«Belrıv qamalyn ıelenetin adam da paıda boldy, biraq 62 mıllıon [frank] (63,5 mıllıon AQSh dollary shamasy – red.) tólemek» dep jazady Jenevada shyǵatyn Bilan iskerlik jýrnaly. Osyndaı taqyryp qoıylǵan shaǵyn maqala avtorynyń sózinshe, 17 ǵasyrda salynǵan, ulttyq mańyzy bar tarıhı obekt bolyp sanalatyn bul ǵımarat «Qazaqstannyń [burynǵy] prezıdenti Nursultan Nazarbaevtyń qyzy Dınara Qulybaevanyń ıeligine ótken».
Bilan-nyń habarlaýynsha, qamaldyń burynǵy ıeleri aǵaıyndy Sıorsoktar Jeneva kantonyndaǵy 28 700 sharshy metr múlikterin 120 mıllıon frankqa satpaqshy bolǵan. Úsh jyl boıy mundaı aqsha shyǵarǵysy keletin satyp alýshy tabylmaǵan. Sol kezde «múldem derlik satylmaı turǵan jyljymaıtyn múlik» jańa qojaıynǵa buıyrǵan.
Basylymnyń málimetinshe, qamaldy 62 mıllıon frankqa satyp alǵan-mys Dınara Qulybaeva «2009 jylǵy jeltoqsanda Jeneva kantonyndaǵy Anerde jyljymaıtyn múlikti 75 mıllıonǵa satyp alyp ózine eldi bir qaratqan». «[Belrıv] qamalyn onyń talǵamyna saı jóndep bolǵasyn aldyńǵy alǵanyn satar-satpasy áli belgisiz» dep bir qaıyrady Bilan.
Shveıarııalyq BAQ «ǵalamat Aner kommýnasyndaǵy» úlkendigi segiz myń sharshy metr dep sıpattaǵan vıllany erli-zaıypty Qulybaevtar (Dınaranyń kúıeýi Tımýr Qulybaev Qazaqstannyń ulttyq munaı kompanııasyn basqarady – red.) 2009 jyly satyp alǵanda el bir eleń etken. Oǵan jyljymaıtyn múliktiń baǵasy emes, 2010 jyly aqsha jylystatý yqtımaldyǵyn tekserý sebep bolǵan. Sál keıinirek shveıarııalyq bılik erli-zaıyptylar «qarjynyń qaıdan shyqqanyn» túsindirip bergenin, aqsha «zańsyz jolmen tabylmaǵanyn», 2006 jyly London bırjasynda Halyq bankindegi «akııalarynyń bir bóligin satqan kezde» paıda kórgenderin málimdegen. Sol jolǵy «akııa satýdan» Qulybaevtar 735 mıllıon AQSh dollaryndaı aqsha tapqandaryn, «onyń bir bóligi vıllany satyp alýǵa jumsalǵanyn» aıtqan.
Belrıv qamaly
- Shveıarııada ulttyq mańyzy bar mura-obekt mártebesine ıe, tarıhy baı ǵımarat. 1666 men 1672 jyldar arasynda salynyp jatqan kezde qyrǵıqabaq Savoııa jáne Jeneva knıazdikteriniń soǵysyp qalýyna sebep bola jazdaǵan. Tuz qoımasy dep jarııalanǵan qamal bekiniske kóbirek uqsaıtyn. Jeneva bul qurylysty eki tarap arasyndaǵy beıbit kelisimdi buzý dep tanyp, dıplomatııalyq daǵdarys týǵan.
- Franýz revolıýııasynan keıin memleket menshigine ótken. Keıin jekemenshikke berilgen. Bul ǵımarattyń eń áıgili qojaıyny Sadrýddın Aga-han boldy. Ol ısmaılıt musylmandardyń ımamy, qazirgi ısmaılıtterdiń jetekshisi Aga-han IV-tiń aǵasy, hanzada Aga-hana III-tiń uly edi.
- Sadrýddın Aga-han 12 jyl (1965 pen 1977 arasy) BUU-nyń Bosqyndar isi boıynsha joǵarǵy komıssary qyzmetin atqardy. Bul qyzmetke 33 jasynda taǵaıyndalyp, mekemeniń eń jas jetekshisine aınaldy. Onyń jumys istegen kezinde bosqyndarǵa Eýropa ishinde ǵana emes, ǵalamdyq aýqymda kóbirek kómek jasala bastaldy degen pikir bar.
- Sadrýddın Aga-han 2003 jyly qaıtys bolyp, artynda bala qalmaǵan soń Belrıv qamaly onyń ekinshi áıeli Katerına Aleıa Berıkettı Sıorsoktyń uldaryna ótken. Aga-han qamaldyń terrıtorııasynda jerlengen.
- Bilan jýrnalynyń jazýynsha, aǵaıyndy Sıorsoktar Monakoda turady. Qamaldy satyp jibergen soń olardyń ıeliginde Jeneva kantonynda áli 15 jáne 18,5 myń sharshy metrlik eki ýchaske qalǵan.
Erli-zaıypty Qulybaevtar
- Dınara Qulybaeva – Qazaqstannyń burynǵy prezıdenti Nursultan Nazarbaev pen Sara Nazarbaevanyń ortanshy qyzy. Forbes jýrnaly jarııalaǵan álemdegi eń dáýletti adamdar tiziminde kúıeýi Tımýr Qulybaev ekeýi 715-orynda tur. Forbes-tiń málimetinshe, erli-zaıyptylar bir jylda 14 pozıııaǵa joǵarylaǵan.
- Jýrnal Qulybaevtardyń 2018-2019 jyldardaǵy ortaq dáýletin 6,4 mıllıard AQSh dollary dep baǵalaǵan. Dınaraǵa bul somanyń dál jartysy tıesili bolýy múmkin. 2010 jyldyń naýryzynan beri onyń baılyǵy 2,3 mıllıard AQSh dollaryna ósken.
- Forbes-tiń aqparaty boıynsha, erli-zaıyptylar qurylys salasyna, munaı óndirýshi jáne gaz uńǵymalaryna qyzmet kórsetýshi kompanııalarǵa ınvestıııa salǵan. Nursultan Nazarbaevtyń ortanshy qyzy men kúıeý balasynyń eń iri aktıvi «ALMEKS» kompanııasy, ekeýi sol arqyly eldegi eń iri Halyq bankin basqarady.
- 51 jastaǵy Dınara Qulybaeva – ákesiniń atyndaǵy bilim qorynyń jetekshisi. 2017 jyly «pedagogıka» salasy boıynsha Ulttyq ǵylym akademııasynyń qoǵamdyq jáne gýmanıtarlyq ǵylym bóliminiń akademıgi atanǵan. 52 jastaǵy Tımýr Qulybaev – qazaqstandyq munaı-gaz jáne energetıka uıymdarynyń assoıaııasy KAZENERGY-diń basshysy, reseılik «Gazprom» kompanııasynsyń dırektorlar keńesiniń múshesi, Ulttyq olımpıada komıtetiniń tóraǵasy, Azııa olımpıada keńesiniń vıe-prezıdenti jáne Qazaqstannyń boks federaııasynyń jetekshisi.
"Azattyq" radıosy
