Biyl Jambyl oblysy «Eŋbek» baǧdarlamasy boiynşa elımız boiynşa eŋ köp qarjy aldy. Būl turaly "Auyl şaruaşylyǧyn qarjylai qoldau qory" AQ Jambyl oblysy filialynyŋ Nesie bölımınıŋ basşysy Bauyrjan Täjıbaev mälımdedı, dep habarlaidy adyrna.kz ūlttyq portaly.
Bauyrjan Ermekūlynyŋ aituynşa, nätijelı jūmyspen qamtudy jäne jappai käsıpkerlıktı damytudyŋ 2017-2021 jyldarǧa arnalǧan memlekettık «Eŋbek» baǧdarlamasy boiynşa ötken jyly 2 766 612 000 teŋge bölıngen. Atalǧan qarjy 100 paiyz igerılıp, 703 adam öz käsıbın bastady.
– Al biyl elımız boiynşa eŋ köp qarjy, iaǧni, 3 266 612 000 tenge Jambyl oblysyna tiesılı bolyp otyr. Mäselen, halqy tyǧyz ornalasqan Türkıstan oblysy 3 mldr 49 million teŋgemen bızden keiın ekınşı orynda tūr. Qazan aiynda oblysymyzǧa bölıngen qarjyǧa qosymşa taǧy da 2 mlrd. teŋge bölınedı. Sonda osy jyly Jambyl oblysyna respublikalyq biudjetten 5 266 612 000 teŋge būiyraiyn otyr. Būdan bölek, jyldyŋ basynda oblystyq biudjetten 867 mln. 500 myŋ teŋge bölınıp, ony şarualarǧa ülestırgen bolatynbyz. Negızı jūrttyŋ basym bölıgı «İgılık» baǧdarlamasy arqyly 4 mln teŋgege deiın qarjy alyp, mal sanyn köbeitude. Biyl atalǧan baǧdarlama aiasynda 469 azamat jalpy qūny 1 mlrd. 600 mln. 725 myŋ teŋgenıŋ nesiesın aldy. «Käsıpkerlık» baǧdarlamasy auyl şaruaşylyǧyna jatpaityn STO, naubaihana, şaştaraz sekıldı käsıptı bastaǧan azamattarǧa berıledı. Atap aitsam, 24 million teŋgege 7 adam öz käsıbın aşty. Sondai-aq, jyldyŋ basynda «Egınjai» baǧdarlamasy arqyly 2 adam qarjy alǧanyn aityp ötken jön. Al oblys äkımdıgınıŋ biudjetı arqyly bölıngen 867 mln. 500 myŋ teŋge öz käsıbın aşamyn degen 221 adamǧa berıldı, – deidı ol.
Bölım basşysy jyl basynan berı 484 adamǧa 1 732 695 000 teŋgenıŋ nesiesı berılgenın aitty. Sondai-aq jalpy qūny 290 861 000 teŋgenı qūraityn 82 qaryz aluşylardyŋ nesie ötınımderı maqūldanǧan. Būdan bölek, ol «Sybaǧa» baǧdarlamasy arqyly siyr men qoi aluǧa bolatynyn eskerttı. Atalǧan baǧdarlama boiynşa siyrǧa 70 mln. teŋge, al qoiǧa 12 mln. teŋgege deiın qarjy qarastyrylǧan.
– Negızgı talap ettı baǧyttaǧy siyrdy mındettı türde şet elden alu kerek ärı onyŋ būzauyn satuǧa rūqsat etıledı. Būl baǧdarlamanyŋ igılın jaiylym jerı bar, bır sözben aitqanda aiaqtan tūrǧan şarualar ǧana köre alady. Äitse de, şarua qojalyqtary şet eldıŋ siyry oŋtüstıktıŋ aua raiyna şydamaidy dep, belsendı bolmai otyr. Al Qyrǧyzsttannyŋ siyryn aluǧa tiym salynǧan. Qazırgı taŋda bızge şet elden 497 bas siyr äkelemın dep 5 şarua qojalyǧy ötınış tastady. Onyŋ törteuınıŋ ötınışı (397 siyr) qanaǧattandyrylsa, bır azamattyŋ (100 siyr) mäselesı qarastyrylyp jatyr. Al qoi şaruaşylyǧyn damytamyn degen azamattarǧa jergılıktı qoilardy aluǧa rūqsat bar. Sondyqtan da «Sybaǧa» baǧdarlamasy boiynşa 15 666 bas qoi satyp aluǧa 51 şaruaşylyq ötınış bıldırse, onyŋ 38-ınıŋ (11 650 qoi) mäselesı şeşıldı. Sondai-aq, 5 şarua qojalyǧynyŋ ötınışı (1 551 qoi) maqūldanyp, bır azamattyŋ üiınıŋ qūjattary dūrys bolmaǧandyqtan öz ötınışın qaitaryp aldy. Al qalǧan 7 şarua qojalyqtyŋ ötınışı qarastyrylyp jatyr, – deidı ol.
