2022 jyldan berı «Qazaqstan halqyna» qoǧamdyq qory Qaraǧandy oblysynda jalpy qūny 23,9 mlrd teŋgenı qūraityn 33 jobany jüzege asyrdy. Bastamalar bılım beru, densaulyq saqtau, sport jäne äleumettık qoldau salalaryn qamtidy.
Solardyŋ ışınde erekşe basymdyq bılım salasyna berılgen. Bügınde öŋırde osy baǧytta toǧyz joba jūmys ıstep tūr.
Maŋyzdy jobalardyŋ bırı – «Bılım innovasiia» liseilerınıŋ täjıribesın Qaraǧandy, Saran, Şahtinsk, Temırtau qalalary men Abai jäne Qarqaraly audandarynyŋ mektepterıne engızu.
Būl baǧdarlama 86 mekteptı qamtyp otyr. Serıktes ūiym – halyqaralyq «Bılım innovasiia» qoǧamdyq qory.
Joba aiasynda fizika, himiia jäne biologiia kabinetterı zamanaui zerthanalyq jäne didaktikalyq jabdyqtarmen jabdyqtaldy.
Mūǧalımder bılıktılıktı arttyru kurstarynan öttı, al oqu prosesıne mentorlyq qoldau körsetıldı.
— Bız üşın jobalardyŋ tūraqtylyǧy asa maŋyzdy, — deidı Qordyŋ bılım, mädeniet jäne sport salasyndaǧy jobalar men baǧdarlamalardy basqaru ortalyǧynyŋ aǧa menedjerı Zäure Baimenova.
Temırtaudaǧy №1 gimnaziianyŋ direktory Tatiana Hotenova öŋırde injenerler men zertteuşılerge sūranys joǧary ekenın aitady.
— Pedagogtardyŋ mındetı – oqytu prosesın zertteuşılık baǧytta tiımdı ūiymdastyru. Sol arqyly tülekter bolaşaq mamandyǧyn erterek taŋdai alady. Jaŋa jabdyqtyŋ arqasynda oquşylar sifrlyq tehnologiialardy meŋgerude, sabaqtar qyzyqty ärı nätijelı bola tüstı, — deidı ol.
11-synyp oquşysy Astambek Maǧauiia himiia pänınıŋ mūǧalımı boludy armandaidy.
— Sabaqtar endı äldeqaida tartymdy ötedı. Osy ǧylymǧa degen yqylasym artyp, mamandyq taŋdauym nyǧaia tüstı, — deidı jas tülek.
Bılım beru jobalarynyŋ taǧy bır maŋyzdy baǧyty — erekşe bılım berudı qajet etetın balalardy qoldau.
Qaraǧandy oblysynda on arnaiy mektep qamtylǧan.
Mysaly, Temırtaudaǧy №5 mektep-internatta futbol, voleibol, basketbol alaŋdary, vorkaut aimaǧy jäne jattyǧu qūraldary bar zamanaui sport infraqūrylymy salyndy.
— Bızde tek Temırtau emes, Qaraǧandy men Būqar jyrau audanynan da balalar oqidy. Jaŋa sport alaŋdary olardyŋ oqu prosesıne ülken serpın berdı, — deidı mektep direktory Dinara Smailova.
Defektolog-mūǧalım Oksana Malahovanyŋ aituynşa, tūraqty jattyǧular balalardyŋ zeiını men köŋıl-küiıne oŋ yqpal etude.
Mektep-internatta 140 bala oqidy, olardyŋ ışınde söileu qabıletınde auyr būzylystary men jeŋıl deŋgeidegı aqyl-oi kemıstıgı bar balalar bar.
Qordyŋ qoldauymen mūnda psiholog kabinetı, sensorlyq jäne logoped bölmelerı aşylyp, zamanaui tüzetu jabdyqtary ornatyldy.
Sonymen qatar bastauyş synyptarǧa jaratylystanu pänderı boiynşa şaǧyn zerthanalar satyp alyndy.
Būl balalardyŋ oqu sapasyn arttyryp, yntasyn küşeitıp otyr.
