Qaraǧandy – talai talant pen daryndardyŋ kındıgın kesıp, tomaǧasyn sypyrǧan, qazaq üşın qūt daryp, baq qonǧan qasterlı meken. Soŋǧy aptada osy bır ölkege eldıŋ nazary erekşe audy. Mäselenıŋ mänısı de barşaǧa mälım.
Bügın Işkı ıster ministrınıŋ bırınşı orynbasary Janat Süleimenov arnaiy baspasöz mäslihatyn ötkızıp, mäselenıŋ män-jaiyn tüsındırıp berdı. Atalǧan ıs boiynşa naqty şaralar qolǧa alynyp, tergeu amaldarynyŋ jüielı türde jürgızılıp jatqandyǧyn da aitty. Qazırdıŋ özınde osy ıske qatysy bar degen küdıkpen 8 adamnyŋ ūstalǧany, taǧy bıreuıne ızdeu jariialanǧany belgılı bolyp otyr. Būl keşendı jūmystar naqty nätijesın berıp, jauapty adamdar zaŋǧa säikes jazalaryn alady.
Osy rette, oryn alǧan jaitqa qatysty az-kem öz oiymyzdy bıldırıp, ün qosqandy jön körıp otyrmyn. Būǧan deiın tergeu amaldary bastalyp ketkendıkten, ıske kedergı keltırmeudıŋ qamyn jasap, sabyr saqtaǧan edık.
Aldymen, būl oqiǧa bızdıŋ de janymyzǧa aiazdai batyp, örımdei jıgıttıŋ qazasy qabyrǧamyzdy qaiystyryp ketkenın aitqym keledı. Soǧan bailanysty qaitys bolǧan azamattyŋ otbasyna qaiǧylaryna ortaqtasyp, oblystyq filialymyz arqyly köŋılımızdı bıldırdık.
Jalpy osy bır jait qoǧamymyzda tatulyq pen tūraqtylyqty saqtauǧa qatysty älı de jetıldırudı qajet etetın tūstardyŋ bar ekenın körsetıp berdı. Bız mūndai jaǧdaida, eŋ bırınşıden, barlyq ıs-äreketımızdı eldıŋ bırlıgın saqtauǧa baǧyttauymyz kerek. Öitkenı qazırgıdei älemdık geosaiasi jaǧdaidyŋ uşyǧyp tūrǧan şaǧynda osyndai kikıljıŋderdı öz müddesıne paidalanyp ketkısı keletın küşterdıŋ bar ekenı belgılı. Olardyŋ közdeitını bızdıŋ bügıngı bırtūtastyǧymyzǧa jık tüsırıp, ırgemızdı ydyratu. Sondyqtan osyndai aitaqtarǧa ermei, eŋ äuelı ışkı tūraqtylyǧymyzdy saqtauǧa, ony odan ärı nyǧaituǧa asa män beruımız kerek dep esepteimın.
Osy tūsta osaldyq tanytqandardyŋ ǧūmyr boiy tırnektep jiǧan-tergenın bır-aq künde joǧaltyp, bırlıgı men berekesınen aiyrylyp qalǧanyn da közımız körıp jür. Al sol bırlık pen berekenıŋ ar jaǧynda eldık, memlekettılık, täuelsızdık deitın qasterlı ūǧymdar tūr. Sondyqtan qasyqtap jiǧanymyzdy şelektep tögıp almau üşın bırlıgımızdı bekemdep, tūraqtylyǧymyzdy saqtaudy bırınşı kezekke şyǧaruymyz kerek. Būl – Qazaqstanda tūratyn barlyq halyqqa jükteler jauapkerşılık.
