24 mamyr – M.Äuezov atyndaǧy Qazaq memlekettık akademiialyq drama teatrynyŋ muzeiınıŋ qūrylǧan künı. Teatr muzeiıne 50 jyl tolyp otyr.
Osy aituly dataǧa orai «Teatr muzeiınıŋ tunı» ötedı. Kelıŋızder, muzei tünın bırge tamaşalaiyq! Muzei – halyqtyŋ tarihi tanymynyŋ şejıresı, türlı oqiǧalar men kezeŋderdıŋ, ūmytuǧa bolmaityn sätterdıŋ kuägerı. Mūndaǧy är zattyŋ özındık tarihy bar. M.Äuezov teatrynyŋ muzeiı jarty ǧasyr uaqyt ışınde özınıŋ jädıgerlerın tolyqtyrudan bölek, halyqty teatrdyŋ ötkenımen tanystyratyn, aiauly da ardaqty akterlerdıŋ ömırnamasynyŋ el bıle bermeitın betterın jinaqtap, körermenge jetkızetın airyqşa bedelge ie bola bıldı.
Muzeidıŋ aşylu tarihy turaly aitqanda, belgılı akter, Halyq ärtısı Qapan Badyrovtyŋ «Esten ketpes esımder» atty kıtabyndaǧy «Tarih qoimasy» atty maqalasyndaǧy myna joldar oiǧa oralady: «Alǧaşqy aşylǧan teatrdy zor quanyşpen qarsy alǧan qazaq elı sonşa köp syilyqtar tartty. Kılem, tüskiız, qasqyr ışık, tülkı ışık, tülkı tymaq, tüie jün şekpen, qūndyz börık, jıbek şapan, kümıs er toqym, syrly aiaq, kümıs ojau, aǧaş şara, sary tostaǧandar, dastarqandar, aşa baqan, kümıs kıse, jıbek belbeu, ärtürlı örılgen qamşy teatr qūrmetıne tartylǧan-dy. Al, qyzdar kier ükılı taqiia, kämşat börık, säukele, oqaly şapan, kestelı köilek, omyrauyna türlı teŋge taqqan kamzol, syldyraǧan şolpy, bılezık, baldaqtardyŋ talaiy syiǧa kelgenın bılemız», – dep jaza kele, sonyŋ bärınıŋ qadırıne jete bılmegendıkterıne ökınış bıldıredı. Sebebı, halyq syiǧa tartqan osynşama mūra-jädıgerler muzei bolmaǧandyqtan tozyp, ıske alǧysyz düniege ainalǧan.
Eger 1926 jyldan bergı barlyq eksponattar saqtalǧan bolsa, körermenge tartu eter qūndy dünie tıpten mol bolar edı. Bügınde muzei qory Qazaqstandaǧy özge teatrlardan köş ılgerı, mūndaǧy zattardyŋ san aluandyǧy, tarihi qūny asa joǧary baǧaly dünielerdıŋ moldyǧy köŋılge medeu. Sol jyldary Qapan Badyrov, Nūrmūhan Jantörin, Säbira Maiqanova, Şäken Aimanov, Hadişa Bökeeva, Şolpan Jandarbekova, Asanälı Äşımov, Esmūqan Obaev, Äubäkır Rahimov bastaǧan aǧa-apalarymyz bar küşın salyp, jädıgerlerdıŋ jinaqtaluyna, köbeiuıne, olardyŋ hronologiialyq tärtıppen retteluıne zor üles qosqan. Eger, kımde-kım teatr muzeiın kelıp körse, 92-jyldyq tarihy bar qaraşaŋyraqtyŋ tarihymen kezeŋ-kezeŋımen tanysa alady. Elımızge belgılı teatr metrlerınıŋ 30-dan astam maily boiaumen salynǧan portretterı qaz-qatar tızılıp, ılınıp tūr. Akterlerdıŋ är jyldary, ärtürlı qoiylymdarda kigen kastiumderın bızdıŋ baǧa jetpes bailyǧymyz desek te bolady. Muzei jūmys ıstegennen bergı zerlı, asyl matadan tıgılgen kiım ülgıler bar. Būdan bölek, ärtısterdıŋ medaldary, marapattary, alǧys hattary, qoldanǧan būiymdary saqtauly. Är spektaklden tüsırılgen fotolardyŋ qory tıpten mol. Fotolar mūrasyna üŋılgen kezde, sonau teatr qūrylǧan jyldardan bastap, künı bügınge deiıngı kezeŋdı qamtityn, rejisserler, akterler, basşylar, tehnikalyq qyzmetkerler, basqa da teatrǧa qatysty beinelerge jolyǧasyz. Olardyŋ şaǧyn ömırbaiany, är jyldarda qoiylǧan spektaklderdegı rölderı, san salaly būqaralyq aqparat qūraldaryna bergen sūhbattary men olar jaily jazylǧan aqparattar, maqalalar, zertteuler, esseler men ocherkter, sahna jäne gastroldegı, türlı mädeni şaralar tūsyndaǧy suretterı, dramaturgterdıŋ sahnalanǧan jäne teatrdyŋ körkemdık keŋesıne ūsynǧan pesalary, t.b. jinaqtalǧan. Belgılı akterlerdıŋ özı tūtynǧan zattary, äşekei būiymdary, keibır kündelıkterı men qoljazbalary, tılekterı de tabylady.
Bastaluy saǧat 20.30
Ötetın orny – M. Äuezov drama teatry
M.Äuezov atyndaǧy Qazaq memlekettık
akademiialyq drama teatrynyŋ muzei bölımı
