Kün saiyn ükımettıŋ engızıp jatqan jaŋa bır zaŋyna qaryq bolyp jatyrmyz. Solardyŋ bırı "Qazaqstan Respublikasynyŋ keibır zaŋnamalyq aktılerıne zeinetaqy mäselelerı boiynşa özgerıster men tolyqtyrular engızu turaly" 2015 jylǧy 2 tamyzdaǧy Qazaqstan Respublikasynyŋ Zaŋy. Özgerıs bolǧanda jäi özgerıs emes. Sūmdyq özgerıs. Qazaqstan Respublikasynyŋ Zaŋy boiynşa qyzmetkerdıŋ jeke zeinetaqy şotyna ai saiyn jalaqynyŋ 15 paiyzy audarylyp otyrady. Iаǧni 10 paiyzy - qyzmetkerdıŋ mındettı zeinetaqy jarnalary, 5 paiyzy - jūmys beruşınıŋ öz qarajaty esebınen zeinetaqy jarnalary.
Ministrlıktıŋ mälımetınşe, būl jaŋaşyldyq barlyq jūmys ısteitın azamatqa, onyŋ ışınde jeke käsıpkerler jäne jeke praktikamen ainalysatyn adamdarǧa qoldanylady. Jūmys beruşılerden kelıp tüsken zeinetaqy jarnalary jeke tūlǧalardyŋ menşıgı bolyp sanalmaidy jäne mūraǧa qaldyrylmaidy. Būl qarajat BJZQ aktivınde bolady jäne zeinetkerler arasynda qaita bölınedı.
Al būl jönınde ekonomist Däulet Töleutaiūly: "Kelesı jyldan (2020 jyl, 1 qaŋtar) bastap zeinetaqy qoryna 15% paiyz ūstalynady! 10+5(jūmys beruşı). Osylaişa, ENPF-qa ai saiyn 35 mlrd teŋge tüsıp tūrady. Sol 5%-dan tüsken aqşa mūra retınde qalmaidy. Iаǧni, ölıp ketken jaǧdaida ol aqşa özgenıŋ pensiiasyn töleuge ketedı. Ainalyp kelgende qarapaiym halyqtyŋ jinaǧan aqşasy, jyly kresloda otyryp pensiiaǧa ketken, ūzaq ömır süretınderdı asyraidy " dese eŋbek jäne äleumettık qorǧau ministrınıŋ baspasöz hatşysy: Qazaqstanda ortaşa ailyq 172000 teŋge dep alyp, sol adam 33 jyl eŋbek etse, 10% jüiemen pensiiaǧa şyqqanda (63 jasta) 140 myŋ teŋge alady. Al 15% bolsa, pensiiaǧa şyqqanda 190.000 alady dep halyqty jūbatuda.
Alaida zeinetke şyǧu jasyn bylai qoiǧanda, erteŋgı kündı boljai almai otyrǧan bızge būl jaŋalyq kökten tüskendei boldy. Qysqasy, kenetten ölım qūşyp jatyp, artyŋyzdaǧy ūrpaqqa bır tiynyŋyz qalmasa, ökınbeŋız! Ūzaq ömır sürmegen özıŋız kınälısız...
Aqgül AIDARBEKOVA
"Adyrna" ūlttyq portaly