Ärine, osy jaǧdaiǧa bailanysty keibıreuler äleumettık mäselelerdı de köterıp, ıstıŋ baiybyn basqa baǧytqa qarai būrudy közdeitınderın bıldırıp qalyp jatyr. Desek te, elımızde äleumettık salany jaqsartu üşın qyruar şaruanyŋ atqarylǧanyn, özektı degen mäselelerdıŋ özı oŋ şeşımın tauyp, köp tüiınnıŋ kürmeuı şeşıle bastaǧanyn aituymyz kerek. Sol bastaǧan ıstı jalǧastyru üşın de bız bırlıgımızden aiyrylmai, ony qaita küşeite tüsuge tiıspız.
Sondai-aq Qazaqstandaǧy äleumettık ahualǧa tek qazaq ūlty emes, eldegı barlyq etnos ökılderı de jauapty ekenın jäne sony sezınuı kerektıgın erekşe atap ötkım keledı. Sol sebeptı barlyq halyq ortaq maqsatqa ūiysuy qajet. Bırlık pen tūraqtylyqty därıptep, kez kelgen mäselenı aqylǧa salyp şeşuge maşyqtanuymyz kerek. Būl – bız ūmtylǧan damyǧan, bäsekege qabılettı qoǧamnyŋ beinesı.
Bızdıŋ kez kelgen uaqytta kün tärtıbınen tüspeitın taǧy bır eŋ basty mäselemız – täuelsızdıgımızdı nyǧaitu. Onyŋ kıltı bırlık pen yntymaqta ekenın ata-babamyz äu bastan aityp ketken. Sonyŋ arqasynda, iaǧni Qazaqstandy mekendegen barlyq halyqtyŋ basyn bır arnaǧan toǧystyru arqyly bız bügıngı jetıstıkterge qol jetkızdık.
Bız köpetnosty el boludy özımız taŋdap alǧanymyz joq. Būl – tarihtyŋ tartuy. Sondyqtan osy basymdyǧymyzdy öz paidamyzǧa jarata bıludıŋ maŋyzy zor. Osy rette barlyq azamattarǧa bırdei mümkındıkter qalyptastyru arqyly elımızdegı är ūlt ökılıne jauapkerşılık jükteletının eskeruımız kerek. Sondai-aq qazaq halqynyŋ da jauapkerşılıgı arta tüsetını anyq.
Taǧy bır maŋyzdy jait, Qazaqstan köpetnosty memleket bolǧanymen, qazaq halqynyŋ memleket qūrauşy ūlt ekenın aşyq aituymyz kerek. Oǧan eşkımnıŋ kümänı de bolmauy tiıs. Tıptı qazaq tılınıŋ memlekettık tıl boluynyŋ özınde de ülken män jatyr. Bıraq eşkımdı alalamai, barlyq azamatqa ortaq mümkındık qalyptastyru örkeniettıŋ belgısı jäne tūraqty damudyŋ kepılı ekenın ūmytpaiyq.
Sonymen qatar Elbasynyŋ «Ruhani jaŋǧyru» baǧdarlamasy, «Ūly dalanyŋ jetı qyry» atty baǧdarlamalyq maqalasy, ūlttyq kodty saqtau, ata-babamyzdyŋ dästürın därıptep, keŋ jazira dalamyzdyŋ älemdık örkeniettegı ülesı siiaqty auqymdy jūmystar ūlttyq sanamyzdy jaŋǧyrtuǧa baǧyttalǧany belgılı. Osy jūmystardyŋ barlyǧy ata-babamyzdyŋ armany bolǧan memlekettıgımızdı küşeituge jäne täuelsızdıgımızdı mäŋgılık etuge arnalǧanyn esten şyǧarmauymyz kerek.
Sondyqtan bız bırlıktı tu etıp, eldıktıŋ ırgesıne syzat tüsıretın kez kelgen qauıpke qarsy tūratyn immunitet qalyptastyruymyz qajet. Ūltymyzdyŋ erteŋıne janymyz şyn aşysa, ūrpaqqa bırlıgı bekem, yntymaǧy jarasqan memleket qaldyrudy oilauymyz kerek. Osy jolda bärımız bır kısıdei atsalysyp, aqylmen äreket eteiık.
Mäulen Äşımbaev
