Qoǧam belsendılerı Toqaevqa ündeu jasady

Qūrmettı Qasym-Jomart Kemelūly!

Qazaq memlekettılıgı men qoǧam üşın eŋ qajettısı ūlttyq ideologiia! Qazaqstan älı künge BŪŪ 1992 jyly «Qazaqstan ūlttyq memleket», dep jariialaǧanyn zaŋdastyra almai, totalitarly-avtoritarlyq ideologiianyŋ şyrmauynda qaluda.   Sondyqtan:

- türlı ūlt diasporalarynyŋ memleket qūrauşy qazaq ūltynyŋ (resmi derekte 70,18%) töŋıregıne şoǧyrlanyp toptastyratyn, ortaq Otandy güldendıruge baǧyttalǧan, adam qūndylyqtarynnysana tūtqan Ūlttyq ideologiia jasalyp, el ömırınıŋ basty qaǧidalaryna ainaluǧa tiıs;

- Memleket täuelsızdıgınıŋ otyz jylynda memlekettıŋ damuy men tejeluın, oryn alǧan qatelıkterdı saraptap, N.Nazarbaev ornatqan avtoritarlyq jüiege saiasi baǧa berılsın;

-N.Nazarbaevtyŋ bilıgı tūsynda özı men otbasynyŋ,  sybailastarynyŋ reiderlık, qulyq-sūmdyq, alaiaqtyq jolymen tapqan bailyǧy täuelsız sot arqyly zaŋsyz dep tanylyp, dereu nasionalizasiialansyn;

- Almaty t.b. qalalardyŋ tūrǧyndary 30 jyl boiy Özbek şegarasynan  myŋ m3 gazdy $30-alyp $63-70 satyp keldı. Ol turaly 90-şy jyldary Nazarbaev-Qūlybaevtardyŋ eldı tonap otyrǧanyn Özbekstan prezidentı  İ.Kärımov te eskertken. Gaz, su, jaryq t.b. negızsız şyǧyndar indeksasiia jasalyp tūrǧyndarǧa qaitarylsyn;

- Ükımet pen qala äkımı Almatyda ekonomikalyq tūrǧydan tiımsız (qazırgı TES-2 rekonstruksiiasynan 6-7 ese qymbat iaǧni tariftı 2,0-2,5 ese ösıretın, Parij kelısımı normalaryna kereǧar) gazturbin stansasyn saluǧa «Prezident Toqaev lūqsat berdı» dep eldı jäne Prezidenttı aldauda. Ekınşı «Qaŋtar-22» qaiǧysyna äkeletın būl jobaǧa ekı mlnnan astam qala tūrǧyndary, Qoǧamdyq Keŋes pen Mäslihat deputattary qarsy. Ekonomikalyq, tehnologiialyq, ekologiialyq tūrǧydan tiımsız, negızsız şyǧynǧa äkeletın būl korrupsiialyq joba jabylyp, ony ıske asyrmaqşy Ükımet pen kvazimemlekettık kompaniia basşylary otstavkaǧa ketsın;

- Memlekettık tıl adam kapitaly men äleumettık innovasiiany damytyp, eldıŋ ekonomikalyq modelın jäne intellektualdyq ūlt qalyptastyratyn negızgı qūral bolǧandyqtan, ony bılmeitınder memlekettık qyzmetten alastatylsyn. Sebebı ondailar qazaq tılın bılmegenımen qatar, ony basqa tılderge qarsy qoiudan asa almaidy iaǧni ūltaralyq narazylyq tuǧyzuşylar;

- Ükımettıŋ 2012j. qabyldaǧan «Memlekettık tıldı damytu jäne qoǧamǧa taratu» Qaulysy men «Qaztest» jobasy 01.09.22j. bastap barlyq bala-baqşa, oqu oryndary, memlekettık mekemelerdıŋ barlyǧyna engızılsın engızılsın;

