Qurmetti Qasym-Jomart Kemeluly!
Qazaq memlekettiligi men qoǵam úshin eń qajettisi ulttyq ıdeologııa! Qazaqstan áli kúnge BUU 1992 jyly «Qazaqstan ulttyq memleket», dep jarııalaǵanyn zańdastyra almaı, totalıtarly-avtorıtarlyq ıdeologııanyń shyrmaýynda qalýda. Sondyqtan:
- túrli ult dıasporalarynyń memleket quraýshy qazaq ultynyń (resmı derekte 70,18%) tóńiregine shoǵyrlanyp toptastyratyn, ortaq Otandy gúldendirýge baǵyttalǵan, adam qundylyqtarynnysana tutqan Ulttyq ıdeologııa jasalyp, el ómiriniń basty qaǵıdalaryna aınalýǵa tıis;
- Memleket táýelsizdiginiń otyz jylynda memlekettiń damýy men tejelýin, oryn alǵan qatelikterdi saraptap, N.Nazarbaev ornatqan avtorıtarlyq júıege saıası baǵa berilsin;
-N.Nazarbaevtyń bıligi tusynda ózi men otbasynyń, sybaılastarynyń reıderlik, qýlyq-sumdyq, alaıaqtyq jolymen tapqan baılyǵy táýelsiz sot arqyly zańsyz dep tanylyp, dereý naıonalızaııalansyn;
- Almaty t.b. qalalardyń turǵyndary 30 jyl boıy Ózbek shegarasynan myń m3 gazdy $30-alyp $63-70 satyp keldi. Ol týraly 90-shy jyldary Nazarbaev-Qulybaevtardyń eldi tonap otyrǵanyn Ózbekstan prezıdenti I.Kárimov te eskertken. Gaz, sý, jaryq t.b. negizsiz shyǵyndar ındeksaııa jasalyp turǵyndarǵa qaıtarylsyn;
- Úkimet pen qala ákimi Almatyda ekonomıkalyq turǵydan tıimsiz (qazirgi TE-2 rekonstrýkııasynan 6-7 ese qymbat ıaǵnı tarıfti 2,0-2,5 ese ósiretin, Parıj kelisimi normalaryna kereǵar) gaztýrbın stansasyn salýǵa «Prezıdent Toqaev luqsat berdi» dep eldi jáne Prezıdentti aldaýda. Ekinshi «Qańtar-22» qaıǵysyna ákeletin bul jobaǵa eki mlnnan astam qala turǵyndary, Qoǵamdyq Keńes pen Máslıhat depýtattary qarsy. Ekonomıkalyq, tehnologııalyq, ekologııalyq turǵydan tıimsiz, negizsiz shyǵynǵa ákeletin bul korrýpııalyq joba jabylyp, ony iske asyrmaqshy Úkimet pen kvazımemlekettik kompanııa basshylary otstavkaǵa ketsin;
- Memlekettik til adam kapıtaly men áleýmettik ınnovaııany damytyp, eldiń ekonomıkalyq modelin jáne ıntellektýaldyq ult qalyptastyratyn negizgi qural bolǵandyqtan, ony bilmeıtinder memlekettik qyzmetten alastatylsyn. Sebebi ondaılar qazaq tilin bilmegenimen qatar, ony basqa tilderge qarsy qoıýdan asa almaıdy ıaǵnı ultaralyq narazylyq týǵyzýshylar;
- Úkimettiń 2012j. qabyldaǵan «Memlekettik tildi damytý jáne qoǵamǵa taratý» Qaýlysy men «Qaztest» jobasy 01.09.22j. bastap barlyq bala-baqsha, oqý oryndary, memlekettik mekemelerdiń barlyǵyna engizilsin engizilsin;
- Aýyl, aýdan, oblys, respýblıka deńgeıindegi barlyq jıyndar men dıplomatııada tek memlekettik tilde ótkizilsin. Basqa tilderdi qosarlap paıdalanýǵa jol berilmeıdi;
- Bilim men tárbıe júıesinde jáne jastar saıasatynda memlekettik tildi damytýdyń jańa standarttary men baǵdarlama qabyldansyn (2022 j.);
- Respýblıkasy aýmaǵynda 2022-2024jj. otarsyzdandyrý (dekolonızaııa), sovetsizdendirý (desovetızaııa) jáne lıýstraııalyq úderister júrgizilýge tıis. Otarshyldyq jáne sovettik kezeńnen qalǵan jer-sý ataýlary túgeldeı ózgertiledi. Bul eń aldymen tarıh, oqýlyq, onomastıka salalaryn qamtıdy;
