Şymkent - bılım salasyn damytuda özge öŋırlerge ülgı qala

Şymkent – elımızdıŋ ıskerlık, ekonomikalyq, mädeni ömırınıŋ, innovasiialardyŋ ortalyǧy bolyp tabylatyn jäne Qazaqstan ǧana emes, bükıl Ortalyq Aziiada maŋyzdy oryn alatyn eŋ qarqyndy damyp kele jatqan qala. Şymkent qalasy özınıŋ geografiialyq tiımdı ornalasu jaǧdaiymen, ırı kölık jol torabymen jäne damyǧan ekonomikasymen erekşelenedı. Sondai-aq, Şymşahardyŋ äsem ärı aluan türlı erekşe tabiǧaty, bai tarihi-mädeni mūrasy, sapaly kölık, turistık, servistık jäne özge de infraqūrylymy qalanyŋ bolaşaqtaǧy damu äleuetınıŋ zor ekendıgın körsetedı. Ūly Jıbek joly boiynda ornalasqan milliondy qala arqyly Europa men Aziia arasyndaǧy bailanystaryn nyǧaituǧa baǧyttalǧan «Batys Europa – Batys Qytai» transūlttyq kölık dälızı ötedı. Būl mümkındık üşınşı megapolistıŋ Ortalyq Aziiada investisiialar, tehnologiialar men ziiatkerlık resurstardy tartudyŋ jaŋa ortalyǧyna ainaluyna jol aşary sözsız. Täuelsızdık jyldarynda özge öŋırlermen qatar Şymkentte de önerkäsıptı örkendetıp, ekonomikanyŋ naqty sektoryn damytu üşın auqymdy jūmystar atqaryldy. Nätijesınde ötken ǧasyrdyŋ toqsanynşy jyldarynda bükıl öndırısı toqyrap, toqtap qalǧan qala bügınde ışkı naryqqa ǧana emes, alys-jaqyn şet elderge de türlı tauarlar eksporttaityn deŋgeige köterıldı. Äsırese, 2018 jylǧy 19 mausymda Şymkenttıŋ respublikalyq maŋyzy bar qala märtebesıne ie boluy – qalanyŋ jaŋa qarqynmen damuyna tyŋ serpın bergen eleulı tarihi oqiǧa boldy. Respublika basşylarynyŋ osy köregen şeşımı qalanyŋ ekınşı tynysyn aşty dep aituǧa äbden bolady. Bırınşıden, qala biudjetı 4,6 esege ösıp, 131,2 mlrd teŋgeden biyl 613 mlrd teŋgege jettı. Qalada önerkäsıp önımı 70 paiyzǧa artyp, sondai-aq aumaǧy 3 million şarşy metrden asatyn jaŋa tūrǧyn üiler salyndy. Sonymen qatar, zamanaui tūrǧyn üiler men ofister keşenın salu üşın «Şymkent Siti» degen arnaiy ekonomikalyq aimaq qūru jobasy ıske asyrylyp jatyr. Qazırgı künde Şymkent aumaǧy jäne halyq sany boiynşa respublikada üşınşı oryn alatyn megapoliske ainalyp ülgerdı. Onyŋ aiqyn dälelı - Şymkenttıŋ qalalyq alaŋy 117 myŋ gektarǧa deiın keŋeiıp, tıptı Mäskeu qalasynan da asyp tüstı. 2023 jylǧy 1 nauryzdaǧy mälımet boiynşa Şymkent qalasyndaǧy halyq sany 1 mln. 196 myŋ adamdy qūrap, respublikadaǧy eŋ joǧary ösım körsetkışıne ie bolyp otyr. Qalada soŋǧy jyldary 100-ge juyq jekemenşık mektep aşyldy. Osy oraida Şymkent qalasynyŋ käsıpkerlerı köptegen mektep salyp, bılım salasyna zor üles qosyp jatqany özge öŋırlerge ülgı boluda. Äkımdık aldaǧy jyly üş auysymdy mektep mäselesın tolyǧymen şeşudı qolǧa alyp otyr. Şymkentte sonymen qatar medisinalyq turizm de erekşe qanat jaiyp keledı. Mäselen, osy künı jan-jaqtan, tıptı şetelderden Şymkentke kelıp emdeludı qalaityn nauqastar sany arta tüsken. Jürek-qan tamyrlary aurularyn emdeu, onkologiialyq keseldermen küresu, basqa da kürdelı otalar jasau, sonyŋ ışınde transplantologiia boiynşa respublikanyŋ üşınşı megapolisı oq boiy ozyq keledı. Bılım turizmın de erekşe atap ötuge bolady. Osyǧan säikes qazırgı uaqytta M. Äuezov atyndaǧy Oŋtüstık Qazaqstan universitetınde şeteldıŋ ozyq bılım ordalarymen tyǧyz bailanystyratyn jobalar qolǧa alynyp jatyr. Atap aitqanda, qazırgı taŋda univeritette älemnıŋ ärtürlı elderınen kelgen 2 myŋǧa juyq şeteldık studentter bılım alady. Köbınese şeteldık studentterdı Şymkenttegı oqu oryndarynyŋ bılım beru sapasy men osyndaǧy jaily orta qyzyqtyrady.