- Auyl, audan, oblys, respublika deŋgeiındegı barlyq jiyndar men diplomatiiada tek memlekettık tılde ötkızılsın. Basqa tılderdı qosarlap paidalanuǧa jol berılmeidı;

- Bılım men tärbie jüiesınde jäne jastar saiasatynda memlekettık tıldı damytudyŋ jaŋa standarttary men baǧdarlama qabyldansyn (2022 j.);

- Respublikasy aumaǧynda 2022-2024jj. otarsyzdandyru (dekolonizasiia), sovetsızdendıru (desovetizasiia) jäne liustrasiialyq üderıster jürgızıluge tiıs. Otarşyldyq jäne sovettık kezeŋnen qalǧan jer-su ataulary tügeldei özgertıledı. Būl eŋ aldymen tarih, oqulyq, onomastika salalaryn qamtidy;

- Aumaqtyq jäne keşegı handyq bilık tūrǧysynan Qazaqstan Aq Orda jäne Altyn Orda memleketınıŋ qūqyqtyq mūragerı ekenı resmi jariialansyn;

- Qazaqstanda otarşyldyq kezeŋ (1731-1917 jj) men sovettık kezeŋnıŋ (1917-1991jj) saiasaty men mūralaryn nasihattauǧa, sovettık simvolikany paidalanuǧa tyiym salynady;

- 1986j. otarşyldyq jüiege qarsy bas köteruler - Jeltoqsan köterılısıne tarihi tūrǧydan resmi  baǧa berılsın. Jeltoqsan köterılısıne qatysuşylarǧa arnaiy zaŋmen jeŋıldıkter qarastyrylady;

- Jaŋaözen qyrǧyny öz aldyna jeke tergeledı. Oq atuǧa būiryq bergender men ony oryndaǧandar zaŋ aldynda jauap beredı. Olarǧa qylmystyŋ merzımı ötkendık qaǧidasy qoldanylmaidy;

- Qazaq halqynyŋ 2022 jylǧy Qaŋtardaǧy ūlt-azattyq köterılısı resmi moiyndalyp, jazyqsyz qūrban bolǧandardyŋ bärıne ötemaqy tölenedı. Künı bügınge deiın azaptaularǧa ūşyrap türmelerde jatqan azamattar bosatylsyn!

- Aqparattyq keŋıstıkte:

A. soǧys pen basqynşylyqty uaǧyzdaityn Resei telearnalary jabylyp, memlekettık tılde kelesı baǧyttarǧa arnalǧan telearnalar aşylsyn;

1. orta bılım, käsıbi jäne joǧarǧy bılım;

2. ǧylym, tehnologiia, innovasiia;

3. tarih pen ädebiet.

Ä. Qazaq basylymdarynyŋ jäne memlekettık tıldıŋ aqparattyq keŋıstıktegı ülesı 2026-2027jj. - 80%-ǧa jetkızılsın;

- Halyqaralyq Adam instituty daiyndaǧan Ükımettıŋ pilottyq «Mediateka Kz» («M-Kz»)jobasy ärbır auyl, audan, qala, orta jäne joǧarǧy oqu oryndaryna (Sifrlandyru..., Qoǧamdyq damuministrlıkterımen bırge) aşylsyn. «M-Kz»-te aǧartu, aqparattandyru, qarjylyq t.b. qatar Qazşahmat (4 adam oinaityn), şahmat, toǧyzqūmalaq, şaşka, Europada keŋınen taraǧan FIDJIP klubtary aşylsyn;

​«Jaŋa Qazaqstan» baǧdarlamasyn ūsynǧan «Qazaqstan Aliansy» bastaǧan ūiymdar ony qoldap, ıske asyruda jan-jaqty atsalysady. Būl jobany otansüigış, ary taza, ısker, ärı bılımdı mamandar ıske asyrady. Qazırgı osynynŋ basynda jürgenderdıŋ köpşılıgı alaiaq, qoldarynan ıs kelmeitınder jäne Qasiettı Qūranda aitatyn «qoǧamdyq äielder». Mysaly:

