Merei Qart. Qyzaǧaş

Qyzaǧaş Qyzaǧaş... qyrau syrǧaly... Qolynda – kümıs bılezık. Mystan-jel osyp tyrnaǧy, Janyŋdy tūr ma mūŋ ezıp?! Şaşbauyŋ – sary altynnan, Boiyŋnan tapqan jarasym. Ainymai osy qalpyŋnan, Aqyldy arbap alasyŋ. Qaitqan qūs qoş dep şyrqasa, Bileisıŋ nege yrǧalyp? Bölmeidı köŋıl jūrt asa, Otyrmyn oiǧa şyrmalyp. Kün süigen maŋdai, töbeŋnen, Būlttar da köştı josylyp. Tamyryŋ soǧar tereŋnen, Jürekpen bırge qosylyp. Al, Janym -Küzde mūzdaǧyş, Köktemge älden zaryǧam. Qaraşa-küzgı qyzǧanyş Aiazben tändı qaryǧan.  Abadan Täŋır-Iiem – Tau. Aqpan... Nūr busanta, taŋ atqan. Siraǧymda – jau-qaqpan. Aiǧa qarai ız salǧan abadan em, aulaqtan. Arly Tüzın Arqanyŋ Aqylyma artamyn. Tor-qamaqta toryǧyp, Oi ışınde jortamyn. Apanym-ai, kielım, Endı, saǧan ıie kım?! Köp itterdıŋ, Ūlyp-aq,, Syrqyratqam süiegın. Jol üstınde azyǧym, Alty qarys azuym. Maŋdaiyma mörlegen Taǧdyrymnyŋ jazuyn!  Qyrküiek Körkıŋe kerım üzdıgıp, Köz almai, ūzaq qaradym. Kürsıne bersın küzgı būlt, Jarqyn ǧoi senıŋ qabaǧyŋ! Qyrküiek aiy jaŋbyrly, Jäudırköz Aspan jylaidy. Ekeumız – jūmbaq taǧdyrdy Süiemız ... jäne būl aidy. Sarǧaiǧan būryn, asyǧa... Japyraq – näzık saǧynyş. Jaqyndau kelşı qasyma, Şarpysyŋ demım, jalyn ış. Sezım men sezım üilesıp, Söz demı güldı jylytqan. Künım-au, ǧajap küi keşıp, Jalǧyzdyq jaily ūmytqam. Syr aitsam tyŋdar qūstar, Baq... Aǧaştyŋ tamǧan jasy – nūr. Özıŋe şeksız qūştar şaq, Ömır ǧoi şırkın, ǧaşyǧym!   Rauşan gül. Saiabaqta rauşan gülı tym qalyŋ. Kültelerı – qyzerın. Ekeumızge – tylsymy köp tün mälım. Jel bıledı üzerın. Qūşaǧyŋa gül üieiın bır-bırlep, Bılıngende tün demı. Säl jymisaŋ, Jüregımde jyr bürlep, jandüniem güldedı. Sauyq-sairan qūstarda da erekşe! Qosylamyn... ūşamyn... Jamalyŋnan erkelegen jel öpse, Qyzǧanyşty qūşamyn! Jautaŋdaisyŋ ainalaŋa nelıkten, Moiyltektı Monşaǧym?!.. Dualadyŋ aq didarly körıkpen. Elıktırdı bal şaǧyŋ. Rauşan-güldıŋ qauyzyna tamyzdyŋ, Janaryŋnan jyly nūr. Mıne, osy – şyn maxabbat, naǧyz mūŋ, Mūŋlyqtardyŋ tılı – bır. * * * Özennen säl ǧana tysqary, Tam üi tūr, aŋǧarda. Maŋaiy – peiıştıŋ qūstary. Örıp jür aŋdar da. Būlbūldar şyrqaǧan sylqym än tättı syr şertedı. Tam üide bır qyz bar!... Syrtynan, küi keştım ertegı! Bır kezde, İesı aulaǧa, Şyqty da, şırendı! Kün suyp ketkendei zamatta. Aspan da tünerdı! Sälden soŋ, sūlu qyz şyqty üiden!.. Kün şaidai aşyldy! Büldırgen erının şyq süigen! Janary jasyndy! Sūqtandym. Oianyp qūmarym. Köŋıl de güldedı. Ömırdıŋ mazdatty şyraǧyn jymiia külgenı! Tam üige, taiauǧa batylym jetpedı nelıkten?! Adasyp qaldy ma aqylym?.. Jürek pe jelıkken?!.. Aqyry şydamym tausyldy, Öŋım be, tüsım be?! Jüregım qozǧaldy tau syndy, keudemnıŋ ışınde! Tereze tūsynan taŋ külıp, Kün süidı köktemşe. Tüs körıp jatsam ǧoi mäŋgılık, ömırım ötkenşe... * * * Köşe toly – kölık şuy, mas änı. Tyŋdaimyn