Şarua qojylyqtar şet elge et eksporttauşy «Merke et» jäne «Oŋtüstık halal taǧamdary» kompaniialarymen kelısım-şartqa otyryp, öz önımderın satady. Iаǧni, käsıpkerler malyn bazarǧa şyǧarǧannan qaraǧanda atalǧan kompaniiaǧa önımın ötkızgendı tiımdı dep esepteidı.
Bauyrjan Täjıbaevtıŋ sözıne sensek, "Auyl şaruaşylyǧyn qarjylai qoldau qorynan" nesie alyp, öz käsıbıŋdı bastau oŋai sekıldı. Alaida köpşılık nasihat jūmystary tömen bolǧan soŋ ba, äiteuır auyl şaruaşylyǧyna qatysty jaŋalyqqa senıŋkıremeidı. Sondyqtan da köpşılıktıŋ kökeiınde "Auyl şaruaşylyǧyn qarjylai qoldau qorynan" qalai nesie aluǧa bolady?» degen sūraq tūruy mümkın.
– Oblys äkımınıŋ orynbasary Mūrathan Şükeev jäne auyl şaruaşylyq basqaramasynyŋ basşysy Berık Nyǧymaşevpen bırge audannan bastap är auyldy aralap şyqtyq. Sondyqtan da nasihat jūmystary tömen degen pıkırıŋızben kelıspeimın. Al «Eŋbek» baǧdarlamasy boiynşa qarjy alǧysy keletın azamattar eŋ bırınşıden jūmyssyz retınde tırkelıp jäne zeinetker bolmauy kerek. Būdan keiın «Atameken» käsıpkerler palatasy arqyly «Biznes bastauda» oqyp, sertifikat alu qajet. Sondai-aq nesie alatyn adam kez kelgen üidı kepıldıkke qoia alady. Bızdıŋ ekınşı deŋgeilı bankten artyqşylyǧymyz üidıŋ ornalasqan jerı men qai jyly salynǧany jäne sapasyna nazar audarmaimyz. Äitse de, kepıldıkke qoiatyn üidıŋ qūjattary men qora-jaiy dūrys emes bolsa nemese nesie tarihynda mäsele tuyndasa, qarjy berılmeidı, – deidı ol.
Bölım basşysy oblysymyzdaǧy audandardyŋ ışınde Baizaq, Jualy jäne Jambyl audandary belsendı ekenın aitady. Al Taraz, Jaŋatas, häm Qaratau qalalarynyŋ tūrǧyndary atalǧan qordan qarjy ala almaidy.
Bauyrjan Ermekūlynyŋ aituynşa, nätijelı jūmyspen qamtudy jäne jappai käsıpkerlıktı damytudyŋ 2017-2021 jyldarǧa arnalǧan memlekettık «Eŋbek» baǧdarlamasy boiynşa ötken jyly 2 766 612 000 teŋge bölıngen. Atalǧan qarjy 100 paiyz igerılıp, 703 adam öz käsıbın bastady.
– Al biyl elımız boiynşa eŋ köp qarjy, iaǧni, 3 266 612 000 tenge Jambyl oblysyna tiesılı bolyp otyr. Mäselen, halqy tyǧyz ornalasqan Türkıstan oblysy 3 mldr 49 million teŋgemen bızden keiın ekınşı orynda tūr. Qazan aiynda oblysymyzǧa bölıngen qarjyǧa qosymşa taǧy da 2 mlrd. teŋge bölınedı. Sonda osy jyly Jambyl oblysyna respublikalyq biudjetten 5 266 612 000 teŋge būiyraiyn otyr. Būdan bölek, jyldyŋ basynda oblystyq biudjetten 867 mln. 500 myŋ teŋge bölınıp, ony şarualarǧa ülestırgen bolatynbyz. Negızı jūrttyŋ basym bölıgı «İgılık» baǧdarlamasy arqyly 4 mln teŋgege deiın qarjy alyp, mal sanyn köbeitude. Biyl atalǧan baǧdarlama aiasynda 469 azamat jalpy qūny 1 mlrd. 600 mln. 725 myŋ teŋgenıŋ nesiesın aldy. «Käsıpkerlık» baǧdarlamasy auyl şaruaşylyǧyna jatpaityn STO, naubaihana, şaştaraz sekıldı käsıptı bastaǧan azamattarǧa berıledı. Atap aitsam, 24 million teŋgege 7 adam öz käsıbın aşty. Sondai-aq, jyldyŋ basynda «Egınjai» baǧdarlamasy arqyly 2 adam qarjy alǧanyn aityp ötken jön. Al oblys äkımdıgınıŋ biudjetı arqyly bölıngen 867 mln. 500 myŋ teŋge öz käsıbın aşamyn degen 221 adamǧa berıldı, – deidı ol.