Qor balalardyŋ tehnikalyq jäne şyǧarmaşylyq äleuetın damytuǧa da basymdyq berude.
Temırtaudaǧy balalardyŋ tehnikalyq şyǧarmaşylyq mektebı jaŋǧyrtylyp, balalar tehnoparkınde on üiırme qaita jabdyqtaldy.
Olardyŋ qatarynda Keme ülgıleu sporty kluby, Avtomodeldeu kluby jäne «Jasyl mektep» bar.
Sonymen bırge tört jaŋa baǧyt aşyldy: telestudiia, keme ülgıleu zerthanasy, jasandy intellekt pen robototehnika negızderı jäne aqparattyq pen VR-tehnologiialar zerthanasy.
240-tan astam bala 3D-modeldeu, baǧdarlamalau, robototehnika jäne keme ülgıleumen ainalysuǧa mümkındık aldy.
— Būǧan deiın mūǧalımder 80-jyldardaǧy jabdyqpen jūmys ıstese de, osy ortalyqtan halyqaralyq baiqaulardyŋ jeŋımpazdary şyqqan. Bız būl bastamalardy qoldaudy jön kördık. Sol sebeptı Temırtaudaǧy balalar tehnoparkın jaŋǧyrtu elımız boiynşa pilottyq jobaǧa ainaldy. Qazırdıŋ özınde onyŋ oŋ şeşım bolǧanyn körıp otyrmyz, aldaǧy uaqytta täjıribenı basqa da ūiymdarda taratudy josparlap otyrmyz, — deidı Zäure Baimenova.
Keme ülgıleu üiırmesı tehnoparktıŋ maqtanyşy sanalady.
Ol öŋırge köptegen chempion tärbielep şyǧarǧan. Üiırme tülekterı respublikalyq qana emes, halyqaralyq jarystarda da jeŋıske jetken.
Solardyŋ bırı — qosymşa bılım beru pedagogy, osy mekteptıŋ tülegı ärı keme ülgıleu sporty boiynşa älem chempiony Sergei Okonechnikov.
— Jabdyqtarymyz jyldar boiy jaŋartylmaǧan edı. Keregın keide özım satyp alatynmyn. Endı balalar zamanaui jabdyqpen jūmys ıstep, sapaly qūraldar paidalana alady.
Erekşe maqtanyşymyz — keme synauǧa arnalǧan jabyq bassein. Būl tıptı eŋ jas sportşylarǧa yŋǧaily ärı jyl boiy jattyǧu jasauǧa mümkındık beredı, — deidı ol.
Auyldyq jerlerdegı tırek mektepterdı damytu baǧdarlamasy aiasynda Saran qalasyndaǧy Abai atyndaǧy jalpy bılım beretın mekteptıŋ materialdyq-tehnikalyq bazasy tolyqtai derlık jaŋartyldy.
— Bızdıŋ mektepte 22 oqu kabinetı bar. Olardyŋ barlyǧy zamanaui jabdyqtarmen, jihazben jäne didaktikalyq materialdarmen tolyq qamtamasyz etıldı. STEM-zerthana, robototehnika kabinetı, tele- jäne art-studiia aşyldy. Sondai-aq akt zaly men sport zaly, eŋbekke baulu kabinetterı, psihologiialyq jäne logopedtık qoldau bölmelerı qaita jabdyqtaldy, — deidı mektep direktory Gülden Serıkova. — Jaŋa jabdyqtardyŋ keluı bılım sapasyn aitarlyqtai arttyrdy. Oquşylar baiqaularda jüldelı oryndar ala bastady, ǧylymi-zertteu jūmystaryna qyzyǧuşylyqtary östı. Sonymen qatar bastauyş synyptarda jaǧdai jaqsardy: yŋǧaily oqu oryndary jasaqtalyp, şahmat üiırmesı men telejurnalistika studiiasy aşyldy.
«Qazaqstan halqyna» qory Qaraǧandy oblysynda äleumettık maŋyzy bar özge de jobalardy kezeŋ-kezeŋımen jüzege asyryp keledı.