da, mūŋ qūşam. Kır asfaltqa ölı säule şaşady, Jarǧanatköz tüngı şam. Al, kafege kıre qalsam ıreŋsız, Külkıler de daraqy. Şaşyn jaiyp, şyŋǧyrady kıleŋ qyz... Azaptaidy-au Ar oty. Jertölede kezbeler köp, bürısken, Äiel-erkek aralas. Būlt keipınde kürsınedı Tün ışten. Qūlazidy kärı aǧaş. Qaŋǧybas it qorǧap soqyr küşıgın, Ses qylady ürgendı. Qara köŋlımdı qūr iıskelep mysyq-ün, Tyrmalaidy ırgemdı. Ümıt syndy – üilerdıŋ de jaryǧy, Alma-kezek sönetın, Qala degen – qorǧansyzdar qabırı, Amalsyzdan öletın. Kartaqūmar joldastarǧa jolyǧyp... Uaqyttan da ūtyldym. Ua, jaryq Kün, senı qatty saǧynyp, Kübırleidı küpır-Tün...  Z1-jeltoqsan. Qala bügın qaiyrymdy tym eren, İtterge de qaŋǧybas. Keşe ǧana jertölege tünegen, Än salyp jür äŋgı mas. Kezıkpedı jolynan eş tanysy. Mūŋdastary – terekter... Qarǧanyŋ da qarqyldaǧan dauysy Qajuyna sebepker. Jeŋ ışınen qol şyǧaryp qoǧamǧa... Qaiǧy sölı – jūtqany. Qandai baqyt kerek eken adamǧa? Men de, sırä ūqpadym... Otşaşular ainalsa da jaqūtqa, Özgermes-au qalyby. Qazynasyn ūrlap alǧan uaqytqa Myŋ bır märte nalydy. Syr aitty ma, süiendı me şyrşaǧa? Yzalana sılkıdı? Şylym şege, sabyr saqtap tūrsa da, Sau adamǧa külkılı. Köşe şamy syǧyraiyp qaraidy. Toqtap qalǧan köp kölık. Dünienı bır kündık dep sanaidy, Älgı kısı kektenıp. Qairan ömır. Soqyr qoǧam. Qala. Tün. Oi-hoi, taǧdyr, kürmelgen!.. Ajaldan da araşalap alatyn, Jaryq tüstı ırgeŋnen!.. – Jaŋa jylyŋyzben ! Syrlastyrmai, syrtymyzdan kölgırsıp, Sözımızdı böle berdı jel qyrsyq. Jüregıŋnen xabar berıp tūr, mıne, Janaryŋda jalt-jūlt etken möldır şyq. Bızdı körıp şyqty, sırä, būlt esı. Söne qaldy jaryq Aidyŋ bıltesı. Közıŋ ottai! Sözıŋ şoqtai!.. Erınıŋ – – qyzyl güldıŋ ülbıregen kültesı. Jarqyldadyq qaraŋǧyǧa qamyqpai, Saǧynyppyz köpten berı jolyqpai. O, ǧaşyǧym, keuıp ketıp kenezem, Jūpar jūttym tamaǧyŋnan mamyqtai. Köŋılıŋmen – köktem tılı ündesken. Şaşyŋ – anau, qara maqpal tün köşken. Bır-aq sätte Bal-baqytqa kenelttıŋ, O, dariǧa, būndai sezım kım keşken?!. JANNYŊ TÜNGI TYLSYMY Aiǧa laqtyryp şylbyr ūşyn, Aidalada tün qattym. ... ükıdauys üŋgır ışın Ür qyzyna tyŋdattym! Ol sūludyŋ tösenışın Saldym balǧyn arşadan. Sezım şoǧyn köseu üşın, Ertektı eren aŋsaǧam!.. Oiymdaǧy ottyŋ küşın Sanadan tys laulattym!.. Köŋıl üşın – Şegırte ünın Alaqanyma aunattym! Maiyn da ışıp tasbūlaqtyŋ, Martu qyzyn qūşyp em!.. Qara jonnan qasqyr attym, Qara sözdıŋ küşımen! Jyndar ǧaşyq bälkım maǧan?.. Jyrdan asqan bar ma dın?.. Japalaq közımen jarqyldaǧan, Jylan dätın arbadym! Soŋyna erdım şūbar laqtyŋ!.. At jalynan şoq ürlep!.. Būlt ışınde būlan baqtym! Qūlan közı – şegırkök!.. Qūzdarmen de qauqyldastym. Elırdım jel eserge! Jūldyzdarmen aŋqyldastym, Özge älemge köşerge!.. Adastyrdy bır mūŋ sary!.. Qaida boldym?!.. Aŋ-taŋmyn!.. Qūlaniek qūlqūnsärı... Qiialymdy qaŋtardym!