- Aýmaqtyq jáne keshegi handyq bılik turǵysynan Qazaqstan Aq Orda jáne Altyn Orda memleketiniń quqyqtyq murageri ekeni resmı jarııalansyn;
- Qazaqstanda otarshyldyq kezeń (1731-1917 jj) men sovettik kezeńniń (1917-1991jj) saıasaty men muralaryn nasıhattaýǵa, sovettik sımvolıkany paıdalanýǵa tyıym salynady;
- 1986j. otarshyldyq júıege qarsy bas kóterýler - Jeltoqsan kóterilisine tarıhı turǵydan resmı baǵa berilsin. Jeltoqsan kóterilisine qatysýshylarǵa arnaıy zańmen jeńildikter qarastyrylady;
- Jańaózen qyrǵyny óz aldyna jeke tergeledi. Oq atýǵa buıryq bergender men ony oryndaǵandar zań aldynda jaýap beredi. Olarǵa qylmystyń merzimi ótkendik qaǵıdasy qoldanylmaıdy;
- Qazaq halqynyń 2022 jylǵy Qańtardaǵy ult-azattyq kóterilisi resmı moıyndalyp, jazyqsyz qurban bolǵandardyń bárine ótemaqy tólenedi. Kúni búginge deıin azaptaýlarǵa ushyrap túrmelerde jatqan azamattar bosatylsyn!
- Aqparattyq keńistikte:
A. soǵys pen basqynshylyqty ýaǵyzdaıtyn Reseı telearnalary jabylyp, memlekettik tilde kelesi baǵyttarǵa arnalǵan telearnalar ashylsyn;
1. orta bilim, kásibı jáne joǵarǵy bilim;
2. ǵylym, tehnologııa, ınnovaııa;
3. tarıh pen ádebıet.
Á. Qazaq basylymdarynyń jáne memlekettik tildiń aqparattyq keńistiktegi úlesi 2026-2027jj. - 80%-ǵa jetkizilsin;
- Halyqaralyq Adam ınstıtýty daıyndaǵan Úkimettiń pılottyq «Medıateka Kz» («M-Kz»)jobasy árbir aýyl, aýdan, qala, orta jáne joǵarǵy oqý oryndaryna (ıfrlandyrý..., Qoǵamdyq damýmınıstrlikterimen birge) ashylsyn. «M-Kz»-te aǵartý, aqparattandyrý, qarjylyq t.b. qatar Qazshahmat (4 adam oınaıtyn), shahmat, toǵyzqumalaq, shashka, Eýropada keńinen taraǵan FIDJIP klýbtary ashylsyn;
«Jańa Qazaqstan» baǵdarlamasyn usynǵan «Qazaqstan Alıansy» bastaǵan uıymdar ony qoldap, iske asyrýda jan-jaqty atsalysady. Bul jobany otansúıgish, ary taza, isker, ári bilimdi mamandar iske asyrady. Qazirgi osynynń basynda júrgenderdiń kópshiligi alaıaq, qoldarynan is kelmeıtinder jáne Qasıetti Quranda aıtatyn «qoǵamdyq áıelder». Mysaly:
- E.Dosaevtyń fırmasy 2013j. ashylýy tıis Qashaǵan jobasyna jańanyń ornyna buryn qoldanylyp, jartylaı shirigen qubyr t.b. qural-saımandarmen qamtamasyz etip, ol jobanyń ashylýyn úsh jylǵa qańtaryp qoıdy. Sol úsh jylda respýblıka bıýdjeti $8,0 mlrd qarjydan aıyryldy. Osyndaı alaıaqty Almaty qalasynyń ákimi etip taǵaıyndaý memlekettik qylmys;
- Árqaısysynda 72-104 elden qatysqan Halyqaralyq tórt uıymnyń reıtınginde QR bilim deńgeıi art jaqtan 3-4 oryndarda. A.Aımaǵambetov basqarǵan oqý oryndary ana tili men memlekettik tilden bezgen máńgúrtter men debılızmniń ordasynaaınalyp boldy. Halyqpen sanaspaı, osyndaı sheneýnikti tórtinshi ret taǵaıyndap otyrǵan bıliktiń dıktatorlyq rejımnen aıyrmashylyǵy qandaı?!
