ULTTYQ TESTILEÝDEN ULTTYŃ TILI MEN ÁDEBIETIN ALYP TASTAP, ORNYNA SAIQYMAZAQTARDY QOSYPTY…
Bizdiń «Qazaq úni» ulttyq portalynda keshe ǵana belgili ǵalym, fılologııa ǵylymy doktory, professor Aıgúl Ismaqovanyń joǵary oqý oryndarynan qazaq tili men ádebıetin alyp tastaǵanyna qarsy «Qazaq tili men ádebıetiniń jazyǵy ne?» –degen shyryldaǵan jan aıqaıy jarııalanyp edi…
Búgin Abaı.kz saıtynda Á.Qaıdaruly, Ó.Aıtbaev, S. Qırabaev, R.Syzdyqova, Sh.Sarybaev, M.Qoıgeldi sekildi áıgili akademıkterdiń , Premer-Mınıstr B.Saǵyntaevqa, Memlekettik hatshy G.Ábdihalyqovaǵa, Prezıdent ákimshiligi basshysynyń birinshi orynbasary M.Tájınge QR Bilim jáne ǵylym mınıstriniń buıryǵymen joǵary jáne odan keıingi oqý oryndaryndaǵy mamandyqtar tiziminen «Qazaq tili», «Qazaq ədebıeti», «Qazaq tarıhy», «Lıngvıstıka», «Ádebıet taný», «Túrkologııa», «Shyǵystaný» sııaqty eń qajetti pənder alynyp tastalǵanyna qarsy narazylyq Ashyq haty jarııalandy.
Endi jańa ǵana «Qazaq úni «portalynda jarııalanǵan «Ulttyq testileýden QAZAQ TILI alynyp tastaldy!!! Onyń ornyn Baıan Esentaeva basty…» atty KTK arnasynan kóshirip basylǵan janaıqaı maqalany eldiń bári jappaı qoldap, Bilim mınıstri Saǵadıevtiń ornynan ketýin talap etip jatyr.
«Biz Saǵadıevtiń reformalaryna emes, Elbasynyń ÝÁDESINE senemiz!!!» atty aqyn, jýrnalıst Azamat Tasqaraulynyń maqalasyna da jurt jumyla ún qosýda.
Halyqtyń ashý-yzasy shegine jetti! Tanymal saıasattanýshy Rasýl Jumalynyń Feısbýk paraqshasynda «Mınıstr emes, halyqqa sor bolǵan Saǵadıev ketsin. Qylmystyq sheshimderi úshin jaýapqa tartylsyn. Qoldaıyq aǵaıyn!«-degen jazbasyn barlyǵy qoldap jatyr.
«Kúıgende jazýshylardyń balalarynan, eki Erlannan kúıdik» -dep bir kezde Ydyrysov pen Baıjanovty synap jazǵan edik. Endi mine, úshinshi Erlan – ataqty akademıktiń balasy Kenjeǵalıuly Saǵadıev qosyldy…
Mınıstr bola salysymen qazaq tiline, ulttyq múddege jan-tánimen qarsy shyqqan Bilim mınıstri eldi ár isimen shoshytýmen keledi.
Keıde maǵan mynandaı, jýrnalısterden jan dalbasalap, buqpantaılap qashqanda, túrlerin adam aıap ketetin mınıstrlerge-sheneýnikterge qarap, bizdiń bılik Ulttyq múddege qarsylardy konkýrs arqyly iriktep alady-aý degen oı keledi…
Ótkende bul mınıstrimiz qarasyn kóbeıteıin dep, qazaq tilin qaqpaıtyn 20 shaqty mıllıonerlerdi memlekettik tildegi bilimge aıdap saldy. Sol kezde de biz qarsylyǵymyzdy ashyq bildirgenbiz.
«Qazir maımyldar da sulýlyq týraly keńes bere bastady… Qazaqsha bilmeıtin bıznesmenderdiń mektepte qazaq tilin shekteý týraly úndeýi týraly tek osylaı deýge bolady…
Bıliktiń barlyq butaqtaryna myzǵymastaı jaıǵasyp alyp, Qazaq tilin bilmeı-aq Qazaqtyń taǵdyryn sheship otyrǵandar Qazaq Eli úshin qanshalyqty qaýipti! Baspasózde barlyǵy bas shaıqap, jaǵalaryn ustap jatqandaı, qazaq tilinde sóılemeıtin «qazaq» baıshykeshteriniń elimizde negizgi pánderdiń qazaq tilinde oqytylýyn toqtatý týraly úndeý jasaýyna qandaı moraldyq quqyqtary bar?!.
Bulardyń taǵy bir kúıdiretini, qazaq mektepterinde oqý deńgeıi tómen eken. Qazaq mektepterin, ásirese aýyl mektepterin bitirgender ózgelerden keıin qalyp keledi -mys!..