Bölım basşysy jyl basynan berı 484 adamǧa 1 732 695 000 teŋgenıŋ nesiesı berılgenın aitty. Sondai-aq jalpy qūny 290 861 000 teŋgenı qūraityn 82 qaryz aluşylardyŋ nesie ötınımderı maqūldanǧan. Būdan bölek, ol «Sybaǧa» baǧdarlamasy arqyly siyr men qoi aluǧa bolatynyn eskerttı. Atalǧan baǧdarlama boiynşa siyrǧa 70 mln. teŋge, al qoiǧa 12 mln. teŋgege deiın qarjy qarastyrylǧan.
– Negızgı talap ettı baǧyttaǧy siyrdy mındettı türde şet elden alu kerek ärı onyŋ būzauyn satuǧa rūqsat etıledı. Būl baǧdarlamanyŋ igılın jaiylym jerı bar, bır sözben aitqanda aiaqtan tūrǧan şarualar ǧana köre alady. Äitse de, şarua qojalyqtary şet eldıŋ siyry oŋtüstıktıŋ aua raiyna şydamaidy dep, belsendı bolmai otyr. Al Qyrǧyzsttannyŋ siyryn aluǧa tiym salynǧan. Qazırgı taŋda bızge şet elden 497 bas siyr äkelemın dep 5 şarua qojalyǧy ötınış tastady. Onyŋ törteuınıŋ ötınışı (397 siyr) qanaǧattandyrylsa, bır azamattyŋ (100 siyr) mäselesı qarastyrylyp jatyr. Al qoi şaruaşylyǧyn damytamyn degen azamattarǧa jergılıktı qoilardy aluǧa rūqsat bar. Sondyqtan da «Sybaǧa» baǧdarlamasy boiynşa 15 666 bas qoi satyp aluǧa 51 şaruaşylyq ötınış bıldırse, onyŋ 38-ınıŋ (11 650 qoi) mäselesı şeşıldı. Sondai-aq, 5 şarua qojalyǧynyŋ ötınışı (1 551 qoi) maqūldanyp, bır azamattyŋ üiınıŋ qūjattary dūrys bolmaǧandyqtan öz ötınışın qaitaryp aldy. Al qalǧan 7 şarua qojalyqtyŋ ötınışı qarastyrylyp jatyr, – deidı ol.
Şarua qojylyqtar şet elge et eksporttauşy «Merke et» jäne «Oŋtüstık halal taǧamdary» kompaniialarymen kelısım-şartqa otyryp, öz önımderın satady. Iаǧni, käsıpkerler malyn bazarǧa şyǧarǧannan qaraǧanda atalǧan kompaniiaǧa önımın ötkızgendı tiımdı dep esepteidı.
Bauyrjan Täjıbaevtıŋ sözıne sensek, "Auyl şaruaşylyǧyn qarjylai qoldau qorynan" nesie alyp, öz käsıbıŋdı bastau oŋai sekıldı. Alaida köpşılık nasihat jūmystary tömen bolǧan soŋ ba, äiteuır auyl şaruaşylyǧyna qatysty jaŋalyqqa senıŋkıremeidı. Sondyqtan da köpşılıktıŋ kökeiınde "Auyl şaruaşylyǧyn qarjylai qoldau qorynan" qalai nesie aluǧa bolady?» degen sūraq tūruy mümkın.
– Oblys äkımınıŋ orynbasary Mūrathan Şükeev jäne auyl şaruaşylyq basqaramasynyŋ basşysy Berık Nyǧymaşevpen bırge audannan bastap är auyldy aralap şyqtyq. Sondyqtan da nasihat jūmystary tömen degen pıkırıŋızben kelıspeimın. Al «Eŋbek» baǧdarlamasy boiynşa qarjy alǧysy keletın azamattar eŋ bırınşıden jūmyssyz retınde tırkelıp jäne zeinetker bolmauy kerek. Būdan keiın «Atameken» käsıpkerler palatasy arqyly «Biznes bastauda» oqyp, sertifikat alu qajet. Sondai-aq nesie alatyn adam kez kelgen üidı kepıldıkke qoia alady. Bızdıŋ ekınşı deŋgeilı bankten artyqşylyǧymyz üidıŋ ornalasqan jerı men qai jyly salynǧany jäne sapasyna nazar audarmaimyz. Äitse de, kepıldıkke qoiatyn üidıŋ qūjattary men qora-jaiy dūrys emes bolsa nemese nesie tarihynda mäsele tuyndasa, qarjy berılmeidı, – deidı ol.
Bölım basşysy oblysymyzdaǧy audandardyŋ ışınde Baizaq, Jualy jäne Jambyl audandary belsendı ekenın aitady. Al Taraz, Jaŋatas, häm Qaratau qalalarynyŋ tūrǧyndary atalǧan qordan qarjy ala almaidy.
Serık JOLDASBAI