- Ondaǵan adamdy tergeý kezinde azaptap óltirgen IIM mınıstrin Aqordaǵa jaýapty qyzmetke aýystyrý Prezıdent Ákimshiliginiń ózin qandy qol qasapshylardyń ortalyǵy qylyp otyrǵan joq pa?!
- Prezıdenttiń ombýdsmeni A.Saınnyń bas zańgeri 1986j. jeltoqsan oqıǵasy kezinde kóshege shyqqan jastardy armatýramen urýdy uıymdastyrǵan qaraqshy bolsa, Qurmet ordenimen marapattalǵan Alagýzova, referendýmnyń resmı úgitshisi Baızaqova t.b. el seniminen shyqqan qoǵamdy azdyratyndar men solardyń qoldaýshylarynyń ózine degen senim joqtyń qasy;
- «Úńgirlik ultshyldyqtyń» avtory, arsyz Abaev -mınıstr, babýınder partııasyna (Aqordanyń kelisimimen) Ertyshbaevtyń jetekshi bolýy t.b. qalaımaqandar sumyraı kelse sý quryp, alǵa basqan qadamdy artqa ketirýde!
«Arbanyń besinshi dóńgelegi» - Senat, ulttyq memlekettiń qurylymyna artyq ıaǵnı zańsyz qurylym.
Aqordanyń janynan qurylǵan birneshe Ulttyq komıssııadaǵy Nurov t.b. birazy, Parlamenttiń depýtattary sııaqty máńgúrtter. Osyndaı máńgúrtter daıyndaǵan sheshimder men zańdar qoǵamdy ıntellektýaldyq ult emes, tobyrǵaarnaldyrady.
Ulytaýda ótetin Ulttyq Quryltaıda qazaq halqynyń múddesin basshylyqqa alatyn, quqyqtyq turǵydan turaqty túrde jumys isteıtin Qazaq Ulttyq Keńesi qurylsyn!
P.S. Ulttyq Quryltaıǵa Parlament depýtattaryn shaqyrýdyń qajeti joq. Oǵan Orazaly Sábden, Mereke Qulkenov, Asyly Osman, Toqtar Áýbákirov, Marat Toqashbaev, Januzaq Ákim, Sádýaqas Ańsat,Záýresh Battalova, Samal Eslıamova, Báshir Jańaltaı, Janar Shoqpanova, Ýálıhan Qaısarov, Tursyn Jurtbaı, Qusman Shalabaev, Alma Túsipbekova, Arman Áýbákir, Maksım Rojın, Ázilhan Ahmetov, Jádı Shákenuly, Iýlııa Lagýtkına, Rysqalı Tóleev,Naǵashybek Qapalbekov, Serik Qanatbaev, Marat Bóteev, Qydyráli Oraz, Almas Ahmetbekov, Azamathan Ámirtaı sııaqty azamattar shaqyrylǵany durys bolady.