- E.Dosaevtyŋ firmasy 2013j. aşyluy tiıs Qaşaǧan jobasyna jaŋanyŋ ornyna būryn qoldanylyp, jartylai şırıgen qūbyr t.b. qūral-saimandarmen qamtamasyz etıp, ol jobanyŋ aşyluyn üş jylǧa qaŋtaryp qoidy. Sol üş jylda respublika biudjetı $8,0 mlrd qarjydan aiyryldy. Osyndai alaiaqty Almaty qalasynyŋ äkımı etıp taǧaiyndau memlekettık qylmys;

- Ärqaisysynda 72-104 elden qatysqan Halyqaralyq tört ūiymnyŋ reitingınde QR bılım deŋgeiı art jaqtan 3-4 oryndarda. A.Aimaǧambetov basqarǧan oqu oryndary ana tılı men memlekettık tılden bezgen mäŋgürtter men debilizmnıŋ ordasynaainalyp boldy. Halyqpen sanaspai, osyndai şeneunıktı törtınşı ret taǧaiyndap otyrǧan bilıktıŋ diktatorlyq rejimnen aiyrmaşylyǧy qandai?!

- Ondaǧan adamdy tergeu kezınde azaptap öltırgen IIM ministrın Aqordaǧa jauapty qyzmetke auystyru Prezident Äkımşılıgınıŋ özın qandy qol qasapşylardyŋ ortalyǧy qylyp otyrǧan joq pa?!

- Prezidenttıŋ ombudsmenı A.Sainnyŋ bas zaŋgerı 1986j. jeltoqsan oqiǧasy kezınde köşege şyqqan jastardy armaturamen ūrudy ūiymdastyrǧan qaraqşy bolsa, Qūrmet ordenımen marapattalǧan Alaguzova, referendumnyŋ resmi ügıtşısı Baizaqova t.b. el senımınen şyqqan qoǧamdy azdyratyndar men solardyŋ qoldauşylarynyŋ özıne degen senım joqtyŋ qasy;

- «Üŋgırlık ūltşyldyqtyŋ» avtory, arsyz Abaev -ministr, babuinder partiiasyna (Aqordanyŋ kelısımımen) Ertyşbaevtyŋ jetekşı boluy t.b. qalaimaqandar sūmyrai kelse su qūryp, alǧa basqan qadamdy artqa ketırude!

«Arbanyŋ besınşı döŋgelegı» - Senat, ūlttyq memlekettıŋ qūrylymyna artyq iaǧni zaŋsyz qūrylym.  

​Aqordanyŋ janynan qūrylǧan bırneşe Ūlttyq komissiiadaǧy Nūrov t.b. bırazy, Parlamenttıŋ deputattary siiaqty mäŋgürtter. Osyndai mäŋgürtter daiyndaǧan şeşımder men zaŋdar qoǧamdy intellektualdyq ūlt emes, tobyrǧaarnaldyrady.  

​Ūlytauda ötetın Ūlttyq Qūryltaida  qazaq halqynyŋ müddesın basşylyqqa alatyn, qūqyqtyq tūrǧydan tūraqty türde jūmys ısteitın Qazaq Ūlttyq Keŋesı qūrylsyn!  

      P.S. Ūlttyq Qūryltaiǧa Parlament deputattaryn şaqyrudyŋ qajetı joq. Oǧan  Orazaly Säbden, Mereke Qūlkenov, Asyly Osman, Toqtar Äubäkırov, Marat Toqaşbaev, Janūzaq Äkım, Säduaqas Aŋsat,Zäureş Battalova, Samal Esliamova, Bäşır Jaŋaltai, Janar Şoqpanova, Uälihan Qaisarov, Tūrsyn Jūrtbai, Qūsman Şalabaev, Alma Tüsıpbekova, Arman Äubäkır, Maksim Rojin, Äzılhan Ahmetov, Jädi Şäkenūly, Iýliia Lagutkina, Rysqali Töleev,Naǧaşybek Qapalbekov, Serık Qanatbaev, Marat Böteev, Qydyrälı Oraz, Almas Ahmetbekov, Azamathan Ämırtai siiaqty azamattar şaqyrylǧany dūrys bolady. 

