“Jasyl Qazaqstan” ūlttyq jobasy elımızdıŋ ekologiialyq jaǧdaiyn jaqsartu, tabiǧi resurstardy tiımdı paidalanu jäne halyqtyŋ ekologiialyq sauattylyǧyn arttyru maqsatynda qolǧa alynǧan, Prezident Qasym-Jomart Toqaevtyŋ tapsyrmasyna säikes äzırlengen maŋyzdy bastama. Jobanyŋ negızgı maqsaty – ekologiialyq tūraqtylyqty qamtamasyz etu jäne Qazaqstannyŋ tabiǧi ortasyn saqtau.
Osy arqyly elımızdegı ekologiialyq jaǧdaidy jaqsartyp, halyqqa qolaily ömır süru ortasyn qalyptastyru közdelıp otyr.
Ekologiialyq reformalar
“Jasyl Qazaqstan” jobasynyŋ aiasynda ekologiialyq reformalar engızu josparlanuda. Mysaly, 2020 jyly qabyldanǧan “Ekologiialyq kodeks” tabiǧat qorǧau şaralaryn küşeitudı, ekologiialyq normalardy jaqsartudy közdeidı. Būl kodeks aiasynda tabiǧi resurstardy paidalanu kezınde ekologiialyq standarttardy saqtau mındetteledı.
Jaŋartylatyn energiia közderı
Qazaqstannyŋ energetikalyq saiasatyn jaŋǧyrtuǧa arnalǧan maŋyzdy qadamdardyŋ bırı – jaŋartylatyn energiia közderın damytu. “Jasyl Qazaqstan” jobasy şeŋberınde 2025 jylǧa qarai elımızdıŋ energetikalyq balansynyŋ 30%-yn jaŋartylatyn energiia közderımen qamtamasyz etu josparlanǧan. Mysaly, “Soltüstık Qazaqstan” oblysyndaǧy “Dosjanov” jel elektr stansiiasy 60 MVt quattylyǧymen jūmys ıstep, eldıŋ elektr energiiasyna degen qajettılıgın tömendetuge üles qosuda.
Orman ösıru jäne qalpyna keltıru
Memleket basşysy 2020 jylǧy 1 qyrküiektegı Joldauynda 5 jyl ışınde respublikamyzdyŋ orman qorynda 2 mlrd jäne eldı mekenderde 15 mln aǧaş tüpterın otyrǧyzudy tapsyrdy.
Sondai-aq, 2021 jyly “100 million aǧaş” aksiiasy aiasynda elımız boiynşa milliondaǧan aǧaş otyrǧyzyldy.
Su resurstaryn basqaru
Su resurstarynyŋ tiımdı paidalanyluyn qamtamasyz etu maqsatynda joba şeŋberınde su saqtau tehnologiialaryn engızu josparlanǧan. Mysaly, “Türkıstan” oblysynda tamşylatyp suaru tehnologiialary engızılıp, auyl şaruaşylyǧy önımdılıgın arttyruda. Būl täsıl su resurstaryn ünemdeuge mümkındık beredı.
Eko-turizmdı damytu
Eko turizm — ekologiialyq taza, tabiǧat pen mädeniettıŋ üilesımdılıgın saqtaudy közdeitın turistık qyzmet türı. Būl sala adamnyŋ tabiǧatqa degen jauapkerşılıgın arttyru, ekologiialyq mädeniettı qalyptastyru jäne jergılıktı tūrǧyndardyŋ ekonomikalyq äl-auqatyn köteru maqsatynda damuda. Eko turizmdı damytu — qazırgı taŋda älemnıŋ köptegen elderınde özektı mäselelerdıŋ bırı.
Eko turizm tabiǧatqa ziian keltırmeitın, ekologiialyq jaǧynan jauapty saiahattaudy ūsynady. Ol turisterge tabiǧi ortada demaluǧa, ekojüielerdı tanuǧa, flora men faunany zertteuge mümkındık beredı. Eko turizm arqyly adamdar tabiǧattyŋ sūlulyǧyn baǧalap, ekologiialyq mäselelerdı tereŋırek tüsınedı.
Eko turizm jergılıktı ekonomikany damytuǧa yqpal etedı. Tabiǧi resurstar men mädenietke negızdelgen turizm jergılıktı tūrǧyndardyŋ käsıpkerlıgın, auyl şaruaşylyǧyn, qolönerdı damytuǧa mümkındık beredı. Turizmnıŋ damuy arqyly jaŋa jūmys oryndary aşylyp, infraqūrylymdy jetıldıruge jol aşylady.
