımen – Qytai Halyq Respublikasynyŋ Bılım ministrımen söilesıp, sūrau salar edı ǧoi;
Eger, universitet rektorlary men ministr Prezidenttıŋ köşı-qon saiasatynyŋ tarihi astaryn, strategiialyq maŋyzyn tereŋ tüsınse, alystan kelgen aǧaiyndy jan-jüregımen süise, Qytai Elşısı ChJan Hanhueidyŋ ekı qyzmetkerı būlai bılgenın ıstemes edı ǧoi;
Eger, universitet rektorlary men ministr Prezidenttıŋ köşı-qon saiasatynyŋ tarihi astaryn, strategiialyq maŋyzyn tereŋ tüsınse, alystan kelgen aǧaiyndy jan-jüregımen süise, Qytaidyŋ saiasi qysymyn bıle tūryp, qol astynda oqyp jatqan sol studentterıdı jıbermei, osynda qaluǧa kömekteser edı ǧoi;
Eger, universitet rektorlary men ministr Prezidenttıŋ köşı-qon saiasatynyŋ tarihi astaryn, strategiialyq maŋyzyn tereŋ tüsınse, alystan kelgen aǧaiyndy jan-jüregımen süise, qandas studentterge rektorlar jürgızetın Otanşyldyq tärbienı Qytai Elşısı ChJan Hanhueidyŋ ekı qyzmetkerı jürgızbes edı ǧoi!!!
JOQ!
Olardyŋ būl mäselmen mülde bas auyrtqysy kelmeidı eken!!!
Men soŋǧy on jyldan berı Elbasymyzdyŋ köşı-qon saiasatynyŋ qoldauşysy bolyp kele jatqan azamatpyn. Arnaiy zaŋ käsıbın oqymasam da köşı-qonǧa qatysty Zaŋdar men Qaulylardy igerıp aldym. Sol sebeptı, jaqsy bılem, Qazaqstan Respublikasynyŋ «Bılım turaly» Zaŋynyŋ 66-babynda aitylǧan «Memleket şet eldegı qazaq diasporasynyŋ bılım alu qajettılıkterın qanaǧattandyruǧa järdemdesedı», «Şet eldegı qazaq diasporasy üşın bılım beru ūiymdaryn qūru jäne oǧan qarjylyq-materialdyq kömek körsetu halyqaralyq şarttarda belgılengen tärtıppen jüzege asyrylady»-degen normalaryn atqaru bylai tūrsyn, «Halyqtyŋ köşı-qony turaly» Zanyŋ 33-babyndaǧy bılım alu maqsatynda kelgen studentterdıŋ «tūraqty tūruǧa jäne jeŋıldetılgen tärtıppen (tırkeu tärtıbımen) Qazaqstan Respublikasynyŋ azamattyǧyna qabyldau turaly ötınışhat beruge qūqyǧy bar»-degen normasyn bırde-bır Joǧary oqu orny atqarmai otyr.
Tek, Astanadaǧy L.N.Gumilev atyndaǧy Euraziia ūlttyq universitetı men S. Seifullin atyndaǧy qazaq agrotehnikalyq universitetı ǧana bır-ekı studentke qoldauhat bergen boldy. Onyŋ özı menıŋ aiǧaiymmen, «Nūr Otan» partiiasynyŋ yqpalymen äreŋ jüzege asty.
Al, aqsaqal universitet Äl-Farabi atyndaǧy QazŪU-dan bastap, qalaǧan oqu oryndary, mıne, Zaŋ jobasy qoldanysqa engelı ekı jylǧa taiady, būlk eter emes!
Baiqūs studentter özı tūrǧan qaladan bastap, alys audandar men oblystarǧa tūraqty tırkeuge tūryp, azamattyqqa qūjat tapsyruda...
Mūnyŋ bärı tırkeu turaly zaŋǧa qaişy!
Qanşama märte aityldy, jazyldy, universitet rektorlary men ministr, eŋ qūryǧanda, osy mäselenı şeşıp beruge jaramai otyr!
Qūqyqtyq memleket qūryp jatyrmyz dep, qūlaǧyŋdy tūndyratyn rektorlar men ministrdıŋ äuselesı osy, aǧaiyn!
Auyt Mūqibek
Astana
Abai.kz