​Qūrmetpen,

Halyqaralyq qoǧamdyq ūiymdar:

- Azerbaidjan, Armeniia, Gruziia, Türkiia, Vengriia, Qazaqstan, Resei, Finliandiia, Fransiia, AQŞ, Estoniia, Qyrǧyzstan, Özbekstan, Türkımenstan, Täjıkstan, barlyǧy 16747 memleket jäne qoǧam qairatkerlerı, ǧalym-professorlar, mädeniet qairatkerlerı - türkı, ugro-fin, kavkaz halyqtary Kongressınıŋ müşelerı;

- Eldegı diasporalardyŋ mädeni Ortalyqtary, Qazaqstannyŋ «Slavian, orys jäne kazak Qauymdastyǧynyŋ» qoldauymen;

- «Samūryq-Qazyna» ŪÄQ» AQ, «Atameken» ŪKP, Qazaqstan ǧalymdar, generaldar, jazuşylar, kompozitorlar t.b. tvorchestvolyq Odaqtary, Halyqaralyq «Qazaq tılı» qoǧamy, Qazaqstannyŋ qarjygerler, täuelsız käsıpkerler, rektorlar, Auǧan soǧysy ardagerlerı, 12 köp balaly analar Qauymdastyqtary men 17 respublikalyq gazet-jornal reaksiialary, eldegı partiialar, «Atajūrt» t.b. barlyǧy 47 respublikalyq ūiymdar men ziialylar qūrǧan Qazaqstan Aliansynyŋ Ūiymdastyru alqasy atynan:

MYRZAHMETOV Mekemtas – QR ŪǦA akademigı, filologiia ǧylymdarynyŋ doktory, QR Memlekettık syilyǧynyŋ laureaty;

ÖTELBAEV Mūhtarbai - fizika-matematika ǧylymdarynyŋ doktory,  professor, QŪA akademigı, QR Memlekettık syilyǧynyŋ laureaty;

SÄBDEN Orazaly – QR ǧalymdar qauymdastyǧynyŋ Töraǧasy, ekonomika ǧylymynyŋ doktory, akademik, QR Memlekettık syilyǧynyŋ laureaty;

ELEUSIZOV Mels – QR ekologiialyq Odaǧy men käsıporyndary «Tabiǧat» qauymdastyǧynyŋ Prezidentı;

ÄUBÄKIROV Toqtar – ūşqyş-ǧaryşker, Keŋes Odaǧynyŋ batyry jäne Halyq Qaharmany;

ŞAHANOV Mūqtar – aqyn, QR Tötenşe jäne Ökılettı elşısı, qoǧam jäne memleket qairatkerı;

SÜLEIMENOV Oljas- Qazaqstannyŋ Eŋbek Erı, Halyqaralyq «Nevada-Semei» antiiadrolyq qozǧalysynyŋ Töraǧasy;

ÄUEZOV Mūrat – ǧalym, QR Tötenşe jäne Ökılettı elşısı, meml. qairatkerı;

TŪRSYNBAEV Baltaş - QR Tötenşe jäne Ökılettı elşısı, memleket qairatkerı, «El men jer» qoǧamdyq qorynyŋ Töraǧasy;

DAG DŪRAN Ahmet – professor, filosofiia doktory, Türkı halyqtary mädeniet qorynyŋ Prezidentı;

ÄŞIMOV Asanälı – Qazaqstannyŋ Eŋbek Erı, QR jäne QSRO halyq ärtısı, QR jäne QSRO  memlekettık syilyqtarynyŋ laureaty;

OSMAN Asyly – pedagogika ǧylymd. kandidaty, Äzırbaijan mädeni Ortalyǧynyŋ müşesı;