Qurmetpen,
Halyqaralyq qoǵamdyq uıymdar:
- Azerbaıdjan, Armenııa, Grýzııa, Túrkııa, Vengrııa, Qazaqstan, Reseı, Fınlıandııa, Franııa, AQSh, Estonııa, Qyrǵyzstan, Ózbekstan, Túrkimenstan, Tájikstan, barlyǵy 16747 memleket jáne qoǵam qaıratkerleri, ǵalym-professorlar, mádenıet qaıratkerleri - túrki, ýgro-fın, kavkaz halyqtary Kongressiniń músheleri;
- Eldegi dıasporalardyń mádenı Ortalyqtary, Qazaqstannyń «Slavıan, orys jáne kazak Qaýymdastyǵynyń» qoldaýymen;
- «Samuryq-Qazyna» UÁQ» AQ, «Atameken» UKP, Qazaqstan ǵalymdar, generaldar, jazýshylar, kompozıtorlar t.b. tvorchestvolyq Odaqtary, Halyqaralyq «Qazaq tili» qoǵamy, Qazaqstannyń qarjygerler, táýelsiz kásipkerler, rektorlar, Aýǵan soǵysy ardagerleri, 12 kóp balaly analar Qaýymdastyqtary men 17 respýblıkalyq gazet-jornal reakııalary, eldegi partııalar, «Atajurt» t.b. barlyǵy 47 respýblıkalyq uıymdar men zııalylar qurǵan Qazaqstan Alıansynyń Uıymdastyrý alqasy atynan:
MYRZAHMETOV Mekemtas – QR UǴA akademıgi, fılologııa ǵylymdarynyń doktory, QR Memlekettik syılyǵynyń laýreaty;
ÓTELBAEV Muhtarbaı - fızıka-matematıka ǵylymdarynyń doktory, professor, QUA akademıgi, QR Memlekettik syılyǵynyń laýreaty;
SÁBDEN Orazaly – QR ǵalymdar qaýymdastyǵynyń Tóraǵasy, ekonomıka ǵylymynyń doktory, akademık, QR Memlekettik syılyǵynyń laýreaty;
ELEÝSIZOV Mels – QR ekologııalyq Odaǵy men kásiporyndary «Tabıǵat» qaýymdastyǵynyń Prezıdenti;
ÁÝBÁKIROV Toqtar – ushqysh-ǵaryshker, Keńes Odaǵynyń batyry jáne Halyq Qaharmany;
ShAHANOV Muqtar – aqyn, QR Tótenshe jáne Ókiletti elshisi, qoǵam jáne memleket qaıratkeri;
SÚLEIMENOV Oljas- Qazaqstannyń Eńbek Eri, Halyqaralyq «Nevada-Semeı» antııadrolyq qozǵalysynyń Tóraǵasy;
ÁÝEZOV Murat – ǵalym, QR Tótenshe jáne Ókiletti elshisi, meml. qaıratkeri;
TURSYNBAEV Baltash - QR Tótenshe jáne Ókiletti elshisi, memleket qaıratkeri, «El men jer» qoǵamdyq qorynyń Tóraǵasy;
DAG DURAN Ahmet – professor, fılosofııa doktory, Túrki halyqtary mádenıet qorynyń Prezıdenti;
ÁShIMOV Asanáli – Qazaqstannyń Eńbek Eri, QR jáne QSRO halyq ártisi, QR jáne QSRO memlekettik syılyqtarynyń laýreaty;
OSMAN Asyly – pedagogıka ǵylymd. kandıdaty, Ázirbaıjan mádenı Ortalyǵynyń múshesi;