Ózderi qazaq mektebinde oqymaǵan, bir balasy da qazaq mektebinde oqymaıtyn, basym bóligi qazaq tilin bilmeıtin, keıbireýleriniń tili nan suraýǵa jetkenmen, hal suraýǵa jetpeıtin qaltalylar qalaısha bundaı masqaralyqqa baryp otyr?…«-dep jazǵan edik. https://qazaquni.kz/2016/05/28/52712.html
Sol kezde «Al mınıstrler men ákimder, depýtattar jáne kásipkerler, mektepterdi ózge tilderge kóshirýden buryn ózderiń memlekettik tilden synaq tapsyrýǵa daıynsyńdar ma?..»- degen suraǵymyzdy qoldaǵan belgili ǵalym, tarıh ǵylymynyń doqtory, professor. saıasattanýshy, aǵylshyn tilinde lekııa oqyp júrgen Ázimbaı Ǵalı: «Qazeke, Bilim mınıstriniń qazaqshasynan siz emtıhan alyńyz, men aǵylshynshasynan alaıyn»dep jazyp edi saıtqa óz pikirin.
Iá, qazaq tilin mensinbeı, UBT-dan alyp tastaǵan mınıstrden qazaq tilinen emtıhan alatyn kez keldi, halaıyq!
Mundaı zııalylyǵynan zııany kóp mınıstrlerdiń Qazaq tiliniń aldynda ǵana emes, Qazaqtyń aldynda jaýap beretin kezi jetti!
Taǵy da qaıtalaımyz:
«RESEIDIŃ NÓMIRI BIRINShI ULTShYLYMYN»-dep málimdegen Reseı Prezıdenti V.Pýtın taıaýda ǵana: “Orys tili men ádebıeti jáne mádenıeti – Reseı úshin ulttyq qaýipsizdik máselesi!”-dep aıtty. Reseı azamattyǵyn alý orys tilin bilmeıtinderdiń oıyna da kirmeıdi – bermeıdi!..
AL NEGE KREMLGE QARAP «NAMAZ OQITYN» BIZDIŃ BILIK OSY RESEIDEN, PÝTINNEN ÚLGI ALMAIDY?
Sonda Qazaq tili men Ulttyq múdde – Qazaqstan úshin Ulttyq qaýipsizdik emes, qazaqsha oılaı almaıtyn bılikte otyrǵandardyń oıyna kelgenin isteıtin ekperıment alańy ma?..
Endi ULTTYQ TESTILEÝDEN ULTTYŃ TILI MEN ÁDEBIETIN , TARIHYN ALYP TASTAP, ORNYNA Baıan Esentaeva sekildi shoýmender men dúbara «kelınka» bolyp júrgen Nurtas Adambaev sııaqty SAIQYMAZAQTARDY QOSYPTY…
«Ándijanda bir ápkem bar, budan da ótken soraqy» degendeı, Ulttyq testileý ortalyǵynyń dırektoryRamazan Álimqulov degen:
«Biz muny bildik osyndaı bolatynyn. Bıyl ulttyq biryńǵaı testileýden ótetinderdiń qyzyǵýshylyǵyn kóterý úshin. Baıan Esentaeva men Nurtas Adambaı týraly suraq ta bar. Olar kınomatografııa, kıno salasy damýy týraly óziniń oı-pikirin kórsetken», – dep, beti búlk etpeı soǵyp tur…
Ulttyq kınomyzdyń ustyndary osylar bolsa, bez terip ketý ǵana qaldy bizge…
Bul Bilim jáne ǵylym mınıstri Erlan Saǵadıevtyń Elbasynyń keshe ǵana QR Konstıtýııasynyń 26-babyn ózgertýsiz qaldyrýdy usynyp turyp aıtqan «Halyqtyń talabymen sanasýymyz kerek»-degeniniń bárine qatysty ekenine túısigi jetpeıtin sekildi…. Úkimet basshysy Baqytjan Saǵyntaevtyń Bilim mınıstriniń negizsiz «reformalaryn» jaqtyrmaı, tikeleı ózine: «Halyqtyń narazylyǵy kóp bolyp jatyr. halyqpen jumys isteý kerek!»-degenin de tyńdaǵysy joq…
Qazaq tili men ádebıeti, tarıhy -ulttyń tamyry! Qazaqstannyń Bilim jáne ǵylym mınıstri Erlan Kenjeǵalıuly Saǵadıevtiń aldyna qoıǵan maqsaty – qazaqtyń bolashaǵyn qurtý úshin ULTTYŃ TAMYRYNA BALTA ShABÝ MA?
Onda qazaq tiline-qazaq ádebıetine- qazaq tarıxyna -ıaǵnı qazaq ultyna, qazaqtyń bolashaǵyna qarsy bilimsiz Bilim mınıstriniń ornynan ketýin talap etemiz!
MUNDAI «BILIM» MINISTRI BOLSA – ULTQA JAÝDYŃ KEREGI JOQ!!!
Qazybek ISA,
qazaquni.kz
