(Bes jastaǧy büldırşınnıŋ ömırıne qiianat jasalyp otyr.)
Maǧan bır ata-ana jylap, amaldary qūryǧannan kömek sūrap keldı. Ol özınıŋ basyndaǧy jaǧdaimen tanystyryp, bolǧan oqiǧanyŋ barlyǧyn aityp berdı. Aty jönı Erbol Äbdırov. Jalpy jaǧdai bylai bolǧan:
Osydan bırneşe uaqyt būryn onyŋ bes jasar ūly Nūrislamdy özınıŋ üiınıŋ tūsynda memlekettık nomerı «Reno» 521 NXA01 avtokölıgı qaǧyp ketedı. Oqiǧa ornynda balanyŋ bır aiaǧy men qol tūsyndaǧy būǧana süiegı synǧan. «Reno» avtokölıgınıŋ iesı Ş.T. Nesıpbai oqiǧa bolǧan jerde balany joldyŋ şetıne şyǧaryp tastap, özı ızın suytady. Balany keiınnen özınıŋ ata-anasy körıp qalyp, janūşyra Astana qalasyndaǧy №2 qalalyq auruhanaǧa jetkızedı. Abyroi bolǧanda bala aman qalyp, auruhanada balanyŋ aiaǧy men qolyna medisinalyq jedel järdem jasalady. Bala auruhanada bıraz uaqyt jatyp, emdelıp şyǧady. Bıraq balanyŋ būǧana süiegı qisyq salynyp, sol boiy bıtıp ketken. Qazır balanyŋ qol süiegı qisyq. Basyna auyr soqqy kelıp, miynyŋ şaiqalu belgılerı (sotriasenie) bar. Aqyl esı ornynda. Bes jasar bala qazır ata anasynyŋ qolynda. Oqiǧa ornynda bolǧan jaǧdaidyŋ barlyǧy sol jerdegı dükennıŋ beinekamerasyna tüsıp qalady. Men beinekamerada oqiǧanyŋ qalai bolǧanyn salyp otyrmyn. Tömende beinekameradan öz közıŋızben körıŋız.
Men balanyŋ ata-anasymen kezdesıp, hal-jaǧdailarynyŋ barlyǧyna köz jetkızdım. Balanyŋ jaǧdaiyn öz közımmen baryp körıp, jaǧdaiyn bılıp, aiaǧy men qolyn da qarap kördım. Otbasynyŋ äleumettık hal-ahualyna keler bolsaq, äleumettık jaǧynan jaǧdaiy tömen, qarajat jaǧynan äbden qysylǧan jas otbasy eken. Astanada Lermontov köşesınıŋ boiynda №39 üide päter jaldap tūratyn auyldyŋ qara qazaǧy. Nūrislamnyŋ äkesı Erboldyŋ densaulyǧy naşar, er-azamat jasaityn jūmystyŋ eşbırıne jaramaityn bolyp şyqty. Al anasy Rauşan bolsa kölık juatyn orynda (avtomoikada) äurıpımdep jūmys jasap, jan baǧyp, balalaryn asyrap otyr eken. Mynau jaǧdaidan esın jinai almaǧan jas otbasynda otaǧasy jūmys taba almai, künın äreŋ körıp jatyr. Bız de qoldan kelgenşe tanys azamattarǧa aityp, qarajat jaǧynan kömek körsettık. Oqys jaǧdai būl otbasynyŋ auyrtpalyǧynyŋ üstıne salmaq salyp, eŋselerın basyp otyr. Ne ary, ne berı emes, tırşılıkterın jasai almai jatqan otbasy.
Men endı odan keiın jaǧdaidyŋ qalai örbıgenın tüsındıreiın. Osy oqiǧadan keiın balanyŋ ata-anasy ıstı teksertu boiynşa Astana qalalyq, Baiqoŋyr ışkı ıster basqarmasyna aryzdanady. Qūzyrly organdar tekserıs jürgızıp, balany kölıkpen qaǧyp, ızın suytqan Ş.T. Nesıpbaidy qolǧa tüsıredı. Istıŋ jai japsaryn özderınşe tekseredı. Olar ıstı qarap jürgende arada üş ai uaqyt ötıp ketedı. Istıŋ aiaqtalmauy jas otbasyny äure-sarsaŋǧa salyp qoiady. Balanyŋ ata anasy osy ıstıŋ soŋynda jügırumen künın ötkızedı. Ata ana būl ıstı jarty jolda qaldyrmai, aqyryna deiın jetkızıp, ädıldıktı talap etedı. Söitıp oqiǧa oryn alǧan orynda tehnikalyq tekseru jasatady. Oqiǧaǧa bailanysty arnaiy tekseru men sot-espertizalyq saraptama jasalady. Arnaiy mamandar men tehnikalyq ekspertterdıŋ aralasuymen oqiǧa bolǧan orynda oqiǧanyŋ oryn alǧany boiynşa shemalar jasalady. Nätijesınde ädıldık kütken ata-ana üşın ıs 180 gradusqa özgergen. Qūzyrly organdardyŋ qyzmetkerlerı bes jasar Nūrislamdy qaǧyp, joldyŋ şetıne tastap ketıp, ömırıne asa auyr zaqym keltırse de, sot-ekspertizalyq saraptama boiynşa da älgı Ş.T. Nesıpbaidy kınäsız etıp aqtap şyǧady. Qūzyrly organdardyŋ tarapynan jas otbasyǧa kömek bolmaidy. Istıŋ barlyǧy soŋyna deiın osylai bıtedı.