ǴABBASOV Sovet-Han - medıına jáne pedagogıka ǵylymdarynyń doktory, QR eńbek sińirgen qaıratkeri, Mahambet syılyǵynyń laýreaty;
NÚSIPJANOV Nurǵalı – Qazaqstannyń halyq ártisi, qoǵam qaıratkeri;
BATTALOVA Záýresh – «Qazaqstanda parlamentarızmdi damytý qory» Qoǵamdyq qorynyń prezıdenti, JSDP Prezıdıým múshesi;
SMAǴULOV Elýbaı – jazýshy, tarıhshy, kınoprodıýsser;
TOQAShBAEV Marat - QR PǴA akademıgi, professor, qoǵam qaıratkeri;
QABYShULY Ǵabbas - jazýshy, Halyqaralyq «Alash» ádebı syılyǵynyń laýreaty, Qazaqstannyń qurmetti jýrnalısi;
RAQYShEV Baıan – QR ǵalymdar Odaǵynyń vıe-prezıdenti, QR UǴA akademıgi, QazUTÝ kafedra meńgerýshisi;
ISABEKOV Dýlat - «Mádenıet» jýrnalynyń bas redaktory, jazýshy-dramatýrg, QR Memlekettik syılyǵynyń laýreaty;
SMATAEV Sofy - jazýshy, Halyqaralyq «Alash» ádebı syıl. laýreaty;
MEDETBEK Temirhan – aqyn, QU Memlekettik syılyǵynyń laýreaty;
ESDAÝLET Ulyqbek – aqyn, Qazaqstan jazýshylar Odaǵynyń tóraǵasy, QR Memlekettik syılyǵynyń laýreaty;
QARAQULOV Jeksenbaı – Almaty q-sy, Halyqaralyq Qazaq «Beıbitshilik Álemi-Planeta Mıra» birlest. Halyqaralyq jazýshylar odaǵynyń tóraǵasy;
ISA Kazbek – aqyn, QR Parlmaentiniń depýtaty, QR mádenıet qaıratkeri;
QAISAROV Ýálıhan –QR Parlamentiniń eks-depýtaty, qoǵam qaıratkeri;
ARALBAI Nuǵman – bıol. ǵylymd. doktory, professor, «Jaratylystaný ǵylymdary jáne ınnovaııalyq tehnologııalar» ǴZI dırektory;
BAIMURATOV Oraz –Ekonomıka ǵylymd. doktory, professor, UǴA akademıgi;
JALǴASULY Narıman – tehnıka ǵylymdarynyń doktory, Ulttyq taý-ken ǵylym akademııasynyń akademıgi;
BÝRBAEVA Galııa – ǵalym, qoǵam qaıratkeri;
QULKENOV Mereke – jazýshy, «Juldyz» jornalynyń Bas redaktory;
SÚLEIMENOV Jarasbaı- QR Parlamentiniń eks-depýtaty, jornalıs, qoǵam qaıratkeri (Petropavl);
ÁBDÝÁLIULY Bekjan – fılologııa ǵylymdarynyń doktory, professor;
SÁTBAEV Dosym – saıasattanýshy, halyqaralyq jornalıs;
BAPI Ermurat - «DAT» jobasynyń jetekshisi, qoǵam qaıratkeri;
AIǴALIULY E. – redaktor, qoǵam qaıratkeri;
SÁRSENBAI Rysbek - qoǵam qaıratkeri, jornalıs;
QOIShYBAEV Beıbit- tarıh ǵylym. kand., «Ádilet» tarıhı-aǵartý qoǵamynyń prezıdenti;
AŃSAT Sadýaqas- «Til saqshysy» gazetiniń Bas redaktory (Qyzylorda);
ÁLIPQALIEV Tıhon - jornalıs, qoǵam qaıratkeri (Oral);
BILÁL Qudııar – jazýshy, resp. «Jalyn» jorn. hatshysy, qoǵam belsendisi;