ǦABBASOV Sovet-Han - medisina jäne pedagogika ǧylymdarynyŋ doktory, QR eŋbek sıŋırgen qairatkerı, Mahambet syilyǧynyŋ laureaty;

NÜSIPJANOV Nūrǧali – Qazaqstannyŋ halyq ärtısı, qoǧam qairatkerı;

BATTALOVA Zäureş – «Qazaqstanda parlamentarizmdı damytu qory» Qoǧamdyq qorynyŋ prezidentı, JSDP Prezidium müşesı;

SMAǦŪLOV Elubai – jazuşy, tarihşy, kinoprodiusser;

TOQAŞBAEV Marat - QR PǦA akademigı, professor, qoǧam qairatkerı;

QABYŞŪLY Ǧabbas - jazuşy, Halyqaralyq «Alaş» ädebi syilyǧynyŋ laureaty, Qazaqstannyŋ qūrmettı jurnalisı; 

RAQYŞEV Baian – QR ǧalymdar Odaǧynyŋ vise-prezidentı, QR ŪǦA akademigı, QazŪTU kafedra meŋgeruşısı;

İSABEKOV Dulat - «Mädeniet» jurnalynyŋ bas redaktory, jazuşy-dramaturg,  QR Memlekettık syilyǧynyŋ laureaty;

SMATAEV Sofy - jazuşy, Halyqaralyq «Alaş» ädebi syil. laureaty;

MEDETBEK Temırhan – aqyn, QŪ Memlekettık syilyǧynyŋ laureaty;

ESDAULET Ūlyqbek – aqyn, Qazaqstan jazuşylar Odaǧynyŋ töraǧasy, QR Memlekettık syilyǧynyŋ laureaty;

QARAQŪLOV Jeksenbai – Almaty q-sy, Halyqaralyq Qazaq «Beibıtşılık Älemı-Planeta Mira» bırlest. Halyqaralyq jazuşylar odaǧynyŋ töraǧasy;

İSA Kazbek – aqyn, QR Parlmaentınıŋ deputaty, QR mädeniet qairatkerı;

QAISAROV Uälihan –QR Parlamentınıŋ eks-deputaty, qoǧam qairatkerı;

ARALBAI Nūǧman – biol. ǧylymd. doktory, professor, «Jaratylystanu ǧylymdary jäne innovasiialyq tehnologiialar» ǦZİ direktory;

BAIMŪRATOV Oraz –Ekonomika ǧylymd. doktory, professor, ŪǦA akademigı;

JALǦASŪLY Nariman – tehnika ǧylymdarynyŋ doktory, Ūlttyq tau-ken ǧylym akademiiasynyŋ akademigı;

BURBAEVA Galiia – ǧalym, qoǧam qairatkerı;

QŪLKENOV Mereke – jazuşy, «Jūldyz» jornalynyŋ Bas redaktory;

SÜLEIMENOV Jarasbai- QR Parlamentınıŋ eks-deputaty, jornalis, qoǧam qairatkerı (Petropavl);

ÄBDUÄLİŪLY Bekjan – filologiia ǧylymdarynyŋ doktory, professor;

SÄTBAEV Dosym – saiasattanuşy, halyqaralyq jornalis;

BAPİ Ermūrat - «DAT» jobasynyŋ jetekşısı, qoǧam qairatkerı;

AIǦALİŪLY E. – redaktor, qoǧam qairatkerı;

SÄRSENBAI Rysbek  - qoǧam qairatkerı, jornalis;

QOIŞYBAEV Beibıt- tarih ǧylym. kand., «Ädılet» tarihi-aǧartu qoǧamynyŋ prezidentı;

AŊSAT Saduaqas- «Tıl saqşysy» gazetınıŋ Bas redaktory (Qyzylorda);

ÄLIPQALİEV Tihon - jornalis, qoǧam qairatkerı (Oral);

BILÄL Qūdiiar – jazuşy, resp. «Jalyn» jorn. hatşysy, qoǧam belsendısı;

RAQYŞEV Erkın – resp. «El men Jer» qozǧ. atq. direktory, kinorejisser;