Jaǧdaidan tolyq habardan bolǧannan soŋ men Nūrislmanyŋ äkesı Erbolmen bırge Astana qalalyq, Baiqoŋyr ışkı ıster bölımıne baryp, bolǧan jaǧdaidyŋ qalai oryn alǧanyn közben körmek bolyp tergeuşımen jūmys ornynda arnaiy kezdestım. Tergeuşı maǧan jol apatynyŋ qandai jolmen örbıgenı boiynşa oqiǧa shemasyn jaiyp tüsındırdı. Sondaǧy aitqany, kölık jürgızuşısınıŋ aituy boiynşa kölıktıŋ jyldymdyǧy 20km/saǧat bolǧany anyqtalypty. Būl jyldamdyq normadan eşqandai da artyq bolyp sanalmapty. Būl jerde eşqandai da qylmystyŋ nyşany joq eken-mys. Osy jyldamdyqpen kelgen kölık balanyŋ aiaǧy men qolyn syndyryp ketken. Basyna zaqym keltırgen. Bıraq jasöspırım balanyŋ kämeletke tolmaǧanyn eskermei, kölıkpen qaǧyp, aiaǧy men qolyn syndyrǧan kölık jürgızuşısınıŋ jasaǧan qylmysyn eskergen joq. Men ıs qaǧazdarynyŋ kerektılerın fotoǧa tüsırıp alyp, eşqandai konfliktıge kelmei, äŋgımenı aiaqtap şyǧyp kettım. Arnaiy jasalǧan tekserıs pen sot-ekspertizalyq saraptamanyŋ qorytyndysynyŋ fotoköşırmelerı, protokoldar, raporttardyŋ fotoköşırmelerı menıŋ qolymda bar.
Bır «ätteŋ-ai» deitını, balanyŋ ata anasy orys tılın tüsınbeitın bolyp şyqty. Ol qazaqşa talap etse de ıs qaǧazdarynyŋ barlyǧy orysşa jasalypty. Būl jerde qūzyrly organdar tarapynan taǧy da qatelık ketıp otyr. Osy şeşımnen keiın balanyŋ ata anasy ary berı jügırıp, ädıldık tappai ümıtterın üzedı. Sondaǧy bır masqarasy, älgı balany qaǧyp, joldyŋ şetıne tastap ketken onyŋ ata anasyna kelıp keşırım de sūramaǧan, tym bolmasa azyraq kömegım bolsyn dep qarajat jaǧynan da kömek bermei, qaita özderıne kelıp «Menıŋ eşqandai kınäm joq, men tazamyn» dep ketken. Jas otbasy mynau jaǧdaidyŋ osylai jalǧasqanyna küiınıp, şara jasau qoldarynan kelmei otyr. Būl oqiǧanyŋ oryn alǧanyna üş aidyŋ jüzı bolypty. Bıraq ädılet ızdegen ata ana şyndyqty aqtap ala almai, şyp-pyr bolyp otyr. Istıŋ oŋynan şeşımın tabarynan olardyŋ ümıtı müldem üzılgen.
Men mynau oqiǧany Nūrislamnyŋ äkesı Erboldyŋ ötınışı boiynşa ädıl şeşımın tabuy üşın köpşılıktıŋ ortasyna şyǧaruǧa bel budym. Qoǧamnyŋ habardar bolyp, ädılet ızdegen ata ananyŋ zaryn köpşılıkke bılsın. Janaşyr azamattar tabylyp jatsa zaŋ aiasynda kömegın bersın degen oi. Menı taŋ qaldyryp otyrǧany, kämeletke tolmaǧan jasöspırımnıŋ ömırıne auyr jaǧdaida qiianat jasalyp otyrsa da qūzyrly organdar nege balany kölıkpen qaǧyp, aiaq qolyn syndyryp, joldyŋ şetıne tastap ızın suytyp ketken adamdy aqtap şyǧyp otyrǧany. Eŋ auyr tiıp otyrǧany da osy. Bızdıŋ elde adam ömırı tükke tūrǧysyz bolyp bara jatqany bärıŋızge de belgılı. Bız endı osylai sabyr saqtap, äreketsız otyra beremız be? Bız adam ömırı men adam qūqyn saqtamai, qalai damyǧan elderdıŋ qataryna qosylamyz? Şarasy qalmaǧan jas otbasyǧa az da bolsyn kömek bolsyn degen maqsatta oryn alǧan jaǧdaidy, äleumettık jaǧynan aqsap otyrǧan jas otbasynyŋ janaiqaiyn ortaǧa salyp otyrmyz. Bızdıŋ ortamyzda belgılı zaŋgerler, azamattar, janaşyr adamdar bar. Belsendı azamattardan osy otbasyǧa zaŋ boiynşa kömek bolyp jatsa, būl ıstıŋ qaita qaralyp, aiaǧyna deiın dūrys şeşıluıne azamattyq ülesın qosatyn azamattar tabylsa, elımızdegı bır qazaq otbasyna jeŋıldık bolatyn edı. Qoldan kelgenşe kömek bereiık, aǧaiyn!
Bekbolat Qarjan
[playlist type="video" ids="14068"]