RAQYShEV Erkin – resp. «El men Jer» qozǵ. atq. dırektory, kınorejısser;
BAIJANOVA Dına – «RKÝ-Aqtaý» JShS kontroleri (Aqtaý);
ÚSENOV Danııar – «Sanjar qurylys» JShS;
KÓPTILEÝOV Nurlan (Qyzylorda);
AQJIGIT Ómirzaq- táýelsiz jýrnalıst, jazýshy;
JÁKEEV Ǵabıden– Ǵ.Músirepov atyndaǵy qordyń Tóraǵasy;
JUMALY Rasýl – saıasattanýshy, dıplomat;
ShORAEV Arman – telejornalıs, redaktor, qoǵam qaıratkeri;
ÁBÝTALIPOV Áspen –veterınarııa ǵylymdarynyń doktory, professor;
ESENQOS Serikjan – qarjyger (Álemdik bank menedjeri), qoǵam qaıratkeri;
JAŃALTAI Beshir – jornalıs (VVS-da istegen), qoǵam qaıratkeri (London);
KÓKBÚLEN Attıla – kásipker, qoǵam belsendisi (Parıj);
QUSMAN Abzal- zańger, qoǵam qaıratkeri;
Mańǵystaý-Jańaózenniń qoǵam qaıratkerleri men belsendileri:
QALIEV Saılaý;
NÝRIHANOV Ysqaq;
RAIYMBAIULY Qarjaýbaı;
AHMETOV Orynǵalı;
ÁBILOV Amanberdi;
ERSAIYNULY Ýaıs;
ShAHMETOV Murat – qoǵam belsendisi (Atyraý);
HAIRÝLLIN Armen – qoǵam belsendisi, ekolog (Atyraý);
ShORMANOV Murat – Atyraý obl. fermerler Odaǵynyń tóraǵasy, kásipker-meenat (Atyraý obl.);
RAHIMOVA Saltanat – zańger, belsendi (Atyraý);
JAIYQ Arman- jornalıs, aqyn, belsendi (Atyraý);
AIaN Talǵat- qoǵam belsendisi (Atyraý);
BOQAEV Maks – qoǵam belsendisi (Atyraý);
KÝShKALIEV Maqsot (Atyraý);
ILIaSOV Shorman (Taldyqorǵan);
MERALIEV Mazmýt – kásipker-demeýshi (Atyraý);
ARALBAEV Jánibek – a/sh ǵylymd. kandıdaty, fermer-kásipker (Atyraý);
NURǴAZIEVA Ásel – zańger, qoǵam belsendisi (Atyraý);
DOSPANOV Jumabaı – jornalıs, jazýshy (Atyraý);
QARAShAEV Estaı – qoǵam belsendisi (Jańaózen);
Ekologııalyq alıans «Baıtaq Bolashaq» resp. qoǵamdyq birlestiginen
ÁMIRTAI Azamathan – RQB Eko-Alıans «Baıtaq Bolashaqtyń» Tóraǵasy;
NURALIEVA Saltanat – RQB Eko-Alıans «Baıtaq Bolash.» jaýapty hatshy;
BAIMAǴAMBETOV Tlep – Mańǵystaý obl. fılıaly dırektory;
IZBASAROV Esenbaı –Atyraý obl. fılıalynyń dırektory;
DILDÁBEKOVA Ásel –Almaty q-sy fılıalynyń dırektory;
NURHANOV Qaırat –Taldyqorǵan q-sy fılıalynyń dırektory;
BATYROV Qýandyq –“Sakhara” gazetiniń Bas redaktory;
MALAEV Eldar – Jambyl obl. Fılıalynyń dırektory;
SMAGÝLOV Oral – Aqmola obl. Fılıalynyń dırektory;
KÓLBAI Danabaı –«Turan oıpaty-Aral teńizi» QB prezıdenti;