BAIJANOVA Dina – «RSKU-Aqtau» JŞS kontrolerı (Aqtau);

ÜSENOV Daniiar – «Sanjar qūrylys» JŞS;

KÖPTILEUOV Nūrlan (Qyzylorda);

AQJIGIT Ömırzaq- täuelsız jurnalist, jazuşy;

JÄKEEV Ǧabiden– Ǧ.Müsırepov atyndaǧy qordyŋ Töraǧasy; 

JŪMALY Rasul – saiasattanuşy, diplomat;

ŞORAEV Arman – telejornalis, redaktor, qoǧam qairatkerı;

ÄBUTALİPOV Äspen –veterinariia ǧylymdarynyŋ doktory, professor;

ESENQOS Serıkjan – qarjyger (Älemdık bank menedjerı), qoǧam qairatkerı;

JAŊALTAI Beşır – jornalis (VVS-da ıstegen), qoǧam qairatkerı (London);

KÖKBÜLEN Attila – käsıpker, qoǧam belsendısı (Parij);

QŪSMAN Abzal- zaŋger, qoǧam qairatkerı;

Maŋǧystau-Jaŋaözennıŋ qoǧam qairatkerlerı men belsendılerı:

QALİEV Sailau;

NURİHANOV Ysqaq;

RAIYMBAIŪLY Qarjaubai;

AHMETOV Orynǧali;

ÄBILOV Amanberdı;

ERSAIYNŪLY Uais;

ŞAHMETOV Mūrat – qoǧam belsendısı (Atyrau);

HAIRULLİN Armen – qoǧam belsendısı, ekolog (Atyrau);

ŞORMANOV Mūrat – Atyrau obl. fermerler Odaǧynyŋ töraǧasy, käsıpker-mesenat (Atyrau obl.);

RAHİMOVA Saltanat – zaŋger, belsendı (Atyrau);

JAIYQ Arman- jornalis, aqyn, belsendı (Atyrau);

AIаN Talǧat- qoǧam belsendısı (Atyrau);

BOQAEV Maks – qoǧam belsendısı (Atyrau);

KUŞKALİEV Maqsot (Atyrau);

İLIаSOV Şorman (Taldyqorǧan);

MERALİEV Mazmut – käsıpker-demeuşı (Atyrau);

ARALBAEV Jänıbek – a/ş ǧylymd. kandidaty, fermer-käsıpker (Atyrau);

NŪRǦAZİEVA Äsel – zaŋger, qoǧam belsendısı (Atyrau);

DOSPANOV Jūmabai – jornalis, jazuşy (Atyrau);

QARAŞAEV Estai – qoǧam belsendısı (Jaŋaözen);

Ekologiialyq alians «Baitaq Bolaşaq» resp. qoǧamdyq bırlestıgınen

ÄMIRTAI Azamathan – RQB Eko-Alians «Baitaq Bolaşaqtyŋ» Töraǧasy;

NŪRALİEVA Saltanat – RQB Eko-Alians «Baitaq Bolaş.» jauapty hatşy;

BAIMAǦAMBETOV Tlep – Maŋǧystau obl. filialy direktory;

IZBASAROV Esenbai –Atyrau obl. filialynyŋ direktory;

DILDÄBEKOVA Äsel –Almaty q-sy filialynyŋ direktory;

NŪRHANOV Qairat –Taldyqorǧan q-sy filialynyŋ direktory;

BATYROV Quandyq –“Sakhara” gazetınıŋ Bas redaktory;

MALAEV Eldar – Jambyl obl. Filialynyŋ direktory;

SMAGULOV Oral – Aqmola obl. Filialynyŋ direktory;

KÖLBAI Danabai –«Tūran oipaty-Aral teŋızı» QB prezidentı;

JŪMAǦŪLOV Ualihan - «Tūran oipaty-Aral teŋızı» QB apparat basşysy;

