Kün
Eger şyndap qajetsınseŋ, kölıktı satyp, jaiau jürıp te üirenesıŋ, taŋǧy beste oianyp, qantsyz şai ışuge de tözesıŋ, tamaqty tūzsyz jeuge de beiımdelesıŋ. Tösekke jalǧyz jatyp, qolyŋmen janyŋdaǧy adamdy ızdeudı de doǧaratyn kün tuar... Älı sol üşın özıŋe raqmet aitasyŋ. Sebebı, bır künı osylai ömır sürgen özıŋe ūnaityn bolady. Syrty bütın, ışı tütın ömırden osy jalǧyzdyq jaily bola bastaidy. Üş künnen keiın adam körge de üirenedı deuşı edı ǧoi... Aqyryndap qorşaǧan ortanyŋ özgergenıne de üirenesıŋ. Kezınde «sensız ömır süre almaimyn» dep ölerdei süigen adamsyz da ömır sürıp jatasyŋ. Süresıŋ. Qoldan kelgenşe. «Sensız ömır joq» deitın adamdardyŋ bärı auaǧa sıŋıp, joq bolyp ketkendei körınedı. Al sen tıp-tırı, jap-jas, denıŋ sau, basyŋ aman, şapqylap, ömır sürıp jatasyŋ. Ary qarai jylji beresıŋ. Qantsyz şai qanşalyqty paidaly ekenın bılesıŋ. Miyŋdy jeitın qyrttar joq ömır tamaşa ekenın tüsınesıŋ. Ǧalamda orny tolmas dünie joq. Ketken/joǧalǧan/ölgennıŋ bärı basqasymen auystyrylady. Ǧalam ary qarai tırşılık etedı, tynystaidy, damidy, eŋ bastysy – jaŋa ömır daǧdysyna beiımdeledı. Alaida Ǧalam üşın orny tolsa da maŋyzy ortaimaityn qūbylystar bar, mysaly - Kün. Būl otty jūldyz özıne adal, ünemı jarqyryp, kökjiekten tüspeidı. On segız myŋ Ǧalamnyŋ bütındıgıne üles qosady. Menıŋ ne aitpaǧymdy tüsındıŋ be? Senıŋ adamyŋdy basqamen auystyruǧa bolmaidy, ol Kün siiaqty öz prinsipıne adal küide, orbitasynan ainymai, taŋ atqan saiyn jarqyrap, senıŋ üiıŋe şūǧylasyn tögıp tūrady. Ony joǧaltyp alam dep eş qoryqpaisyŋ. Qorqynyş syilaǧan adam senıkı emes.
Süigen äiel
Äieldıŋ qalaǧany azattyq ta, taŋdau erkı de emes-tı. Onyŋ ızdegenı qaisar jıgıt, tiianaqtylyq. Äieldıŋ bolmysy san türlı, tüsınıksız boluy mümkın. Degenmen azamattan ol tūraqtylyq pen mahabbatty ızdeidı. Äiel zaty är sätte oǧan senımdı, oǧan kerekpın degenge senımdı boluy tiıs. Ärdaiym. Qazırgı zamanda äiel atauly azamat degen atqa laiyq jan bar degendı estıse, ol üşın şöl dalany jaiau kezıp, teŋızdı keşıp ötuge äzır. Äiel üşın eŋ qymbat syi - yqylas. Üzdıksız yqylas. Süigen äielıŋdı ärqaşan syilap, süiuıŋ kerek. Şyndap kelgende, dos, tanystyŋ bärı jaǧdaiyŋ jaqsy kezde janyŋnan tabylatyny sözsız. Al basyŋa kün tuǧanda, qasyŋda qalatyny süiıktıŋ ǧana. Özgeler saǧan qoldau kerek kezde aiaq astynan joq bolyp ketedı, janyŋda qalatyny - sol ǧana. Er adam äieldıŋ denesıne qol tigızgende - tänın tanidy. Janyn dır etkızgende - Baqytty tanidy. Süigen äiel azamatynyŋ soŋynan eredı. Soqyr, mylqau, aqymaq bolady. Bıraq jerdıŋ qiyryna bastasa da, soŋynan eredı. Qandai künde de qasynan tabylady. Süimegen äiel jaŋbyr jauyp tūrǧanda qolşatyryŋ joq ekenın bılse, tastap ketedı.
Özgerıs
Meiırım men mahabbat adamdy jaqsy jaǧyna qarai özgertedı degen söz bar. Şyn ömırde būl jüzege aspaitynymen qoimai, tıptı kerısınşe äser etedı. Älı eseimegen, erketotai, osal, dūrys qarym-qatynas qūra bılmeitın serıgıŋe bıldırgen mahabbat pen meiırım ony özgertpek tügılı, jaman mınezın asqyndyryp jıberedı. Senı joǧaltyp aluǧa şyn qoryqqanda ǧana adam özgeredı. Tek ol özgerıp bastaǧanda qoldap, maqtap otyrudy ūmytpaǧaisyŋ. Maqtau sol sätte ǧana laiyq jemısın bermek.
Alaida mūndai adamdar "senıŋ synap-mınegenıŋe bola özgergım kelmeidı" dep qyrsyǧady. "Aldymen menı jaqsy kör, sosyn özgerem" dep küpınedı. Mūnysy eles quu. Senbe.
Şynar ÄBILDA
"Adyrna" ūlttyq portaly
