Bügınde ışkılıkke sylqiia toiyp alyp qoǧamdyq orynda oiran salatyndarǧa, otbasynyŋ şyrqyn būzatyndarǧa jaza qataŋ. Äitse de, mūndai jandar köbınese mäjbürlı emdeuden bas tartyp, jauapkerşılıkten jaltarady. Mūndai jaǧdaida zardap şeguşŋ maskünemdı erıksız emdeuge jıberu jaily ışkı ıster organyna aryz jazuǧa qūqy bar.
Batys Qazaqstan oblysy boiynşa ekı uaqytşa beiımdeu jäne detoksikasiia ortalyǧy bar, iaǧni Oral qalasynda jäne Börlı audany Aqsaiqalasynda. Oral qalasynda ornalasqan uaqytşa beiımdeu jäne detoksikasiia ortalyǧy 50 oryndyqlaiyqtalsa, al Aqsai qalasyndaǧy 10 oryndyq jasaqtalǧan.
Aǧymdaǧy jyly uaqytşa beiımdeu jäne detoksikasiia ortalyǧyna 2880 azamat jetkızılıp, onyŋ ışınde 1801 azamat ornalastyrylǧan. Batys Qazaqstan oblysy boiynşa maskünemdıkten, naşaqorlyqtan mäjbürlep emdeu mekemesı bar. Mekeme 170 orynǧa arnalǧan. Künı bügınde mas küiınde jasalǧan qylmystyŋ aldyn alu maqsatynda arnaiy mekemege mäjbürlep emdeuge 40 maskünem jäne naşaqor räsımdelgen. Būl turaly PD jergılıktı polisiia qyzmetı basqarmasynyŋ aǧa inspektory, polisiia maiory Tlektes Kajkeevten sūrap bılgen edık.
– Aǧymdaǧy jyly mas küiınde jasalǧan qylmystar tört paiyzǧa tömendep otyr. Ötken jyly 126 qylmys oryn alsa, qazırgı taŋda 121qylmys tırkeldı. Qoǧamdyq orynda alkogoldık ışımdık ışıp, mas küiınde jürgenı üşın 1800 äkımşılık hattama toltyryldy. Maskünemdıkten jäne naşaqorlyqtan emdeuge jyl basynan berı 40 tūlǧa räsımdelıp, qazır mäjbürlı emdelude. Zaŋmen belgılengen oryndarda temekı önımderın şekkenı üşın 68 azamatqa äkımşılık hattama toltyryldy, –deidı polisiia maiory Tlektes Qūrmanǧazyūly.
Keiıpkerımızdıŋ mälımetınşe, maskünemdı mäjbürlep emdeuge tuystary qarsy bolatyn da körınedı. Öitkenı tuystary tüzelemın degen qūr uädesıne senıp qalady. Mäselen, Oral qalasynyŋ 50 jasar tūrǧyny ışımdıkke äbden täueldılıkten, üiındegı zattaryn sata bastaǧan. Jūbaiy polisiiaǧa san märte aryz jazǧanymen, keşırım berıp, äbden şekten şyqqanda ǧana alty ai mäjbürlep emdeuge kelısıptı. Qazır uaqytşa beiımdeu jäne detoksikasiia ortalyǧynda em qabyldap jür. Alaida, tuystary «auruynan» tolyq aiyǧyp şyǧaryna kümändı. Ortalyq mamandary maskünemdıkke salynǧan jandy tezırek emdetu kerek ekenın aityp dabyl qaǧady. Olardyŋ aituynşa, ışımdıkke täueldı adamdardyŋ būl dertten öz erkımen aiyǧulary qiyn.
Sondai-aq künı bügınde spirttık ışımdık ışıp, kölık jürgızetınder sany kürt artyp otyr. Nätijesınde, soŋy ölımmen aiaqtalǧan qanşama jol apaty oryn aldy. Jol-kölık oqiǧalaryn azaitu jäne jol-kölık oqiǧalarynyŋ aldyn alu maqsatynda batysqazaqstandyq poliseiler jol qozǧalysy erejelerın būzu faktılerın anyqtau jäne jolyn kesu jūmystaryn üzılıssız jalǧastyruda. Osy maqsatta qalalyq departament jeke qūramynyŋ jūmyluymen «Mas jürgızuşı – qylmysker!» reidtık ıs-şaralary tūraqty türde ötkızılıp tūrady. Atap aitqanda, aǧymdaǧy jyldyŋ basynan berı 339 tūlǧa ūstalyp, jürgızuşı kuälıgınen aiyrylǧan.
Jaqynda BQO polisiia qyzmetkerlerı kölık qūralyn mas küilerınde basqarǧan ekı jürgızuşını ūstady. Mäselen, BQO PD patruldık polisiia batalonynyŋ qyzmetkerlerı «Oral-Atyrau» tas jolynda Chapaev kentı tūrǧynynyŋ mas küiınde kölık jürgızgen «Vaz-21012» avtokölıgın toqtatady.
Sondai-aq Oral q.PB patruldık polisiia batalonynyŋ qyzmetkerlerı patruldeu kezınde Oral qalasyndaǧy Äzırbaijan köşesınıŋ boiynda «BMW» markılı avtokölıgı toqtatady, onyŋ jürgızuşısı esırtkıge mas küide bolǧan. Aita ketu kerek, ekı jürgızuşı de kölık aidau qūqyǧynan aiyrylǧan.
Qazırgı uaqytta ekı jürgızuşı de uaqytşa ūstau izoliatoryna qamauǧa alyndy, al kölıkterı arnaiy tūraqqa qoiyldy. Jürgızuşılerge qatysty qylmystyq ıs qozǧaldy. Tergeu amaldary jürgızılude. Būl – bır ǧana mysal.
Ǧalamtor derekterıne süiensek, elımızde 46 myŋdai jetım bala bolsa, 16 myŋynyŋ ata-anasy ışımdıkke salynuy sebeptı ata-analyq qūqynan aiyrylǧan. Al araqqa salynudyŋ saldarynan jyl saiyn 28 myŋ adam bauyr, jürek-qan tamyrlary, asqazan jarasy tärızdı dertterdı asqyndyryp alyp, köz jūmady. Jol-kölık apaty oqiǧalarynyŋ da 50 paiyzy ışımdıktıŋ saldarynan. Būl körsetkış araq pen temekıge qatysty zaŋdy küşeitu kerek ekenıne naqty közımızdı jetkızıp otyr.
Tepse temır üzetın azamattardyŋ qu araqtyŋ qūlyna ainalǧanyn közıŋ körıp, erıksız oilanasyŋ! Alkagol önımderın jarnamalauǧa, saudalauǧa tyiym salynsa degen oi mazalaidy. İt te ışpeitın aşy sudyŋ qoǧamymyzǧa äbden sıŋıp ketkenıne nalisyŋ. Qoǧamdy oryn alyp jatqan türlı keleŋsız oqiǧalar, ozbyrlyq äreketterdıŋ 90 paiyzyna sebep ışımdık ekenın bıle tūra köz jūma qaraimyz. Qylmyskerdıŋ jazasyn aiyppūlmen ǧana şekteimız! Oilanarlyq jaǧdai!