ÄLIаDİNOV Zeinetolla - «Tūran oipaty-Aral teŋızı» QB aqsaqaldar alqasy;

NADİRBEKOV Gabit – RQB Eko-Alians «Baitaq Bolaşaq» atq. direktory;

NYǦMETJANOV Qanat- Astana q-sy filialynyŋ direktory;

DÄURENBEK Sahym – BQO filialynyŋ direktory;

AMANBAEVA Minovar – Saryaǧaş aud. Korrespondant;

EGEMBERDİEV Taubai - RQB Eko-Alians «Baitaq Bolaşaq» belsendısı;

MŪQAŞEV Tynybek - RQB Eko-Alians «Baitaq Bolaşaq» käsıpodaq belsendısı;

MAHAMBETOV Qonysbai (Aqtöbe);

TASTANOV Baqyt (Türkıstan);

BAIMENOV Baqythan (Qyzylorda);

BAIKUBENOV Eljas (Qazaly);

SATUAQOV Aibol (El astanasy);

SADYQOV Ekpın (Atyrau);

TÖLEBAEV Naǧyzhan (El astanasy);

BEISENBAEV Amanǧali (Almaty obl.);

QABİDOLLAQYZY Anar (Almaty q-sy);

ŞONKU Hairathan (Almaty q-sy);

JALǦASŪLY Nariman;

BAIMIŞEVA Nūrjamal- «Jeltoqsan aqiqaty» resp. qoǧamdyq bırlestıgı;

İSABEKOVA Patsakül - «Jeltoqsan aqiqaty» resp. qoǧamdyq bırlestıgı;

AQBERDI Aigül – belsendı;

TÄNEKEEV Janat (Almaty q-sy);

BOQAEV Sanjar –telejornalis, sarapşy;

NŪRQOJAEV Bolat (Qyzylorda);

RAQYMJANOV Ashat –OSDP jetekşısı;

TÖLEEV Rysqali – Halyqa. «Nevada-Semei» qozǧal. atqaruşy direktory;

TOBAIаQOV Baqytjan –aqyn, QR mädeniet qairatk., Ä.Bökeihanov atynd. syil. laureaty;

SÜLEIMENOVA Sajida - «Jeltoqsan aqiqaty» resp. qoǧamdyq bırlestıgı (Türkıstan obl.);

ÄBDIHALYQOV Sättıbai (Balhaş);

ABAǦAN Mūqtarhan – Kenesary Han qoǧamdyq qorynyŋ Töraǧasy;

KENEBAI Jūmaş - aqyn, Halyqaralyq IýNESKO syilyǧynyŋ laureaty;

ŞYMŞYQOV Jankeldı  - Astana qalalyq «Täuelsızdıktı qorǧau» HDQ

ūiymdastyru komitetınıŋ töraǧasy;

JANDARBEK Zıkıriia - tarih ǧylymynyŋ kandidaty, Ahmet Iаssaui atyndaǧy Halyqaralyq Türkıstan universitetınıŋ professory;

ǦABDOLLA Qajymūqan – «Qazaq Elı» gazetınıŋ Bas redaktory;

QANATBAEV Serık - veterinariia ǧylymd. doktory, qoǧam belsendısı (Oral);

OŞANBEKOV Nūrjan – «El men jer» qoǧamdyq ūiymynyŋ direktory;

AIYPŪLY Rahym – JSDP Prezidium müşesı, Qoǧam qairatkerı;

ŞALABAEV Qūsman – filosofiia ǧylymdarynyŋ doktory, Almaty qalasy «Qazaq tılı qoǧamynyŋ» Töraǧasy;

ERǦALİEVA Baretta - Qazaqstannyŋ «Demokratiia jäne qūqyq» halyqaralyq tarihi-qūqyq ortalyǧynyŋ Töraiymy;

ERǦALİEVA Güljan – jurnalis, qoǧam qairatkerı;

EGEUBAEV Aidyn – qoǧam qairatkerı;

ORYS Mamyrbai- qoǧam belsendısı;