JUMAǴULOV Ýalıhan - «Turan oıpaty-Aral teńizi» QB apparat basshysy;
ÁLIaDINOV Zeınetolla - «Turan oıpaty-Aral teńizi» QB aqsaqaldar alqasy;
NADIRBEKOV Gabıt – RQB Eko-Alıans «Baıtaq Bolashaq» atq. dırektory;
NYǴMETJANOV Qanat- Astana q-sy fılıalynyń dırektory;
DÁÝRENBEK Sahym – BQO fılıalynyń dırektory;
AMANBAEVA Mınovar – Saryaǵash aýd. Korrespondant;
EGEMBERDIEV Taýbaı - RQB Eko-Alıans «Baıtaq Bolashaq» belsendisi;
MUQAShEV Tynybek - RQB Eko-Alıans «Baıtaq Bolashaq» kásipodaq belsendisi;
MAHAMBETOV Qonysbaı (Aqtóbe);
TASTANOV Baqyt (Túrkistan);
BAIMENOV Baqythan (Qyzylorda);
BAIKÝBENOV Eljas (Qazaly);
SATÝAQOV Aıbol (El astanasy);
SADYQOV Ekpin (Atyraý);
TÓLEBAEV Naǵyzhan (El astanasy);
BEISENBAEV Amanǵalı (Almaty obl.);
QABIDOLLAQYZY Anar (Almaty q-sy);
ShONKÝ Haırathan (Almaty q-sy);
JALǴASULY Narıman;
BAIMIShEVA Nurjamal- «Jeltoqsan aqıqaty» resp. qoǵamdyq birlestigi;
ISABEKOVA Patsakúl - «Jeltoqsan aqıqaty» resp. qoǵamdyq birlestigi;
AQBERDI Aıgúl – belsendi;
TÁNEKEEV Janat (Almaty q-sy);
BOQAEV Sanjar –telejornalıs, sarapshy;
NURQOJAEV Bolat (Qyzylorda);
RAQYMJANOV Ashat –OSDP jetekshisi;
TÓLEEV Rysqalı – Halyqa. «Nevada-Semeı» qozǵal. atqarýshy dırektory;
TOBAIaQOV Baqytjan –aqyn, QR mádenıet qaıratk., Á.Bókeıhanov atynd. syıl. laýreaty;
SÚLEIMENOVA Sajıda - «Jeltoqsan aqıqaty» resp. qoǵamdyq birlestigi (Túrkistan obl.);
ÁBDIHALYQOV Sáttibaı (Balhash);
ABAǴAN Muqtarhan – Kenesary Han qoǵamdyq qorynyń Tóraǵasy;
KENEBAI Jumash - aqyn, Halyqaralyq IýNESKO syılyǵynyń laýreaty;
ShYMShYQOV Jankeldi - Astana qalalyq «Táýelsizdikti qorǵaý» HDQ
uıymdastyrý komıtetiniń tóraǵasy;
JANDARBEK Zikirııa - tarıh ǵylymynyń kandıdaty, Ahmet Iassaýı atyndaǵy Halyqaralyq Túrkistan ýnıversıtetiniń professory;
ǴABDOLLA Qajymuqan – «Qazaq Eli» gazetiniń Bas redaktory;
QANATBAEV Serik - veterınarııa ǵylymd. doktory, qoǵam belsendisi (Oral);
OShANBEKOV Nurjan – «El men jer» qoǵamdyq uıymynyń dırektory;
AIYPULY Rahym – JSDP Prezıdıým múshesi, Qoǵam qaıratkeri;
ShALABAEV Qusman – fılosofııa ǵylymdarynyń doktory, Almaty qalasy «Qazaq tili qoǵamynyń» Tóraǵasy;
ERǴALIEVA Baretta - Qazaqstannyń «Demokratııa jáne quqyq» halyqaralyq tarıhı-quqyq ortalyǵynyń Tóraıymy;
ERǴALIEVA Gúljan – jýrnalıs, qoǵam qaıratkeri;
EGEÝBAEV Aıdyn – qoǵam qaıratkeri;
