Balalar men jasöspırımderdıŋ şyǧarmaşylyǧy – olardyŋ ömırdegı alǧaşqy qadamdaryn jasaityn maŋyzdy ärı erekşe kezeŋ. Būl uaqytta bala özınıŋ oilary men sezımderın ärtürlı öner arqyly bıldırıp, öz älemın tanyp-bıledı. Şyǧarmaşylyq – būl tek öleŋ jazu nemese suret salu ǧana emes, sonymen qatar balanyŋ ışkı jan-düniesın damytudyŋ qūraly. Ol balanyŋ qiialyn, oi-örısın keŋeitedı, onyŋ älemge degen közqarasyn qalyptastyrady. Şyǧarmaşylyq arqyly bala öz emosiialaryn bıldırıp, qorşaǧan ortaǧa beiımdeludı üirenedı.
Mysaly, öleŋder men äŋgımeler arqyly balalar özderın tolǧandyrǧan mäselelerdı nemese quanyşty sätterın sipattai alady. Suret salu men qolöner arqyly olar özderınıŋ ışkı älemın körsetıp, jeke oilaryn syrtqa şyǧarady. Şyǧarmaşylyq balanyŋ ışkı älemın ǧana emes, sonymen qatar logikalyq oilau qabıletın, taldau jasau daǧdylaryn damytady. Būl äsırese qazırgı aqparattyq tehnologiialar zamanyna sai keletın, animasiialyq jobalar jasau nemese beinerolikter qūrastyru siiaqty baǧyttarǧa qatysty.
Balalar şyǧarmaşylyǧyn damytuda memleket tarapynan köptegen jobalar qolǧa alynuda. Sonyŋ bırı – Art Sport jobasy. Būl joba balalar men jasöspırımderge şyǧarmaşylyq jäne sporttyq seksiialarǧa qatysuǧa mümkındık berıp, olardyŋ önerge, sportqa degen qyzyǧuşylyǧyn arttyruǧa baǧyttalǧan. Art Sport arqyly balalar özderınıŋ şyǧarmaşylyq qabıletterın damytyp, bolaşaqta şyǧarmaşylyq käsıppen ainalysu mümkındıgın alady.
Mysaly, Art Sport seksiialarynda balalar öleŋ jazudan bastap, suret saluǧa deiıngı türlı öner salalaryn meŋgere alady. Olar qolönermen ainalysyp, beinerolikter men animasiialyq jobalar jasau arqyly qazırgı zamanǧy tehnologiialyq daǧdylaryn şyŋdaidy. Būl joba köptegen auyldyq jerlerde de qoljetımdı bolǧandyqtan, şyǧarmaşylyqqa qyzyǧuşylyq tanytatyn balalardyŋ sany artyp keledı. Joba tek şyǧarmaşylyq qabıletterdı damytyp qana qoimai, balalardyŋ qoǧamdaǧy belsendılıgın arttyruǧa da yqpal etedı. Ärtürlı üiırmelerde balalar bır-bırımen qarym-qatynas ornatyp, toptyq jūmys daǧdylaryn üirenedı.
Mūndai seksiialarda bala tek önermen şektelmei, özıne degen senımdılıgın arttyryp, bolaşaq ömırıne qajettı daǧdylardy meŋgeredı. Art Sport balalardyŋ şyǧarmaşylyq äleuetın aşyp qana qoimai, olardyŋ jeke tūlǧalyq damuyna da ülken üles qosady.
Balalardyŋ şyǧarmaşylyǧyn damytuda taǧy bır maŋyzdy bastama – "Damu Bala" baǧdarlamasy. Būl baǧdarlama balalarǧa jan-jaqty qoldau körsetıp, olardyŋ intellektualdy, fizikalyq, emosionaldyq jäne äleumettık damuyna jaǧdai jasaidy. Baǧdarlama aiasynda är balaǧa şyǧarmaşylyq, sporttyq jäne bılım beru baǧytyndaǧy üiırmelerge qatysu mümkındıgı ūsynylady.
"Damu Bala" baǧdarlamasynyŋ negızgı maqsaty – balalardyŋ tūlǧalyq äleuetın damytu. Şyǧarmaşylyq baǧyttaǧy seksiialar arqyly balalar suret salu, qolöner jasau, öleŋ jazu jäne basqa da öner türlerın meŋgeredı. Būl seksiialar balalardyŋ qiialyn ūştap, olardyŋ oi-örısın keŋeitedı. İntellektualdyq damuǧa arnalǧan üiırmeler balalardyŋ ziiatkerlık qabıletterın damytudy közdeidı.
Mysaly, matematika, şahmat jäne ǧylymmen bailanysty üiırmelerde balalar oilau qabıletın damytyp, jaŋa bılımderdı meŋgeredı. Mūndai seksiialar balanyŋ oqu ülgerımın jaqsartuǧa, jaŋa aqparatty tez qabyldauǧa jäne taldauǧa kömektesedı. Fizikalyq damu baǧytynda da ülken jūmystar atqaryluda. Baǧdarlama aiasynda sporttyq seksiialar ūsynylyp, balalardyŋ densaulyǧyn nyǧaituǧa mümkındık berıledı. Ärtürlı sport türlerımen ainalysu arqyly bala salauatty ömır saltynyŋ negızderın meŋgerıp, fizikalyq daiyndyǧyn arttyrady.
Emosionaldyq jäne äleumettık damuǧa erekşe köŋıl bölınedı. Psihologtar men pedagogtar balalarǧa emosiialardy basqaru, küizelıs jaǧdailarynan şyǧu jäne öz sezımderın dūrys jetkızuge baǧyttalǧan arnaiy treningter men sabaqtar ötkızedı. Būl balalardyŋ özderın erkın sezınuıne jäne qorşaǧan ortaǧa dūrys beiımdeluıne kömektesedı.Balalardyŋ şyǧarmaşylyq damuy olardyŋ bolaşaǧyna da tıkelei äser etedı.
Bala şyǧarmaşylyqqa neǧūrlym erte jastan üirense, soǧūrlym onyŋ boiynda özın-özı damytuǧa, ızdenuge jäne jaŋalyq aşuǧa degen qyzyǧuşylyq paida bolady. Şyǧarmaşylyq pen qiialdy damytu arqyly bala bolaşaqta kez kelgen qiyndyqtardy jeŋuge, ärtürlı jaǧdailarǧa beiımdeluge qabılettı bolady.
Sonymen qatar, şyǧarmaşylyq tek jeke tūlǧa retınde qalyptasuǧa ǧana emes, sonymen bırge käsıptık baǧdarǧa da yqpal etedı. Şyǧarmaşylyqqa jaqyn balalar bolaşaqta suretşı, jazuşy, dizainer, rejisser nemese öner salasynda basqa da mamandyqtardy taŋdai alady. Olar öner arqyly özderınıŋ ömırlık maqsatyn anyqtap, qoǧamǧa paidaly tūlǧa boluǧa mümkındık alady.
Balalar men jasöspırımderdıŋ şyǧarmaşylyq damuy – olardyŋ bolaşaǧyna investisiia. Mūndai damuǧa baǧyttalǧan baǧdarlamalar men jobalar balalardyŋ qabıletterın aşuǧa, olardy dūrys baǧytta tärbieleuge mümkındık beredı. Art Sport jäne "Damu Bala" siiaqty baǧdarlamalar balalarǧa tek şyǧarmaşylyqty üiretıp qana qoimai, olardyŋ jeke tūlǧalyq, ziiatkerlık jäne äleumettık damuyna jaǧdai jasap, tolyqqandy azamat retınde qalyptasuyna yqpal etedı.