Sondai-aq, ekologiialyq qorǧaudy nasihattaidy. Turister tabiǧatty zertteu barysynda ekologiialyq mäselelerge, qorşaǧan ortanyŋ jaǧdaiyna nazar audarady. Būl tabiǧatty qorǧauǧa degen jauapkerşılıktı arttyrady, al jergılıktı tūrǧyndar öz ekojüielerın saqtauǧa müddelı bolady.
Qazaqstanda eko turizmnıŋ damu äleuetı zor. Tabiǧi bailyqtar, taular, ūlttyq parkter, tabiǧi rezervattar — turister üşın tamaşa baǧyttar. "Burabai", "Altyn Emel", "Katonqaraǧai" ūlttyq parkterı siiaqty oryndar ekologiialyq turizmnıŋ damuyna mümkındık beredı. Sonymen qatar, auyl turizmı, etnoauyldar arqyly da eko turizmdı damytuǧa bolady.
Halyqtyŋ ekologiialyq sauattylyǧy
Ekologiia — bızdıŋ ömırımızdıŋ maŋyzdy aspektısı, tabiǧatpen üilesımdılık pen tūraqtylyqty qamtamasyz etetın sala. Halyqtyŋ ekologiialyq sauatyn arttyru — bügıngı künnıŋ basty mındetterınıŋ bırı. Būl mäsele ekologiialyq daǧdarystar men klimattyq özgerısterdıŋ nätijesınde barǧan saiyn özektı boluda.
Ekologiialyq sauattylyq — adamnyŋ tabiǧat turaly bılım deŋgeiı, ekologiialyq mäselelerge jauapkerşılıkpen qarauy, ekojüienıŋ tepe-teŋdıgın saqtau qabıletı. Sauattylyqtyŋ tömendıgı ekologiialyq problemalardyŋ uşyǧuyna äkeledı. Sondyqtan, halyq arasynda ekologiialyq bılımdı arttyru asa maŋyzdy.
Ekologiialyq sauattylyqty arttyrudyŋ alǧaşqy qadamy bılım beru jüiesın jaqsartu. Mektepterde ekologiia pänın engızu, joǧary oqu oryndarynda ekologiialyq bılım beru baǧdarlamalaryn damytu — jastardyŋ tabiǧatqa jauapkerşılıkpen qarauyna yqpal etedı. Sonymen qatar, aqparattyq nauqandar, seminarlar, treningter arqyly halyqty ekologiialyq mäseleler men şeşımder turaly habardar etu kerek.
Qoǧamdyq ūiymdar ekologiialyq bılım beru men nasihattauda maŋyzdy röl atqarady. Olar türlı jobalardy ıske asyryp, ekologiialyq mäselelerdı talqylap, halyqty aqparattandyrady. Qoǧamdyq aksiialar men volonterlık baǧdarlamalarǧa qatysu arqyly adamdar ekologiialyq mäselelerdı tereŋırek tüsınıp, olardy şeşu joldaryn ızdeuge kömektesedı.
Ekologiialyq sauattylyqty arttyruǧa jasyl tehnologiialardy engızu de äser etedı. Halyqty ekologiialyq taza önımderdı paidalanu, qaita öŋdeu jäne energiia tiımdılıgın arttyru turaly aqparattandyru maŋyzdy. Būl tehnologiialar tabiǧatqa ziiandy azaituǧa, resurstardy tiımdı paidalanuǧa mümkındık beredı.
Qaldyqtardy basqaru
Qaldyqtardy basqaru — jüiesın jetıldıru “Jasyl Qazaqstan” jobasynyŋ negızgı baǧyttarynyŋ bırı. 2025 jylǧa deiın qaldyqtardyŋ 30%-yn qaita öŋdeu josparlanǧan. Mysaly, Almaty qalasynda “BİOPLAST” jobasy aiasynda plastikalyq qaldyqtardy qaita öŋdeu zauyty aşyldy, būl ekologiialyq problemalardy şeşuge kömektesıp keledı.
“Jasyl Qazaqstan” ūlttyq jobasy elımızdıŋ ekologiialyq jaǧdaiyn jaqsartu men tabiǧat resurstaryn tiımdı paidalanudy qamtamasyz etu üşın strategiialyq maŋyzy bar. Jobanyŋ ärbır baǧyty tūraqty damu men ekologiialyq sauattylyqty arttyruǧa baǧyttalǧan. “Jasyl Qazaqstan” arqyly Qazaqstannyŋ bolaşaǧy ekologiialyq tūrǧydan tūraqty jäne taza ortada qalyptasady. Būl joba tek ekologiiany qorǧap qana qoimai, qoǧamnyŋ damuyna, ekonomikanyŋ tūraqtylyǧyna jäne azamattardyŋ äl-auqatyna da oŋ äserın tigızedı