ORYS Mamyrbaı- qoǵam belsendisi;
ISA Jasulan – qoǵam belsendisi, zańger;
ÁÝBÁKIR Arman – «Adyrna» respýblıkalyq qoǵamynyń Tóraǵasy;
KENJEBAI Myrzan – aqyn, QR mádenıet qaıratkeri
TÓREHANOV Ernst - jazýshy, qoǵam qaıratkeri;
MUQANǴALIEV Ermek – ǵalym, qoǵam qaıratkeri;
MUQTAI Qýanysh – aqyn, qoǵam belsendisi;
QAPTAǴAI Q. - «Halyq dabyly» qozǵalysynyń tóraǵasy;
QÝAT Dáýren – «Qazaq ádebıeti» gazeiniń Bas redaktory;
SÁDÝULY Bısenǵazy - «Jeltoqsan aqıqaty» qoǵamdyq birlest. Tóraǵasy;
ÁZIMBAI Ǵalı - saıasattanýshy, tarıh ǵylymdarynyń doktory;
QOJYQOV Jánibek – qoǵam belsendisi (Mańǵystaý obl.);
BEISEBAI TEGI Rýza – qoǵam qaıratkeri (Pavlodar);
HAMITOVA Jamıǵa – muǵalim, qoǵam belsendisi (Pavlodar);
QANATOV Baqytgúl – zańger, qoǵam belsendisi (Aqtóbe);
YBYRAI Maıa - qoǵam belsendisi (Pavlodar);
BAIBOSYN Saılaý- jornalıs, redaktor (Pavlodar);
SEIDALIEV Samat – kásipker (Pavlodar)
AQABAI Gúlnar – kásipker, qoǵam belsendisi;
AHMETOV Ázilhan - respýblıkalyq «Adam kapıtaly» jorn. Bas redaktory;
MAMYQOVA Názıpa – «Saıasat-Aqparat» gazetiniń Bas redaktory (Shymkent);
ÁShETAI Rústem –Ulttyq áleýmettik damý qorynyń prezıdenti (Shymkent);
NARYMBETOVA Bısenkúl – «Qyzmet» gazetiniń Bas redaktory (Shymkent);
DÁBI Rysbek – aqyn, Jazýshylar Odaǵynyń múshesi (Shymkent);
BERKIMBAI Ardaq – jornalıs, ǵalym;
ZAITOV Rınat – aıtys aqyny, qoǵam belsendisi;
ShAMBIL Venera;
ZIKIRIN Erjan;
BÓLEKBAEV Nurlan;
QADYRBEKQYZY Marjan;
QAIROLLAQYZY Kúnnár;
BAHTYBAEV Erkin;
ESENOV Armııa;
TÓLEBAEV Naǵyzhan;
ALDABERGEN Erjan;
SAǴYMBAEV Samat;
NESIPBAEV Adıl - Prezıdent RKB « ARSISTEMKZ», zańger, menedjer;
QARMYSOV Áset;
SADYQOV Nýraddın;
DJETIBAEV Pernebaı;
RAMAZANOV Maratbek –«Jeltoqsan-86» ShQO uıymynyń Tóraǵasy;
SARJAL Ásen - belsendi (ShQO);
ALIMJANOV Asen – Jeltoqsan uıymy belsendisi (Semeı);
|
MAShRALIN Muhıt;
MUQANOV Dáýren - aýdarmashy, ádebıettanýshy;
BÓTEEV Marat - «Allajar-qoldaý» qoǵamdyq qorynyń tóraǵasy;
TÁLIMULY K. - Talǵar aýdandyq meml. tildi oqytý ortalyǵynyń dırektory;
AShÝULY J. - Qazaqstan saıası qýǵyn-súrginge ushyraǵandar qaýymdastyǵynyń tóraǵasy;
MUHTARBEK S. - jýrnalıst, qoǵam qaıratkeri;
KÁRIPJAN Amanǵazy – aqyn, qoǵam qaıratkeri;
SATQANOV Dáýren - kásipker, qoǵam belsendisi;