İSA Jasūlan – qoǧam belsendısı, zaŋger;

ÄUBÄKIR Arman – «Adyrna» respublikalyq qoǧamynyŋ Töraǧasy; KENJEBAI Myrzan – aqyn, QR mädeniet qairatkerı TÖREHANOV Ernst -  jazuşy, qoǧam qairatkerı; MŪQANǦALİEV Ermek – ǧalym, qoǧam qairatkerı;

MŪQTAI Quanyş – aqyn, qoǧam belsendısı;

QAPTAǦAI Q. -  «Halyq dabyly» qozǧalysynyŋ töraǧasy;

QUAT  Däuren – «Qazaq ädebietı» gazeınıŋ Bas redaktory;

SÄDUŪLY Bisenǧazy - «Jeltoqsan aqiqaty» qoǧamdyq bırlest. Töraǧasy;

ÄZIMBAI Ǧali - saiasattanuşy, tarih ǧylymdarynyŋ doktory;

QOJYQOV Jänıbek – qoǧam belsendısı (Maŋǧystau obl.);

BEISEBAI TEGI Ruza – qoǧam qairatkerı (Pavlodar);

HAMİTOVA Jamiǧa – mūǧalım, qoǧam belsendısı (Pavlodar);

QANATOV Baqytgül – zaŋger, qoǧam belsendısı (Aqtöbe);

YBYRAI Maia - qoǧam belsendısı (Pavlodar);

BAIBOSYN Sailau- jornalis, redaktor (Pavlodar);

SEIDALİEV Samat – käsıpker (Pavlodar)

AQABAI Gülnar – käsıpker, qoǧam belsendısı;

AHMETOV Äzılhan - respublikalyq «Adam kapitaly» jorn. Bas redaktory;

MAMYQOVA Näzipa – «Saiasat-Aqparat» gazetınıŋ Bas redaktory (Şymkent);

ÄŞETAI Rüstem –Ūlttyq äleumettık damu qorynyŋ prezidentı (Şymkent);

NARYMBETOVA Bisenkül – «Qyzmet» gazetınıŋ Bas redaktory (Şymkent);

DÄBİ Rysbek – aqyn, Jazuşylar Odaǧynyŋ müşesı (Şymkent);

BERKIMBAI Ardaq – jornalis, ǧalym;

ZAITOV Rinat – aitys aqyny, qoǧam belsendısı;

ŞAMBİL Venera;

ZİKİRİN Erjan;

BÖLEKBAEV Nūrlan;

QADYRBEKQYZY Marjan;

QAIROLLAQYZY Künnär;

BAHTYBAEV Erkın;

ESENOV Armiia;

TÖLEBAEV Naǧyzhan;

ALDABERGEN Erjan;

SAǦYMBAEV Samat;

NESİPBAEV Adil - Prezident RKB « ARSISTEMKZ», zaŋger, menedjer;

QARMYSOV Äset;

SADYQOV Nuraddin;

DJETİBAEV Pernebai;

RAMAZANOV Maratbek –«Jeltoqsan-86» ŞQO ūiymynyŋ Töraǧasy;

SARJAL Äsen - belsendı (ŞQO);

ALİMJANOV Asen – Jeltoqsan ūiymy belsendısı (Semei);

MAŞRALİN Mūhit;

MŪQANOV Däuren - audarmaşy, ädebiettanuşy;

BÖTEEV Marat - «Allajar-qoldau» qoǧamdyq qorynyŋ töraǧasy;

TÄLIMŪLY K. - Talǧar audandyq meml. tıldı oqytu ortalyǧynyŋ direktory;

AŞUŪLY  J. - Qazaqstan saiasi quǧyn-sürgınge ūşyraǧandar qauymdastyǧynyŋ töraǧasy;

MŪHTARBEK S. - jurnalist, qoǧam qairatkerı;

KÄRIPJAN Amanǧazy – aqyn, qoǧam qairatkerı;

SATQANOV Däuren - käsıpker, qoǧam belsendısı;